Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 807페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

371쪽

ΕΤ ΕXANTHEMATA ACUTA. 359tagium igitur potius per atmosphaeram insectam, quam per contactum disrundi videtur. Si morbilia

lorum Symplomata evolutionem faciliorem illo anni tempore, quod ob continuas tempestatum vi cissitudines morbis catarrbalibus maxime favet, atque haud infrequens epidemiae morbillosae cum populari tussis convulsivae dominio consortium spectamus, aliqua Saltem inter contagium mor-hillosum, catarrhale, ac illud pertussis analogia omnino adparet. -- Definiri tamen hucdum nequit, utrum quodvis horum trium Seminiorum eSSentia Iem agnoscat disserentiam, an vero modificationes tantum Sint uniuS ejuSdemque in prima Origine fomitis, et producta gradariae evolutionis, peculiaribus atmosphaerae constitutionibu , aliisve circumstantiis determinata. - Analogia, quam Se lle suspicabatur inter miasma morbillosum et acrimoniam Scrofulosam, Sponte corruit, Si animum ad insigne illud convertimus discrimen,

quod inter morbum acutum contagioSum et Cache-xiam contagio OXpertem viget.

i) Richteri, Therap. Special. Tom. II. p. 346.

623. Observationem Syd e n ha mi, qui morbillos fero quotannis a Mense Januario usque ad solstitium aestivum grassari perhibet, in Longobardiae provinciis, maxime ruri confirmatam habuimus 3 eodem enim tempore jam ab aliquotannis), quo arbores primaS Protrudunt gemmaS; in diversis ac dissitis villis, praesertim in vacca

rum stabulis, in quibus plures saepe familiae

372쪽

unaeum prolibus unitae totam ferme transigunt brumam, morbillosum emicare vidimus contagium

eousque vigens , donec plurimis individuis insectis , talique pacto hominum dispositione exstincta, exhausto igitur quasi solo, in quo radices figere posset, in lethargi speciem cadat, data recenti

occasione denuo ad activam Vitam Surrecturum.

Nostra quoque sub gona huncce fomitem contagiosum in morbis catarrhalibus gravioribus, opitulanto Constitutione annua, Vel Specifica plurium hominum et animaliumi cohabitantium mephite, primitus oriri posse, conjectura quidem &ret, nobis omnino non improbabilis, quam tamen ob defectum observationum defendere nondum

auderemUS.

TERMINATIONES. 624. Optata morbillorum resolutio Obtin intur salubri virium vitalium conamine , quod unicum sistit medium, jugulando processui ContagiOSO idoneum. Consuetiores evacuationeS, quibuS febris morbillosa circa septimum vel nonum diem judicari solet, sunt Sudores CopioSi, urinBE SE- dimentosae, vel diarrhoea, quae non raro perplures dies continuant, atque tunc facile in ac-gri detrimentum vertitur, nisi ars Succurrere SCicti. - Sputa muCosa , ceu crisis idiostatica , brOnchiorum irritationem superstitem, tuSSim Et TRU Cedinem optime sublevant; opidermidis emortuae Sub sorma sursurum secessus redintegratam indicat cutis stinctionem.

373쪽

ΕΤ ΕXaNTΠΕΜΑΤΑ ΑCUTA. 361625. Non solum morbilli anomali, sed etiam

summe benigni, et sueto ordine decurrentes interdum sine ulla causa evidenti posthum a S relinquunt aegri tudines, quae Summe anCipitem reddunt aegri sortem. Has inter principatum tenet phthisis pulmonalis, tamquam esseC-tus bronchitidis morbillosae, non resolutae, Vel Peripneumoniae Seeundariae, quam aegri deSqua mationis epocha ex improviso contrahunt, fune-Stae metaStaSeos Causa. Absoluto nimirum morbi Cyclo Ordinario, recens incenditur febricula ad lentam inclinans naturam 3 indies crescunt pectOTiS OppreSSio, tu Ssis Sicca, Spastica, et Spirandidissicultas, donec sputa purulenta Sanguino Te mista , horrores vespertini, SudoreS DOCturni, CΟΓ-POriSque extenuatio statum pulmonis Suppurati extra dubium ponant. Quandoque, teste RiCh-t UT O, organorum, respirationi famulantium, dim-

Cultates remanent, per Circuitus redeUntES, ASthmati Millari simillimae, quae inducta serius Pulmonum paraly Si aegros miserrime Su Cant. 626. Alias profluvia ventris diutina, furunculi multi ot creberrime sub axillis prorumpentes, ophthalmiae habituales, blennOrx11Oeae sacci Iacrymalis, impetigines Iactu mini persimiles, Ophthae OriS, exulcerationes gingivarum cum halitus Oetentissimo et Ptyalismo , rarissime vero IeUCO- phlegmatia et hydrops morbillis, infauste resolutis, Succedunt. Observatum denique fuit, decursum orbillorum absoluto, scrosulosos illis in sub -

374쪽

FEBRES EXANTHEMATICAEjectis prorumpere tumores, in quibus jam ante morbum hujus labis favilla delituit.

627. Morbilli, inflammatione Organorum Spiritalium graviore comitati, Charaetere nervo SO aut septico polluti, vel propter impeditam exanthematis eruptionem Systematis SenSitivi centra Ob-xuentes, Sub ipso morbi decursu mortem cient suffocatione, apoplexia , vel adynamia universali, prouti vel nobilissima organa in suis intercipiuntur muneribus , vel vires vitales sub impari lucta cum veneno iniquiori succumbunt. - ASt multo Cre briores lethi rationes latent in morbis posthumis, Supra enumeratis: tuSSi chronica, febre lenta,

phthisi purulenta pulmonali, diarrhoea colliquativa.

PROGNOSIS. 628. Morbilli summatim multo minori stipantur periculo, quam Variolae et Scarlatina. E dip-tychis mortuorum atque diligentibus calculis Perci v alii 13 et Blacli i i a) innotuit, numerum aegrorum, morbillis peremptorum, ad variolarum victimas se habere uti unum ad quinque vel decem. Inopum ruricolarum proles, medici auxilio destituti, morbillos plerumque seliciter superant Sub Solo regimine exquisitiore. Testes fuimus opidemiae, per plures menses late disrusae, quin vol

375쪽

23 An arithmetical and modicat analysis of the diseases and mortali ty of the human species, P. 64.

629. Exanthematis eruptio, tam praeCeps, quam tarda nimis, graviorem indicat morbum, inque anomalias pronum. Tussis pervicax, notabilis raucedo et spirandi difficultas, febris et symptomata catarrhalia ultra desquamationis epocham protracta metum posthumorum fatalium et speciatim phthis eos pulmonalis incutiunt. Tumidus aegroti adspectus, exanthema pallidum, flavum, peteC-chiis intermixtum, sudores copiosi et non levantes, Sola vi morbi expressi, diarrhoea profusa, haemorrhoeae, maculae gangrenosae, debilitas insignis ad symptomata nervosa graviora malum portendunt omen. - Adulti a morbillis semper

pejus habent quam insantes; potatores, homines Organis respiratoriis infirmis, vel habitu phthisico

in Structi, gravissime adficiuntur et spem salutis ancipitem promittunt. - Praeceps exanthematiS

Quo uberius morbilli prorumpunt et Confluunt, gravi febre inflammatoria stipati, eo majuS imminet periculum. Quo serius exanthema febri Succedit, eo melius 3 quo citius eam exeipit, DO pe juS. - Lassitudo insignis, torpor, et dolores rheumatici artuum, si morbillos diutius praecedunt, morbum graVem praesagiunt.- Si dentitionis opus,

vel tussis convulsiva cum morbilliS Concurrunt, aegrotuli in ancipiti versantur. - A Constitutione

epidemica, morbi ingenium ac periculi gradus

376쪽

plurimum determinatur 3 quare hyem S minus pro pitia, quam ver adultum. - Plurimi aegri in exsiccationis periodo, ergo circa nonum diem pereunt. MOrbillos, pOSt introductam variolae vac- cinae insitionem gravius Saevire , quod Robertot W a Is defendere voluerunt, falSum QSt. 630. Signis melioris augurii adnumerantur: febris post eruptionem mitior, cutis in transpirationem aequabilem prona, tu SSiS rara Cum Sputis coctis ot facile ejiciendis, respiratio libera; alvus in principio subreclusa, ad finem morbi moderate fluens ue urinae hypostaticae ; deSquamatio rato tempore Succeden S. Cum tamen, benignissimus primis tomporibus, morbus improviSam saepe, dum adolescit, contrahere possit malignitatem, prog-no Sis Semper maxima Circumspectione instituenda. 631. Quemadmodum morbilli anomali, Cominplicati et maligni exitialia parant posthuma, quae vix non majori, quam ipse morbuS terrent metu, ita ex adverso morbilli benigni quandoque inveterata mala dissipant, ac priori laetiorem Salutem adducunt, quo in casu omni jure depuratorii dici possunt. Pervicacissimum arthrOCacem anti- brachii, a variolarum metastaSi relictam, ac per triennium efficacissimis remediis renitentem , absoluto morbillorum, improviSe Subortorum, Cycloradicitus persanatam fuiSSe, ComperimuS.

RATIO MEDENDI.652. Morbilli simplices, benigni ac rogulariter

377쪽

dccurrenteS eandem, quam febris catarrhosa Ie-vior, et exanthemata acuta in genere medelam expeCtant. - OmniS medentiS Scopus eo dirigatur,

oportet: q) ut virium vitalium justum conservetur moderamen 3 2) ut Symplomata molesta leniantur ;3) ut salutares conatus critici Suffulciantur, metastasium tentationes irritae reddantur 3 5) ut post

huma, Si quae remanSerint, dis Sipentur. 633. Moderatam virium Vitalium exorbitantiam, pro fausta crisi ab Solute neCESSariam, SUSteriture, vel etiam excedentem tantillum incitationem vitalem CompesCere valebunt remedia antiphlogistica leniora, regimen vitae analogum, et sollicita Obstinentia a Stimulis cujusvis generis. Conveniunt igitur potiones refrigerantes, emollienteS, ECCΟ- proticae, ac leniter diapnoicae, uti de Octa Cerealium, Tad. altheae, flor. VerbaSei cum Oxymelle, nitro, pulpa tamarindorum, salibus mitioribus, ro ob Sambuci etc. Acida, quatenuS tUSSim exacerbant, Satius vitanda. - Frigus in variolis adeo beneficum, in morbillis asque obest, ac nimius calor ; hypocaustum tepefactum atque lectulus Ie-viter COOpertus, noxiis tempestatis injuriis arcendis, sufficiunt ; pro victu inserviant jura carnium tenuia et fructus horaei cocti aut tosti. Suh mitiOris morbi adspectu haecce diaetetica Sola Omnem curationis paginam ab Solvunt. 654. Inter morbillorum fidos comites molostissima esse solet tu Ssi S, potionibu S, quae muci

logine scatent, tepido sorbillatis, linctibus de-

378쪽

in ulcentibus, rotulis et morsulis hechicis, vel vaporibus emollientibus complacanda. Si ad spasticam indolem inclinaret tuSSis, per vices cum impetu et Su cationi S metu recurrenS, pauCiSque Sputis Stipata, leve narcoticum Cum prioribus unire licebit, quem in finem emulsiones ex seminibus papaveris albi et gummi arabico, addito granulo extracti hyoscyami porriguntur. Rebellis casus an-togonisticam in cute irritationem, Sinapismorum vel cantharidum ope praeStandam, deposcit. 635. Si oculi lucem diurnam adverSantur, pruriunt, lacrymas continuo fundunt, dolent ac notabiliter rubent, Serico viridi propenso Sunt Velandi, infuso malvae, decocto althaeae, vel muCilagine gummi arabici, aqua rosarum Soluta, Saepius de die oluendi, simulque conclave ob Scurandum. Collyria irritantia et adstringentia inflammationem augent, indeque ΠΟCent. 656. Cum sudores et alvi fluxus communissimas Si Stant ovaCuationes Criticas, eos remediis leniter diaphoreticis et eccoproticis Caute promΟ- vere licebit, dummodo absoluto morbi cyclo septenario cum aliqua remi SSione in Con Spectum Veniant. Si vero fluxus alvi, quod haud raro contingit, nimis largus est, Viriumque jacturam minatur, a limine Statim medieamentis idoneis, mu-cilaginosis, amaricantibus, adstringentibus, ip-SOve opto constipari debet.

63 I. Morbi po s t hii m i, qui exquisitissimis

etiam praesidiis averti nequibant, opportuno Sal-

379쪽

tem con Silio erunt curandi. FrequentisSimae ac summe insidiosae sunt spirandi difficultate S Variae, quae Circa desquamationis epocham denuo ingravescunt, atque mox ingenium inflammatorium patefaciunt, cunctiS Signis peripneum ο-niae et febris vehementioriS Comitatae, mox per BCCOSSUS, tussi Convulsivae, Vel asthmati simillimos invadunt, ac nullum de indole spastica, sive nervosa dubium relinquunt. In primo Casu Venae-

sectiones, infantibus hirudines ad pectus, vesicantia, digitalis, hisque praemissis expeCtorantia, levi stimulo acri praedita, uti Hermes minerale, xa'ix polygalae Senegae, gummi ammoniacum, interpolatis mucilagino Sis, porrigenda erunt, eo quidem Scopo, ut pituita tenax, aeris eris viis inhaerenS, reSol Vatur, ejusque ejectio sacilior reddatur. - In altero Rutem CaSu antiSPaStica potentiora, hyoscyamus, phellandrium aquaticum, merCurius dulcis camphora et opto nuptus, a practicis merito laudantur. Emeticorum USuS, a nonnullis Comme datus, maxima eget CircumSpectione. Superstes ophonia, cujuS causam quandoque transudatio lymphae plasticae in organo VOci S largitur, Secundum eadem praecepta tractanda erit, merCurialium in primis et vaporum emollientium vires resolventes implorando. 658. Chronica in oculis congestio cum lucis intolerantia stiplicis leniter collyriis, quae vitriolum album , Saccharum Saturni, vel Di

vinum lapidem cum paucis laudant liquidi guttulis

380쪽

363 FEBRES EXANTHEMATICAE

recipiunt. Corneae Ob SCu r at io solutione admodum diluta hydrargyri sublimati corrosivi, vel

unguento Ophthalmico haud raro emendatur 639. Di arx hoea profUSa, quae Vire S non solum exhaurit, sed etiam debitae chylopoesi et nutritioni obest, toniciS adstringentibus, aromaticis et optatis eget, nisi tormina Ventris Cum iaciatus impatientia atque febri symptomatica latentis phlogos eos metum inCutiant, quo in Casu mDCilaginosa, parcis laudani dosibus nupta, tentari debebunt, interne non minu S, quam externe, Clystorum forma adhibita. Nonnulli lactis usum cunetis reliquis anteponunt praesidiis. 640. In morbillis an om alis et complicatis cha

racter febris atque complicationis natura Omnem

dirigit medendi rationem. Morbillis inflammatoriis remedia antiphlogistica potentiora Suppetias ferunt, quae inter VenaeSectio tanto utilior evadit,

si notabilis simul in pulmonibus turgor viguerit. In infantibus hirudines, pectori, Vel Si Caput San

tionis vices agere possunt. - Morbilli saburris complicati evacuationem jubent, emeticis vel purgantibus praestandam, prouti vel SurSum, vel deorsum turgent Sordes. Qui, tali methodo curandi eruptionem exanthematis praepediri posse, metuunt, hos firmae experientiae Rosensio inii, Stollit et Tissoti, contrarium evin CenteS, Con solentur. - Morbilli maligni, charaetere nerVOSO, aut Septico inquinati, remediis cardiacis, Stimulan-

SEARCH

MENU NAVIGATION