Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 807페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

481쪽

ET EXANTHEMATA ACUTA. 460

Cusant tamquam Omnium malorum feracissimam ;- alii contra, quos inter praecipue Prosper Alpinus, Targioni, et O li vi e r notari merentur , Aegyptios pestem Sibi alienigenam reputare , eamque ab Aethiopia procedere defendunt, cujus solum praepingue, immanibus et diuturnis

pluviarum imbribus maceratum , tum VehementiS-simo Solis ardore percoctum ae in annoS ComputresCens, evolvendis maleficis miasmatibus omnino

favet. Quamvis primigena peStis origo hactenus in contentione Sit, nullaque ratione Hiro heri opinio confirmata habeatur, pestem utpote Aegypto familiarem Nilo deberi, Crocodillorum aliorumque animalium cadavera in CamΡOS passim ege-xenti ; negari tamen nequit tetrum huncce morbum a superioribus inde temporibus adeo profundas in Aegypto, Turcarum incuria jam tabescenti, atque limitrophis Asiae et Africae rogionibus, in Syria, Palaestina, AbySSynia, Graecia, ipsaque Bygantina Metropoli fixiSse radices, ut serine endemicum constituat sagellum. 797. Quod autem causa S genitrices primitivae febris pestilentialis adtinet, hae contagiorum origini pasSim obsecundantibus g. 208) vix discrepare videntur, licet

particulares quaedam earum modificationes et Cone urSus CirCumStantiarum quarundam ex Parte

climatis ad specificum huncce fomitem progignendum admitti necessario debeant. Hodioque tamen ignotae sunt, et nonnisi cum aliqua probabilitate

482쪽

in effluviis venenatis corporum putrescentium SVP ponuntur , . quatenuS typhus pestilentialis cum morbis septicis et malignis maximam ostendit ana- Iogiam. 98. Evolutus semel typhus anthracicus Originarius ex alius generis morbo, contagium specificum elicit, quod aliis communicatum individuis eandem constanter suscitat morbi sormam , in infinitum multiplicandam. Vehiculo gaudet humoribus sub morbi vigore secretiS, Praecipue muco, materie perspirabili atque Sanie carbunculorum et bubonum suppurantium, quod insitione artificiali evincitur. - Mirandum Sane, Complures medicos, interque illos oculatissimum

S t oit i ii iii, contagiosum typhi pestilentialis indolem pernegare VoluisSe , quae Opinio, Si Sectatores inveniret, maximo eSSet generi humano detrimento.

799. Inter cuncta Contagia volatilia, quae se-briles concitant morbos , pestilentiale ad fixam indolem proxime accedere videtur, namque VCStimentis et suppellectilibus multo diutius et arctius adhaerescit, quam Corporibus humanis , Solo Calore eliciendum. Indo intelligitur, quo modo ex

Oriente ad remotisSimas Saepe trunSferatur terraS,

quin in intermediis prorumpat regionibus. Ita na-VeS Saepe Saepius truculentissimas intulerant pe- Stes , Soli S mercibus pollutis , quin vel unicus enautis et Comitibus morbi indicia habuerit. Pecplure S annoS posse virulentiam servare, vel inde

483쪽

Patet, quod, cum pestis Viennam 1 15 adoriretur, in iis potissimum domibus caput extulit, quae ante triginta quatuor annos, dum PeStiS graSSaretur 16 9 nosocOmiorum ViceS geSSerant. - Ideo tamen cum contagiis fixis nullatenus confundendum est 3 morbum enim producit semper labrilem et acutum, incitationem vitalem graviter adficit, quandoque, malefici cujusdam halitus instar, cito enecat, atque HOWardio, aliisque fatentibus, ad aliquot passuum distantiam inficit. Relatum est, pluries in religandis sarciniS, quae inclusam

intus Contagem Conveherent, Vaporem illum, fortasse mora et angustia loci ConCentratum et asperatum , tanta vi erupisse, ut adstantes veluti de

800. Cum mi asmate typhi vulgaris aliquam habet analogiam, quatenuS nerVOS Potenter adgreditur, atque Similem en ephali passionem determinat , quo intuitu eum narcotiCiS Conspirat substantiis 3 eo tamen dissert, quod Constanter, et quidem primis jam morbi diebus, nisum m ASSAE Organicae in liquationem et spha celum indicat, talique pacto manifestam actionem Chemicam Sep

nat. - In Super in genesi miasmatis pestilentialis Circumstantiae climaticae et epido micae, in primis Corruptio atmOSphaerae per exhalationes paludum, uliginum et corporum organicorum, ad notabiles distantias putrescentium , multo majorem habent

influxum, quam in primigenam contagii tui bosi

484쪽

FEBRES EXANTHEMATICAE 4 2 ovolutionem ; cui potius effluvia plurium hominum,

in angusto Spatio Coa Cervatorum, patrocinari diximuS. - NOtare tandem oportet, PaucaS hucusque extitisse pestes, quas terrificae revolutiones COS- micae non eSSent Orsae 3 uti meteora insolita, terraemotus, inundationes etc. testantibus omnisuevi observatoribus l .

301. Postis quosdam circuitu S, plus minuS vegrandes, observore solet. Sio Evagrius refert, secundo anno oujusvis indictionis recurriSSe pestem , unde Antiochia sexaginta annorum intervallo quater ei fuit obnoxia. Testante R u s s e t i OAleppi quovis decennio grassatur. Omni quinquennio Aegyptum vastare fertur 3 diversis anni temporibus improviso prorumpit, praesertim hyeme, atque Subortis aestatis ardoribus dentiscit Saepe absque ulla prophylaxi adhibita. Auster aris

dentissimus, quem K h a m s i n Aegypti, S a m i e let Samum Syrii adpellant, saevitiam morbi frangere dicitur. Ipsa Bygantina pestis diversis obnoxia est vicissitudinibus. 802. Si hisce omnibus addimus ObServationem, typhum anthracicum longe minorem habere inera dicanda hominum dispositione poteStatem, Unde plura exstant individuorum eundem morbum SaepiuS PerpeSSOrum exempla , - non Sine fundamento colligere possumus, Contagium peStilentiato semicontagiis, et quidem septicis f. t 9 l)Proxime accedere , ac serine transitum a conlogiis persectis nil imperfecta sacere.

485쪽

ET EXANTHEMATA ACUTA.

η03. Quae in Europa diversis temporibus emi Cuit pestis anthracica, semper ab exteriS regionibus advecta est, ac plerumque in portubus, Vel in provinciis limitrophis caput extulit. - QuamviSin principio ingentem ostendat ferociam et malignitatem, pedetentim tamen elangueSCere Solet, quasi in nostro solo pabulum non inveniat, quo diuturniorem conservaret exiStentiam. 804. Essentia pestis anthraeicae Consistere videtur in specifico processu liquationis, quem manifesta ab initio irritatio sphlogosis) organorum Periphericorum scutis et textus cellulosi) atque SyStematiS nervosi, praecipitanter in debilitatem

paralyticam et sphacetum abitura comitatur, deinterminata per actionem miasmatis narCotico-Sep. ticam. Causae genitrices, natale Solum, Symptomatum Praecipuorum Syndrome, therapiae expitantis et antis epticae necessitas, et emcacia, Hecnon Phaenomena in Cadaveribus obvia adsertum confirmare ju Vant.

805. Dispositio contagium pestilentiale suscipiendi quidem cuilibet homini inest 3 praecaeteris tamen inficiuntur adulti, debiles, decrepiti, convalescentes ex aliis morbis, meticulosi, spirituosis abutentes. Qui immunda exercent opificia, uti caminorum PurgatoreS, Saponarii, Olearii, porro infantes teneri, seneS depontani,

phlegmatici, hydropici et phthisici minorem ostendunt proclivitatem.

486쪽

stis evadit vates, quum pauca tantum individua crudelem morbi Saevitiem Superare, ae praefixam ferme lethi metam effugere possint. - Pessimi ominis sunt peteochiae, Vibices, carbunculi grandes, copiosi, profluvia immodica, aurigo, et Communia summae debilitatis signa. - Quo citius Characteris nerveo - maligni et septici satellites evolvuntur, eo majuS diSCrimen. - Αliquam re- Cuperaturae Salutis Spem alere Sinunt bubones inmodicam et benignam Suppurationem Versi 3 praesertim si eis Sudores per totum coipus dissust ac levantes accedunt 3 imo in peSto tranSSylvanica, quam Chenot A. 1 55 observavit, nemo Sanita tem recuperavit, qui buboneS non eSSet expertus. - Quo tardius exanthemata pestilentialia erumpunt, et quo Segnius incedunt, eo pluS Sperandum. - Qui feliciter evadunt, bubonum vestigia

diu retinent. - Observatae etiam Sunt bubonum, Suppuratione exeSOrum, CicatriCes eo anni tempore, quo Pestis graSSari ConSueviSSet, iterum aperiri Larrey ct De S ge ne ite S). - Benignior putatur pestis, si ex Aegypto orta litus maris mediterunci legit, quam Si per deserta propagatur. BATIO MEDENDI.807. Quamvis febris pestilentialis in primo

exordio, omnis alius sebris criticae in Star, cum virium vitalium incitatione aucta incedat, imo ma-

487쪽

ΕΤ ΕXΑΝΤHEMATA ACUTA. 4 5nifesta phlogoseos scisi levioris et transitoriae)in superficie cutis et membranarum muCOSarum

indicia praebeat, id tamen sibi privum habet, quod

ociter in veram et colliquativam debilitatem ruit. Quapropter rationi quidem ab Sonum foret, Curam

illico ab officacioribus, ut nonnulli proponunt, stimulis ordiri velle ; nihilominus tamen pari modooneeps evaderet methodus antiphlogistica, largiori manu adhibita. Quidquid igitur Cel. Botallus, Massaria, Sept alius, Riverius et DoΗ a e n in honorem venae sectionis protulerunt,

nonnisi particularibus quibusdam typhi orientalis

modificationibus , insolitam charaeteris inflammatorii vehementiam Osrerentibus innixum, nullatenuS Vero ut generale praeceptum therapeuticum Bmple Cieridum esse arbitramur. Sufficiunt in primo exordio remedia refrigerantia, leniter ecCOprotica, praecipue Vero acida, quae eodem tempore, quo vividiores Componunt motus febriles, imminentiliquationi septicae opponuntur. η08. Increscente Virium PTOStratione, atque evolutis characteris putridi phaenomenis nonnisia remediis cardiacis, stimulantibus, tonieis et anti septicis valentioribus aliquid sperandum. Cura in directa rationalis typhi pestilentialis sub ejus modi rerum Statu ne hilum discrepat ab illa sobris nervosae malignae et putridae ; omnis enim medentis scopus eo directus sit, Oportet, ut funesta dyserasia humorum emendetur, atque Vi-xium vitalium energia pro Criticis operationibus

488쪽

4 6 FEBBES EXANTHEMATICAE

absolute necessaria ConServetur. - Radices Angelicae, Serpentarine, et Valerianae, Moschus, Camphora, Castoreum, ASa foetida, Aetheres, Caryophylli, Cortex peruvianus, Acetum aromaticum , Acida mineralia et in primis Acidum muriaticum Oxygenatum, cunctiS reliquis analogae virtutis medicamentis palmam praeripiunt. 839. Inter praesidia, quae Specialiorem quorundam medicorum fiduciam Sibi promeruerunt,

quin eorum actio et praestantia e Communibus

therapiae praeceptis intelligi possit, unctiones

oleo sae primum tenent locum , non solum SCOPO praeservativo 3 ut alibi monuimus g. 408), sed

otiam in morbo jam evoluto a Cel. Bald Winio PropOSitae, atque reserente nuper Graebergio Smyrnao et Tingi insigni cum fructu usurpatae. Totum COUuS Spongiae, ex oleo Olivarum tepido tinctae, ope illinitur ac perfricatur 3 febricitans do-libutus tepefacto committitur lectulo, atque, Ut maximam obServet quietem, jubetur, donec profusi extricentur Sudores , quod Si contingat, morbum plerumque solutum vel brevi solutum iri credunt. Pari tempore internus olei Olivarum proponitur

8l0. Frigoris virtutes, in compluribus morbis contagiosis adeo Salutares, etiam in typhoorientali tentatae leguntur. Fuerunt praesertim Bartholinus i , et Samo ilo Wicet sa), qui frictiones glaciales proposuerunt. - Sponte autem liquet hancce methodum aeque, aC priorem

489쪽

posse; Superstuam contra, imo damnosam osse debero, ubi Summa urget exhaustas vires erigendi necessitas.

13 De usu nivis medico. Cap. 15. 23 Leitres fur les experiences des frictions glaciales dans la poste. StrasSb. 1731.

811. Emetica illis tantum sub circumstantiis experiri licebit, quae ipsorum usum in typho Communi aliisque sobribus contagiosis admittunt. Mercurius a Schraudio, et Cantharides a Groh manno laudata, quandoque votis

reSponderunt, Unde tamen generalis eorum virtus antiloimica nondum evincitur.

812. Regimen diaeteticum exquisitis Simum Sit, et cum pharmaceuticis auxiliis in eundem collim et finem. Principem respectum Sibi vindicat aeris ambiontis conditio talis, qualis universim in morbis septicis et asthenicis convenit. Animus aegrorum mirum in modum depreSSUS, per quantum fieri licet, exhilaretur. 813. Symplomata, quae particularem exigunt medelam, sunt bubones et carbunCuli. - Bubonibu S aegre prorumpentibus, aut qui rurSUS disparere minantur, cataplasmata leniter irritantia Cum cepa aSSata, fermento paniS, Vel, Sua dente Cel. D es geri e it es, cum radice Squillae Cocta Superimponuntur. Si contra dolent, et manifesta phlogoseos indicia praebent, cataplasmata emollientia et anodyna requiruntur, quibus

490쪽

optata Suppuratio benigna optime invitatur, praesertim si aptis remediis intus propinatis moderatam virium vitalium in Citationem Sustinere licuerit. - A scarificationibus, ustione, praematura incisione et cantharidum adplicatione sedulo cavendum esse, expertiSSimuS Lernet jure monet. In carbunculi S proSunt sementationes aromaticae ex BCeto, Sale ammoniaco, spiritu vini camphorato, Vel decocto chiriae, quorum SCOPUS eo tendit, ut ulteriores et deleterii sphaceli et liquationis SantoSae progressus inhibeantur. Dum separatio partiS emortuae non rite contingebat,

Galli modici in peste Syriaca scarificationes utiles

fuisse adSeVerant.

PROPHYLAXIS. 814. Quatenus pestis bubonica Europaeis semper adventitium sistit flagellum, eatenus etiam princeps cura eo dirigenda, ut funesti hospitis introduCtio avertatur, quem in finem cuncta illa SO-lertissime observanda erunt praecepta, maxime inportubus et regnorum confinibus, de quibus jam alibi generales exposuimus notioneS. -' IntroduCta semel ac dissu sa tuos non aliter, quam quivis aliuS morbus loimicus refraenari poterit, eo solum discrimine, quod, habito summae malignitatis respectu , nulla omitti debeat cautela f. 588 - 418) 815. Brevi tamen mentione haud indigna censemus quaedam praesidia recentiori aevo Proposita, quibus hominum mi asina pestilentiale suS-

SEARCH

MENU NAVIGATION