Opuscula academica medica et philologica collecta, aucta et emendata

311쪽

principii vitalis dosoctum a solidis corporis animalis partibus, veluti a spongia, Sugi contenditur. Quae

quidem sententia cum experientia mRgnorum HI RiOmicorum confirmetur, qui cum dissecarent cada era hominum bibacium , omnes eorundem partes Spiri-iuoso suido imbutas deprehenderunt, hoc argumentUmΚοPPIVs in ) ita subvortere conatur, ut cadaVerum prorSUS aliam esse rationem, quam Corporum Vi O-rum , contendat: in illis enim spiritum Vini, brevictute mortem maxima in copia potum, sine ulla de- Compositione Omnes corporis animalis partes penetrare posse, quod in corpore ViVO fieri nunquam queat. Dein quoque experientiam experientiae opponit. Nam 31κΤκsΕRVar ) laudat testantem, homines, qui inebriante potu fere semper obruti consenuerint, nullam rei peculiaris animadversionem in ipsorum cadaVeribus obtulisse praeter Ventriculi inflammationem.

Cujus quidem duplicis argumenti firmitas haud

tanta mihi esse videtur, ut Victas dare manus Cogamur. Etenim quod prunum allatum oSt, firmat potius, quam Subruere debet, sententiam. Scilicet si spiritus vini aut quodvis aliud fluidum spirituosum corpus

animale mortuum sine ulla naturae suae mutatione

penetrare pote8t, idem etiam contingat necesse est in ipso mortis apoplecticae instantis momento, quo omniSsentiendi facultas penitus deleta, et motus muSculariSadeo debilitatus est, ut cordis palpitationes vix digito possint discerni, nec contractiones musculorum Vel afortioribus stimuIis, qualis galvanicus est, essiciantur, Disi lentiores ac levissimae. Hanc igitur corporis humani conditionem, qua morti apoplecticae prOXimum eSt, nece88ariam esse putamus ad ejusdem et incendium spontaneum efficiendum et combustionem plenam persiciendam. Inde possumus facillime explicare, cur mulii

312쪽

homines, maxime inebriati et flammam pessimo foetentem et coeruleam, qualis incensi spiritus vini esse Solet, eructantes, inde quidem sussocentur, neutiquam Vero comburantur. Et GΜΕL1NVΜ quidem Iegi donossis Polonisque narrare, qui in potando spiritu vini

1inem vix prius in Veniant, quam Omnem sentiendi movendorumque artuum licentiam amiserint, eos ex hypocaustis in aerem liberum eumque nimis frigidum translatos a sammis ex ipsorum ore prorumpentibuSperire. Neque Vero meliore sorte usus est pecudum pastor LahoWigensis in Bohemia, qui cum sponsione certaSSet cum alio, uter majorem vini adusti copiam posset ita in se ingurgitare, ut mentis compos adhuc maneret, praeter no em sarcimina, magnamque Cere istae quantitatem, quatitor Spiritus Vini mensuras adsumsit hoc effectu, ut progres8us in aerem liberum sammam conciperet, quae neque a copiο8e ingesto Ιiquore Stercoreo, neque ab injecto humido, quo totum Corpus Obtegebatur, Stercore extingui posset, Sed post maximos aliquot horarum cruciatus miserrimi hominis vitam siniret in in).

tentiam tueri ΚοPPius cupit, minime perturbor. Huic enim Viro novi de suarum Opinionum Veritate ita saepe persuasum fuisse, ut et facta negaret, locupletissimorum testium adfirmatione repetita comprobata. Huc, ut his utar exemplis, pertinent, quae monuit Contra PartuS Serotinos, quOS, cum plerumque locum haberent in feminis, quae, Viduae, foetum eXcludebant, patriante decem et quod excurrit, menses mortito tributum, nolebat legitimos agnoscere, hoc inprimis niXuS Argumento, quod nullum observatum Sit foetus exemplum, Vivo adhuc patre tam sero exclusi. Iam cum et

313쪽

uxore bis , hanc a naturali Ordine aberrationem obser Vatam testarentur, illum forte a muliercula deceptum

tuit ad res Videndas, quae aliis medicis haud ita facito

obveniant. Eadem adversarios refutandi ratione utitur, cum aut de pulmonum natantium vi et efficientia agit ad vitam foetus exclusi demonstrandam, aut Vagire posse foetum intra matris genitalia adhuc conclusum

Quae cum ita sint, mihi quidem prior sententia

de probabili combustionis corporis animalis spontaneaθcausa , a Spiritu Vini Omnes corpori8 partes penetrante derivata, nondum ita labefactata et subruta esse videtur, ut penitus Sit deserenda. Modo enim illud bono teneamus, homines tales morti apoplecticae proximos e8Se debere. Hoc corporis statu, qui per aliquot horas durare pote8t, Spiritus Vini, copiose paulo ante ad- SumtuS, per porOS inorganicos, jam nunc Inagis relaxatOS et patulOS, Omnia Organa permeat, corporique ignis subito concipiendi facultatem tribuit, ita, ut, causa nunc IeVissima ignem proliciente accedente, illud exardescat, nec priuS, quam in carbonem cineresque transmutatum sit, uri desinat. In hac ipsa corporis conditione sola videtur latere differentia, quae intercedit inter hominem, maxima vini aut spiritus Viniquantitate Obrutum, cujus tamen Vis Vitalis adhuc Viget , et inter hominem, eadem potus spirituosi copia inebriatum, animam autem agentem. In illo enim, inflammato intus spiritu Vini, vis vitalis combustioni

diu reluctabitur, flammaque nihil aliud efficiet, quam ho C, ut partes, quas Veluti lambit, adurat: in hoc

autem ignis omnem efficientiam eXSeret Silam, Cum

nihil adsit, quod eam moderetur, vi vitali ita depressa , ut refocillari vix ac ne ViX quidem possit.

314쪽

DE VERISIMILI COMBUSTIONIS CORPORUM HUMANORUM SPONTANEAE CAVSA

P A R T I C. II. Pro amma, d. x . Sept. Rnni CIIII cccxx editum, Cum A G. FR. LUD. FIT ZAV, Cotti eua - Anhaltinus, medicinae et chirurgiae Licentiatus crearetur.

Nuper, cum in causas inquirerem, unde combustio spontanea corporis humani via ime penderet, duas potissimum commemorabam, quarum alteram, in spiritu vini omnes corporis humani partes penetrantepositam, priore de hoc argumento commentatione pertractavi. Nunc altera in medium producenda et quae argumentorum, quibuS SuStentata est, ad persuadendum Vis atque essicientia sit, dispiciendum erit. Et KOPPIVs quidem, ejusdem sententicte niSi auctor, tamen recentissimus defensor, rite perpensis omnibus,

iem , phaenomenis, non nisi in chemica illius expli- Candae ratione Subsistendum esse putat. DeriVandam autem ejusmodi combustionem censet o progenito fluido aserisormi inflammabili, cujus causa eX abnormi corporis animalis constitutione pendeat. Hac enim ossici putat, ut eX ASSi maiis potulentis, inprimis spirituο- sis, extricetur aeris forma, facillime flammam concipiet S.

Quam quidem sententiam ut probabilem reddat, resori inter alia historiam viri, qui, quod omnino

315쪽

rarioribus exemplis adnumerari debet, Spontaneo incendio periit. Eiusdem Viri meminit quoque GEORG.

ΡΗocuhs κάλ), ubi cariSaS rimatur Phosphorescentiao et incendiorum corpori S humani Spontaneorum. G. MAR1A Bgnae ΗοL1Vs scilicet, qui sacerdotis ossicio sungebatur, cum per integrum diem, n0gotiorum causa, huc illuc eundo consumsisset, Vesperi de ertebatur ad sororis maritum, quem ubi Saluta erat, rogabat, ut ipsum statim in concla e duceret, quo Ρer noctem commorari posset. Id cum factum esset, sudarium

sibi sub indusium poni jubebat, atque dimissos omnes,

qui aderant, post breVe temporis inter allum clamoribus revocabat suis. Vident humi prostratum Bertho- Iium et sammula circumdatum, quae ignis fatui admodum eo magis recedebat, quo propius quis ad eam appropinquare cupiebat. Tandem penitus in auras evanescebat. Miserum Bertholium de terra tollunt, videntque integumenta humeri et anti brachii doxtri a subjacentibus musculis soluta atque dilacerata: eandem integumentorum dilacerationem deprehendunt intra scapulas et ad lumbos. Chirurgum advocant, qui ubiculis lacinias resecuerat, de gangraena timenS partium adsectarum, eas profunde incidit, et quae hujus mali progreSSum coercere Valent, remedia adhibet incassum. Nam tertio jam die Vulneratae partes SphaceIO correptae erctnt. Aegrotus, vehementissimis convulsionibus agitatus, de inexplebili siti conquerebatur; alvi dejectiones bilio8ο- putridae, perpetuus VOmitus, intensa febris deliriaque aderant. Tandem quartodio in somnum incidebat profundi SSimum, quem Carum pathologi Vocant, Per duaS horas durantem, putredine corporis ad Summum Vehementiae gradum perducta , unguibus Sponte decidentibus, Vermibusque e corpore prodeuntibus animam deponebat.

316쪽

Interrogatus aegrotu8 de hujus eVentus causa. nihil sibi do ea constare adfirmabat: hoc unum se scire, se in dextro brachio Vehementis percussionis Sensu admonitum flammulam in indusio brachii percussi conspexisse, quae eam lintei partem, qua comparuerit subito in cineres conVerterit. Sudarium, quod in Vicinia Ioci vulnerati cuti impositum erat, aeque ac feminalia interiora, minime adusta erant, capitis contra integumento penitu S concremato, capillis, qui eo tegebantur , a flamma intactis. Quod quidem luculentissime probare VIdetur aut igniS materiam, quae ut ardeat, longe minorem caloris gradum requirit, quam is est, quo capilli solent comburi, aut summam em- ClentIne Celeri ictiem, qua corpus Inflammatum prius in CinereS redigituΓ, quam alIae reS, facile ardescentes, illaque contiguae, ita excandescant, ut fictrumam concipiant. Prius horum Iocum habet in gase et hydrogenio aut puro, aut sulphurato, et phosphorico, posterius pertinet ad electricum principium, quod tanta

cum Velocitat0 ac Vi in corpora agit, ut metalla V. C.

dissiculter liquefacienda, ferrum puta, fundantur, fuSaque Oxydentur, nec charta, cui aut flum aut Iamina serrea ad tale experimentum imposita erat vel levissime inde adusta deprehendatur. Utramque autem causam simul adfuisse concludo, quoniam flammula observata est in corpore BerthoIii

levis et ab appropinquantibus hominibus facile recedens , id quod bene competit fluido aerisormi, a quo incenso ignes fatui originem ducunt, h. e. hydrogenio. Quod quidem gas potest e succis Bertholii, motu per

integrum diem continuato, progenitum et per Scintillam electricam, sponte sua ortam, inflammatum PSSe.1d autem si sub cute conclusum continebatur, Subitanea inflammatione magnopere eXpanSum, non Solum

integumenta, ut e carceribus prorumpere posset, dila cerare, Sed etiam partibus subjacentibus compressione nimia illain adimere debebat omnem. Inde laciniae

317쪽

cutis , quas resecabat chirurgΠS , eriplicandae , nec non gangraenae ac sphaceli, nulla arte arcendi, origo dori Vanda esse videtur. Perspiratione insensibili automlaydrogeneticum principium sub forma gasiformi exhalari, inter omnes constat recentiores physiologos, equibus ΛVΥΕΝΗ1ΕTui Μ , ΡRocΗΛsKΑΜ δ) et BunDΑ-cH1VΜ ') sufficiat Dominasse. Ab admixti perspirationi hydrogenii varia quantitate odorem pendere RSSerunt, cuilibet sero homini peculiarem, cujus distinguendi Oximiam facultatem a natura canibus conceS-SRm esse notissimum est. Id autem principium hydrogeneticum interdum sulphure mixtum est adeo, ut et metalla nobiliora splendore pri Ventur Suo atque nigro tingantur in superficie colore, odor autem Sit OVOvum

putridorum simillimus. Id quod mihi licuit observare in verbi divini ministro, qui morbo nigro aliquoties

laboraverat, cujus accessus ubi timenduS erat, Animadvertebatur tam acris foetor, qualem hepar SulphvriS Spargere solet, in perspirabili materia, ut vix viri praesentia in conclavi vel amplissimo tolerari posset. Quemadmodum Vero res valde odoriserae, atque adeo multum gasis hydrogenetici exhalantes, tamen rariuS atmosphaera cingi solent, quae ab admoto igne incendatur, ita et exhalatio cutis continere pote8tidem gas hydrogeneticum, nec tamen exardescere in Vicinia flammae. Qui quidem essectus ut producatur, alia adhuc accedere debent, quae nos latent. Interim Observata sunt hujus ipsius phaenomeni, lucentis nempe perspirationis insensibilis, exempla. ME RcVRIVS HELΜONTIVA, reserente ΗΑLLERO A), primus fuit, qui perspirationem insensibilem Iucentem animadverteret. Memini et ego, cum olim materiem electricam

318쪽

1 requentissimo ad Varios morbos et leniendos et penitus tollendos adhiberem, bibliopolam, qui impotentiae accusatus erat, machinae electricae admotum, subito exclamare de flammula, quam in corpori8 Superficie electrica Scintilla provocaVerat, citiuS autem, quam a me, foetorem Crinium combustorum Solum Sentiente, Conspiceretur, PVBneSCente. Videtur Vehemens corporis motus indeque pendenScitatior humorum circuitus et calor multum facere ad

copiosam gasis hydrogenetici sormationem, et sese inflammandi facilitatem efficiendam. Bibliopola enim,

cujus memini, quamViS Saepe vim electricam erit eΓ- ius esSet, tamen ΠΠΠquΩm, nisi cum aliquando e corpore aestuante Scintillae elicerentur, Osisendit exhalationis insonsibilis halitum inflammabilem. Calorem auctum humores igni concipiendo inprimis aptos reddere , probant Varia eXperimenta cum Sulphure, pice, adipe, cera liquefactis, cum spiritu vini ebulliente e. s. p. instituta. Naphtham quoque sulphurici acidi, in VaporeS intra Vas bene clausi in resolutam, a scintillao ectrica eo facilius inflammari constat, quo majore caloris vi vas illud aestuat. Haec quamquam aliquam veri similitudinem conciliare videntur sententiae, quae Spontiaueam Corporum humanorum combustionem a gase derivat inflammabili, sive sit illud hydrogeneticum purum, Sive Stilphuremitatum, Sive phosphoricum, sive denique e pluribus

horum CompOSitiam, tamen negari nequit, Variis premi eandem sententiam difficultatibus. Cirin enim ΚΟΡ- Pius q) materiam insanamabilem asserit duplici praeditam esse debere Virtute, quarum altera ipsi facilem ad omnes corporis humani cellulas aditum paret, altera ejus propensionem ad inflammationem minime aquae praeSentia minuat, nescio, an non omnia plana

319쪽

sint in hac omplicandi combustiones corporis Immand Spontaneas ratione. Scilicet si , quemadmodum in ascite serum, ita in hac corporis constitutione, quae incendia sponte orta adjuvat, gas inflammabile in corporis humani cellulis accumulari debet, emphySemaiI-cus totius corporis tumor illud mortis genuS praecedat, neceSSe est. Quod vero vitium in talibus humanibus minime observatum legimus. Nam magnum corporis ambitum, qui proprius fuit nonnullis, spontaneo igne concrematis y), ab emphysemate derivare Velle, nimium prodere Videtur Sententiae Semel probatae Ornandae et tuendae Studium, nec ullo argumento probabiit confirmari potest. EXpressis potius Verbis accusant scriptores huius magni ambitus causam nimiam

pinguedinem, quam in iis potissimum hominibus, qui

spiritu vini abutuntur, solemnem esse ΠOVimu S. Itaque non OPIIS eSt, ut fingamu8 causam, defensae hypothesi saVentem. Quae cum ΚοPP1Vs ') perpenderet, videtur coactus quodammodo fuisse, ut contenderet, non omnem aeris inflammabilis quantitatem, ad combustionem corporis humani necessariam, in tela cel- Iulosa reconditam esse debere, Sed sufficere, ut ea tantum copia adSit, quae Sponte Ortam flammam perbreve tempori8 Spatium nutrire possit. Hac enim

flamma , quo diutius ardeat, eo majorem aeris instan1inabilis quantitatem e combustis partibus formari. Quod quamquam minime in dubitationem Vocare audeo, tamen cum ga Se hydrogenetico simul extricatur e partibus animalibus ardentibus magna gasis earboniciet nitro genetici copia, qua ignis Vires ita frangi constat, ut et flamma, vel maxime ViVida, Subito extinguatur. Contrarium autem obtinet, Si materia, quae ignem concepit, circumdata est gase Oxygenetico, quo flam-

320쪽

mae ossicientia ita augeri potest, ut et corpora, COInbustioni vehementissime renitentia, bre issimo temporis momento in cineres convertantur. Probandum igitur erat, in talibus corporibus, quae spontaneo igne concremata leguntur, adsutSse magnam Oxygeniticopiam, qua ignis Vis adeo intenderetur, ut O8Sa, partesque molles admodum humidae sammam conciperent. In qua quidem Sentonita videtur fuisse BEDDog-81Vs, ad quem proVocat IV. B. Iousso N in sua histo

corpora animalia, Spontaneo igne combuSta, comΡΟ-stia erant, Summae ad Oxygonium propensioni tanquam causae, illius phaenomeni Originem adscriberet. Gas autem OXygeneticum ubicunque flammam alit, ejus quoque magnitudinem et splendorem adauget. Sed quotquot historiae hominum, Sponte Sua CombuStorum, iteris mandatae sunt, nulla hujus phaenomeni mentionem injicit, potius commemorant omnes flammae exiguae languorem. Calorem, a gase hydrogenetico inflammato productum, valde intenSum eSSe, contendit quidem Exper. I OPP1Vs I. C. , e perimento CHAVSSIERIT USUS, quo Confirmatum sit, Stanni fusionem Velocius ossici ab aero inflammabili, cui nitrogenetici aut carbonici principii non nihil admixtum Sit, quam id contingat a sanima, tubo ferruminatorio excitata. Equidem Vero etsi bene novi, gasi inflammabili seu hydrogenetico majorem tribui caloris specifici quantitatem, cum, ΡοSita aquae 1000 0, eadem in ga80 Oxygenetico 4,7490, in hydrogenetico autem - 21,4000 Sit computata ' ') , tamen repetito illo experimento de

ejusdem Veritate decernere nequeo. Hoc unum Rutem saepius Vidi, Vitra, quae aere, e paludOSR Bqua emer gente, h. e. gase hydrogenetico impuro, repleta erant,