Opuscula academica medica et philologica collecta, aucta et emendata

341쪽

scripsit academicum, quo contrariam sententiam defendere atque medicorum, in arte obstetricia tironum, animis nimium timorem de summo harum conVulsionum periculo eximere studeret. Facile hic virorum, in tam gravi re penitus a s se invicem dissentientium, cenSuS augeri poterat, Si numerari, quam ponderari

Salius esset arbitrorum auctoritates. D. MAT 11. ΝΛx- TonPIIIVΜ enim novi in ea fuiSSe Sententia, ut omnes

omnino parturientes, qui dolorum Ioco a convulsionibus corriperentur, Vel in ipso partu, Vel Statim post statueret diem obire supremum. Cui maximo et expertissimo viro liceat jungere I 0. BARTE L si, ni , qui in praefatione disputationis inauguralis fl) testatur, e pluribus seminis, quae nervorum distentione inter partum

ConVellerentur, et quarum Observandarum copia ipsi per aliquot annos data suisset atque conce8Sa, prReter unctio, nullAm SerVatam esse. Quae quidem crebrae

morieS uirum a morbi, omnem principii vitalis vigo-Tem Supprimeniis, Vehementia, an inde derivanda sint, quod quilibet sere medicus obstetricius peculiarem medendi methodum aut a se ipso excogitatam, aut ab aliis propositam, ita sequatur, ut eam ubiViS, nulla causarum morbi habita ratione, adhibeat φ), haud definio atque decerno.

distentionibus originem dant, aliae propriae quodammodo sunt semini8, quae partum aut gerunt, aut in eo Sunt, ut edant, aut denique puerperis. De . his

autem cauSi S quamquam inprimis hoc loco agendum eSt, tamen non omnino evitanda e889 Videtur illarum consideratio, quae conVulsioneS in uniVersum producere poSsunt. EiSi autem diu multumque laboraruni

summi medici in detegenda intima HerVOrum, pritici -

342쪽

3 26

piique illius, per quod in corpus animale agunt, natura, laboresque illi, ex quo galvanismi sic dicti animalis mysteria a Viris doctis probatae fidei Veritatis-

non omnino utilitate sua caruisse videntur, tamen

multa adhuc restant, quae in nervorum et physiologia et pathologia nec hisce subsidiis satis enucleata sunt, alia, quae ex hypothesi quamvis ingeniose explicata, confirmatione adhuc indigent. Huc STVE TEII re- sero Sententiam , sive opinionem, qua naturam convulsionum posuit in accumulatione principii Oxygenetici ) in nervis, qui cum tantae quantitati continendae impares sint, illam repetitis quasi explosionibus in musculos diffundant. Cum autem principium illud potentissimum fibrae muscularis exhibeat stimulum, sacilis inde foret explicatu convulsionum origo , modo comprobari possit, principium Oxygeneticum Vere in nervis accumulari. Forte huius hypotheseos firmandae causa adferri poterant phaenomena, ab admoto ad fibras musculares galVanismo producta. EtenimnerVO, ad musculum abeunte, stanni Iamina involuto, musculus simili ratione armatus, conVulsionibus cor-UΡ1 80let, quando utriusque partis armatura Stilo argenteo simul contingitur: nervus scilicet Zinco, utimuSCUIu8 cupro aut argento respondet. Cum autem ZInCum, cum argento idonea ratione comjunctum,

gal Vanismum potenter producat , qui per aquam traductus hanc ita in elementa xesolvit sua, ut in Zinoi

343쪽

vicinia Oxygeneticum, in cupri autem hydrogeneti CumigaS generetur atque accumuletur, Videtur indoessici, et in nervis, qui galvanismi ratione, uti paulo

ante dictum est, zinco re8pondent, coacervari Oxygeneticum principium. Sed mittamus hanc convulsionum Origit em, ex hypothesi, quamvis probabili, hausiam, et transeamus ad causas rimandas, quae huic nervorum vitio occaSionem praebere ec possunt et frequentissime Sο-Ient. Inter quas exhausti corporiS humores cujuscunque generis primario ponend1 Sunt loco. Ρur1S enim nimis largam ex acuationem ita vires corporis debilitare atque infringere poSSe, ut convul Siones sequantur vehementes, testis est locupletissimus FH. Hos ΜΑΝ-NVsq), cui accedunt et IO. ΛΝΥ. LΑΜΒΕRTVs ') et

quo is pignore certare, con uisiones illas ex sola provenisse debilitate, quae per copiosum puriS effluVIum essecta incitabilitatem musculorum ultra modum nuxerit. Potest enim a pure, inprimis depravato, caries producta eSSe, quae cum nerVOS VicinOS perpetuo roderet , conVul Sionum causa evaserit. Dentium quidem cariem legi produxisse nervorum distentioneS, quae non nisi cum dente Vitioso evulso siluerunt. Eodem modo narrat BONE TUA ') convulsum esse hominem, cuius Vertebrae uSque ad medullam spinalem carie erant destructae, atque Similem essectum exseruit eri eadem cauSa apostema, quod in cervice locum ha

ω Oper. supplam. II. Obs. 8.6) Comment. et oeuυres chirurg. Edit. III. augmoni. 4 Imrsectio 1677. 4. Tract. IV. exemplum inirae convulsionis digitorum, quorum bini in diversas partes distendebantur, pendentis ab abscessu ad maxillam inforiorem, narra it. γ) Au au V med. Vol. II. Dec. II. feci. 2. MO. 9.8) Sepulchret. Iib. I. seci. 13. Obs. 26. 9 homer. nat. Curios. Dec. II. ann. I. Ob8. 25.

344쪽

Neque vero copio8ius puris solius profluvium vires ita subruit, ut nervi distendantur, sed idem et

Serosorum humorum aut per diarrhoeam choleravivo sponte Ortam, aut draSticorum purgantium Vi producta subita et larga eVacuatione efficitur. ROS INVALENῬ1L1vs quidem J ') a Sthmatico, quinquaginta an-NOS nato, propinavit emetici syrupi ossicinalis unciam dimidiam, unde tanta iam per SuperioreS, quam per inferiores vias consecuta est humorum essusio, ut CorpuS integrum Vario modo convelleretur. Qui quidem ca8ΠS praeter id, cuius probandi causa allatus eSi, probare quoque Videtur, HIPPOcRAT 1s effatum, quo p08t sumta purgantia convulsiones in universum letales esse pronuntiavit in φ), paulo arctioribus limiti

bus, quos ipse Η1PPOcRATEs jam jam indicavit, cum

alio loco in ) Dervorum distentiones Singultumque υπερ-

καθαρσει SuperVenientem, malum Symploma declararet, circumscribendum esse. ΝΒm aegrotuS LENTILII, quamvis graviter adsectus, tamen conValuit. Longe majus autem periculum minatur Sanguinis, qui vitae fons atque origo merito ab antiquissimis inde temporibus habitus est, es fluvium Subitaneum

atque copiosum. Hoc enim ubi seminam, quae jam e Sotaus sui conditione et quasi lege corporis debilitate atque inde pendente majore irritabilitate laborat, Op-ΡΓImit, convulsiones oriuntur Vehementissimae, de quarum exitu infelici uno quasi ore consentiunt mei ICI Omne8. Bene causam, ob quam post prosit fas haemorrhagias nervi distendantur, exposuit LE-

345쪽

no v xyδ). Scilicet illas convulsiones putat esso nihil aliud, quam conamina naturae , pericula , ipsius inco-1umitati maximopere minantia , removendi. Dum enim sanguis largo flumine e seminae, sive graVidae, SiVe non graVidae, corpore prorumpit, Vasa inprimis

majora subito evacuantur, nec tantam humoris sui copiam cordi adVehunt, quanta Opi S eSt ad ejus contractionem debito modo promOVendam. Corde natura-1is stimuli vi atquo officientia orbato, animi oriuntur deliquia, quae a vehementi88imis con uisionibus excipi solent. In his autem nervorum distentionibus deprehendimus naturae, mortem avertere conantis, Si quod aliud efficacissimum remedium. Etenim motus illi musculorum fere omnium Vehementes ita Vasa sanguifera minora, quae illorum comΡctgem perrepunt, comprimunt, ut Sanguis citiore fluxu ad majora reductus stimulum Vitalem et in haec, et in cor ipsum iterum exserere possit. Ouod Si haemorrhagia, animi deliquio suppressa, post huius finem non recrudescit, viresque et SanguiniS profluVio et convulsionum vi fractae sensim SenSimque redeunt, SerVari potest aegrota. Sed de hoc exitu felici minime laetari possit mus , ubi haemorrhagiam nullis remediis coercere licet. Brevi enim post primum convulsionum impetum iterum animo linquitur aegrota, iterumque convellitur, idque fortius quam antea. Quae quidem scena plerumque Vitae sinem imponit, non Solum,

quoniam principium illud, quod per nervos diffusum vitae quasi principatum tenet, dirissimis convulsionibus adeo exhau Stum atque dissipatum est, ut machina, Omnibus, quae ViVam continent, Vinculis solutis, in se ipsa corruere debeat. Hujus rei haud leve argumentum in putredine invenisse mihi Videor, quae corpora,

346쪽

convulsionibus mortua, Citi 18 , quam quae alio moritS genere occubuere, Solet corripere , id, quod aliorum eclampsiae e emplum, Superi0re proluSione Commemoratum , ut alia taCeam , comprobat. Aliam ab hac modo proposita convulsionum, quae sanguinis eVacuctiionem Sequantur, explicandarum rationem propO8uit GERAR D. VIN Sw1ΕΥΕΝ δ φ). Is enim

puta it, conVelli nerVos propterea, quod deficiat propter magnum Sanguinis effluvium pressio in arterias

cerebri, atque inde fluidi seu principii illius, quod

uervis tanquam ductoribus utitur, motus cesset. HOC autem ceSSanie Ρaralysin omnium musculorum , Atque

a cerebello similiter adsecto animi deliquium oriri. Attamen cum aliquis per hanc totius fere machinae quietem sanguinis motus perduret, hunc humorem, frigore inprimis, quo corpus hoc ipso Statu rigeScat, adjutum, ad cordi8 posteriora cava refluere, eaque Δd contractionem impellere. Expulsum a corde sanguinem Summa cum Velocitate per vacuas arteria8 ad Cerebrum USque promOVeri, Suoque impulsu hoc Viscus ad validam reactionem excitare. Novum igitur Con-VuI8ionum paro XySmum oriri, paulo pOSt Ce8santem denuo, interrupto sanguinis adfluxu, hoc autem iterum restituto redeuntem. In qua quidem convul Sionum, post copiosa Sanguinis profluvia oriundarum, explicatione Varia Sunt, quae disputationem admittant. Quae enim de paralysi musculorum, aut de Vacuis arteriis proposuit SW1ETENIVS, ita sunt comparata, ut concedi nullo modo possint. Paralyticos enim mu8CuIOS Omnes haud licet sumere, qui validissime convelluntur: nec putandum est, Vel post gravissimas haemorrha-gias, quamdiu Vita Superest, Vacuum spatium in aΓ-toriis reperiri. Hoc quippe per aeris externi, Corpo iis nostri Superficiem magna cum VI prementiS, Pon diis nunquam locum habere potest, a quo e Venis,

347쪽

cum arteriarum systemate communicantibuS, Semper tanta sanguinis copia in arterias cogitur, quanta sussicit ad eas quodammodo implendas. Nam quod sanguinis justae copiae deest, ut naturali modo arteriae impleantur, id harum Vis contractilis supplet, quae dimensorem ipsarum eadem sere ratione imminuit, qua minorem Vehunt humoris quantitatem. Maximopere autem immutatur sanguinis, poSt gra e8 Iiaemorrha-gias in artoriis venisque contenti, mixtio, quippe cruoriS, quo stimulandarum partium irritabilium vis contineri Videtur, copia admodum imminuitur. Inhaemorrhagiis, nullo remedio compescendis, tandem e patulis Vasis prodit humor, qui loturae carnium r centium similis est.

348쪽

XXIV. DE VA RIOLIS BIS EUNDEM HOMINEM INFESTANTIBUS.

Programmate hoc indicata est d. VI. NOV. A. CI Ia CCCXII, promotio CHR. GVIL. FR. ΜIRI,'Μisnensis, in Licentiatum medicinae ac chirurgiae.

In rocontissima diarii Huselandiani parte, quae mense Augusto hujus anni prodiit, legitur historia morbi

variolosi, post insitas recte atque feliciter superatas variolas vaccinas in tribus infantibus exorti. Qui quidem e enitis cum omni animi attentione maxime

dignus sit, quippe qui magistratum ejus regionis , in cujus vicinia locum habebat, eo adduXerit, ut, quam

antea liberaliter auctoritate sua promoVere Studeret, publica in Vaccinationis commendationem desereret, atque Sic ejuS Vanitatem testaretur, equidem illud disputaεionis de cau8is eclampSeOS argumentum, quod Superiore prolusione inchoatum hac ipsa scribendi opportunitate profligare ulterius cupiebam, in aliud tempus seponere atque de illius eventus vi atque ratione breviter agere decreVi. Scilicet Experientissimus FR. GV1L. WESΕΝΕRVS,

inbdici publici muneri apud Diit menses praepositus, hoc ipso munere ita risus est, ut iis, qui rem publicam ibidem tunc temporis gubernabant, de Summa vaccinationis utilitate atque de necessaria cura, huic ipsi negotio a magistratibus impendenda, persuaderet. Primo igitur omnibus, qui sine idonea medicae artis

349쪽

cognitione vaccinationi Vacabant, interdicebatur exercendae insitionis variolarum Vaccinarum facultate, et cum nec hac lege consilia principis sapientissima ac saluberrima explerentur, alia promulgabatur, qua omnes omnino illius ditionis incolae, qui nondum Variolas perpessi erant, Vaccinationi necessario subjiciebantur. Dies, quo insitio Variolarum Vaccinarum publicis sumtibus instituenda erat, publico indicebatur: Omnibus, VaccinationiS beneficio auctis atque ornatis, post bene superatum morbum die nono hujus rei veritas testimonio publico asserebatur: qui hoc testimonio carebant, mulctam committebant duodecim grοSSorum, quae, nisi prOXimo mense Vaccinationi sese subjecissent, augebatur. MagiStratus consignationem omnium insanium, qui Calendis Maiis annum aetatis primum excesserant, medico publico quotannis Oxhibere debebant, e qua hic non Solum numerum eorum, qui quOVis loco Vaccinandi eSSent, cognosceret, sed etiam tempus, huic negotio dicandum, ante accurate definire posset, atque, ne nimia festinations

Qua quidem sapientissima lege quamquam Vaccinationis negotium in praesectura Diit mensi egregie

promoVebatur, tamen non nulla quoque ObSerVabantur , quae in illo edicto neglecta, nova lege suppleri debebant. Haec cum Experientissimus WEAE NERVA ad magistratum, cujus auctoritate prior lex eVulgata erat, detulisset atque de prompto paratoque ejUS animo,

quem antea non Sine Voluptate experiuS erat, Optima quaeVi8 Spera8Set, maximopere miratus est de frustrata spe atque denegata omnino ad proposita sua reSponsione. Tandem cum acrius eum urgeret de proserenda hujus silentii causa, comperit, Exper. 1 AVIVΜ, qui collegio modico in vicinis terris Salmensibus praeest, Vaccinationis utilitatem propterea Su8pectam reddidisse, quod ipsi aliquot exempla Variolarum , Ρο8t

superatam Vaccinationem redeuntium, innotuerInt.

350쪽

Ρriusquam in amicam disceptationem inter R VIVΜ atque WESE NERVΜ Ortam, profundius descendam, praemittenda Sunt exempla hominum, qui post recte insitas Variolas Vaccinas denuo Verarum Variolarum contagio insecti et a nΑV1ο observati sunt. Is autem omnes, quoS Vaccinationis beneficio adsecit, quorumque numerus ad duo millia ducentosque adscendit, in diarium diligenter retulit, in quo totus morbi decursus accuratissime consignabatur. E quo quidem diario

desumtae sunt hiStoriae SequenteS. ΛΝ ΟΝΙΟ RAVE, Octo annorum puero sani8Simo, virus Vaccino - VarioloSum e pustula persecta , minimesca pendo aut alio modo Iacerata, pueri biennis, cuius morbus, solitis Symplomatibus Stipatus, rite decurrebat , inserebatur, sex vulnusculis per cultelli chirurgici apicem utrique brachio inflictis, anni cicti Occcvri

mense Iunio. Horum Vulnusculorum quinque in imo, quatuor in altero brachio consecutam insectionem indicabant, morbo recte per sua stadia efformato. OctaVο autem dio motus febriles cum Vomitu, glandularumque subaxillarium dolore atque tumore Oriebantur. Variolarum Vaccinarum pustulae rubore admodum inten8ο, nec non tumore, usque ad cubiti articulationem extenSO, cingebantur. Nono aut decimo a facta insitione die in reliqui corporis superficie triginta circiter pustulae esuorescebant, quo facto insitionis Vulnera in Suppurationem abibant tandemque crustis duris iisque fuscis obtegebantur, quae, ubi exsiccatae deciderant, maculas aut RVeas relinquebant. Hujus frater, quinque cum dimidio annos natus, eodem, quo ille, die Vaccinatus, morbum concepit

Conceptumque superavit Vaccino - Variolosum maxime

regularem ; idemque biennio post in alio ejusdem familiae insante est obserVatum. Mense Martio anni ciui occcx variolae Ramsdorfli, quae fuit patria urbs trium illorum insantum, comparuere. Inter eos, qui primi fere a morbo varioloso