Artis medicae principes, Hippocrates, Aretaeus, Alexander, Aurelianus, Celsus, Rhazeus

발행: 1769년

분량: 521페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

291쪽

cum vinosum bibendum, L pultem seu farinam

ctam edendam exhibeto; cerato quoque per Ungere, atque illinere con Venit, & crura ad pedesulqus calida in pelvi madefacta , VelamentiS contegere , ac brachia ad digitos usque in Volvere , lumbosque a cervice ad coXas usque , molli pelle, axungia & cera illita obducere , ita ut anteriora etiam contineat ; & ex intervallis per utriculos calida aqua af usa foveto, ac linteo obvolvito, ipsum decumbere jubeto. AlVum autem ne admodum , nisi subditia glande , solvas . ii ex longo tempore uota dejecerit ; λ li quid tibi processerit in melius, sitis:) iin minus , modi radicem in vino odorato tritam & daticum mane jejuno ante calidae perfusionem propina ; & poit haec cito sarinam coctam tEpidam quam plurimam edat, Vi- numque quum Voluerit bene temperatum luperbibat; & li res quidem in melius tibi procelserit, bene habet ; i in minus , pr edicendum.

At morbi omnes solvuntur , aut per os, aut perat Vum aut per Veiicam, ahit alium aliquem ejusmodi articulum; sudoris autem species morbis Omni bus communis est. Quibus a capite fluxio fertur, his veratrum dare oportet. Quicunque Vero ex abscellibus, urit venae ruptione , aut Ob intemperantiam , aut ob aliam Vehementem quandam causan

supp urati sunt, his ne elleborum dederis ; nihil enim proderit; & siquid patiatur aeger, in causa esse

videbitur elleborus. Si vero corpus dissol Vatur, aut dolor in capite sit, aut oppletae aureS , allinare S , aut sputati O , aut gentium graVitas , aut Cor Dori S praeter consuetudinem tumor ; quidquid horum contigerit, dabis , si haec neque a maeroro, neque a CuriS , neque a vigiliis oriantur ; & siquid sane horum causa fuerit, ad id curationem instituere oportet. Dolores autem laterum, dorsi, tun

Princip. Art. Med. Tom. I. S

292쪽

borum , coxarum , qui ex itinere contingunt . 'quaecunque inter spirandum ex causa manifesta dolent ; saepius enim dolores ex crapulis, cibisque fiatulentis, ad lumbos & coxas venire cons UeVemini.

Quibus vero ipsorum talia fuerint , his urinae dissicultas accedit: horum autem iter causa est, gravedinis quoque Se raucedinis. Quaecunque ex victus ratione contingunt, multa quidem unusqui Sque, prout praeter consuetudine navictu usus fuerit, maXime observat ; etenim qui prandere non consueVerimi, si pransi fuerint, his ingens Ventris tumor oboritur) tum dormitatio ,

tum plenitudo ; si vero supercoenaverint, diVUS CX- turbatur. His a balneo dormire confert, R a somnolenta deambulatione multos conficere circuitus :quod si quidem alvus evacuata fuerit, caenare, &parcum vinum, sed meracius bibere ; si vero alvum non eXoneruVerint , corpus oleo calido illinere :&, si sitis urgeat, epoto vino aquoso albo , aut

dulci, quiescere ; si vero non dormierit, amplius quiescere : in reliquis similis victus ratio, qualis crapula graVatis, instituatur. Ex potionibus autem quae quidem aquosiores sunt, tardioris sunt transitus, ac velut in orbem actae circum hypochondria fluitant, & ad mictionem

non decurrunt: tali Vero potione repletus, nullum celeriter ex iis absolvet ophis, quae contendenti coriapori vi & celeritate elaborare accidit ue quam maxime autem quiescat, donec Una cum cibis concoctae fuerint. At Vero potiones meraciores, &austeriores sunt, palpitationem in corpore, atque in capite pulsationem efficiunt ; his belle fuerit , si superdormiant, & calidum quid ex iis, quae potissimum sita viminia ipsis sunt, sorbeant. At vero jejunium ad capitis dolorem & crapulam , malum est ; qui semel die cibum sumunt,

293쪽

ter Consuetum Vatis Macuatis 1, os ipsis salsum , Ramarum evicitur, in omni opore tremunt: tempora distenduntur, coenamque perinde ac si pransi sitissent, concoquere nequeunt. HOS autem minus bibere Oportet quam consileverunt, liquidioremque magam pro pane edere ; atqUe eX Oleribus rumicem, aut maluam, aut ptisanam betas. At vinum in cibo, quantum ei t mod2ratum , ac dilutius bibendum e lt, atque a coena paululum deambulandum, donec excurrat urina, minxerintque; piscibus etiam coctis utantur.

Edulia vero de se potissimum przebent indicia. Allium flatum, & calorem circa thoracem facit, capitis gravitatem, & anxietatem , & siquis alius

dolor antea fieri consue Verit, eum eXΛCerbdVerit; urinas autem ciet, idque habet bonum. Optimum vero esst , ut quis ipsum edat, si aut ebiarius est , aut ad potationem ire volet. Caseus

fatum, & adstrictionem, & ciborum incendium facit, crudum, & incoctum edulium: repletos autem in potu edere, deterrimum e f. L gumina omnia flatulenta sunt, & cruda, R elia Xa, & frixa, minime vero Vel macerata, vel viridia ; his autem nisi cum cibariis utendum non est. Sed horum lingula suum vitium habent. Cicer quidem statum, tum crudum tum frixum, & molestiam affert. Lens adit ringit, ac turbationem inducit, si cum cortice siit. Lupinus autem horum malorum habet minima. Laserpitii tum caulis , tum succuS , nonnullis quidem maxime; inexpertis Vero per alvum non de scendit. Verum siccii cholera huc malum vo catur ; fit autem maxime , sit cum multo caseo, aut bubularum carnium edulio miTtus fuerit. Nam & melancholiope affectiones bubularum car

294쪽

a 6 HIPPOCRATI 'snium esu ingreVescunt, quod earum natUra insuperabilis sit, neque omnis eas VentriculUS concoquere possit: at optime liberabuntur, qui per- elixis, & perquam vetustis utentur. At capriunae carneS Optimae ; nisi quae bubulis insunt vitia , habeant omnia , & cruditatem ; futuSque ,& ructus magis movent, & choleram generant.

Verum quae Odoratissimae , i solidae, & suavisi mae sunt , hae optimae sunt tum pereliXae, tum frigidae ; quae vero insuavissimae , graVeolenteS ,& durae , hae deterrimae ; imo etiam quae recentes. Optimae autem sunt aestatis tempore ; RU-tumno vero pessimae. Ρorcelli carneS praVae, quum crudiusculae , & ambustae fuerint: magis autem tum turbationem emciunt. Suillae autem carnium omnium optimae sunt ; praestantissimae vero , quae neque Vehementer pingueS, neque contra Vehementer graciles sunt, neque Veteris victimae aetatem assequutae. Edendae vero sunt

ahsque pelle, ac frigidiusculae; In cholera sicca venter inflatur, & strepitus insunt, & dolor tum laterum, tum lumborum ; nihilque alvus dejicit,

sed adstricta est. Ita affectum , ne Vomat, ser-Vato , Verum alVus subducatur. Clysterem itaque calidum, ac pinguissimum celeriter injice ;perunctumque in aquam calidam , & quam plurimam , in solio collocatum , & calida sensim adfusa demittito ; ac si calcfecto ipsi alvus subducatur , liberatus est. Huic etiam dormire confert, ac Vinum tenue, & Vetus , & meracius

bibere: oleum quoque dato , ut quiescat, & alvus subducatur , & solvitur morbus ; a cibis

autem, atque caeteris abstineat ; verum si dolor

non remiserit, lac asininum bibendum, donec purgatus fuerit, exhibeto. At 11 alvus liquida fuerit, ac bilis dejiciatur, Vexentque tormina,

295쪽

DE VICTUS &c. LIBER IV. 2 7 vomitus , & suffocat ones; quiescere his est optimum , mulsam bibere, & non Vomere. Hydropum duae naturpe sunt, quorum alter sub carne , si fieri incipit, vitari non potest ; alter Vero cum flatibus , multam prosperam curationem expostulat ; maxime autem laboribus, fotu, i temperantia. Sicca autem, R acria edat; sic c-nim maxime urinam excre Verit, ac Viribus pollebit. Si vero difficulter spiraverit, fueritque tempUS Vernum, & aetas Vi uerit, & Virium robur adiit; sanguinem e brachio detrahere oportet , deinde calidos panes vino nigro, & oleo intinctos edat, & quam minimum bibat, D quam plurimum laboret; suillasque carnes carnosas

cum aceto coctaS edat, ut acclives obambulationes sustinere possit. Quicunque Ventres inferiores calidos habent , ipsis & acres, & inaequales dejectiones a colliquatione prodeunt. Quibus quidem ii vires validae fuerint, revelles elleboro albo ; sin minus, trimestris tritici cremor crassus & frigidus exhibendus, k lenticular pulmentum , panesque subcinericii, ac pis .ces : febricitanti quidem elixi; non febricitanti vetaro, alli. Vinum etiam non febricitanti nigrum ; si ii minus, aqua eX mes piliS , aut m Vrti baccis, aut malis, aut sorbis, aut palmulis, aut labruscbo florentis racemulis. Si vero febris non detineat, absintque tormina, lac asininum calidum, modicum primum ; deinde sentim progressu facto amplius bibat, & lini semen, & triticeam polentam,R fabas bEgyptias, exempto amaro quod inest , detracto cortice inspergens , potui eXhibeto : aut ova semiconcreta edat assa, & similam, & milium , & alicam ex lacte coctam : haec cocta frigida edenda , hisque similia & pocula, & edulia exhibenda.

296쪽

HIΡΡΟ CRATΙΝ Di petet1ces maximum est, febrium tum 1ntentiones, tum remissiones ut in acutis, sic & longis morbis Observare, ac cavere, ut tempora quibus cibi onferendi non sunt, serves, & quando tuto offerendisii it, cognoscas ; atque etiam quando plurimum ab intentione adfuerint. At nosse oportet eos, quibuScaput dolen ob exercitationes, aut cursus, aut itinera , alit Venationem , aut quemVis alium intempestivum laborem, aut res VenereZS , decoloreS, TRU-cedinosos , lienosos , exangues , dissicile spirantes, sicca tussi laborantes, siticulosos, flatulentos, & Venarum interceptiones ; & eos , quibus intenta sunt tum hypochondria, tum latera ; tum dorsum , ac torpore detentos, & obscure videntes , & eos quibus aurium tinnitus incidunt, & qui urinas

non continent, morbo regio laboranteS , R quorum alvi cruda dejiciunt, quibus sanguis e naribus , aut sede vehementer erumpit, aut inflationibus obsessios, si his vehemens dolor incutiet , neque superiores sint horum nullum medica mento purgandum esse ; etenim periculum invehes , nihil que juvabis, spontaneusque liberationes , ac judicationes adimes. At sicui sanguinem detrahere conferat, firmam

prius alvum facere oportet, atque ita detrahere ;& aegrum inedia macerare, eique Vinum demere ;postea construenti vicitii, & fotibus humidis rei itiquam curationem perage. At si constricta alvus

isse tibi videatur, cum molli clystere sublue. Si

vero purgandum esse visum fuerit, tuto per Veratrum stirsum purga , deorsum Vero talium neminem. Optimum autem est , ad urinas, ad su dores,

y ad deambulationes adducere, & leni frictione illi, ut ne habitum densiorem essicias ; si vero in lecto decumbat, alii eum fricent. Et si in thorace quidem supra septum transversum affec-

297쪽

DE VICTUS &c. LIBER IU. tus laeserit, eum ut plurimum desidere convenit,& quam minimum reclinari, quoad vires ferant, sedentemque longo tempore oleo multo calIdo perfricari ; si vero ita inferiore alvo sub septo transverso doloribus assiciatur , decumbere confert ; nulloque motu mo Veri, praeterquam frictiOne , tali corpori conducit. Qui vero ex inferIore alvo solvuntur dolores, per urinas, & sudo res , si moderate delabantur, qui parvi sunt, sua sponte solvuntur ; Vehementes autem praVI

sunt: tales enim aut intereunt, aut aliorum malorum expertes non con Valescunt; Verum quae

ejusmodi sunt, incumbunt ac firmantur. Ρotio hydropi idonea. Cantharidas tres ablatis cujusque capite, pedibus, & alis, earum corpordin tribus aquete cyathis trita exhibe;) & quum

ex epoto medicamento laboraverit, calida perfundatur ; illitus autem prius, jejunus bibat,& ex oleo panes calidos eddi . . in Sanguinem sistens medicamentum. F1ci tu cum lana exceptum intus ad Venam appone. AUt coagulum involutum in nares immitte. Aut chalcitidem

digito prius formatam ηpprime , & cartilagines utrinque foris comprime , alvumque lacte asinino cocto solve, & caput rade , & refrigerantia , si anni tempestas calida fuerit, admove. Se famoideS sursum purgat, sesquid rachmae pondere eX Rceto mulso tritum , L potui datum ; commiscetur autem & veratris tertia potionis pars, ac minus suffocat. Ad Trichosin, Immi sum acuti foramen habenti filum in summa superioris palpebrae margine deorsum verius facta per punctione transmitte , aliudque sub hoc inscione trajicito , extensa fila consti , ac colliga, quoad decidant.

Et si satis quidem habuerit; bene cedat; sin in1-nus siquid deficiat, rursus eadem facienda. Hpe-

298쪽

28o HIPΡOCRATIS morrhoidas quoque eodem modo , impulso peracum crassissimo & quam maximo lante succidae filo deligabis, securior enim evadit haec curatio ), deinde iis compressis, septico medicamento utere, neqUe PriUSquam deciderint, perfunde ; Unamque perpetuo relinque ; & postea r fectis viribus , elleboro purgandum , deinde eXerceatur ; R exsidet, & ante exercitationem mane frictio multa fiat; cursu abstineat, ehrietate, &acribus , eXcepto origano. Vomat septimo quoque die, aut ter in mense : sic enim Optime compus habuerit. Vinum fulvum bibat, austerum,& aquosum, & modicum. Ρurulentis dissectos scillae orbiculos in aqua coquito ; & ubi valde efferbuerit, ei unde, & alia ALsasa coquito, quoad tactui percocti, & molles apparuerint. Deinde laeviter tritis cuminum frixum commisce, alba sesama , & amygdalas recentes tritas, atque haec melle eXcepta, delingenda exhibeto;& postea vinum bibat dulce. Sorbitiones autem, Dapaveris albi subtriti parvum acetabulum, aqua loturae farinae hornae maceratum , melleque adfuso coctum , tepidum sorbeat ; sicque diem transigat:

deinde quae contingunt eXpendens ratione, Coenam dato. Ad Dysenteriam. Fabariam purarum qilddrdntem, surculosque rubiae duodecim tritos commisceto & coquito, ac pingui addito , delingenda prae-

Ad oculos. Spodium lotum , tanqUam farinae massam probe subactum, non liquidum, laeviter tera S, acerbo UVae immaturae & amarae succo humectatum , R in sole resiccatum , ut illini queat, humectato : quum autem siccum evaserit, laeviter tritum, siccupa oculis illine,

eorumque angulis insperge. Ad eosdem humu

299쪽

DE VICTUS &c. LIBER IV .dos. Eheni drachmam , aeris iisti obolos noVem in cote terito , croci obolos tres , his liaeviter triatis, vini dulcis heminam Atticam affundito; deinde Soli exponito , & contegito , atque ubi

cocta exaruerint, his utere. Ad Vehementes eorum dolores. Chalcitidis drachmam, UVae eX- prellae reliquas partes duas , myrrham, crocumque terito, multo admixto, in Sole coquito, &eo vehementer dolentes illinito ; sit autem in vase aeneo. Earum , quae ab utero suffocantur , Cognitio ; digitis duobus comprime , quod si senserit, uteri strangulatio est ; si non , convbessio. Ad hydropicos. Meconii seu pepli , acetabulum parvum Atticum rotundum potui dato. Squamae aeris quantum specilla tria lata capiunt, cum farina recenti agglutinentur, haec li eviter trita, in catapotia convolvens dato deorsum aquam purgant, & ex alvo stercus deturbant. In

caricas singulas succi tithymalli guttas septem instilla ; deinde in vas novum compositaS reconde, ac praedicto ante cibum exhibe. Hydropicis cicutam tritam , aqua affusa , dato edendam,& superbibendum : & meconium seu . peplum terito, aqua ustus a percolato , & farina subactum in placentam coque, mel coctum affundens, hydropicis edendum exhibe, ac superbibendum vinum) dulce aquosum , vel dilutam mulsam porrige. Quod autem ab excrementis meconium colligis , affer ua, & Curu.

300쪽

LIBER DE FRACTURIS.

Η1PPOCRATE digni sinum. Fracturas in humero , sent0re , tibia , cubito , laxati0nes in genere, tibi e , cubiti, recte exponit, adminiserationes chirurgicas dilucide docet cum cautellis , machinis,m0nitisque chirurgicis. extensionem infractis

V luxatis jubet primo die facere V secundo,

que unquam tertium exspectare. Ad experientiam friam ubique provocat. Condones antiquitati, si virgarum comarum in flexarum elatere tibiam extendere suasit.

OPORTET medicum & luxationum, &fracturarum extensiiones quam directissimas facere. Haec enim justissima natura est. Si vero quid vel hac, vel illac inclinarit, ad pronam pamtem Vergere conVenit. Minus enim hoc peccatum est quam ad supinam. Qui igitur nihil praemeditati sunt, plerumque nihil peccant. Ipse enim qui deligatur, manum porrigit, ut qui ita a justa natura cogatur. Qui vero sapientes sibi videntur medici, hi sunt nimirum qui peccant.

SEARCH

MENU NAVIGATION