Artis medicae principes, Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

발행: 1769년

분량: 521페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

181쪽

POPULARIB Us LIBER III. AEgrotus XIII. Apollonius in Abderis erecte titubans obambulabat multo tempore. Erat autem magnis Vis .ceribus praeditus, & circa hepar dolor multo tempore familiaris ipsum comitabatur, & sine tunc etiam morbo regio tenebatur, flatuosus , t coloris subalbi. Quum autem edisset, ac hibis set intempestivius carnem bubulam , incaluit pa-l rum primum, decubuit. Lacte Vero usus cocto, i S crudo, multo, caprino, ac ovillo, & Victumulo, omnium laesiones magnae sequutiae sunt. Nam k febres exacerbatae sunt, & alvus nihil l memorabile de ingestis egessit. Urinae tenueS, paucae prodibant. Somni non aderant, installo mala, sitis multa, soporosa, praecordii deY- tri elevatio cum dolore, extremitates Undiquel subfrigidae, parum delirabat. Oblivio omnium,l qtiae loquebatur, mente movebatur. Circa decimam quartam, eX qua quum riguisset, incaluit,

i decubuit, & insaniit, clamor, turbatio, sermo-j nes multi, & rursus quies, & tunc sopor ac-l cessi, postea vero alVus turbata, multis, bilio-lsis, meris, crudis. Urinae nigrae, palicae, tenues.s Multa molestia. Secessus varie habebant. Aut

enim nigri, & pauci, ac peruginosi erant, nuti pingues, crudi, & mordaces. Per tempora UU- ro videbatur etiam laetosa egerere. Circa Vige- simam quartam lenitas erat , & reliqua quidem in iisdem perseverabant, parum autem resipisDicebat, ex quo vero decubuit, nullius meminit. l Rursus autem brevi desipiebat. Omnia in pejus procedebant. Circa trigesimam febris acuta. Se- celius multi, tenues, delirias, extremitates igidae, voce destitutus. Trigesima quarta mortUUS est. Huic perpetuo, ex quo ego noVi, alVUS

182쪽

I6ψ HIPPOCRATIS DE MORBI sturbata. Urinae tenues, nigrae, soporosus , insori nis , extremitateS frigidae , delirus perpetuo , phreniticuS. r0tus XIV. In Cyzico mulierem, quae gemellas filias magna difficultate peperit, & non Valde purgata est, primum invasit febris horrida acuta. Capitis , & colli gravitas cum dolore. Insomnis ab

initio, taciturna, ac tetrica, & non obsecundans. Urinae tenues , & decolores, siticulosa, anXia, plerumque alVUS erroneo modo turbata,& rursus adstricta. Sexta ad noctem multum de lirabat, nihil dormivit. Circa undecimam ins niti, & rursus resipuit. Urinae nigrae, tenueS. Et rursus tempore interposito oleosae. Et alvus multis tenuibus turbata. Decima quarta CONVUlsiones multpe, extremae partes frigidae, nihil amplius intelligibat, Urinae suppressae sunt, decima sexta voce destituta est , decima septima mortuλest. Phreniti S. Aserotus X V.

In Thaso Dealcis uxorem, quae decumbebat in Leio , febris horrida , acuta , ex moerore corripuit. Ab initio contegebatur , & ad finem perpetuo , semper tacita manibus palpabat, Vel lebat, scalpebat, pilos legebat. Lachrymae, &rursum risus, non dormiebat, ab alvo irritationes , nihil prodibat, parum commonita bibebat. Urinae paucae, tenueS. FebreS ad manum tenues, extremarum partium frigiditas. Nona multum delirabat. Et rursus sedata est, tacita. Decima quarta spiritus riurus, magnus , per tempuS. Et

183쪽

ΡΟΡULARIBUS LIBER III. rursus brevis pira, decima septima ab alvo irritatio turbulenta, postea Vero ipsit potus percUrrebant, neque consistebant, omnino nihil sentiebat. Cutis aridae circumtentio. Uigesima sermo nes multi, rursus sedata est, voce destituta , brevis pira. ' igesima prima mortua. Huic perpetuo ad finem usque erat spirituS rurUS , magnUS. Omnino nihil sentiebat , semper contegebatur. Aut sermones multi, aut tacita perpetuo.

Venere , multo tempore calefactus decubuit. Horridus autem, & anxius erat, insonmis , & non siticulosus. Ab alvo prima die stercora multa prodibant cum multa defluxione, ' sequentibus multa aquosa cum virore pallida pro dibant. Urinae tenues , paucae , deColoreS. Spiritu S. rarUS, m AgHUS, pCr tempUS. Prbd- cordii intentio submollis , oblonga ex utris . que. Cordis palpitatio perpetuo continua. Urina ni minxit oleo sum , decima sensim mente motus eli, moderatusque erat . ac quietus. Cutis

arida, & circum littenta. Secessus multi, & t nues , aut biliosi , & pingues. Decima quarta

omnia exacerbata sunt, mente motus est, mill-

tum deliravit. Vigesima insaniit, jactatio, nihil

mingehat, paucos potus continebat. Vigesima qUurta mortuus et . Phrenitis.

Videtur porro mihi zellas illa, qube tunc fuit, juxta rationem commoditatem attulisse. Nam ae iiivos

morbos hyems succedens solvit. Et hyemales ae fas succedens transmutat. Quamquam ipsa in se ipsaqUT tunc erat aestas, non stabilis erat, sed dere,

184쪽

166 H1ΡΡΟ CRATIS petite calida, R austrina, & sine ventis. Attamen ad aliam tempestatena transmutata profuit. Magnam Vero artis partem esse arbitror , etiam de his, quae scripta sunt recte , posse considerationem facere, ac judicare. Qui enim hoc noVit, L his utitur, non videtur mihi in arte multum salii possie. Oportet autem exacte perdiscere Unamquamque temporum constitutionem , R ipsum morbum. Et quid boni communis sit in constitutione , aut in morbo, & quid mali communis sit in statu , aut morbo , & qui morbus longus sit , & lethalis , & qui longus , & non perniciosus ad vitam , & qui acutus, ac lethalis ,& qui acutus, & superet se sinens. Ex his enim

ordinςm dierum judicatoriorum considerandi, ac pro dicendi facultas datur. Et harum rerum gna ros scire contingit, quibus, & quando, & quomodo Victum pr2escribere oportet.

HIPPOCRATIS

PROGNOSTICO N.

D X maxime genuinas summi Diri operibris. H-tinet enim Agna m0rb0rum bona malaque, ex 0m-hibus signorum fontibus sumta, secundum natisrulem ordinem digesa, qu0d etiam in HIPPOCRAT E rarum es. Prima signa ex vultu sumit, Ore,

185쪽

PROGNOSTICO N.

l fuem operis confrmat HIPPOCRATES, t h. o signa necessario teneri debere, rit Ida prUH0 s fiser,itiri posset. In 0mni vero regione b0ua esse , quae in Graecia b0na sunt, mala , G, ' ipsa Sc thia medicum h0rum gnarum pise praedicare. Etiam in iis morbis eadem pr0g sicca valere, glios H0n n0minaverit, qui iisdem tamen diebus judicantur. Epidemias temp0rum c0usi triti0nes jubet observare. Alum Jere pusim negligit

ARGUMENTUM LIBRI

186쪽

SECTIO PRI M A.

ii mi s quid diet ini in nr0rbis ines. EDI CUM providendi studio incumbere,

optimum esse mihi videtur. ΡΠenoscens enim, atque praedicens apud aegrotos & praesentia, & praeterita, R futura, Si quaecunqUe aegri prodiermittunt, exponen S, res Utique ae rotRntium magis intelligere credetur; adeo ut sese homines medico committere audeant. CVrationem autem optime instituet, qui ex praesentibus affeta tibus futuros praeviderit. Sanos etenim Omnes aegrotos efficere nemo potest. Id enim foret praestantiis , quam futura praenoscere. Quum vero homines intereant, alii quidem vi morbi, priUSqUam medicum arcedant, correpti, alii vero etiam Vocato medico repente deficiant : hi quidem unum diem viventes: illi vero paulo plus temporis , priusqUam medicus adversus singulos morbos arte resistat. Debet utique medicus mor horum ejusmodi naturas cognoscere, quantum

Corsoram Vires eXsbperent; simulque , & si quid in morbis divinum insit, hujus providentiam

ediscere. Debet autem differentias morborum assidue in vulgus grassantium cito animadVer tere , nec temporis statum ignorare. Sic enimetim Omnes merito admirabuntur, & medicus Optimus censebitur. Namque R eos, qui servari possunt , multo etiam melius servare poterit , i

187쪽

PROGNOSΤICO N. I 69 longe ante singulorum curationem praemeditatus, & morituros ac salvandos praenoscenS , atque pr nuncians , Vacabit crimine.

CAPUT II.

onsiderare autem oportet hoc modo in morbis acutis 1, primum quidem aegri faciem ,

si sanorum similis sit, maxime vero sui ipsius:

ita enim optima erit. Summe autem contraria

simili , pes ima est. Erit autem talis , nasu S dcu-tUS, Oculi caVi , tempora collapsa, aures frigidae & contractae, R imis partibus inversia, Sccutis circa frontem dura, intenta, & arida existens , & color totius faciei ex viridi pallidus , aut niger aut lividus , aut plumbeus. Si

nullo in principio morbi talis fuerit facies, Amodo possibile fuerit aliis signis conjectari:

interrogare oportet, num VigilaVerit homo, aut Venter Vehementer solutus fuerit, aut iamdς ipsina

Oppresserit. Et si quidem aliquid horum confessus fuerit, minus malum esse cxistimabit. Judicantur autem haec intra diem & noctem, si ob causas hujusmodi facies talis fuerit. Si tamen nihil horum esse dixerit, neque in praedicto tempore constiterit, nosse oportet hoc signum lethale esse- Si tamen morbo vetustiore triduano exsistente , aut quatriduano, talis fuerit facies, interrogarUOportet de his, de quibus supra praecepi, & alia signa considerare, quae in tota facie, & in corpore & in oculis sunt. Si namque lumen refu-

188쪽

I O ΗΙΡΡOCRATIS giant aut sine voluntate illachrymentur, a Ut pera ψcrtantur , aut alter altero minor fuerit, aut quae in his alba esse debent, rubescant, atque in iisdem venulae lividae, vel nigrae sint, aut sordes

appareant circa oculos, aut etiam assidue mobiles, tumidi, vel admodum cavi facti, aut

squalentes & obscuri fuerint , aut supercilia

curva aut rigida , aut Vehementer maculosa , ocvultus lividus, & adspectu terribilis, dentesque lividi fiant aut color totius faciei immutatUS

fuerit: haec omnia mala & perniciosa esse existimandum est. Sed & ipsas oculorum subapparitiones per somnos in hunc modum considerare oportet. Si namque aliquid ex albo subapparue xit, non commissis palpebris , non ob ventris fluxum, aut medicamenti potionem, Vel non sic dormire assueto , malum signum est, & admodum exitiale. Si vero palpebrae , aut labra ,

aut nares una cum alicujus alius signi accessi ne perVertantUr , aut corrugentur , aut livescant : nosse oportet morti proximum esse.

Letlaale etiam est, si labia resoluta, & pendentia, δι frigida, albicantia tuerint. Jacentem du-tem oportet inveniri aegrotum a medico superlatus dextrum , aut sinistrum, manibus, cerVic ac cruribus parum inflexis, & universum corpus

molliter jacens. Sic enim plurimi sanorum decumbunt. Optimi autem sunt decubitus, qui sanorum decubitibus similes sunt. Supinum vero jacere, & manibus , & cervice cruribusque por rectis , minus bonum est. si Vero etiam praeceps fiat. R de lecto delabatur ad pedes, magis hor-gendum. Si vero inveniatur nudos habens pedeS , ubi non fuerint admodum calidi , & manus, &collum ac crura inaequaliter disjecta ac nuda malum est. AnXietatem enim .signi Mat. Letlaale

189쪽

PROGNOSTICO N. III autem est: etiam ore hiante assidue dormire. Pariter & crura sit pini jacentis vehementer inflexa, disjunctaque esse.

In ventrem decumbere se' erectum sedere, quando malum ' a deuiitim fridore in febribris n0tie , ab Hicere , a mauum gesicritati inue , a spirati0De. Pi eu0tio a su 0ribus, carese sud0rum, prae-c0rdium quale b0urim , malamUe. ΡRonum Vero in Ventrem cubare , si modo per sanitatem non adsueverit, delirium, aut partium ad Ventrem attinentium dolorem designat. Quod si, dum morbus Viget, aegrotus V lit residere, hoc in omnibus acutis morbis malum ; in pulmoniis vero pessimum est. Stridere autem dentibus in febribus , nisi quis a puero consueverit, insaniam , & mortem portendit. Sed quantum quidem ab utroque periculi immineat, pr dicendum. Si vero etiam delirans hoc agat, id jam valde perniciosum est. Nec

Vero ignorandum, an Ulcere, Vel ante morbum,

vel in ipso morbo nato laboret. Nam si homo moriturus est, lividum, & siccum, aut pallidum & siccum ante mortem evadet. Caeterum de manuum gestibus haec nosse oportet. Quoties in acuta febre, aut pulmonis inflammatione, aut insania, aut capitis dolore, aegrum Videris manuSante faciem adtollere, & quasi muscas inani opera venari , & festucas carpere, atque floccoS Rvestibus, vel ab adjuncto pariete, si qua minuta eminent evellere ea omnia nata esse, &mortifera censendum. Porro autem spiritus fre-

190쪽

IIa H1ΡΡOCRATIS quens quidem dolorem , aut partis alicujus si pra septum transversum inflammationem signia ficat. Magnus Vero , & longo tempore inspira tus , delirium nunciat. Quod si vero frigidus naribus , & ore exspiretur, id jam valde per niciosum est. Spirandi vero facilitatem existimarer

Oportet , Valde magnam Vim ad salutem ha bere , in omnibus acutis morbis , quibus Colmjuncta febris est , quique diebus quadraginta

judicantur. Sudores in omnibus acutis morbis optimi sunt, quum & diebus criticis pro Veniunt , Si febrem prorsus auferunt. Boni quoque , qui

toto corpore manant, faciuntque ut homo facilius ferat morbum. Qui vero nihil eorum esse cerint , haudquaquam commodi videntur. Ρessimi autem sunt frigidi, & qui circa capiti tal tum , & faciem, & cervicem oriuntur. Isti enim

cum febre quidem acuta mortem , Cum miti

xi vero morbi longitudinem denunciant. Similiter , & qui in toto corpore eodem, quo & ira Capite, modo proveniunt. At qui milii instar prodeunt , quique solo in collo emergunt, mali sunt. Boni vero , qui guttatim stillant, R vaporem tollunt. Caeterum universalem sudorviri Tationem novisse oportet. Fiunt enim aliqui Propter corporum eXsolutionem, alii vero propter inflammationis vehementiam solent excitari

Optimum vero est, 11 hypochondria sine ullo sensu doloris aequaliter mollia in utraque parte sint. Sin autem phlegmone laborent, aut dolorem adferant, aut tensa sint, aut deXtrum a sinistro varium, aut sinistrum a dextro , & inpe- quale , haec omnia vitare oportet. Quod si in

praecordiis pulsus insit, perturbationis, vel de lirii indicium est. Verum oculos eorum intueri

SEARCH

MENU NAVIGATION