Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

421쪽

ciam , ut iis ferme solis colluviem Serosam intra paucos dies dissipatam, Omnemque curationis paginam absolutam viderimus. Neque dissicile est, praestantiam hujus remedii, nondum Sumcienter ueStimatam, e pathogeniae principiis intelligere ;ablutis enim sordibus, furfuribus et SquamiS re generatae Cuti adhaereSCentibuS, quae tranSpirationem impediunt, superficiei dermaticae munera ad pristinum restituuntur, eademque proportione exhalationes internae intra normaleS rediguntur Cancellos. - Hydrops cerebri aCutus, praeter mox adsignata praecepta, promptissimas fieri jubet xe- vulsiones, quem in finem cantharidum stimulus optime quadrat.

704. Hydropes passivi, practicis etiam frigidi dicti, sive in prima jam origine tales sint, Sive

ex acutis neglectis, aut male tractatis proficiscantur, sicuti aliae hydropis species curari debebunt. Specialius laudantur: mercurius dulcis audacius et tamdiu exhibitus, donec salivationis primordia instent, cui, si hydrocephali signa adpareant, herbam belladontiae jungendam suadet Hufe- luridue oleum terebinthinae; tinctura cantharidum , praecipiente Buctili Oigio. PROPHYLAXIS.

Raggi, de purpurae scarlatinae prophylaxi . VigleV. 1809.

705. Quamquam optatissima seret cognitio cujusdam remedii, quod hominum dispositionem

422쪽

FEBRES EXANTHEMATICAE scarlaticlam contrahendi exstinguere atque lanestae hujus febris exarathematicae CaSum tuto praecavere valeret ; ad hodiernum tamen usque diem inter pia pertinet desideria. - PIura quidem exstant a variis auctoribus proposita ; ast nullum adhuc adeo securum innotuit, ut vel a longinquo

Cum variolarum vaecinarum tutoria virtute Comparari possit. Activitatem suam plerumque eo tantum limitant, ut in casibus infectionis jamjam praegreSSae, dummodo tempore debito adhibeantur, instantem morbum leviorem reddant. 706. Emeticis scarlatinae contagium aeque

ac illud aliorum contagiorum obtundi posse, Witheringit in primis, et E i o h o I i i 13 observationibus edocti sumus. Requiritur autem, ut mature adhibeantur; quam ob rem plurimum interest, morbi instantis signa rite CognoScere. Primam contagii Suscepti conjecturam injiciunt: generales Satellites, Opportunitatis periodo morborum contagiosorum propuli; dolores lancinantes ot signa inflammationis in faucibus, febricula, sudores insoliti, praegressum individui, scarlatinam nondum PerpeSSi, Commercium cum aegriS eodem

morbo adflictis; epide micum luis ipsius dominium.

70 . Mercurius dulcis, scopo scarlatinae decursum mitigandi, a Cel. Ηrcysig i) insigni laude elatus, quem Thu es sinii cum Sulphure aurato antimonii combinandum Suadet, nimis lentas provocat in organismo reactiones, quam

423쪽

ET EXANTHEMATA ACUTA.

iat vomitoriis anteponi possit. Minorem adhuc fiduciam reponimus in diaphoreticis, ab El-o h o i i o a), in acidis mineralibus, a Neum anno 3 et Mas io propositis, nce non in

Pipere Caycii Si, quod Anglus Head ly ad

scarlatinam anginoSam malignam praecavendam summe idoneum eSSe testatur 43.

1 Η u so I a n d's Journat. XII. B. I. St. S, 1. et XVI. B. I. St. S. 13. 23 Acta regiae societatis medicae Havniensis. TOm. II. P. 42. 3) N eum anti, Aussatete und Erfahrungen fur Aergle. 1302. 4 Journal der ausiand. med. Literatur voti Ηufeiane, Sch reger und Har Ies. Julius 1302. S. 32.

708. Ast paradoxam prorsus nullisque experientiis veridicis confirmatam methodum prophylacticam sistit ea, quam Ha h nem an nu S nuper proposuit, Scarlatinam belladontiae dosibus summe refractiS praecaveri posse, defendens 13. Juxta auctoris mentem Suecus bella donnae expressus in aqua Solvitur ea Proportione, ut quaevis gutt3, ad hunc usum praescripta, grani unius particulum, ε εφφ belladonnae Contineatit Dosin secundum aetatis diversitatem jubet variam, et per triduum guttas duas usque ad quadraginta Sumendas permittit.

709. Securissima prophylaxis in coercendis contagionis scarlatinosae gressibus, cujus tanto major esse debet cura, si morbus malignum ostendit ingenium, in eis unice quaerenda erit

424쪽

FEBRES EXANTHEMATICAE

praesidiis, quibus dissusionem Contagiorum Cujusvis generis refraenare SolemuS, jam suo loco fusius addictata. 6. BUBΕΟLA.

Oxl ovi i, Programma do rubeolarum et morbillorum diserimine. Regiomoni. 1758. Stro h mayer, Diss. de rubeolarum et morbillorum disserentia. GOett. 1806. Heim, Bemei Irungeniiher die Verschiedenheli de Schai laclis,der RUthein und Maserti in diagnostisclier minSichi. - Inu ut e I an d's Journal dor pract. Heilicunde. B. VII. St. 5.13 12. Galli sch, tractatus de rubeola. Viennae 1825.

710. Medium inter morbillos et scarlatinam Xanthema recentiores rubeo Iam nothein, Fe uerma Sern nuncupant, ob rubrum quem offert colorem. In ejus natura determinanda plurimum dissentiunt auctores, ac ideo etiam nomine rubeolae promiscuo utuntur, modo morbillis i l-Ian et Batem ann), modo aliis exanthematum Speciebus dicato. Neque in Gallico vel Italico idiomato propriao pro morbillis et rubeolis indi- Candis EXStant voces; Rougeolo enim Gallorum, et Roso lia Italorum utrique indiscriminatim tribuitur aegritudini. 711. Jam Arabes medici, exactissimi illi mor-

horum exanthematicorum observatores, rubeolam

nomine Hlia mih ah, quod betam rubram Significat, notarunt. - Rhages primus fuisse videtur, qui rubeolas, ab ejus traductore blactias

di CtaS, ceu maculas Super Cutem non Cle Vatas,

425쪽

II hamilia h) medium inter variolas D scha- dari) et morbillos II has bali) locum tenere

asserit. Ali Abbas vesiculas mitiformes rubeolis tribuens, has a morbillis distinctas esse vult.

Wer hos, de Variola et Anthrace. p. 65. Sprengel. pragmat. Gesch. der Medicin. 5. Th. S. 459.

712. Sertor rubeolarum historia cum illa scar- latinae plurimum confunditur, ita ut observationes ab In grassia, For esto, Ballonio, Sennerto et O Ohlio traditae ad Unam aequo BC alteram exanthematis speciem facile referri possint, tum ob descriptiones nimis breves et

mancaS, tum ob diversaS ac Saepe arbitrarias eorundem verborum VerSioneS.

715. Versus finem saeculi praeteriti, Sol lio praeeunte, qui primus morbillos et rubeolas Separatim descripsit, ultimisque decenniis saeculi praesentis Germani medici ad exactiorem morbi cognitionem plurimum Contulerunt, exactisSimas opidemiarum rubeolosarum Observationes colli

no hoc intuitu sibi compararunt meritum.

426쪽

714. Stadium febrile. Rubeolam consueta ordiuntur phaenomena febrilia et Catarrhoso, quemadmodum in morbillorum et scarlatinae initio ob Servantur : narium destillatio, oculorum rubor, cophalaea frontalis, illacrymatio, tussis, aeStUS universalis et cutis ariditas. Quandoque dolores rheumatici, vomendi conatus irriti, somnolentia, capitis gravedo et oculorum pruritus rubeolas jam diutissime antecedere, observatum est. ConStantissima vero esse Solet angina saucium inflammatoria in tonsillis et velo pendulo palatino Sedem figens, quae nonnisi in levissimo morbi gradu dc sicere videtur. Praecipiente Ηeimio aegri eundem Spirant odorem, quo Scarlatina aegrotantos dignosci possunt, talem utpote , qualem pergulae macellariorum, vel vivaria animalium serOcium eructant.

715. Stadium eruptionis.'Die tertia, vel quarta exanthema erumpit in integro corpore uno quasi ictu, parcius tamen in facie, cujus duplex notatur forma ; nunc enim maculao adfarent rubrae angulis obtusis et irregularibus Circumscriptae, quoad diametrum lineam unam, vel

427쪽

cursum discretae 3 nunc'vero maculae rubrae am-hitum, nec finibus circum Scriptum, osserunt, panici miliaris seminis dissecti molem aequant, et cum illis insignem similitudinem habent maculis, quales ab atramento rubro, e Calamo Scriptorio demisso, in charta tenui et antea humectata relinis quuntur, a Centro VerSus peripheriam, sensim pallescentes. In morbo simplici et benigno exanthema rarum et distinctum , in graviori uberrimo dissu Sum esse Consuevit, ipsaeque maculae multo majores, lineas duas fere aequantes invicem Coia fluunt, atque jam altero ab eruptione die totius Corporis ambitum intenso et fere aequabili tingunt colore. Fapillime tune rubeolae Cum SCAr- Iatina vera commutari poSSunt , a qua Sequentibus disserunt notis : quod puncta illa rubra, exanthemati scarlatino aliena, in locis digito impressis albescunt, ocissime tamen in Con SpeCtUm vOniunt, et rubedinem a Centro Versus ambitum re

cuperant 3 quod rubor generalis, Scarlatinam aemulans, poSt biduum jam evanescit, Superstitibus Solum rubeolarum maculis 3 demum quod exiguae prorumpunt phlyctenae mili formes, asperam reddenteS Cutem, pauCΟ tamen eoque densiusculo et albido latico farctae. Increbescunt durante erUP-tionis opere phaenomena stadii primi, imo et alia gravioris momenti haud raro Superveniunt, citi deliria, convulsioneS, vomituritioneS, tu Sctis mΟ-leSta , angu Stiae pectoris, raucedo, vel ophonia.

428쪽

4i 6 FEBRES EXANTHEMATICAE 716. Stadium flore Scentia e . Postquam totum erupit exanthema, quod plurimum intra 24 horas fieri solet, per sex vel etiam decem dies floret, adsignatam retinenS formam, quo tempΟ-re Symplomata anginosa et febrilia notabilem patiuntur imminutionem, nisi anum aliae gratia cy

717. Stadium des quam attonis. Eadem ratione, qua exanthema pallescit ac dissipatur, deSquamatio Successivo Subintrat passu decima circiter ab incipiente morbo die, omnisque febris unacum angina Cessat Sub consuetis

signis criticis, sudoribus, urinis hypostaticis, vel

etiam epistaxi. Desquamatio e centro Cujusvis maculae exit, et forma subrotunda, quasi stellata terminatur, pruritus ingrato Sensu destituta. Socodit solummodo cuticula, quae maCulas tegit, nequaquam vero intermedia istis, prolati id

armato evincitur oculo. In manibus et pedibus quandoque laciniarum forma decidit, quas tamen nunquam ita amplae, ut in Scarlatina, Ob-

13. Infausto Sub Omine rerum rubeola vel mortem parit, et quidem iisdom rationibus ac morbillus, aut febris scarlatina 3 vel vero POSthumis terret, ambiguam aegri Sortem reddentibus , quae inter hydrops anasarca et metaStatici glandularum tumores potiores ESSE COnSUOS-Cunt. - Pervicacem aliquoties tussim, insultibusasthmaticis et aphonia junctam, rubcolaS eZ Cipere,

429쪽

ΕΤ EXANTHEMATA ACUTA. 437 atquc phthiscos trachealis casum mentiri vidimuS, quae mala, tandem Solutis ae ejectis subtussis clangOSae impetu pseudomembranis et concrementis lymphatico- puriformibus, salutis redi

719. Rubeolas nequaquam adeo insontem adfectum eSSe, Ut quidam arbitrabantur, funestarum epidemiarum exempla evicerunt, insigni subinde cum malignitate Saevientium. Ex harum numero fuerunt opidemiae indole putrida ingravescentes, quas Se Il e exacte descripsit 1), et de quibus Fox me y notitiam praebuit, inSignem Bo-rolinensibus Iethalitatem inferentes 23.

20. Plerique auctores in eo conveniunt, quod rubeolae contagiosam Sistunt luem, atque hoc intuitu ad unam eandemque febrium Ioimicarum Prosapiam pertinent 3- dissentiunt tamen inter se de morbi penitiori natura et essentia informanda. Nonnulli enim, Huse Iandio, Sohaffero, Forme yo et Ηcimio praeuntibus, rubcola SSCarlatinae varietatem declarant 3 Happ, Wich-m a nn et ne i l potius morbillis adfinom adsectum eSse arbitrantur. Alii denique medici, uti Ueb ex lachor, Jalin et Floi soli nullas inter rubeolam, scarlatinam morbillosque disserentias essentiales admittunt. 721. Rubeolam saepe saepius scarlatinae omnino germanum exanthema esse, evincunt faucium

430쪽

FELLES EXANTHEMATICAE 4i3 inflammatio, rubor cutis intenSus, desquamationis modus, odor Specificus, quem aegrorum transpiratio spargit, nisus in hydropem, et Contemporalis utriusque exanthematis in variis ejusdem loci individuis adparitio. - Non minori tamen sido dignae sunt observationeS TU heolarum, mΟΓ-billis potius adfinium; etenim praeter quod, teste ne illo, symptomata Catarrhalia graViors, istis propria: coryZam, tuSSim, illa Crymationem

oculorum Qt raucedinem, nec non exanthematis

formam Cum maculiS Segregatis obtulerunt, iisdem saepe in locis et temporibus emicuere, quibus

morbilli opidemi e debacchabantur, uti id nuper

in agro Ticinensi Compertum habuimuS. Λuctores autem, rubeolas semper scarlatinae varietatem esse, de sensuri, praeter hasce Observationes inconcussas validissimum adhuc obstaculum in historiae monumentis expertiantur ; conveniunt enim principes historici, scar latinam recentioris aevi morbum esse 3 rubeOlarum contra vestigia jam apud antiquos Arabes inveniri. 22. Hisce rite pensitatis, si nostram fateri licet opinionem, i rubeolas nequo exanthema sui generis, neque constantem modis cationem solius scarlatinae, sed varietatem hybridam nunc istius, nune morbillorum ago OSCim I S, quod inconstans morbi forma modo ad hoc, modo ad illud exanthematis genus inclinans confirmor videtur. Tali pacto nonnisi partim ab illa sen-