장음표시 사용
451쪽
fico proficiscitur, neque ultro propagatur, Sed rationem genes eos in laesa conditione dynamica organismi agnoscit 3 nullo stipatur exanthemate, nisi accidentali et mere parasitico, miliari, Sudaminoso, petecchiali, quale omnibus febribus
accedere potest, decurSum tenet inCertum, nun Cacutissimum, nunC lentum, luculentissimis exacerbationibus quotidianis stipatum ; crises Solemnes non admittit, Sed gradatim declinat. - Si hisce notis febris nervoso - asthenicae Charactere Styphi contagiosi opponimus, utriusque morbi essentialis disserentia patebit.
Val. ab Hildenhrand, Ratio medendi in Schola practica Vindobonensi Viennae 13l5. Pars altera. P. 214.
749. Febris biliosa exaltata, bili O-SΟ - nervo Sa et putrida primo quidem adspectu typhum Contagiosum Simulare poterunt, praesertim dum iste accidentali modo cum Sabur-xis biliosis, Summa virium prostratione, aut Chu-ractere putrido complicatus decurrit 3 discrimen tamen perSpicuum evadit, Si ad cuncta Symptomata, singulis illis febrium Speciebus propria, animus dirigitur. 50. Sunt autem sequentes typhi contagiosi Characteres Palmarii, quorum syndrome morbi essentiam Constituit, ultimamque disserentiam pOnit: l) Oritur e contagio specifico, quod vel ab aliis contrahitur individuis . codem morbo adseC-tis, vel etiam sub datis circumstantiis in nostragona primitus evolvitur. 2) Percurrit duo stadia
452쪽
septenaria, primum inflammatorio - CatarrhΟSum, alterum nervoSum. δ) PrincepS Substratum largiuntur membranae muCOSae, CutiS et men ingeS,
in quibus specificuS procesSuS morbosus inflammatoriuS , aut ei proximus emergit. 4) Adfectionem Systematis mucoSi Comprobant Sueta SymΡ- tomata catarrhosa. 5) Meningum PaSSionem temulentia capitis, Stupor adtonitus, SenSuum hebetudo et typhomania indicant, quae omnia ab initio ad finem usque persistunt gradu diverSO. 6) In cute exanthema erumpit proprium, Θ Ρeteochiis diversum, morbillo potius analogum, cui purpurae typhosae nomen impertimus. 7) In secundo morbi hemicyCIO StatuS nervosus adparet, e Spuria PotiuS, quam vera debilitate oriundus. 8) Dio decima quarta plerumque crisi Solemni solvitur. 9) In morbi decremento ipsaque ConvaleSCentia Sensus carebariae, capiplenii et temulentiae molestant, atque Cuticulae desquamatio unacum capillorum defluvio, dema inflammatorium ProceSSum SubivisSe, Extra dubium ponunt. 10) Semel exantiata aegritudo di positionem in eandem denuo Subeundam exstinguit. AETIOLOGIA.751. Diathesis. Momenta, quae mi3Smatis typhosi susceptioni et faciliori morbi ortui patrocinantur, latent imprimis in cutis conditione teneriori, molliori et succulenta, in virium languore tali, quem major comitetur erethi SmuS,
453쪽
ET EXANTHEMATA ACUTA. 441 ergo in asthenia directa incitabilistarum per Veneris abusum, inediam, frigus, mentis intentiones, animi adfectus deprimentes inducta. Accidit tamen Sub epidemiis typhosis, robustissimoS etiam
homineS vix non eadem facilitate morbum Contrahere. - Multo minorem proClivitatem cernimus in Seniculis, potatoribus, fumum tabaci Su-
gentibus, in phthisicis et feminis gravidis. Qui
xyPhum, maxime graviorem, jam subiverunt ab eodem morbo Per plures annos immuneS Vivunt, ut ut crebriori exponantur insectionis occasioni ;ot si denuo contagium suscipiant, levem plerumque patiuntur aegritudinem. Frequentiores tamen hoc intuitu exceptiones in typho contagioso, qUam in aliis exanthematibus specificis occurrunt. Notatu demum dignum est, insantes nullam fere ad typhicum contagium os re adfinitatem, totius enim infectae nutricis ubera sugunt, quin infi
52. Prophasis. Unica typhi contagiosi
primarii causa in contagio specifico est reponenda, cui praeter adtributa generalia, Sequentes adhuc competunt dotes : q) Vehiculum Praecipuum praebet mucus, nec non materi US perspirabilis culanea et pulmonalis 3 quapropter per ContaCtiam modiatum et immediatum, aeque ac per atmosphaeram aegros ambientem distanditur contagium typhi. 2) Evolutio ejuS Cum exanthematis eruptione ordiri videtur, CreScit morbo Summum vestigium adepto, minuitur in do-
454쪽
Cremento, ac in Convalescentia protinus ceSsat; quare convalescentes ad tuis dissusionem caeterum summe idoneos, uti jam alibi monuimus, Ceu CΟΠ- ductores tantum paSSi vos, quibus adhuc adhaerescit contagium Sub morbi decursu genitum, ConSideramus. 3) Miasma typhosum venenis narcoticis Summe analogas vires habet, quod ex analogis patet essectibus; magiS permanentem tamen exerit
actionem, rato tempore duraturam, quae unice naturae ViribuS, nune Solis, nunc arte sussultis; dilui
ac dissipari potest, nisi primis post infectionem
momentis debita therapia morbi evolutionem praepedire liceat. 4) Habet ideo naturam magis disru- Sibilem, cujus gratia majorem acquirit ad sJstemanervosum et in primis ad encephalon adfinitatem;
id non solum constantia Symplomata Cephali Ca, sed etiam notabilis nisus in malignitatem, Seu repentinam virium siderationem confirmant. 5) Dispositionem in eundem morbum minuit, pro tem -Ρore Sopit, aSt multo rarius, quam variolae et morbilli, omnino eradicat. 6) In nostra zona Sub
vitur. Τ) Cimices enecat. - Fluidum gasi tarmesui generis, quod nuperrime Cel. Ros si, Professor Taurinensis, peculiaris electro - eudio metri ope EX Sanguine aegrorum, typho petocchiali adsectorum, extricare novit, atque Electricitatis influxui impune resistere adserit, essentiale, fante inventore, Constitueret mi asmatis typhosi crite-
455쪽
rion, ulterioribus tamen confirmandum experimentiS.
55. Inter noxas, quae Primigenae formationi miasmatis typhosi, atque evolutioni typhi ipsius ex aliis morbis labrilibus favent, re- enseri merentur: l) Esiluvia plurium hominum tam Sanorum, quam Begrorum, et praesertim febricitantium in angustiori Spatio Coacervatorum, unde haud infrequens typhi contagiosi origo in DOSocomitS, CarceribuS, ΠaVium tabulatis, iuguriis, quod castae Observationes Mindereri, IIIonroi, Pringlei, ac pie defuncti genitoris evicerunt. Hoc respectu a Plouoque tio et Boxnhardio jure contagium anthro ΡΟ-phthoricum nuncupatur. - 2) Determinatus gradus liquationis, si in febribus acutis Cum Cutis pervicaci ariditate et infracta facultate imponderabilia conducendi ingreditur. - 3) Mephitis paludum aquarumque Stagnantium, opinante H a r t-mRΠΠΟ. - 4) Atmosphaerae continua humiditas et aestus Ventis non placatus Perci val). E similibus causis typhus brutorum, nomine lue ShOVinae notus, primam Capit originem, e r-mati contagii ope in infinitum propagandus i).
ΝΟSOGΕΝΙΑ ΕΤ ΤΗΕORIA. 54. Omnia et singula, quae ad organismi atria, contagiosum fomitem recipientia, admodum
456쪽
insectionis et diffusionis, ad noSOgeniam, nOC non ad autonomum illum ProceSSum morbosum, in penetralibus suscepti Contagii cauSa Coneitatum, Spectant, e generali contagiorum et febrium contagiosarum doctrina intelligi poterunt. Quapropter
Superfluas repetitiones ConSulto vitamUS. 755. In determinanda morbi essentia et causa proxima notabilis inter medicos viget discrepantia, unde disserentes ortum duxerunt typhi contagiosi theoriae, quarum potioreS tantum addi )tare Sufficit. -'AcutiSSimus Harim annus i CSSentiam reponit in processu quodam Sphacetismi membranarum mucosarum retisque Malpighiani, quem praedominans per totum morbi decursum liquationis nisus inducit. - Marcu S 23 Omnem
typhum encephalitidem declarat, neque ab ejus opinione multum disserunt Mill et Porci va I,
statum sub inflammatorium in cerebro et menin-gibus defendentes. - G o o d e Π 5), postquam primam suam de febre asthenica, ex irritabilitatis clemento prodeunte, id eam dereliquit, serius, Conditionem pathologicam typhi processum toxicationis esse, proposuit, qui, ex organi S mUCOSis et arteriolis super nobiliSSimum SyStem a nervoSum aetherem nexu eum) diradiatus, specificam producit inflammationem.
457쪽
ΕΤ EXANTHEMATA ACUTA. 445756. Ulut cuivis harum theoriarum o liquam
veritatem inesse non abrogemus ; nihilominus tamen, nulla earum essentiam typhi Omni ex parte dilucidare, nobis videtur, quatenus Singula tantum adtingunt momenta causalia, vel essectiva, cunctorum Syndromen et reciprocam relationem negligentes. Si morbi Symplomata, decursum, et eXitus CommunioreS Cum generalibus Contagiorum
volatilium squae inter et typhosum pertinet) proprietatibus computamus, nullum remanet dubium de processu inflammatorio, qui non solum totam
Corporis Superficiem externam, maerOCOSmo Obversam Cutem et membranaS mu COSaS), verum etiam SeroSa Velamenta cerebri et SyStematis nervosi
prehendit. Ipsa autem haecce phlogosis universalis stricte loquendo) jam essectum constituit specificae illius metamorphoseos morboSae organismi totius, quam contagioSus fomes in viribus aeque, ac in proceSsu vegetationis animalis suscitavit, CujuS eSSentia tamen, quouSque contagiorum intrinseca natura non fuerit revelata, problematica remanebit. Id solum indubitatum est, peculiarem durante typho contagioso vigere nisum in liquationem, ab eximio Harim anno pulcherrimo enodatum, cujuS gratia processus phlogoseOS pe culiarem ac specificam contrahit modificationem. TERMINATIONES. 57. Salutem aegris, typho gravatiS, redonant benefici virium vitalium conatus eiSque eL
458쪽
FEBRES EXANTHEMATICAE sectae evacuationeS Criticae, quae plerumque diel 4', rarius 17', et rariSSime die 21' contingunt. - Ιndirecto modo ad faustam morbi solutionem contribuunt praesidia artis rite adhibita, vel et
758. FrequentiSSimam mortis CauSam Praebet a poplexia; mox mere nerVOSa, e Viribus nervosis malefico veluti adfatu contagioso Obrutis ac pesSumdatiS, Oriundas mox Sanguinea, turgore VaSorum Piae meningis plexuumque choroideorum inducta 3 mOX Sero Sa, Ceu esseC-tus colluviei serosae in ventriculis cerebri, vel ad basin cranii. Priores duae species omni momento decurrentis morbi occurrere poterunt, POStrema
plurimum ultimis diebus succedit in gratiam hypoclepSeos Serosae, ab inflammatione arachnoideae inductae. Mors e debilitate virium et paralysi universali, in praxi multo rarior, quam passim credebatur, per eminentiam in typho maligno, nervoSO-aSthenico et Septico, et quidem haud raro citra omnem expectationem improvise suboritur. - Ιndirecta via lethum parant inflammationes viscerum nobiliorum , pulmonum, intestinorum, earumque fatalia posthuma, quae
759. In cadaveribus typho peremptorum
studiose rimatis sequentia inventa fuerunt: VaSameningum plerumque plus minusve turgida; Superficies arachnoideae lubrica, humore viscidulo, gelatinoso, vel albicante ct puriformi cooperta;
459쪽
otasio seri in ventriculis encephali, quo in casu libenter vasorum Ssnguineorum collapSus animadvertitur ue in plexibus choroideis VeSiculae parvae, limpido latice refertae, veluti hydatides, quas morbosas dilatationes vaSorum lymphaticorum habemus; arachnoidea incraSSata, cum contiguismoningibus hinc inde arcte conjuncta ; Substantia cerebralis illibata; rariuS apoStemata 3 cor dextrum, pulmoneS et hepar Sanguine plena, cujus Caeterum VenΟSa qualitaS undiquaque praevalet; viscera marcida 3 cita putrefactio. 760. Transitus typhi contagiosi, imperfecte resoluti, in alios morti O S Sequentibus contingit modis: 1 Per meta Sta Se S ad organa interna, Pro quorum diverSitate cephalaeae et vertigines ChroniCae, amauroSiS, SurditaS, amentia, amne Sia, tuSSis diutina, asthina, vi Scerum abdominalium emphraxes, hypochondriasis, alia
tidos, bubones, phlegmoneS, Otorrhoecte, Paralyses locales. - δ) Per Suppurationem Organorum durante morbo inflammatorum, cerebri, pulmonum , hepatis, intestinorum. - 4) Pergangraenam et Spha Celum partium externarum nasi, extremitatum inferiorum necrosis Sicca), vel cutis vesicantibus irritatae, decubitu mortificatae 13. - 5) Per debilitatem super Stitem, cujus damnosi essectus modo in procesSu plaStico, modo in SyStemate nervoso patefiunt.
460쪽
PROGNOSIS. 701. In taxanda futura aegrorum Sorte non solum ad Corporis constitutionem , morbi gradum et vehementiam, Symplomata concomitantia, dignitatem organorum eminenter patientium, decurrendi modum, complicationes et anomalias ae ad cpidemiae genium, e quibus omnibus rationalis desumitur progno Sis, sed etiam ad Ompirica quaedam Signa maximam adtentionem dirigere opori t. 762. Faustum eventum divinare sinunt: vomitus Spontaneu S, et diarrhoea levans primis morbi
diebus; epistaxis modica versus finem primi cycli septenarii; mens hilaris et sui conscia, etiamsi matutinis tantum horis observetur ; levior peri- pneumoniae gradus; obauditio; sitis placabilis; lingua peς totum decursum humidiuscula; pulsus lihor et moderate fortis, parum accoleratUS; Symplomata nervOSa mitia; exanthema regulariter ProrumpenS ae ad decimum usque diem laeto so-rens 3 cutis minuS arida ue apta medela in principio, quae ad mitiorem secundi stadii decursum plurimum Consert. Malum omen portendunt: nullum a Spontaneis profluviis, vomitu aut diari hoca levamen; physiognomia aegri notabiliter alicrata; sitis inexplobilis, vel totalis ad ipsia; delirium continuum,