장음표시 사용
521쪽
binato, dependet. In venenis vegetabilibus hydrogenes carbonicum praevalere, uti opinantur Fontana, Mons, et Sprengel, Per- Suadent odor virosus , natura volatilis, adfinitas eorum Cum oleis aethereis et alcolaole, quibus commune est id elementum, analysis demum che mica, atque acidorum virtus in temperandis effectibus. Quo magis evolutum et liberum fuerit illud elementum, eo magis praeminet ViS DBrCO-tica veneni.
862. In animalibus vero substantiis vitae humanae deleteriis agotum videtur princepS Constituere elementum, quod Saltem e particulari earum praecipitem Saepe colli quationem materia oorganicae provocandi efficacia quodammodo colligi potest. Α diversis agoti connubiis cum aliis phlogisticis, vel et a determinato Oxydationis gradu diversitatem esse tuum pendere, per analogio mconjicere liceret. 863. Etiamsi hodieque conditiones proxima olatent, sub quibus corpora organica VenenBlos producere soleant fomites, remotiores tamen qUBedam Circumstantiae, Venenorum Spe Cis Corum genesi faventes, observatione colligi poterunt, o quibus rite inter se collatis ac maturiori SCI utinio subjectis fors quondam toxicogeniam illustrare licebit. q) Maximus plantarum et animalium
Venenatorum numerus in Eona torrida observatur 3 decrescit in climato temperato, BC penitu S EVa- nescit in horrido septentrione; unde coneludere
522쪽
FEBRES EXANTHEMATICAE sas est, influxum caloriS potentioris, lucis, electricitatis, ad evolutionem principii venenosi necessariam esse Conditionem. - 2) Plantae et animalia , quae Sub aqua ViVunt, Veneno henerando minus apta dici possunt; nullum saltem hucusque innotuit piscium genus, quod specificum pararet Venenum, exceptis illis qualitatibus nocivis , quaS interdum contrahunt in gratiam alimcnti pravi, Statu S morbo Si, aut putrefactionis. CO- lubri eadem species exitio Sior esse consuevit, dum in aprico et arenoso ViVit Solo, quam dum paludes incolit. 33 Quo inserioris ordinis fuerit ens organicum, eo mΘjorem in generandis venenatis principiis habet potestatem. Hinc ingens plantarum Venenatarum Caterva nUmerum animalium, Similem ob cauSam noCiVorum, Ionge Superat.
4) Nullum existit animal sanguino calido, quod in
Shatu salutis venenum Specificum pararet, Omnia hoc intuitu infamia animalia pertinent ad classem amphthiorum, insectorum et vermium. - 5) Quo junius fuerit animal, ct quo minorem pro COSSUS animalis habuerit energiam, eo minor quoque Venenati, quem SeCernit, liquoriS esse Solet vis. 63 Veneriosa plantarum et animalium principia nunquam totum organiSmi maSSam inquinant, sed ad determinatas limitantur partes, alias innocuas relinquentia. Ita plantae plures, quarum solia, flores vel fructus Summe damnosos exerunt esseC-tus, in radice nullum veneni indicium produnt. Serpentes et insecta nonnisi in propriis vesiculis
523쪽
toxica secernunt ex insonti Sanguine, quibuS Organis destructis nullum amplius generare Valent virus. -- DeSiderandum sane foret, Ut tale argumentum, quod veluti per transennam adtingere placuit, majorem naturae Scrutatorum adtenti O-nem excitet lDE VENENIS INFLAMMANTIBUS EORUMVUL EFFECTUBUS IN SPECIE. 874. Praemissa hacce brevi digressione, qua
venenorum physiologiam et relationem diversam ad organismum vivum aliqua saltem ratione adumbrare studuimuS, et quidem eo maxime respeCtu, quod morbos toxicos incasSum curare tentabit meis dicus, quem generales illae notiones circa veneni, ceu Causae essicientis, naturam et agendi modum latent, - TeVertimuS modo ad praefixum nobis objectum , ad specialem videlicet Contemplationem inflammationum, quatenu S prodUCtum VenenorUmsistunt.
865. Ex supra adlatis l. 849) abunde liquot
hic loci nonnisi de venenis stimulantibus acrihus et CorrΟSiviS Sermonem eSSe pOSSe, quibus omnibus incitatio vitalis ad altiorem extollitur potentiam, atque diversi inflammationis gradus producuntur, Si cuidam parti immediato adplicita systematis capillaris vitalitatem ultra modum incendunt, quam ob rem etiam venena inflammantia vocari solent. 866. Juxta varium potestatis gradum, quem
524쪽
venena exhibent in gratiam quantitatis majoris, vel qualitatis magis activae, inflammatio producta diverso in offert intensitatem et formam, prouti nempo irritatio vel intra limites Simplicis congestionis consistit, vel vero ad eum intenditur gradum, ut etiam vegetationem diversimode alteret. Specifica demum veneni indoles specificos inflammationis charactere S determinat, Vel Saltem generales plurimum modificat. 867. Venena inflammantia minori in gradu partem, quam adtingunt, leviter irritant, copiosiorem in subtilissima vasorum retia sanguinem alli- Ciendo, atque ruborem accerSunt plus minuSVE intenSum, quem praesertim in cute lacessita videre est, nunc aequabiliter dis sum serythema), nunc variegatum et interStinctum roseola), quapropter etiam venena rubefacientia, p h oeni gm a, Seu epi Spa Stica Compellantur. 868. Eaedom substantiae acres forma Satura tiori adplicitae, multo tamen magis illae, quibus e Sua natura major Competit venenoSitatis gradus, graviorem incendunt inflammationem, ne pro CBustica virtute , epiderm idem a vinculis, quibus cum corio subjecto nectitur liberantes, vesiculas adtollunt diversae magnitudinis et Copiae, nunc minUtulas sphlyctaenas), nunc ampliores bullas), quare
vesicantia passim audiunt. Dum externae od-moVentur Corporis superficiei, dermalitidi indo oriundae varias Conciliant sormas, e CZemati S, pem
phigi, herpetis, erysipelatis vesicularis.
525쪽
nunt Venena Cau Sti Ca, Caut erigantia, Seue Scharotica, quae graviSSimam non Solum,
eamque acutissimam inducunt phlogosin, sed praecipiti passu materiam organicam Corrodunt, destruunt, ac in gangraenoSam Convertunt ESCharam. 870. Charao teres essentiales infla m-mationum toxicarum, quibuS a miasmatico- contagiosis atque Specificis quoad diathesin discrepant, ad SequenteS reduci possunt: 871. I. Inflammationes toxicae sunt Semper idio pathicae, oboriuntur videlicet in eodem loco, cui venenum adplicitum fuit. Quae sub usu venenorum acrium et Corrosivorum, minori dosi exhibitorum, in remotis ab atrio organis interdum evolvuntur, irritationes, Uti V. g. pneumonitides lentae e toxicatione arsenicali, vel mercuriali, originem suam non ab immediata et directa veneni actione depromunt, Sed a metamorphOSi abnormi, quam totuS proceSSus Vitalis passus est, ac ideo specificis signis destituuntur.
872. II. Nullum sibi unice privum
n gno SCunt sub Stratum, Sed in qualibet parte organica, Cui immediate adplicantur Venena, Evolvi possunt. Per eminentiam tamen pleCtunt
superficiem Cutis et membranarum muCOSarum, Ceu Communissima potentiarum noci Varum atria,
quapropter quoad formam creberrime ad dermatitidum, vel phlegmhymenitidem Spectant. 875. III. Veneni adplicationem inter et morbi
526쪽
evolutionem brevissimum intercedit intervallum, vix animadvertendum, Si caustica fuerit venoni indoleS. 874. IV. Communia phlogoseos Symplomata altiorem aSSumunt gradum 3 unde rubor inten SuS, calor urenS, dolores acerbi, tumor insignis, se-hris vehemenS , quorum vel summatim, vel singillatim eminentium phaenomenorum intenSio a veneni potestate plurimum determinatur. 875. V. Juxta diversum Veneni ingenium Consueti phlogoseos Satellites parti utares Contrahunt modificationes, ita quidem, ut singularis haud raro in essectibus adpareat contradictio 3 acerrimum V. g. in Cendium absque dolore, vel acerba ex adverSo tormenta absque notabilis esservescentiae phlogisticae indiciis. Ipse dolor, vel pruritus adeo peculiares offert varietates, ut vel inde ad toxici inscie adpliciti genus persaepe concludere
liceat. 876. VI. Inflammationes toxicae, praeter Sym plomata localia, etiam generales in toto organiS-mo, vel sympathicaS in partibus remotioribus concitant turbas, quae vel a fomitis venenosi absorptione , vel ab ejus actione primitiva, dynamico scr- me modo diradiata, dependent. Diversa tamen veneni natura, ac Specifica quaedam verSuS determinata SyStemata organica adfinitas et relatio es cit, ut ea Symplomata SeCundaria mox in sanguineo 3 mox in nerVOSO, mox in plastico Systemate extricentur. Ita venena Simpliciter acria et CorIO-
527쪽
ΕΤ ΕΚΑΣΤΗΕΜΑΤΑ ΛCUTA. 5.5siva febrem incendunt diversae intensitatis 3 na1 Cotico - acria nervosam vitam labefactant non sine aegri discrimine 3 Septico- acria dyScrasiam et cOI-liquationem Sollicitant. 877. VII. Pro sua origine non egent dispositione peculiari, sed in quovis individuo sive sano, sive infirmo evolvuntur, dummodo Venenum Sufficienti adhibeatur quantitate, nihilque intercedat, quod ejus influxum infringere valeat. Sensibilitas
minor, fibrae animaliS torpor, Contracta per frequentiorem veneni adplicationem ConSuetudo, epidermis Crassa, aliaque plura momenta dispositionem quidem minuere eatenuS poterunt, ut mZior potentiae nocivae requiratur dOSis, eam tamen nunquam OXStinguunt. 878. VIII. Quot sunt venenorum inflammanistium specieS, tot etiam occurrunt inflammationum toxicarum Sehemata. Quatenus identicus phlogo-SEOS Character unice a veneni specifico ingenio
Pendet, eatenus per nullam aliam produci poterit
879. IX. Decursum Observant plerumque rB-pidum, typi determinati, nisi continuata veneni actio, vel essectus quidam secundarii diutinum foveant phlogoSeOS inCESSum. 880. Si talis fuerit veneni, parciori PraeSertim quantitate adhibiti, natura, ut renitentibus viribus organismi, vel aptis remediis destruatur, antequam miSCelam maSSae organicae adgredi potuerat, perseCtae reSolutioni conceditur locus;
528쪽
516 FELLES EXANTHEMATICAE tibique tamen inflammationes toxicae eminentum patefaciunt nisum in gangraenam et Spliaeelum, cujus evolutio subinde adeo praecipiti succedit passu, ut nulla Arte praecaVeri queat. 881. XI. InflammationeS a Veneno Sua prBESCH-tia neque iamitem, unde ortum duXerunt, reproducunt aut multiplicant, neque proclivitatem in recidivas susserunt; quo intuitu ab inflammationibus contagioSis eminenter diSCrepant. 882. XII. Praeter tractamen antiphlogisticum, gradui morbi adcommodatum, Specificis egent remediis, quibus funestas veneni vires retundere, vel organicas partes duntaxat adVersus EaS munire adnitimur. 883. Potiores nunc breviter eXponendae reis stant inflammationum toxicarum SpecieS, Sub quarum enumeratione tamen ad eas tantum adtentionem praecipuam limitare placuit, in quibus characteros specifici, vel veneni irritantis causa, vel quod externaS OCCupent Partes, SensibuS patenteSolarius in con Spectum Veniunt.
884. Veneria mineralia, quae Oxygenii exsuperantiae maleficas Suas debent vires g. 860), uti oxyda metallica , Sales diversi, alcalia et acida Concentrota, in eo Conveniunt, quod inflammationem acutiSSimam Cum praecipiti in gangraenam nisu inducunt, cujus tamen sorma vix aliquid singularis Osferre Solet, nisi a tartaro emetico et hydrargyro productam excipere velis, specialimentione haud indignam.
529쪽
385. Tartarii S emeti CUS Cuti externae sorma unguenti, aut Saturae Solutionis in rictus Brdorem, ruboremque parti S concitat, cui brevi dormatitidis exanthematicae sui generiS Symplomata succedunt. Emicant nimirum papulae rubrae,
discretae, ardenteS potiuS quam prurienteS, magnitudinis diversae, quae intra paucorum dierum spatium in dolentissimas abeunt puStulaS, margaritaCeaS, Opaco liquore turgidas, rubro halone cinctas, variolis non absimiles, interpositis tamen cutis decoloris plagis. Postquam hae pustulae maturationis fastigium adtigerunt quod ordinario septimo ab eruptione die accidere solet), COmplanantur, quin tamen Semper Collectus effluat latex, ac pedetentim iri esCharaS subfuSCas abeunt, quibus deciduis levigata donuo adparet Cutis ah S-que manifestis CiCatricibus, macularum tamen lividarum pertinacia vestigia per plures hebdomadas retinens. - Nulla alia innotuit Substantia veneno Sa, quae analogum producere Valeret e Xanthema, quod ideo merito s t i b i a i ii in dici posset. Est Semper idiopathicum, ab interno tartari emetiei usu nullatenus provocandum 3 nunc RCCidentale, ex inepta remedii adplicatione ortum, nunc ex industria prolicitum. Alia exanthematis toxicae species est illa, quam merCurius diutius et largiori manu exhibitus
producit, ab Anglis Bell, P carson, Alley, Spens, Mullin et Villan majori adtentione Ob Servatum aE descriptum, cui nomen exara
530쪽
518 FEBRES ΕΚΑΝΤΗΕMATICAEthematis mercurialis, Seu hydrargyr i a o i) inditum est. Praeviis plerumque Phaenomenis febri catarrhali propriis, inquietudine in-COn Sueta et pruritu, profundus super cutem dis- funditur rubor 3 efflorescunt nunc papulae Consertae purpurei coloris, nunc phlyctenae fluido dia-
Phano, aeri, rodente, AC Saepe specificum odOxem mercurialem Spirante repletae, Summopere prurienteS, numero ferme infinitae, ae non raro adeo exiguae, ut nonnisi oculo lente armato distingui possint, quae, dum rumpuntur, in furfuraceas degenerant crustas, Vel etiam dolentes relinquunt excoriationes et rhagades pertinaCOS. Communissima eruptionis Sedes est ad Scrotum, ad brachia, crura et lumbos; rarius Super totum cutis ambitum efflorescit. Pro diversa, quam morbus Osfert, forma externa, nonnulli medici cum
ad ery thema a , alii majori jure ad e CZo-m R 53, relegarunt, quorum quidem exemplo ducti hydrargyriam inter e CZemata adtingere non omi-Simus , propriae eam Speeiei in SerenteS, quam toxicam ex adlatis Suo loco g. 114, 112) rationibus denominare plaeuit. Duratio exanthematis ab una hebdomada usque ad mensem esse Solet; - solutio obtinet vel desquamatione epi dormidis, si papulosum fuerit, vel cruStarum Separatione, si phlyctaenarum forma eruperit.