장음표시 사용
201쪽
aitate eoneepto, summa imis miscente, in ipso aetatis flose totius- . que Iitterati orbis spe atque eongratulatione, infausto leto oceu-buit. Igitur, quemadmodum Patres Conscripti ex antiquo more ἀσ θέτως dictum est, ita quoque recte Populus Romanus Quirites h. e. Curetes, dictum fuit. Nee tamen minuareete invaluit illud, Populus Rom. Quiritium, ubi ante
Quiritium nemo dubitabit taeito sensu repetere populi vocem. Quod autem hae verborum compositionea in Totia precibusque publicis usurpatae sunt, eius rei causa non alia quaerenda est, quam haec, ut conflatis duobus populis Romano atque Quiritium, si quid unius populi nomine precatum votumque suisset, id ne non pro altero quoque votum precatum Diis videri posset. Quibus ita expositis, Vix opus est reprimere audaciam novissimi editoria, qui, cum apud Nostrum alio loco i), consentientibus omnibus Iibris seriptum haberet Populo Rom. Quiritibus, eonstantissimam hanc scripturam eorrumpere maluit, quam a Grono vi rum partibus abscedere.
Sequitur: uti quae optima lege fuit, quibus verbis Pontifex
hoe vult, se virginem eapere, cui nihil eorum desit. quod in perfecta omnibusque numeris absoluta Vestali requiri possit. istimalegs virgo, est, Optimae conditionis. Ita lex centies est, praeis sertim in iuris libris. Formulam autem, Optuma lege ease, in nominandis ad publieos honores eandidatis inprimis usurpatam fuisse e Festo notum est. Sed mox e Comitiis in Forum transiit et ad privata quoque negotia, ut tamen tum plerumque
euin locutione, optumo, aut optumo maximo iure esse, commut
retur δ). Pro suit autem, sive fonti, audiendus omnino est Sc liger reseribens fuat. Neque enim Pontifex de ea loqui poterat, quae aliquando optima lege fuisset, sed de illa, quae etiamnum esset. Fuat autem easce est pro ait, ab obsoleto verbo suo, idque a gr. φυα, euius reliquias adhuc servamus in praeteritis temporibus. Verum haec Lexicorum sunt. Illud mage est, an probanda ait ista eum Evandri matre scribendi ratio,
oua, popolo, utei et fuit, quam' Carrio, libris nullia ad- Meentibus, Gellio invexit, et in aliis Veterum locis alii edi-
IJ Lib. X. eap. 24. - 2 a. v. Optuma dex. - 3ὶ Praeter Bris- onium, utroque opere iam toties laudato, vid. Chimente Ilium G Aonore Maellia, cap. 29.
202쪽
tores suopte ingenio suaque Iubentia reduxerunt ex antiquissimis
lambus, iisque valde diversis temporibus scriptis, ubicunque insolent neni aliquam formulam inciderent. F. t Puto non posse, nee convenire lianc temeritatem cum officio religiosi editoris. Etkienim non sit negandum, Scriptores Veteres, si quando reserunt ex ima antiquitate repetitas formulas, casca etiam earum vocabula et elocutionem, atque obsoletas iam tum formas interdum reti nuisse, non tamen idem de orthographia protinus dicendum est, in qua potius sui temporis normam secuti esse videntur, quam
remotissimi aevi, qualis est illa in columna Duillii aut etiam in SCto de Ilaechanalibus. Idem de notis di acriticis iudico, in
quarum usu par optio parque temerit a conspicitur. Quod tamen de omnibus nolo dictum, quas, etsi contra membranarum et vetustatis usum, postrema aetas, maioris perspieuitatis maiorisquasententiarum planitatis causa introduxit, quales sunt quae commata, cola, gigna interrogationis et diaereseos et parentheseos
appellamus; sed de illis volo dictum, quae post inventam demum opographiam et vergente seculo decimo sexto, nescio cuius orn tus et ostentationis eruditis causa, introductae fuerunt, veluti puncta illa, quae singulis formulae voeabulis h. I. interiecerunt editores, in ipsis autem membranis nusquam repertiantur. Qua etsi ut merae ineptiae et futiles nugae, tollendae potius quam ferendae sunt, idem tamen nolim improbare litteras illas maiusculas et quadratas, quibug mos est typis inscribere verba solemnia Et τimi κα, aut si quae aliae sunt in typorum formis diversitates, quanquam haec quoque consuetudo demum post inventam typogri phiam invaluit et a membranis aliena est. Facit enim, quo magis statim in oculos incurrant, utque lector animum magis advertat ad verba hoc modo insignita et quasi stigmatibus inusta. Velim' autem scire, quisnam eius cultus ornamentique princeps fuerit, nam hoe quoque ad litterarum historiam spectat. Ipse enim, quantum nunc memoria suecurrit, antiquioris non reminiscor, quam
Rob. Stephani, quem editis Paris. I 528 Iuris Institutionibus
ea scribendi ratione usum esse memini. Sed in haee altius i quirere neo mea bibliothecula patitur, et est alterius temporia ne loci.
203쪽
,,Herigus autem c ap i Virginem solam debero dici putant. hi dFluminea quoquε Diatia, item Ponti ces et Augures capi dicebantur. L. Sulla rerum gestarum libro M. ita acripsit: P. Corne- Iius, cui primum cognomen Sut Ias impo gitum eae, Flamen Dialia captus. M. Cala de Lusitanis, quum Ser. Gagam accusavit: Tamen dicunt deficere no I visae. Ego ma nunc volo tua pontificium Optime ac ire, iam nos a caua a Pontifex capi ary Si volo augurium optim stenere, eo quis ms ob eam rem Augurem capiat
In libro regio Halaiensi integris litteris Sergium exaratum inveni, in editis autem omnibus quos eontuli, non nisi her. sci- Iieet διὰ σημείων. Illud praeserendum videri poterat, quia gentia nomen est, in quibus vulgo scripturae compendia cessare solent. Nolo tamen instare, quia tu hac gente id aliter usu venisse, emarmoribus probari potest, praeterea quoque apud Valerium Probum nota haee: SER. inter legitimas posita est. 'Noque hoe plane insoIena dicas. Νam et apud eundem Probum reperimus ΑΝ. pro Annius, FL. pro Flavius, TREB. pro Trebonius et CL. pro Claudius, quibus alia plura iungi facile poterunt, si quis velit aut totum Probum excutere, aut Νumorum Inscriptionumque thesauros. Cetera apud Gellium satia sunt pervia, nisi quod in M. Catonis prioribus verbis magna deprehendatur librorum Veterum varietas, sed improba fere, et quam facile intelligas ortam suisse ex illa unice vera, tamen dicunt descera voluisae, restituta e tribus codd. et probo explicata, a Lambecio primum, delude a Grono vio. Dubitavi ergo, an operae pretium facturus sim, referendo quid in membranis Halaiensibus deprehenderim. Feci tamen. Est autem ibi a prima manu, eum dicit defeere noluisse, a secunda, eum dicit ius pontinoum discera noluisse, in sartis supra lineam verbis, ius pontinoum. Quod autem Gronovius ex ora libri Seioppiani retulit: tamen dicunt descere noluisse, idem visum mihi est Guel ferbni, in ora edit. Venetae a. 1565, manu Iani Woum erit ubique notatae. Idem quoque adseriptum est a Frid. Lindenbruehio editioni COIoniensi a. I 533, quod exemplar extat inter ornamenta bibliotheeae Hamburgensis. Quae annotare libuit inutilitatem eius, qui fortasse in Gellio elaboraro velit, cuius ne lauatra operam eonaumat, quod mihi aecidit, scire interest, quum
204쪽
eunque in istis Scioppii, Wouwerii et Lindenbrachii libris animad
versae sunt Variae Ieetiones, esse eiusmodi, ut ovum non ait similius ovo, appareatque ex uno eodemque codice transeriptas fuisset ad unam omnes. Quisnam vero eum primus contulerit, quivo alterius vitulo araverint, non dico. Hoc unum acto, triumviros
hos eodem iere tempore vixisse, Romaeque domi ei lium habuisse atque eadem furtorum litterariorum fama celebres fuisse. Mitto haee. Longa enim fabula foret, sti do exemplis Gel Iii dicere vellem, quae notata passim legimus, et manu doetigsimorum hominum, Scaligeri, Fr. Iunii, Gruteri, Giphanii, Vossit, Rusii,
aliorum, locupletata ornara, quaeque probabile est latere etiamnum in bibliothecia Belgii, Galliae atque Angliae, et tempus est, ud ultima Nostri de V talibus verba uecedamus.
Praeterea in Commentariis Labeonis, quas ad duodecim tabulas composuit, ita acriptum est: Virgo Vestalis neque has rosa at cuiquam intestato, neque intestatas quisquam: aed bona elua in publicum redigi aiunt. Id quo iura fiat quaeritur. Amata inter capiendum a Ponti eo Maximo G euatur, quoniam, quae prima capta est, hoc fuisse nomina
Intonsiderate atque ut Gelliano verbo utar, insubide, Thyalus, qui hie eommemorantur ad XII Tabb. Commentarii Labeonis, eoniicit eosdem esse, qui apud Festum toties laudantur titulo hoor Antistii Labeonia de iure Pontificio Commentarii. Quid enim eommune habent ius pontificale et illud dodeo deliit Impendio autem memorabile est quod de Labeone hic legimus, Vestalem, Iicet testamentum eondere posset, non tamen in ea eaussa fuisse, ut ipsa cuiquam ab intesto succederet, aut ipsi intestatae quisquam: cuius praecepti nul Ia in iuris nostri libris vola est aut vestigium, et altum silentium eorum, qui nostra aetate Romanae iurisprudentiae historiam tot commentariis, partim ornare, parthii onerare aggressi sunt. Eius vero in Vestalibus iuris rationem, nisi haee fuit, quia, aimul eaptae erant, patria potestate ipso iure excedebant, eoque iura agnationis et gentilitatis rumpebant, quibus solis antiquo tempore aueeessio ab intestato superstructa erat, ego nune quidem video nullo. Quodsi varo
205쪽
AD GEL IUM EXCURSUS QUARTUS.haee ita sunt, vide me eruditis hominibus ineptus eoniector et somniorum meorum interpres insulatis, si dicam, me aliquando auspicatum suisse, Vestotes e doctrina iuris pontifieii, quod tim
, Rute fuerat, amisisse proprium nomen, et communi tantummodo
. Amatarum in sacris usas fuisse, Iicet in ei vili sermone distinetio- .nia gratia gentis nomen retinerent, ut apud Livium. ), Aemia Iiae, Liciniae, Marciael Certe in servis reipublieae, societatum et fanorum laetum legimus, ut omni nomine carerent, idque demum Iiberti laeti, ab eo Ioeo, unde manumissi essent,'Reciperent, et Faventini sorte, aut Reatini, aue ab ipsa Vrbo Romani appellarentur, quod Varro adnotavit, sed loeo vehementer salebroso Praeterea virginea nostrae in eo quoque publicis servis quod --
modo similes videri possunt, quod in his quoque, quantum via dimidiae partis bonomina testamenti faciendi ius haberent, ut UI-
I, Epit. Iibri LXIII. - 2ὶ de lingua Iul. lib. VIII. sal. IV. eare.
Apposui verba, ut habentur in Scaligeri Edit., insertis quae aliteris sunt in novissima Cl. Spengelii: ... alii nomina habent ab oppi- deis; alii aut non habent, aut non, ut debent, habent. Habent plerique libertini a munies o nuramnissi, in quo, ut societatum etfanorum seos, non terrarunt proportionem est rationem , et Romanorum liberti scri libertinis debuerunt diei, at a Farentia Farentinus, a Reale, Reatinus, 3ic a Roma Romanus, ut nominantur a libertiueis Orti publiei ferri, SPeng. publicis serpis Romani, qui manumissi, qui anteq/cum gub mmistratus nomina, qui eos liberarunt, Spengl. liberarint succedere
tentiam suam de hoe loco, et quae sit Varronis, edixisset. Diu enim est, . e quo caeterorum Interpretum, praeter POpmam. silentium, dico quod res est, impatientiissime sero, ita mihi haec, prouti scripta sunt, eii in e-ria nocte obscuriora visa fuerunt, maxime autem illi a IH rlinis ora, publici aerei. Nec Popnia auxilio erat, imo implicabat magis; atque erat Phene ut bonum Varronem depontanum et blateronem ac lingulacam iudicarem, quum ecce in memoriam revoco mirifice melius haec omnia me olim legere apud Petr. Pithoeum ad Collat. LL. . με. et Rom. tit. U. g. 2. idque, ut ipse ait, ex vetustioris scriptu- rae reliquiis. Ibi autem ita verba postrema restituuntur: ut nomi- nantur riberfini a libertis orti, et e publicis serpis P. u. qui manu missi alite quam sub magistratus nomina si ego nomineὶ qui eos liberarunt. 3uccedere coeperunt 'I'eneamus h lec donec meliora asserantur, i uti
Pt vel sic res si altioris indaginis et prolixioris orationis. Eo tamen lubentius hanc loetionem protuli, quae diligpntiam novissimi editorist effugit, quoniam ipsa quoque facit ad collustranda ea, quae supra dolibertorum et libertinorum disserentiis e Suotonio disputavi. by 'Ut
206쪽
pianus retulit, neeesse tamen fuit, ut omni legitima Rueees- Rione, carerent, quippe qui ne patrem qui devi clere poterant. Comparat, is quoque estales, quod ad legitimas successiones, non inepte eum liliissamilias, quibus bona sunt castrensia et quasi castrensia. In quibus, cum utantur iure patrisfamilias et scriptum habere possint heredem, si tamen testati non fuerint, et putor supervixerit, Iegitimum, h. e. intestato heredem non habent. Tum enim pater illud peculium sibi vindicat, nec tamen quasi hereditatem, a filio relictam, sed proprio iure et quasi suam γ). Est praeterea inter Vestales et servos P. R. haec similitudo, quod nisi testamento facto, harum personarum facultates, quasi bona vacantia et or κληρονόμητα, ut Harmenopulo vocantur, in publicum redigebantur. In publieum, inquit Gellius, h. e. in aerarium , qua significatione eadem elocutio apud Livium aliquotios et Suetonium extat, frequentius apud iuris auctores δ). Quare, qui
I I'ragm. tit. XX. I. ult. - 2ὶ Elpiani l. 2. de castrensi pecul. verba haec sunt: Si suius anilias miles deeeuerit, si quidem intestarus, bona eius, non quasi hereditas, sed quasi peculium patri deferuntur , si autem testamento faeto, hie pro hereditate habetur e frenae Peculium, quae elara, Iieet non bene comis. Idem mox L. 9. ibid. ita: Cum nihiI de peeu Ito Meernit Flius, non nune obrenisse patri, sed non esse ab eo pro etiam ereditur, quae Aecursius recte explicat, non videri a patre recessisse. Ita Paulus L. 3. q. 3. de reb. cred. eleganter dieit, pecuniam proficisci, quae mutuo datur, et nisi ndomino ubeat, mutua diei non potest. - 3ὶ cf. sis Lir. IV, I 0; X, 23; XXVI, 36. nam locus II, s. ap. Eundem nondum videtur plana Expeditus. - Sueton. Calig. c. 40. Iuris autem Iotis, quos Brissonius Iargiter attulit, nunc quoquE Gaii Inat. IV, Isi. adiungi potest: alios autem praedea ipse Praetor ab utroque aeeipiebat saeramenti. quod id in publieum eedebat, ubi fortasse ICtus scripsit saeram. note i. e. sacramenti nomine. Minus etiam placent illa, quod id in p. eed. neque enim aut sacramentum, aut praes inde dicebatur, quia illud aerario cedebat. Ineptum hoc. Fuerit ergo, quoad, hac sententia, ut Praetor acceperit praedes, tamdiu obligatos, usque dum in aerarium soIveretur sacramentum. Proxime quoque hue facit, quod Varro de L.. L. lib. V. nunc, VI. β. et . habet: Itaque praes, qui a magistratae interrogatus, in publicum ut praestet, a quo et eum respondet, dieitur praea. Ita scaliger, pro quo nunc o Codd. Et antiquis Edd. Spenge. lius edidit, dicit praea. Aliter Scioppius edidit et haud scio an melius: in publieam an praea est. Quibus inter se collatis, opinor Varronem acripsisse: Praea, qui a magistratu interrogatus: In publieum an praes es' a quo, et eum respondet: Praea, dicitur. Dicit .a quo. id est, a qua interrogatione, tota enim res ex formula stipulatiouum
207쪽
eontenderit, qua Iege id sanet tum, eam eadueariarum LL. omianium fuisse antiquissimam, eum non dicam a vero multum aberrasse.
uam enim primam fuisse vulgo iactitant Papiam Poppaeam, Labeonem h. I. putasse diei non potest propter verbum aiunt, quo intelligi voluit, id ita a se repertum esse in libris ΙCtorum, qui
Sequitur: id quo iure fui, quaeritur, quae Verba communiter Labeoni adscribuntur: ego, nee Labeonis esse, nec Gellii adeo, sed scioli 4euiusdam, propemodum est ut credam. Quid enim potest alienius esse ab ingenio et doctrina tanti Icti, qualis Labeo fuit, quam dubitare, quorsum perveniat hereditas, quae
nec testatum, neque intestatum habeat heredemi aut ab indole Gellii, qui non solet incertum lectorem dimittere, aut auam ipsius animi fluctuationem fovere, ubi in promptu erat Ictos in foro obambulantes consuleret quod eum in pari causa fecisse, non unus Noetium Ioeus evineit. Denique ea est Gellii codd. fortuna inelinata, ut emblematibus librariorum prae aliis scateant, quorum plurimu quidem a viris doctis detrita dudum sunt et eiecta, alia vero supersunt, quae adhuc futuri editoris ingenium et diligentiam exposcunt. Denique refert Noster, quam caperet virginem Pontifex ea inter eapiendum Amatae nomine compellatam fuisse, quia, quae prima eapta fuit, eo nomine suis se traditum sit. Quae narratio ex eo nonnihil difficultatis habet, quoniam Plutarchus reseri, non unam, sed quatuor a Numa captas suisse, earumque adeo nomina prodidit, inter quae illud Amatae non conspicitur. Quae diversitas in tanta remotissimarum historiarum obseuritate inque tanta documentorum inopia, eiusmoὸi est, ut nunc quidem non ampli in eognitionem eadere posse videatur.
est. Confirmat conieeturam meam Festus, cui Varro obversatus fuit: με eat, qui populo se obligat, interrogatusque a magistratur Si praea lit' respondet, praes. Qua occasione addam alium eiusdem Grammatici locum, s. v. Manceps, mire in Dacerti edit. quae optima dieitur, depravatum: .... praes dieitur, quia tam debet praestare, quod promisit, quam is, qui pro eo praea faetua est. Manifestarium ulcus. Et tamen iam in edit. Hieron. de Narnes, ad marginem emendatum erat, quam is, pro quo praea factus est, quod unice verum est. Praeterea quoque ibi post praestare recte inserta est vox popuIi, quam etiam compertam habui in Na. Festo Monachiensi, quem olim cum Dacerii contuli. Sed Varronis Iocum etiam Saln asius, de Modo usurar. eap. XVI aggressus est ita, emendarer . . . interrogatua,fHem publico ut praestet satis quidem licenter. Adnotare tamen
lib.it, ut industriae Spengelii nonnihil accederet.
209쪽
quo me cunque rapit te iii pestis deseror hospes.
210쪽
latet ni schen Classi her, geliori der Geselliclitachreiber Ammia nus Marcellinus. Danur ist ilim das Gluck gevorden, d rei