장음표시 사용
211쪽
A priori libro lange istum rem0Ue0 , geΠΠjHrim magni viri fetum, ut ex gravitate , V m0destia , ex methodo by continua obserdati0nmu ferie facile intelligas. Initium sumit a vanitate pr dicti0num quorumdam fui aeυi medicorum. Inde de preedi tioue in i is ex egesis , ex respirati0He. De mor bis agit, Odrope , phthisi , et ignis , podagricis , m0rb0 Dcr0 , ulceribus , THMeribus in genere , is sigillatim capitis , cubiti, medullae Esrsalis. De angina sanguinea: de ocularum murbis: de , Onteria , lienteria , diarrhaeas de conceptisuis facilia rate X di cultate ue de cephalatia : de ch Arosi: de udicial0pia : de haemorrhagia Haririm : de ma gno liene , qui m0rbus ad si0rbutum proxime a redit de doloribus is hiadicis , lepra , lichene , leticis. Utiqtie praecipM0s CiliMsque m0rbi eventus ctim suis signis dat. Nulla m0d0 putem pri0rem praedic Zorum librum ad eamdem genuin0rum Oripto rum classem referri pise Princip. diu. Med. Tom. I.
212쪽
Praefatus teterum praedicendi mod0s , trini magni ad artem m0menti essse futurortion in m0rbis pradictiones , ac signa tum b0na , tam prava yli latim conscribit.
Parii Celertim praedicendi modi s quales Hipp0cra tis praedictiones s delirii ex diaeta c0gnitio , Ueκ haem0rrhoidibus praedicti0nes , in guibus primdentia adhibenda.
tur permultae, tum praeclarae , tum admirandae , quales ego quidem neque ipse praedixi a neque a itum, qui praediceret , audivi. Ex ipsis Vero qUS dam sunt hujusmodi. Hominem Videri perniciose affectum este tum Medico ejus curam habenti, tum caeteris ingressiim vero alium Medicum dixisse, hunc hominem non periturum, Vertim oculis captum iri. Et ad alium , qui prorsus male affectus existimabatur, ingressum praedixisse, hominem quidem eVusurUm ei O, VerUm md- num mancam habiturum. Et alii cuidam , qui superstes sere non putabatur , pronunciasse ipsum quidem sanum sere; ut pedum digitos denigratoS pim trefactione corruptum iri. Atque alia hujuscemodi praedicta in tali specie narrantur. Alius autem praedictionis modus est, ementibus Se negotia tractantibus praedicere aliis quidem mortem, alfis vero insaniam , alus alios morbos , & ad haec
213쪽
PRJEDICT IGNUM L1BER II. 197bmnia etiam, quae prioribus temporibus facta sunt , Vaticinari, ac omnia Vera narrare. Alia praeterea praedictionum forma dicitur, athletas ιeOSque, qui propter morbos sese exercent &laboribus fatigant, cognoscere, siquid aut circa cibum deliquerint , aut quid alienum ederint, aut potu pleniores usi fuerint , aut deambulati
onem intermiserint, aut res Venereas exercuerint
Horum omnium nihil eos latet, ne vel si pusillum quid fuerit, in quo homo non paruerit, id
exacte cognoscant. Hi omnes narrantur praedictionum modi. Ego vero talia quidem non Vaticinabor ; verum signa scribo, quibus D sanostfuturos homines , & morituros conjectare oportet ; eosque brevi tempore, aut longiore, sanos futuros, aut perituroa. Scriptum est autem a me R de abscessibus, quomodo singulos coni id rare conVeniat. Arbitror autem & eos, qui de claudicationibus prpedi Xerunt, aliisque ejus moiadi, confirmato jam morbo, praedixiste, & quum jam manifestum esset, quod abscellus non esset recursurus; si modo intelligenti in1 habuerunt ;multo sane magi S , quam priusquam abscessiis fi :eri inciperet. Existimo quoque & alia praedicta fuisse magis humano imore, quam refertur qu evidelicet ementibus , & vendentibus praedicta fuis se fcruntur mortes , & morbos, & infamas Atque haec mihi videntur talia facta este nul la videtur ecth dissicultas prpedicendi ei qui circa talia studium , ac curam adhibere Velit. Primitin etenim hydropicos, & tabidos quis tron Cognoverit 3 Deinde deliraturi non diu later8 possunt. si quis noverit , quibus hic morbuS cognatus est, aut prius aliquando insaniverunt. Si enim hi ho
mines ebrioli fuerint, aut carnUS VOTAVerint, aut Vigilaverint, aut in frigore. aut calore indon
214쪽
λ96 HIP p o CRAT 1ssideate versati fuerint, multus timor est ex tali victus ratione ipsos deliraturos esse. Et eos, qui haemorrhoides habent, siquis hieme multo potu uti viderit, & bono colore praeditos, de his praedicere licet, quod ad Ver multa spes sit sanguinis eruptionis , R ut decolores, & aquosi sub aes iatem fiunt. Verum praedicere decet eum , qui haec
cuncta didicerit, si quis in talibus studiis palmam
ferre expetat. Licet enim ex scriptis praedicere& mortem, R insaniam, & bonum habitum Possiem autem referre & alia multa hujusmodi; sed quae facillima cognitu sitiat, visitim est mihi scribere. Suadeo autem , ut quam prudentissime agant, tum in reliqUa arte, tum in hujusmodipnedictionibus , probe memores , quod si cui s.ccesserit praedictio, is apud aegrotum intelligentia praeditum in admiratione erit. Si Vero quis ab e rarit, praeterquam , quod odio habebitur, fortas se etiam insani 1sse videbitur. QVapopter praeci pio , Ut tum alias Onasses, tum has praedictiones prudenter instituant; quanquam sane & audiam ,& videam, neque judicare recte homines ea,
quae dicuntur , ac fiunt in arte, neque narrare.
Incertam de exercitatis praedicit tem dari , erra ta in morbis facile c0gn ci ; uberiore s0tis, ac
tium mores certis finis deprehend . DE his autem , qui exercentur, ac laboribus se fatigant, eas assertiones , quas afferunt hi, qui ipsas proferunt, neque esse puto, neqlle siquis exiistimet , prohibeo, quo minus pu*et, ἀ
215쪽
PRAEDICTIONUM LIBER II. 197 nullo enim signo neque bono neque malo , laedUntur suspiciones, cui ligno fide habita quis sciat, an recte pronunciatum iit, an secus ; alioqui per me licet , ut si quis velit, credat ; non siim ego impedimento sum. Arbitror autem, si quid veri ub ipsis dicatur; aut iis, qui de his, qui exer- Centur, adseverant; aut illis, qui prius scripti sunt, primum quidem hunc, qui cognovit ex ii-gnis conjectasse; deinde vero ambigue, & humano more pinedixisse ; simulque eos , qui id narrant , prodigiosius , quam factum fuit, recense re; nam neque in morbis facile est errata do-gnoscere , etiam si decumbant homines, & vi tu
parum nutriente Utantur; ut non adeo multR in
tueri opus sit eum, qui haec considerandi curam suscepit. Alii enim bibunt solum , alii ad hoc, quod bibunt , aut sorbitionem, aut L hum optimum adsumunt. Necesse igitur est eos, qui uberiore potu usi sunt, dissicilius spirare, & plus urunae reddere; eos Vero , qui sorbitionem, aut cibum largiorem sumpserunt, magis tu sitire, i febrire. Si vero quis utroque, & potu, i Cibo , immodice usus fuerit; praeter febrem , &spirandi difficultatem , etiam Ventrem Circumton tum , & majorem habebit. Licet porro Sc lvaec,& alia omnia experimentis optime eXplorare , quae & habemus, & omnibus recte utimur. Primum equidem & intelligentia, tu oculis cognoscere facile est, hominem in codem loco decumbentem , & exacta victus ratione utentem , si non paruerit, qUam obambulantem, aut militacdentem. Deinde , qui manibus contrectavit Ventrem , AC VenaS , minus falli potest, quam qui 14 Oll contrectavit. Et nares in febrientibus quidem & multis, & bene significant; odores enim multum. intcr se differunt. 'Ati vero in sanis, &
216쪽
198 HIPPOCRATIS recto victu utentibus, haud scio , quare vel 1n hoc experimento faciendo uti p0 m. Ρostea audiendo vocem , & spiritum auribus cognoscere datur, quae in sanis non similiter sunt manifesta,
sed qualiter etiam antea. Quod si non etiam
moreS morborum, ac aegrotorum didicerit Medicus, haud quidquam praedicere oportet; non enim dissicilius spirabit homo, morbo adhuc errAnte, 85 corripietur acutiore febre, & venter intentus erit. Quare propter haec non tutum est praedice re, priusquam ad statum per enerit morbiIS; Verum post hoc tempus, quicquid praeter rationem acciderit, dicere oportet. Manifesta vero sunt ma in , quae propter aegri inobedientiam fiunt; nam& spirandi dissicultates. & alia hujusmodi pos tridie sedabuntur; si ob errata fiunt. Si igitur quis hanc judicationem considerans pipediXerit ,
non delinquet. Atque ego quidem hunc considerandi modum nunc consulo , tum de his , qui domi manent, tum do iis, qui exercentUr, itemque de aliis opanibus, qualia errata committAnt. At exactam illam narrantes vationem & odio, &derideo. UUm enim parum non Obtemperarinbhomines, haud scio, quomodo id deprehendere possim. Si vero majora fuerint errata, quem in modum considerare oporteat, scribam.
Π0μ0δε , qΠando, quae, quibus sensibus homines,
Vene e spectare deceat OPortet autem primum hominem , in quo quis per inobedientiam commissa cognoscere Volet , per totum diem intueri, & in eodem lo-
217쪽
R JΕ D I C T I o N U M LIBER II. Ι99co, R eadem hora, sole praesertim recens orto; hoc enim tempore aliquantulum evacuatus fuerit,
k adhuc Jejunus est, & nullo labore fatigatus , praeterquam matutinis deambulationibus, in qui bus minimum delinquit; si sane , ubi de somno
turrexit homo, ad deambulandum prodierit. Quare necesse est eum, qui justa victυς ratione utitur , hac hora maXime aequaliter adfectum esse , quod ad coloris, & totius corporis constitutio nem spectat. Quapropter & IS , qui hujus curam gerit, acutissimus fuerit & mente, & oculis, eo tempore. Contemplari prpeterea oportet hominis mentem, & mores, & corporis vires; alii enim
ulla facilius , aut difficilius imperata faciunt. Primum igitur is, cui inedia imperata est , si plura comederit, & hiberit; per haec manifestus fiet ;& tumidius corpus ipsius apparebit, pleniusque,
ac coloratius erit; si non excrementa alvi male ipsi processerint. Erit item animosior ad sereniadum laborem. Ccin1ideraudum etiam an ruetum edat, aut a flatibus urgeatur; hzec enim fieri solent hix, qui ita affecti sunt, propter hoc erra tum. Si vero , dum edere multa cogitur, & fortiter laborare, aut cibum non ederit, aut ebrius factus fuerit, aut a coena larga non obambulaV rit ; hoc modo explorare oportet. Si quidem coenam non sumpserit, solito autem more deambu laverit, jucundiorem aspectum prae se feret, & vegetior , ac Operosior in exercitiis erit. I erum
alvi egestio modica, & compacta maxime in hoc fuerit. Si vero coena sumpta non deambulaverit ;xuetum utique edet, & flatuosus fuerit, & plenitudo non minor apparebit, & inter laborandum magiS, quam antea sudabit, & difficulter spira bit, ac gravis erit, & alvi secessus copiosiores ,
ac minus viscosi his. fuerint. Quod si neque ci-
218쪽
2CO HIPPOCRATIS bum consimpserit, neque deambulaverit, pigrior utique fuerim ac tumidior. Si vero ebrius factus fuerit, suciabit magis , quam antea, R dissiculter
spirabit, & se ipso gravior erit, ac humidior; sed Sc laetior erit, si non ipsi caput d oleat. Quod
si uxore semel usus fuerit, vegetior Utique esit,& magis solutus. Si vero Lepius rem peregerit ;& durior evadet, & squalorem aliquem habebit, & decoloratior, ac magis lassatus erit.
Εκ dejectionibus Τρ' tirinis decumbentium errores in cib0, p0tu , exercitio, ac Venere cqmmie Osdeprehendi. ΡOxxo dejectiones alvi contingere oportet his,
qui laboribus exercentur, quamdiu pari mederint, a r parum potaverint, modicas, & dura S , atque hoc quotidie. Si vero tertio quoque die, aut quarto , aut a longiore intervat
lo n0n prodierint ; periculum est , ne aut
febre, aut alvi profluvio corripiantur. Q Uae CUΠ-que vero dejectiones liquidiores sunt , quam ut in transitu conformentur, hae sane omnes illis pejores sunt. At vero his , qui multum edunt , ' multum laborant, egestionis transitum mollem, oportet esse siccum, & copiam ciborum in gestorum pro ratione laboris. Prodeunt autem ab
aequali ciborum copia, his quidem, qui minimum laborant, plurimae dejectiones, his Vero, qui plurimum laborant, minimae; par Uae Vero , si sani fuerint, & justa victus ratione UtantUr; nem ab his conjecturam facere oportet. Liquidiores autem dejectiones, & sine febribus contii
219쪽
P R JE D I C T I o N U A LIBER ΙΙ. 2OIgentes, & quae septima die, aut citius judicantur , commodze sunt; si semel una vice omnes fant, & non revertantur. Si vero insuper febrierint homines, aut alvi profluvia redierint ; si longa fuerint; penitus mala sunt, sive bili6sa fuerint, sive pituitosa, sive cruda; & victus ratione propria, singula opus habent, itemque aliis alia medicamentis. Ceterum urinam juxta potionis copiam mingere oportet, & semper .d- qualem & astatim effusam , & parvo momento crassiorem, quam id , quod epotum fuit. Si vero fuerit aquosa, & copiosior, quam pro eo, quod bibi imperatum est ; significat hominem non obedire , sed copiosiore potu uti, aut non posse renutriri, quamdiu ita allecium fuerit lotium. Si vero paulatim stridat urina ; aut medicamentis hominum opus habere significat, aut morbum aliquem circa vesicam habere. At sanguinem mingere, raro quidem, & sine febre,
ac dolore, nihil mali significat, scd lassitudin timsolutio fit. Si vero saepius mingat , & aliquid
ex his accesserit, malum eis. Verum praedicere Oportet, sive cum dolore mingatur, sive cum febre, fore, ut insuper pus mingat, atque ita dolores quiescant. Crassa vero Urina albam subsidentiam habens, aut circa articulos dolorem aliquem , aut tumorem significat. Aliae vero omnes subsidentiae in orinis eorum, qUi CXer-CentUr , a morbis circa vesicam fiunt, id quod
ipsi manifestum facient ; cum doloribus enim erunt, & aegre ab illis quidem poterunt. Atque haec quidem de his scribo , R hujusmodi alia dico.
Ceterum ex his, qui exactam, ac Certam praedictionum rationem praedicant, cum aliquibUS ipse versatus sum, cum aliquorum Vero filiis, ac discipulis rem contuli; quorundam Vero scrip-
220쪽
Ma HIPPOCRATI sta accepi. Quare caam probe sciam , quae quisque ipsorum sentiret, nec usquam certam rntionem compererim ; haec scribere adgressus sum.
gricis , & his, qui a morbo sacro appellato corripiuntur , haec dico; & ex aliqua quidem parte de omnibus idem. Nam qui hos morbos congenitos habet, is aegre ab ipsis liberari potest. Reliqua vero singulatim scribam. Eum, qui ab hydrope correptus est, & superstes est
futurus, bonis visceribus praeditum esse oportet, ita, ut natura se eXserat, s1mulque facile concoquat, & facile spiret , sitque sine dolore, & totum corpUs aequaliter tepidum habeat, & non circa eXtremAS pdrteS extenuatum; melius est autem , Ut tumores potius habeat in extremis partibus. Optimum vero est, neutrum horum habere; nam molles, ac graciles esse convenit extremaS partes , itemque Ventrem ad contactum mollem. Tussim vero adesse non oportet, neque sitim, neque linguam resiccari, tum reliquo tempore , tum post somnos; id, quod maxime fieri solet. At cibos libenter accipere oportet , &ubi satis comedit, non assigi. Alvunu vero ad
medicamenta quidem celerem habere , reliquo du-tem tempore egere recrementum molle figura
tum. Urinam autem in transitu, pro instituto victu, & vini mutationibus, apparere. Laborem vero facile ferre, nec defatigationem sentire. Ac optimum quidem .est, hominem ita per