장음표시 사용
221쪽
omnia dispositum csse, & sic securissime sanus fieri poterit; si ii minus, plurima ex his habeat, nam spes erit, ut superites eVadat. Qui vero nihil horum habuerit, sed contraria; eum desperatum esse scito. Qui autem pauca horum habuerit , quae bona esse dilat, si hydrope laboranti adsint ; huic cxigua .spes superest. Cui Vero multum sanguinis sursum, aσdςorsum eruia perit, & subris insuper accesserit, eum multa aqua repletum iri timor est; atque hic hydrops brevi mimi temporis est , & ex quo paucissimi evadunt. Verum de hoc alteri prius significare
Oportet. At quibus magni tumores facti ema sescunt, ac rursus attolluntur , hi magis convalescunt, quam illi, qui ex sanguinis eruptione implentur. Verum fallunt hi hydropes ipsos oggrotos, faciuntque , ut ipsa a Medicis discedant,
De tabe laborantibus, ac sunt ratis , tum C9HUalituris , tum interituris , praedictiones.
DE tabescentibus, quod ad sputum, ac tus
sim attinet, eadem dico, quae de pectore suppuratis scripsi ; oportet enim eum, qui bene sanus futurus est, facile sputum per tussim rejicere , & id esse album & aequale , & ejus
dem coloris, & sine pituita. Quod Vero a capite defluxit, ad nares converti; febrem autem non inVadere, Ut ne a caeniS prohibeatur, neque sitiat. Uenter autem egerat quotidie, & id , quod egerit, sit durum, copia pro ratisne ciborum ingestorum ; hominem Vero quam minime
222쪽
venit quadraturn , & hirsutum , & ipsius cartilago parva iit , Sc Valde carnosa; quicunque enim haec omnia habuerit, maxime superstes crit; qui vero nihil horum habet, interitui proXimus. Quicunque vero suppurati facti fuerint, dum juvenes sunt, eae humorum decubitu , aut fistula, aut alio quopiam hujuscemodi, aut ex abs cessus recursu, lii non evadunt; nisi valde multae bona signa ipsis accesserint. pereunt autem homines hi per autumnum. Sed & ex aliis longis
morbis plerique hoc tempore maXime mori UntUT. Ceterum ex aliis minime superstites manent ,
R Virgines , & mulieres, quibus ex suppressis
naensibus tabes oborta est. Si vero aliqua Virgo , aut mulier evasura est, Si aliorum signorum honorum multa accedere oportet, & menseS
luculenter , & manifeste apparere; aut nulla spes est. Qui vero cx sanguinis eruptione, pectore suppurati fiunt, δ viri, & mulieres, & VirgineS , non minus evadunt. Verum sJgnis omnibus thim suppuratorum, tum tabescentium collectis , Si superstitem futurum, L periturum
praedicere oportet. Maxime Vero evadunt ex sanguinis eruptione hi , quibus dolor s sunt melancholici, Si in dorso, & in pectore, & qui
post eruptionem minus dolent; nam & tusses non Valde insuper accedunt , R febres pleraeque perseverant, sitim facile ferentes. At reVersiones eruptionis sanguinis maxime fiunt his , si non abscessus sanguinolentisiimi. Quibus aUtem in pectoribus dolores insunt, & tempore adtenuantur, & tussiunt , ac dissiculter spirant, nequου febribus insuper corripientibus, neque suppurationibus succedentibus ue eos interrogare oportet,
223쪽
quum tu istant , R difficulter spirant, num &compactum quiddam, & modicum odorem habens, tussiendo rejiciant.
De podagricis, ilepticis cundulitaris , aut in teraturis praedicti0ues.
DS podagricis haec dico : Quicunque aut se-
1aes sunt, aut circa articulos callos topha ceos habent, aut aerumnose Vivunt, ac siccana
alvum habent hi omnes sani fieri non possunt humana arte , quantum ego novi. Sanant qui dem hos optime dysenteriae, si successerint. Sed& aliae eliquationes valde prosunt , quae ad in fernas partes tendunt. Qui vero juvenis eis, Icirca artiIulos nondum tophaceos cullos habet,& accurate vivit , R laboris amans est, & alvum habet vitae instituto probe cedentem, hic sane Medicum intelligentia praeditum nactus, sanus fieri poterit. Ex his porro, qui a sic ro morbo corripiuntur , difficillime quidem liberantur hi, quibus a puero contigit morbus , & simul ad vitari lem aetatem pervenit ; deinde hi, quibus corpore in Vigore aetatis constituto ortus est, & fuerit a Viginti quinque annis iis e ad annum quadragesimum quintum. Post hOS autem, quibus Ortus fuerit morbus, nullam significationem praebenS , eX qua corporis parte initium sumat. At quibus ex capite initium canere Videtur , aut a latere, aut a manu, aut pede, facilitis curatur. Uerum differunt etiam haec morbi genera Qui enim a capite initium sumunt, . ex his gravi
224쪽
14 I p P O C R A T I S vissimi sunt; deinde qui a latere. Qui vero amanthus, ac pedibUS , maxime sanari possunt Ceterum horum curam aggredi oportet Medicum, qui medendi modum novit, si homines fuerint juvenes, & laboris amantes, nisi mens mali alia quid habuerit, aut quis adtonitus fuerit , nam hae strabiliariae netentis emotiones non sunt conducibiles. Aliae vero , quae ad infernas partectconvertuntur, bonae sunt ; longe Vero optimae, hic sunt, quae sunt sanguinolentissimar. Quicunque Vero seneS corripi incipiunt , maxime moriuntur ; & si1 non pereant celerrime per se liberantur, a Medicis autem minime adjuvantur At quibus pueris oculi repente distorti fuerunt ;aut majus quoddam malum perpessi siliit , aut tubercula sub cervicem oborta sunt , aut lingua
haesitare ceperunt, aut tusses siccae diuturnae ad haerent; aut ubi adoleverint, dolor contendit ad Ventrem, neqUe conturbatur, aut in lateribus distorsiones patiuntur, aut VenaS CrassRS CirCR Ue trem Varicosas, But omentum descendit , aut testis intumuit, aut manus tenuis & impotens,
aut pes, aut tibia tota clauda faeta esst, citra aliam causam ; his omnibus sciendum est, morbum ista omnia pretecessise. Et plurimi ; qui pue Tos educant, si interrogentur, fatebuntur; QUOS dam Vero etiam re8 latet , negantque se scire , quicquam tale contigisse.
De ulceribus, ac trim0ribris praeter Maturam citratri
facilibus , ac di ilibus, ac insanabilibus praei dicti0Hei. Ut porro de ulceribus cognoscere Volet, qua lemque exitum singula habitura sint, eum
225쪽
ηRRDICΤIONUM LIBELII. 2 primum hominum naturas perscrutari oportet , tum ea S , quae melius sunt ad Ulcera , tum quae
deterius affectae; deinde aetates uoile, in quibus singula ulcera curatu dissicilia sunt. Loca itam in corporibus perspecha habere , quantum alia ab aliis differunt. Sed & alia , quae in singulis acce
dunt , tum bona, tum mala, nosse oportet ; si quis enim omnia haec noverit, is sane sciet etiam, qualis singulorum eventus futurus sit. Qui veto non noVerit haec; non posse poterit , quales eXitus ulcerum futuri sinat. Corporis autem naturae bonae sunt tales: leves & commoderatae , & bonis visceribus praeditae, & neque Valde carnosae, neque durae; quod ad colorem Vero , sit albus , B Ut niger, aut rubens ; haec enim omnia bona
sunt, si pura sunt. Si vero eae pallido mixtus
color fuerit, aut color ipse pallidus, aut lividus, pejus est. Naturae Vero, quae praescripti S contrariae sunt, eas deteriores esse scito. At Vero, quod ad aetates adtinet; tubercula quidem suppurata fiunt , & strumosa, haec plurimos pueros occU-pant, & facillime ex ipsis liberantur. Adultioribus Vero pueris, & adolescentibus , minus quidem oriuntur, verum difficilis ab ipsis liberantur. Viris autem talia quidem tubercula non
valde fiunt; verum favi formidabiles , & cancri abditi, demersi, & ex pustulis noctu inquietantibus ulcera serpentia , donec sexaginta annos longe superaverint. Senibus autem nihil talium tuberculorum accidit, Verum cancri, & occulti,& summas partes occupunteS, & ad mortem comitantur. Ceterum ex locis subalares dissicilio res curatu sunt, Κ laterum caVitates, ac femora ;nam & humores in ipsis subsit dent, & recidivae
fiunt. Ex articulis periculo maxime obnoxii sunt
pollices, & praestrtim pedum. Quibus autem in
226쪽
2o8 HIPPOCRATI sobliqua linguae parte ulcus fit diuturnum , anNmadvertendum eae dentibus, qui juxta sunt, num aliquis acutus sit.
De vulneribus rati0ne partium , ac f)mptomatum febris , insummati0ntisci delirii , i, torrhagine; 20kris . Ospuinae magis, aut minus lethalibtis: de depascentibus ulceribus lethalibus, putredinibus ;herpetibus : ala ac ins corrasiti0ne praedictiones.
V Ulnera magis lethalia sunt, quae in Venas crassas, & in collo, ac inguinibus infligunt
tur : deinde, quae in cerebrum , R in hepar ;postea, quae in intestinum, & vesicam. Sunt autem haec omnia perniciosa valde, non tamen ita; ut nemo eX hi S eVadat, Velut putatur; nam Mloca, quae haec nomina habent, multum inter se differunt, R ipsi modi. Multum etiam differt corporis ipsius hominis constructio ; aliquando enim neque febricitat, neque inflammatur sauciatus. Aliquando etiam citra causam febricitat, Scaliqua corporis pars omnino inflammatur. At
quando is, qui ulcus habet , delirat, & facile
fert vulnus ; tunc Vulnus aggredi oportet, Velut pro medicinae, & accedentium ratione, eVentum habiturum ; moriuntur enim homines ab omnis generis Vulneribus. Multae enim venae sunt Atenues , & crassie, quae , si eo sponte sua ferri eo intingat, sanguinis profusione, interimunt; quaSalia temporis occasione si quis pertundat, corpo ribus prodesse sentiat. Multa vero vulnera in locis
227쪽
P R JE D 1 C Τ I O N U M LIBER II. 2O9 Cis Contemnendis, ac nulla re formidabilia esto videntur: in iis tanto dolore plaga cruciat, Ut respirare nequeant aegri ). Alii vero prae Vulneris dolore, quod sane grave nulla re erat, spiritum quidem duxerunt, Verum delirarunt , Ω febrientes mortui sunt; quicunque enim ZUt corpus febricitans habent, aut mentem turbatam , talia patiuntur. Sed neque haec admirari oportet, neque formidare, qui illud sciat, quod & unimbe,& corpora hominum plurimum differant, & vim maximam habeant. Quaecunque igitur Mul aera
hujusmodi, aut ita turgentem sanguinem aut magnitudine tanta fuerint, ut curatione sensuunt integritas restitui nequeat homini aegrotanti, ab his quidem discedere oportet, qualiacunque tRndem fuerint, diariis animi deliquiis excepto ealia vero omnia adgredi, quae recens sunt inculsa , quo & febres effugiant homines, & sangui nis eruptiones , R depascentia ulcera, hi , qui evasuri sunt. Exaetiistine vero, & ad plurimum
tempus eorum, quae graviisima sunt, cura gerenda est; nam ita iacere par est. At vero depa scentia ulcera exitio sitsi una sunt , quorum putredines profundissimae, & nigerrimar, ac si scissimae sunt. Ρravae etiam sunt, ac periculosae, quα nigram saniem remittunt. Albae Vero, ac mucosae putredines, minus quidem occidunt, irequentius autem revertuntur, & diuturniores sunt. Her petes autem minime omnium ulcerum, quae depascendo proserpunt, periculosii sunt , Verum maxime dii ficulter submoveri possunt, quemadmodum cancri occulti. In omnibus autem talibus
febrem supervenire una die confert, & pUS quam albissimum, ac crassissimum. Prodest & IiderationerVi, aut etiam OTIS , aut etiam amborum .
228쪽
a IO HIPPOCRATIS tum in profundis , cum in nigris putredinibus; nam in 11deratio1 bus pus multum fluit, & putredines solvit.
De ca tis vulneribus per se, ac rati0ne Aci, flus , Ompt0matum , ac temp0ris , maxime lethalibus , ac securusniis: de inflammati0ne, prere ritilibus: de febre vulnerum Omptomatica lethali, non lethali. Ρorro ex capitis Vulneribus exitiosissima sunt, quae ad cerebrum pertingunt, velut etiam antea scriptum est. Graevia sunt & hujusmodi
Omnia, Os magnum denudatum, os desidens, OS diffractum. Si vero etiam osculum Ulceri S par viam fuer1t , fissura Vero ossis diu permanserit , periculosius est. Haec autem omnia graviora fiunt,
si & juxta suturam sunt, & quod ad loca, si in
summo capitis sint. Ceterum in omnibus magni momenti vulneribus interrogare oportet, si adhuc recentes fuerint plagae, aut etiam jactus fuerint, an conciderit homo, aut an in soporem altiorem collapsus sit. Si enim horum quidpiam factum fuerit, ampliore custodia opus habet. nimirum quod cerebrum vulnus senserit; si vero non recenS sauciatus fuerit, ad alia signa respi-Cere oportet, ac consilium capere. Optimum quidem igitur est, neque febrire eum , qui ulcus in capite habet, neque languinem insuper ipsi erupisse, neque inflammationem , neque simultillum aliquem dolorem accessisse ; si vero quid
229쪽
AEDICTIONUM LIBER II. 2II horum apparuerit, securissimum est, ut in principio fiat, & modico tempore permunent. Con ducit autem in doloribus etiam inflammationes ex ulceribus accedere ; in sanguini S autem eruptionibus pus in venis apparere. Quae Vero in acutis morbis conferre sebribus scripti , ea etiam
in his fieri conducit, & eadem hic quoque bona
esse adsero , contraria Vero mala. At incipere se-brem in capitis vulnere quarta die , aut septi ira ,
aut undecima, Valde lethale est. Judicatur autem plerisque , si quidem quarta vulneris die febris inceperit, ad undecimam ; li vero septima die febris inchoatat, ud decimam quartam alat decimam septimam ; ii vero undeci no febri re inceperit, ad vige simam, quemadmodum in febribus descriptum est, qu e absque manifestis caulis fiunt. Ceterum in principiis febrium , sive delirium aceesserit, sive alicujus membri sideratio , periturum hominem sciendum est , ii non omnino aut ex optimis signis aliquod accedat, aut
corporis vires adlint; verum conliderabis modum ,
nam homini adhuc spes salutis est: sed claudum fieri articulum, in quum malum ) incubuit , necesse est , etiam si superstes maneat
De artiCritorum , uert 0rtim, ac medrilia I pinalis vulneribus praedictisnes.
Porro vulnera in articulis, quae quidem magna sunt, si penitus abscissi nervi sunt qui continebant, absque dubio claudos reddent. Si vero ambiguum fuerit de nervis, quomodo O a -
230쪽
et Ia HIPPOCRATI sse habeant, si quidem fuerit acutum telum , quod vulneraVit, rectum Vulnus melius est obliquo. Si vero graVe , & retusum fuerit id , quod vulneravit, nihil refert ; sed plagpe profunditatem , & alia signa considerare Opus erit. Sunt autem luec: pus si insuper accedat ad articulum , duriorem fieri necesse est, si Vero etiam tumores simul permanserint, hunc locum ad militum tempus durum esse necesse est ; & quum sinum jam
est ulcus, tumorem permanere necessarium est, simulque flecti, ac extendi, tarde quaecunque, dum articulus incurVUs est, curantur. Quibus vero etiam nerVus casurus esse Videtur, securius de claudicatione praedicere licet, tum alias , cum si inferiorum nervorum aliquis fuerit eXΟ-lutus. Ex his autem cognosceS nerVum , qui excidet: pus album, & crassum, multo tempore defluit, doloresque, ac inflammationes circa
articulum in principiis fiunt. Eadem haec etiam fiunt, quum os casurum est. At vero dissectiones in cubitis, praesertim quae sunt cum inflammatione , ad suppurationem perVeniunt, ad sectionesque , ac ustiones. Medulla vero spinae si aegrotarit, sive ex lapsu, sive ex alia aliqua causa , sive sua sponte, homo & cruribus imbecillis fit; ut neque, si tangatur , percipiat, & Ventre , ac Vesica, Ut Circa prima tempora , neque stercus, neque urinam egerat, nisi coaete. Quum autem vetustior factus fuerit morbus, non sentiente homine, & stercus prodit, & urina. Μ Titur autem postea , non multo interposito tempore.