Opuscula academica medica et philologica collecta, aucta et emendata

201쪽

medicus , publici juris faciet historiam feminae, quae

ante XXX annos e Variola Vaccina aegrotaVit, cujus vestigia in manuum cicatricibus ostendit. Haec, plurium liberorum mater, quo8 Variolis decumbentes cura-Vit, ab hujus morbi contagio nunquam insecta suit ιβ ψ). Ad Ρoarsonum p. 116.) scripsit FeWsterus, chirurgus I hornburyensis, se anno 1768, ubi cum Sut- tono, percelebri Variolarum inoculatore, hoc ipsum

negotium conjunctim tractaret, multos invenisse homines , quibus Variolosum miasma emcaci modo inseri nullo modo poterat. Hi homineS narrabant, Se Vac- Cino morbo laborasse, nec propterea posse Variolis insci. De qua observatioue quamquam FeWsterus ad societatem medicam, cujuS Soci US erat, retulerat, tamen res ante Jennerum a nullo medico digna habita est,

ad quam animus attenderetur. DE CARRO l. c. p. 8.

Ulterius adhuc progressi sunt, qui morbi Vaccinο- variolosi patrocinium susceperunt. Etenim contenderunt , illius Vi non solum praecaveri Variolosam insectionem , sed etiam effici, ut nunquam morbus Vac- Cinο - Variolosus Vel redeat Semel Superatus, Vel oriatur post toleratas Variolas. Quae quidem Opinio quam-

202쪽

quam exemplis muItis in contrariam partem allatis infirmata est ' ), tamen et habet, quo Sese tueri possit. Nam primo Iaudat ipse ΡΕΑnso NVs Variorum hominum testimonia, quibus Probetur, eos, qui Olim Variolis

aegrotaVerint, morbo Vaccino - Varioloso non obnoxios fuisse βδ). Dehnde distinguendum esse aiunt inter insectionem Iocalem et eam, quae totam corporis Constitutionem assiciat. Hoc inprimis urgent BALLHoΗΝIVS

et SinoΜΕYERVs , qui uti Iubentissime concedunt, Speciem pustulae, Suppurantis adeo, in loco insitionis oriri posse, ita negant notas characteristicas adeSSe, quae genuinam Variolam Vaccinam distinguant ληδ). Sententiae hujus fundamentum quaerunt in historia hac. Scilicet chirurgo tironi, Variolis olim Vexato, duabus puncturis intasma Vaccino - Vac Olosum insitum fuit. Vasorum inde lymphaticorum in Ioco insitionis, glandularumque subaxillarium tumor et dolor, febris, capitis dolor, tonsillarum et faucium inflammatio originem trahebant suam. Pustula Vaccinο - VariDIOSAE, quae in quolibet Vulnere prodierat, citius stadia absolvebat sua, quam alia8 solet. Tandem febris scar- latina erumpebat. Has autem puStulas Vaccino - VariO-Ιosas pro imperfectis habent, quae non po8Sint eVertere defensae sententiae Veritatem. Quod etiamsi concedamus , tamen nisi sumamuS, Variolas Superatas fui8Se Spurias, non Videmus, qua ratione possit historia explicari, ab iisdem duumviris allata λ' '). Chir-

citato.

203쪽

urgus militaris, quamquam, uti a parentibus acceperat, a Variolis correptuS insan8 fuerat, tamen suam ipse manum scalpro chirurgico VulneraVit, quo anto dies duos ad inoculationem Vaccinο - Variolosam uSus erat. Oriebatur pustula, cujus uti apex RVeam infundibulisorinom, ita basis inflammationem periphericam ο8tendebat, quae signa pro maxime characteristi cis habentur Variolae Vaccinae. Idem statuendum est de experIentha STEINHAE SERI , StudIο81 medic1nae V1-

tebergensis, qui cum sibi ipSe mlasma Vaccinο - Vari Ο-Iosum inseruisset, perfectam pustulam, inflammatione erysipelacea stipatam, in cute efflorescere conspexit; qua de causa dubitat, quominus paucae istae pustulae, Variolis similes, quae puero acciderunt, nec cicatrices reliquerunt, Verae fuerint Variolae in 'q). Denique nec

satis accurate Semper ad Variolarum Vaccinarum rationem , genuinae ne fuerint, an Spuriae, respexisse Videntur, qui talia exempla hominum protulerunt, morbo hoc bis aut pluries correptorum. Eadem fere argumenta Valent quoque ad probandum, homines, qui morbum Vaccino - Variolosum Verum Supera erunt, ab eodem iterum non assici. Ejusmodi exempla plura ab adversariis Variolae vaccinae

inoculandae, ut hujus remedii prophylactici Vanitatem evincant, publici juris facta sunt, inter quae commemorare Iubet cum illud, quod ad Λ tonam in 'q), tum ea, quae ad Vitebergam in ' ') accidisse seruntur. ln- primis latissime percrebuit fama de Stoosia, Ocio annorum puella, cui mense Novembri anni superioris

morbus Vaccino - Variolosus optimo, uti contendebatur, cum Successu inoculatus erat, Variolis paulo post Spuriis correpta et, anno proxime insecuto, Veris iisque malignissimis mortua. De qua puella orta eSt inter

204쪽

medicos controversia ' '), MAcDONALDO Hamburgensi omnem in chirurgum Boernerum, qui cum Stoosiam

cum duobus conSanguineis inoculasset, SpuriRS Vario-Ias pro Veris habuerit, culpam tran8serente, MVΜSENO autem Allon aviensi hunc ab ea liberante, et productas insitione Variolas Vaccinas in Sioosa veras fuisse adserente. Quam Sententiam his argumentis firmat. Con- sanguineos Stoosiae, eadem materia, qua Soror inOCu- Iata erat, insectos, Variolarum malignarum contagio, qua soror ipSorum enecabatur, licet contubernio ejus perpetuo uterentur, fortiter tamen restitisse, materiamque ad horum trium insanium inoculationem adhibitam ex eadem pustula hauStam fuisse, e qua Jam antea ΜΛcDONALDVs lympham deSumSerat, ob praeclaramojus indolem multis laudibus celebratam. Horum argumentorum priuS poterat fortasse ab adversariis eludi Sic, ut diceretur, cum con Stet, non Semper insectionem Variolosam locum habere, etiamsi opportunitates ejus adsuerint, non posse ab insectionis Variolosae absentia ad VaccinO - Variolosae inoculationis ossicaciam recte concludi: posterius autem nisi penitus eVertunt, tamen impugnant ea, quae Exper. KREYs1GIVS protulit de Variolarum Vaccinarum spuriarum cauSis, inter quas tertio loco retulit materiam, quae ps Stea, quam

lympha jam ex insitionis pustula desumta est, excipitur go88ypto, aut silis telae g088ypinae. Quae cum

ita sint, Videtur unicum argumentum, quo MVΜSENI

sententia omnium optime firmari potest, in Variolarum insitione positum esse, quae si in Stoosae consanguineis inefficax deprehensa fuerit, indicabit, Variolas

vaccinaS genuinaS non potuiSSe Sororem morti, VRriO- Iarum malignarum contaga O essectae, eripere. Cum

hac historia convenit multum illa, quam publici juris socii Exper. ΗοοPER the London med. Neviem Vol. I.

1799. p. 505 508.) de duobus aratribus, qui morbum

205쪽

VaccinO - Variolosum eri ip8is Vaccarum uberibus contraXerant ita, ut e pustulis, in Variis corporum locisoriis, vehementer aegrotarent. Alter horum fratrum post quinquennium Variolis malignis correptus moriebatur; alter bis postea Variolis inoculatus horum contagio adfectus non fuit. Has autem Variolas Vaccinas fuiSSe Veras, nondum extra omnem dubitationem positum est: nam Hoo PER Vaccas, unde hi fratres morbum

nacti sunt, contendit morbo quodam pustuloso a pustular diseaso) laboravisse. In pago Vitebergae Vicino, Kropstadio , ejusque Vicinia multi infantes, quibus et

Exper. LANGGYTHIVS , et chirurgus quidam Variolas vaccinas inoculaverant, Variolis decubuisse serebantur. Sed cum Exper. LANGGVTHIVs accuratius in rumoris certitudinem inquireret, tota res eo redibat, ut unus infans , in quo miasmatis Vaccino - Variolosi inoculatio non SucceSSerat, VarioliS correptuS eSSet, chirurguSque,

a quo plures infantes prope Kropstadium inoculati

erant Variolis Vaccinis, tam mancam atque imperfectam hujus morbi cognitionem haberet, ut ejus experimentis nulla plane fides haberi posset.

206쪽

VESICA URINARIA.

Pro ., quo d. AVM. SeΡt. cIJIJ CCCII. ad audiendam orationem Solemnem, quδ Ρros. unat. et chirurg. Ora. munus adeundum erat, in itabatur.

Rem actam profecto aget, quotu8qui8que, cum Saepi8sime jam sit probatum atque eVictum, accurata anatomes cognitione non po8Se carere chirurgum , ultra barbitonsores sapere cupientem, ejusdem illius argumenti tractationem denuo adgredi voluerit. Mirari tamen Satis non po8Sum, inter tot Scriptores, qui anatomen expOSuerunt, pauci88imos fuisse, qui, relicto tramite maxime trito et vulgari, aut operationes chirurgicas easque praecipuas ita pertractarent, ut simul edocerent, quaenam partes corporis animalis in iis Vulnerari siVe debeant, sive ex anatomes inscitia possint , aut partes solidas, cum eas, quae in Oculos incidunt , tum eas, quae intus reclusae adspectui sese subtrahunt, eo tantum consilio enarrarent, ut eodem tempore operationes chirurgicae, in illarum qualibet Iocum invenientes, ratioque, qua Omnium Optime perfici possint, cogno8cerentur. Quae quidem anatomen do-

condi methodus ') chirurgicam a natomen appellare

) Laetabar iam olim, me in hoc Rrgumentum, uno fere eodemquΘtompore cum Viro Idustri, BVRC. GV. SEILERO, qui tunc temporis Prosector in theatro anatomico Vitehemensi constitutuu

207쪽

liceat) vidotur majori utilitate cumulatura esse cum

chirurgum tironem, tum etiam Veteranum, quam ea, quae maxima cum diligentia omnia ossa, ligamenta, muSCUIOS, VRSa, nerVOS, glandulas et Viscera deinceps enumerat, et Vel minimorum foraminutorum, excisu- Tarum , protuberantiarum, cavitatumque OSSis cujuscunque nomina, Omnium Vel minuti8simorum, in quos VRSR nereique abeunt, ramulorum e majoribus originem, denique formam, Situm partesque ViScerum Singulorum, seorsim Sumta, Studiosissime memoriae

mandat.

Seculo demum proxime eIapso hanc, quae ab anatomes chirurgiaeque doctoribus relicta suit, Iacunam implere coeperunt. Libri enim nonnulli, qui

Omnem chirurgiae ambitum complectebantur, non SO-Iuin morbos externos, artificiaque, quorum uSum ad illorum curationem ars praescribit, eriponebant, Sed

etiam operationibus dissicili oribus anatomicam partium illarum corporis humani descriptionem praemittebant, quarum ratio chirurgo habenda est, illam curationem externam feliciter perfecturo. Intelligebatur scilicet, chirurgum, anatomica illarum partium corporis humani , quibus manu mederi cupit, cognitione haud probe imbutum, haud sapere ultra mechanicam facultatem , quae frequenti repetitione unius ejusdemque

erat, incidisse. Scribebat enim eodem anno 1802 primas Iinoas

anatomiae chirurgicae docendae , quibus suum munus ausPicishatur. Dctscriptus ΘΝt accurate Ordo , quo talis anatome chirurgica

componi commode possit et dotiseat; copiose assati sunt scriptoreS , qui fabricam earum corporis humani partium, in quibus eratio quaedam ehirurgica Iocum habere potest, ad naturAmdeSeripfierunt, et consilia, ex accurata partiri anatome hausta, suPPeditarunt, quae si chirurgus fuerit secutus, felicem operationis chirurgicae successum muniunt. Quo quidem opere, quod Vir Amicissimus diu meditatus est, et assiduo Iahore profligare et ad finem perducorct studet, omnes, qui chirurgiaΘ ΡxercendaΘοPerctm disnt, maximopere sibi devineiot, et reΙiquis ineritis suis inRgnum addet cuinavium. Figurarum adumbrationes, quibus hoc OPus exornatum orit, ΘΙogantissi inae sunt, et ad illustrandas operationes chirurgicas aptissimas.

208쪽

operationis hanc, ni8i partes vulnerandae a naturali

et serma et Situ recedunt, optimo cum Successu absolvit. Ipse adeo LAVR. ΗΕ1sTERVA nOSter, cujus introductio in chirurgiam maximo cum plausu ab intelligentissimis harum rerum arbitris excepta, atque ab omnibus sere Europae nationibus Vernaculo Sermone expressa fuit'), adeo non au8US eSt Viam, quam, qui

ante ipsum de chirurgia scripserant, ingreSSi fuerant, relinquere, ut potius in paucissimis tantum morbis, v. c. in hydrocele et in ossibus quibusdam luxatis

anatomen partium adfectarum eamque nimis brevem curationi, quae manu sit, praemitteret. Neque vero hac in re ΗΕΝΗ. CALLIAE NIVA atque ΛVG. THEOPH. Ricu TERus , qui Heisterum nominum Celebritate superavere , huius vestigia deseruerunt. Limites enim, quibus anatome olim a chirurgia separabatur, nimis religiose coluerunt, nec tranSmigrare conati Sunt,

quamquam Clin. GOTT L. LVDw1G1Vs δ) atque ΡΕΤ.CΛΜPERVs ') praeclaris exemplis OStenderant, quomodo hae duae medicae artis doctrinae ita invicem

conjungi et possint et debeant, ut in dissicilioribus

operationibus habeat chirurgus, quo duce ferrum fiden-

2) Cum enim primo 1718 Norimbergae sermone VernacuIO PYOdiisset, in Iatinum sermonem transferebatur Ainstet. 1739, quae

versio ibidem repetita est 1750, Venetiis 1740, et Neapoli 1759, in hispanicum madriti 1747, in anglicum Londini 1748, in

aneurymatis operiation. allendendis. Lips. 4. 4 id. immortalo sjus opus : Demonstrationum unatomico - PalhΟ-Dgrcarum Lbr. 1. coni. Brachii humani fabricam et inorbos. Amst. 1760. f. Lib. II. coni. Ρ01Vis humanae fabricam et inOT-hos. Ibid. 1762. Continuavit hoη conuius, anatomen ad inedicinae inprimisquo chirurgiae, usum transferendi, idem rix summus Diss. de fractura patellae atque olecrani. 4. undΘ nutatu maxime digna excerpsit Exp. HEBEN ATREITIVs in PraecIaris,

quibus BELLII chirurgiam auxit, additamentis VOI. V. 2. p. 274 ff. Pertinent huc quoquo Ejusdom icones herniarum inguinulium , editae a S. Th. SonMERRINGIO , c. tati. aen. XIV. f. Franc . ad Moen. 1801.

209쪽

ter et secure dirigat. BENI. BELLIVS, quantum equidem nox i, inter primos fuit, qui in suo de chirurgia opere Lehrbegri dor mundurunci unsi. Zweyte Au L8. l791 - 1798. Vol. 5.) cujuslibet morbi externi

medelam, quae in instrumentis et manu posita oSSe Solet, notationem partium anatomicam antecedere jussit, cum earum, in quibus morbi Sedes eSt, tum earum, quae , ut ad hanc pertingere POSSimuS, Aut Vulnerandae aut removendae sunt. I ilio tamen Verti BELL1o pote8t, quod ea, quae ex anatonae des imita chirurgicis

prae copiis immiscuit, nimis bre ia interdum sunt, quam ut chirurgum, nisi jam instructus sit illius

doctrinae accurata cognitione, in qUACunque Curatione, quae ferramentorum Ope SuScipienda e St, ab omni errore tutum reddere pOSSint. Quam ob rem laudati diis et commendandus potiuS e8t CAR. . BELLIVS , qui

in suo dissectionum Systemate stom os di ecfloris, ea plaining the anatomue of the trinium bod fhe mannm displaying the puris and their varieties in diaetise. Ediab. und Lond. 1798 ff.) ab illo vitio non solum sibi diligenter cavit, sed etiam, eX judicis aequi atque intelligentis sententiaq), omnino hoc ipso opere lacunam eApleVit, quam antiquiores et recentiores institutiones anatomicae Vacuam reliquerant, quippe quae larga tantummodo partium nominumque Copia memoriam onerabant, nec niSi rurissime Curab Aut, quaenam inde utilitas in medicum atque chirurgum ΡOSSet redundRre. Praeter hos duumviros et nostra Germania prO- tulit viros eruditos, qui ad hanc anatomen chirurgicam Symbolas conferrent magni pretii. Inter quos commemorare juvat Io. BAR 111. SIEBOLD Μ, IO. GOTT L. EcKοLDTVM et CONR. Io. MARΤ. LANGEN BEcK1VΜ. Et S1ΕBOLDVΜ quidem Constat in praeclara, quam Ienaec I9II cc XCVII Scripsit, historia Systemat s Salisalis, Phy-

l. 13

210쪽

siolog. et patholm. ConSiderati, cum de exstirpatione glandulae parotidis Scirrho induratae agit, ante omnia paries deScribere,. quae in hac curatione cultro discindendae sint, tum et illas tangere, quast Praeter I DCOS-sitatem Vulnerari queont. Quae hac do ru paulo diductius pro argumenti gravitate disputavit Exper. S1Ε-MOLDVS, ea leone capitiS, in qua omneS partes maXima cum diligentia praeparatae lucri lenier repraeSen Butur, illustravit, ut, qui nunc in hac operatione perficienda

errores adhuc graves committit, a chirurgiae masculae usu debeat abstinere. Exper. EcKOLDTVS autem suo ipse exemplo OStDn

iii, quantam utilitatem chirurgus sex intimiore partium corporis livmani cognitione capere possit. Cum enim templa S incideret, quo oesophagi, in quem acus inci- 1iSSO credebatur, canalem aperire debebat, Iocum invenit , per quem ad interiores partes ipsumque OeSO-phagum minori cum periculo penetrari potest. Olim scilicet, divisis sectione recta colli integumentis Commimabus, inde a suprema fistulae aereae parte uSque ad Sternum, cultrum intra musculum sternOhyoideum sinistri latoris atque asperam arteriam usque ad OeSO-phagum demitti, huncque, destructa Omni tela cellulosa, in hoc ipso itinere obvia, aperiri jusserunt chirurgiae magistri. Quam incertus autem hujus Operationis succeSSus esse debeat, non fugiet eum, qui nerVο-rum Vasorumque in hac colli regione dociarronii amnotionem accuratam animo ins Ormatam habet. Itaque EXper. EcKOLDTVs eo ipso loco, quo crura muSculi sternO - mastoidei a se in Vicem recedunt, atque Secundum hujus divisionis directionem integumeniis colli communibus discissis, triangulare spatium ante oculos habet, cujus latera a cruribus musculi modo nominati, basis a musculo sterno - hyoidoo sermantur. Quod quidem spatium nisi amplitudine sua ita comparatum Sis, ut, Separata aut digiti ipsius, aut manubrii cultri opo tela omni cellulosa, perspicue conspici queat OesO-