장음표시 사용
161쪽
THERA PIA FEBRIUM DIUECTA.505. Methodus medendi directa ad-
hibetur ot adhibenda est in illis febribus, qua-
Tum CauSa CX9Cte SCitur , et ita Constituta est, ut Arte amoveri possit, illaque amota febris ceu effectus COSSEt.
5o6. Haec therapia, quoia iam Subponit ΠΟSO- geniam et theoriam sanandae sebris optime Cognitam, eSi vere rationalis, imo jam est Specialis, nam specialem febris Charaeterem Ob- Pugnat, quem Nota cauSa Optime designat. oo . Consistit in adplicatione illorum auxiliorum, quae irritamentum febrim faeiens au runt, et uni Vei Sim Caia Sue obpOSita et Contraria sunt. Sio febris ex ingluvie Sanatur evacuati ne ingesti, febris ex motu quiete, febris ex calorico refrigerantibus OtC. 508. Sed haec medendi methodus rarum usum in febribus habet, ob causam febrium raro Cognitam, et Cum esseCtu rarius amΟVendum; δtque univerSim potiuS in SymplomaticiS, quam CritiCiS, quarum CauSae et D OSOgenia plurimum
latent, adhiberi potest febribus. 509. Sunt quidem medici, qui imaginaria,
in febrium Causas agentes, febres etiam Criti COS directa therapia sanare Opinantur. Ast i h e v a p i a hypothetica nunquam dici meretur direCtis, Don tBntum ex eo , quod causa et theoria febris
162쪽
conjecturalis ii Certam tantiam et suctuantem therapiam Stotuere valeat, sed etiam illo ex graviori momento, quod conjecturalis causa facile ad perversam aC damnosam therapiam Sedia Cere poSSit, quae minime directa ac rationalis ost. Ita seducti fuerunt ad methodum alexipharmacam, qui in se-
minanda; ita alii nuper ad methodum stimular tem, qui Somniarunt febrium plerarumque Caia Samesse debilitatem virium etc. 52 3. Quae ergo vere rationalis ac direptae thorapiae febrium nomine digna est, justa ΠΟΠ-
nisi causarum Cognitione, pei SpeCto QBrum Cum Symplomatibus neXu, atque reali Causarum unct- Cum suis morbosis es foetibus amotione, Ceu ba Si
solidissima nititur. Haec autem, quod dictum fuit, rariS tantum in casibus subrium habet usum. II. THERA PIA FEBRIUΜ INDIRECTA.51 a. Longe frequentius Occurrunt illae se- breS , quarum CouSae plurimum ignorantur, utis ebrium epidemicarum plerarumque 3 aut quarum
Caia Sae ratione nondum intelleCta agunt, uti febrium contagiosarum 3 illae porro, qVarum CZUS3U, utut Cognitae, amoveri non possunt, uti vitia organiCa, Suppurationes internae etc. 3 aut denique illae, quarum primariae Causae utut 9motae, ΡΕΓ-
monentem esseCtum morbosum in organismo re-
163쪽
5i g. His in febribus, nisi hypothetice mederi vellet medicus, non alia quam indirecta medendi methodus adhiberi poteSt, quae Vel CauSam DonnmoVendam enervat Saltem, vel Organi Sinum ita disponit, ut CaUSa minia S DOCere possit, vel vires organicas ita moderatur, Ut illae salubri Suo mOlimine eam subigere, aut quocumque alio modo devincere queant.
513. I hexapia, quae hoc praestat, i n d i-
recta dicitur; causam febri S enim ipsam non Mufert, neque immediate aut directe in illam agere contendit, Sed maximum medendi officium operationibus organismi, quas Solum dirigere Cona
tur, relinquit. His enim febres criticas per ipsum Disum criticum feliciter debellari posse , quotidio
medio modo quocunque, dum immediate non valcat, causam febris impugnare intendit haec tho- rapi9. 515. Est igitur Summe generalis, et inpi axi febrium usitatissima et utilissima. Non Solum superioritate sua dirigit etiam illam medelam, Hae Speciali Iubesum Characteri est oppON Undis b
164쪽
sed maximum praesertim usum habet illis in se-bribus, quarum specialis indoles nondum bene perspecta et cognita eSt, et in quibus Clarae indicationes speciales aut non elucent, aut iisdem licet perspectis, satisfieri nequit. 516. Ubi vero urgent speciales indicatione Sola tamen non sufficit semper. Unde medici, qui nimiam fidem habent in molimina organismi ad salutem tendentia, febriumque curationem Solinaturae relinquendam esse putant, ignavia Sua praxin aeque damnosam in Stituunt, ne alii, qui
nimis actuosa artis subministratione praeoCCUΡ9Π-do saluberrimas organismi Operationes, eaS potita Simpediunt, quam expediunt. Prudens medicus in curandis febribus sublevat artis auxiliis natu- fiam medi Catricem, non penitus diffidit arti, nec tamen soli confidit naturae. 517. Duplex autem est therapia in directa, qua directis indicationibus absentibus, Curam febrium adgreditur medicus, empiri Ca et rationali S.
nimis occultam, rationales curandi indicationes non dantur, aut ratio inio optimo Selecta pharmaca febri sanandae non sufficiunt, ibi modico ad remedia oportet refugere , quorum medicatrix
actio ratione quidem non intelligitur, multiplici
165쪽
53 tamen experimento Comprobata est. HaeC VOCantur empirica, aut Satius specifica. Sic febres intermittentes rebelles, Optimis rationalibus auxiliis interdum obluctantes, specifico fugantur Cortice peruViano. 519. Hanc autem empiriam, sola Casuum analogia fundatam, ratio ubique dirigere debet. alias Caecus, vetulae instar medietas empiricus eSt, et damnosus. Contraindicantium praecipue momentorum Summus re Speetus in hae praxi semper est habendu S. 52O Empirica tamen, et specifica febrifuga remedia , quae Omnibus universim febribus auxilium praeStarent, nondum detecta sunt. Ab Surdum est, vires has universales antipyreticas a Cortice peruviano quoque eXSpectare , illoqued JΡpuratoriaS V. g. omneSque alias febres Sanare
velle. Aeque absurdum, in acido muriatico, aliisve praeeoCi Iaude commendatis panaceis anti brilibus has vireS qUBeΓCI e. 52 I. Hinc auxilia empirica et Specifica pertinent potius ad therapiam febrium specialem 3 nisi vi vocis empiriam nominemus illam leviculam fraXin, quam male instituunt nonnulli miserabi-Ιes medici, dum auxilium in Casu unoe ObSerVatum prava analogia in plurimis tentant; et quam diversi diversam in omnibus sine exceptione sebribus dotestabili exercent sive imperitia, SiVe CON fuetione , quemadmodum medici antiphlogistici, medici purgantes, medici stimulante S etc.
166쪽
ΤΠΕRAPIA INDIRECTA DATIONALIS.5etet. Ulut indirecta rationali thora pia in ipsam CauSam sebrium proximam scientifica medendi methodo vix agere liceat , minime tamen indirectis illis, quae ignota causa frequentissime in Curandis febribus adhibentur auxiliis, omni ratiocinio carens instituitur praxis. Etenim probe Scitur,
et nimiS numeroSa experientia Compertum CSt, Vi TeS organi Smi SolaS, non raro et sine omni artis
medicae auxilio, Copiosas febres operationibus Sui S Spontanei S Sariare, omnisque generiS febreSCriticaS Sanare posse, si lateralia obsta uia has SalubreS Operationes non impediunt. Atque hac ex ratione viribus organismi multum confidentes in sobrium cura, utiliter illas dirigore contendimus, auxiliis artis indirectis quidem, Sed ratione ductiS. 523. Thorapia igitur in directa sobrium rati Dalis, Omnium primum respe tum habet ad viritim Organicarum Conditionem 3 earumque liberas et Suffcienter pro negotio Critico efficaces actiones SMStinet, nocenter deviantes utilem in finem flectit, impedimenta illis obvia ac in singulis organiS
52l, Includit propterea haec therapia febrium
in directa duplicem curam, vitalem et Sym-Ρtomati cam 3 quarum prior actiones vitales in Salutem vegri moderiatur, CriSCSque futui uS prae-
167쪽
a 55 FEBRIUM IN GENERE. juvat , praeSenteS eXpedit; altera Symplomatibus occurrit, tum impedientibus organismi salubres
CUR Λ V Ι Τ A L I S. Moderamen virium.
525. In sanandis et curandis febribus , quae Donnisi morbi virium sunt, omnium primo justum obtineri debet moderamen actionum morbo Surum vitalium, ut causale irritamentum, toties ignotum Bili arte non amovendum, eiSdem ipsis subigi, enervari, aut expelli pOSSit , et per Criticum Optatum aCtum Sanitas restitui. Nam hoo tum sub-RCtioni S, tum Cris eos negotium nonnisi sub debita rea tionum vitalium erga stimulos irritantes inten-6ione expediri potest. Hinc princeps sobrium me-
dola dirigenda est in viritim vitalium ACtioneS, Ut liberae ac moderate energicae sant. Atque haec dicitur Cura vitalis.
526. Deflectunt autem actiones vitales in se-hribus duplici modo; vel nimis, quam juStiam DSt, ex Orbitantes, vel ita debilitatae depro-henduntur, ut Salubri conanimi satisfacere non possint. Atque juxta hunc duplicem deflexum cura vitalis diversa orit instituenda; compeSCen Sin priori casu motus sebriles nimios, sublevati SVires in altero. De deviantibus sic di tis Orgonismi viribus in singula organa, eisque ad de-
168쪽
527. Vire S Organicae universim, ae in specie vitales humani, quem UniCe CON SideramUS, Org3ΠiSmi, Non CognOSCuntur, DBC CODSeri poS- Sunt, nisi ex aptionibuS Organicis, ceu offectibus suis. Conditio earum diverSe morbOSa non deSumitur, nisi ex organicarum actionum Conditione diverse laesa. Hae actioneS, dum a norma deflectunt , laesae sunt in omni morbo ; in febribus ero, quae morbi totius Organismi ac omnium virium sunt, OmneS etiam plUS minUS, R SUpre
mis in dignitate physiologica, usque ad infimaS,
523. Exorbitantes quoque organismi vires nonnisi ex exorbitantibus seu morbose impetuosis actionibus organi CiS desumuntur. 529. Exorbitantes autem Organismi actiones dicuntur, quae sortiores Sunt BC Vehementiores, quam ad praestandas functiones physiologicas pro normali sanitatis statu requiritur. Hae, frequentia simul ae energia modiam norma lium Oscillationum vitalium excedentes, sine febri, aut et sub minima morbosu intensiones, Sino opportunitate ad febrim obtinere non pOSSunt, nδmponunt omnino eSSentiam primariae ac irritativae sebri S.
169쪽
FEBRIUM IN GENERE. i57sq. Aliamoti non omnos singulae Org Hi mi
actiones Semper et in hOC febrium Statu Sunt ex- Orbitantes ; nam nonnullae, uti praecipue animales sic dictae ac Voluntariae actiones, quod lassitudo febrilis demonstrat, languent. Sed actioneS potiuS Involuntariae, atque ad ipSam vitam immediate necessariae praeprimis sunt impetuosae; quod respirationiS, pul Suum arterictrum, Secretionum etc. inten Sio aueta Comprobat. Praevalet universim sub hac vitalium reaetionum Inoi -
hosa conditione SuperioritaS partium reagentium organicarum, prae Stimuli morbose incitantis vehementia, multumque hae reactiones Superant actionem stimuli morbifici; ubi e contra sub omni alia virium morbosa conditione potius reactionis nisus, ac fere irritus omnium fibrarum
oscillantium Conatus, quam Vere DCtuΟSus obtinet impetuS.
531. Jam vero, utut diversissimi essent gradus intensionis exorbitantiae actionum vitalium in febribus, ab infimo ad altissimum usque, Sufficiet tamen disti otionem unico secisse inter illam moderatam e X Orbit antiam oscillationum vitalium, quae par est peragundiS Salubribus Operationibus Criticis, ae inter aliam exorbitanti a m nimis impetu OSam, quae has optatuSoporationes elidit actionibus organismi nimis prae
nismi vitalium exorbitantia, exoptatum est in
170쪽
febribus. ut SalubreS naturae medicatricis obtineantur esseCtuS, momentum. Compescit illam, nisi febris sit merum Symploma ablati S Causis auferendum , iΡSe actus Criticus, quo facile talis febris solvitur et CeSSat. 533. Si febris ceterum ex indole sua ad Conatus critiCOS Salubres inclinat, malisque Complicationibus non est inquinata, Sub hac moderatnactionum vitalium exorbitantia, absque Omni artis auxilio Sanitas insequi potest , atque SoliS Organismi viribus omnis fere cura relinqui : medicisque tunc nullum Officium restat, quam has Vi
Quod autem, ne male res intelligatur, de illis solummodo febribus valet, in quibus directa et
Cau SiS eas eXCitantibUS ad temperanda auxilia non habentur, Sed indirecta tantum medela OpuS e St, ac criticis operationibus Sanatio confidi potest. 53 9 Quomodo talia COgΠΟSCADtUr motuum sobrilium moderamina, quae Cri Sibus exoptatis praestandis Sufficere Valeant, melius quidem ad ipsOS aegrorum lectOS demon Strari, ac ipSa praxi addisci poterit. Quammaxime autem requiritur ad hune actionum vitalium Statum dignoscendum aegri conStitutionis, Causariam et Symstomutum moxbOSOrum juSta Consideratio.
535. Si subjectum ante febrim bene fuerit
dispositum, Sarium et Vegetum, Si CAUSAE agentes validae non fuerint, et etiamsi ignotae, EX Symplomatibus sebrilibus ceu cffectibus Suis validam