장음표시 사용
171쪽
persti es habent, neque prolaeto poterat aliter. Attamen hul lus λὶ calumniatur περιόντας male acceptos esse pro Rupe sestitibus, unde et vera voeis intentio et instituti lex ipsa violata sit, et περιόντας prorsus eosdem esse qui alibi ευ γεγονοτες audiant, et apud Horatium e Iaris patribus orti. Quo, an
quidquam perversius dici possit ad definitionem τῶν ἀμφιθαλῶν,
equidem nescio. Praeterea, quos ille in his tantopere desiderat, pueros nobiles, non semel, sed bis desiderat: praecesserant enim πωδες επιφανεις, quemadmodum paullo ante γυναι κες ἐπίσημοι. Quibus ita quasi in unum acervum ex omni prisca aetate Co gestis, de patrim. et matrim. appellatione, testimoniis, quid inde consecuti simus, apertius dicendum est. Atque ut de grammatica ratione initium capiamus, illud primum patere putamus, contra linguae latinae genium esse usumque nomina ista divellere, atque, haud eoniuncta altera voce, una earum tantum uti, quasi putrimus dici possit separatim, cui pater quidem superstes, muteTautem mortua sit, matrimus autem, eui mater vivat, pater satia functus sit, id quod tamen nostri. homines ad unum omnex hactenus Etatuerunt. Nunquam ita veteres, qui semper simul coniunci que extulerunt istas voces, sive interiecta copula, sive ea detracta.
Neque ab hac mnione dimoveri nos patimur auctoritate Festi, apud quem mentionem patris patrimi factam legimus a). Ipse enim aliam ei vocabulo significationem subdit, quam in il Ia formula, de qua nobis sermo est, secerat, et solus praeterea est qui huius patrimi patris memoriam propagavit, in quam vim nutem ita adpellatus fuerit, plane in obscuro reliquit. At fortius illud obiici primo adspeetu quis existimaverit, quod tamen npud ipsum Arnobium matrimi Vocem solum habeamus positam. Sed si quis
adverterit hunc auctorem nobis non superesse, nisi ex uno Codice eoque foedissimo mendisque omnis generis inquinatissimo, ut non alius sit, qui magis Criticorum ingenium exercuerit, et Polli tot nobilissimorum hominum operam adhuc exercere possit, is profecto
vix dubitabit hic quoque Arnobio humani nonnihil accidisse. Atque
ad id paene contorto collo rapimur, quando conspicimuη ab eo ad verbum exseripta esse, quae initio ex Oratione de Haruspicum Responsis posuimus, in quibus praeter matrimorum nomen, alterum illud patrimorum ineutiquam deest, ut vix quisquam in Antiquiti. Istat. p. I 63. - M in v. Pater patrimu .
172쪽
diit, uaturus sit, id vocabulum excidisse sive ipsius Arnobii incuria, sive librarii oscitantia. Superest et tertius Iocus, quem a quibusdam ei rei oecentari didicimus, eumque his verbis aiunt apud
' ... habe tibi quidquid hoe Iibelli est, . Q ιalecunque: quod, o patrima Virgo,
Plus uno maneat perenne 1eclo,
eisque Minervam intelligi, quae, cum e eerebro Iovis nata, neu matrem habuisse erederetur, scite patrima appellata fuerit. Sed Bonum Factum l Illa enim patrima Virgo non Catullo debetur, sed Scaligero, qui, cum coniecturam hanc editioni suae protinua indidisset, non earuit qui eum temere sequerentur χὶ, donec, quod in IIss. et antiquiorib. Edd. est, patrona, in sinim locum restitueretur. Sic autem merito appellatur, cuius adeo, eum ipsa litteris praeesse crederetur, imago in bibliothecis poni eousueverat. Advertendum d inde et illud est, quibuscunque loeis sormulam
istam perscriptam legimus, piatrimorum vocabulum semper prae poni, matrimorum subsequi. Quod, ne fortuito faetum existim mus, in memoriam revocandum est, ita semper fieri antiquitus solitum, ut in utriusque sexus concursu, mas seminae praeserretur. Qua in collocatione neo nos perturbari eo sinam iis, quod Festus semel praepostere mαtrimes et patrimes posuit, quod factum esse constat ex ratione libelli sui, quem, secutus litorarum ordinem, ad Lexici modum conseripsit. Atque his quidem formu ne istius ratio grammatica posset videri absoluta, nisi verbo adhue tangenda foret lis superioribus saeculis de quantitate istorum voeabulorum agitata, Politiano et Iul. Caes. Soaligero censentibus penultimam syllabam corripiendam esse, ut fit in verbis, uenitimus, legitimus, aeditimus, aliis; contra vindieantibus et reclamantibus producendam esse, Ios. Scaligero et Io. Gerh. Vossio prineipibus, quemadmodum habemus in quadrimus et bissyIlabis, bimus, tri-
Carm. I. - D quos inter Ram1 rus quoque est, Et vitium vitio superaddons inauditam praeterea verbo isti subdidit significationem, vertendor valergeborne Iunorau. Nec magis probandus videtur alius, vir quidem ille longe doctissimus, qui, cum invenisset apud Catullum quosdam legisse patroa Virgo, excidere sibi passus eat, quae Graecis ἐστία πατρωα dicebatur, eam Latinis patrimam vocitari. Vid. t Symbolia T. I. p. 625.
173쪽
bus, quin et primus. In qua controversia Vossii partes omnino vicisse videntur ιγ. Et hactenus quidem de his, quae ad Grammaticorum subsellia apectant; iam tempus est, ut tu rem ipsam descendamus, et ex domestiea illa et umbratili exercitatione copulatam illam patrimorum formulam quasi in eastra aciemque forensem deducamus. Quum enim viderimus his nominibus generatim censeri, quibus id fortunae datum est, ut ambo parentea habeant vitam adhuc viventes, de quo nemo est, qui dubitaverit unquam, quaeri merito posse videtur, ista appellatio in omnes omnino eonveniat quibus ea selieitas evenit, euius illi eunque sint sive aetatis, sive
eonditionis,'fin vero ad homines tantum certae aetatis eertaeque conditionis Quodsi invenerimus, quod facile nos reperturos existimo, non eunt esse illarum vocum usum, ut de quibusvis usurpentur, quibus parentes superstites sunt, sed eoaretari restringique ad certos aliquos homines, et quasi gallinae albae pullos, non potest esse a re alienum exquirere, quae eius rei caulla ait, quid quo Romanos Graecosque impulerit, ut isti hominum generi certa Vocabula quaererent, cum tamen ceterae gentes iisdem careant. Constat enim inter omnes, in tauto diversarum linguarum ambitu, ipsa vocabula, praesertim illa, quae τεχνιμα appellamus, non sponte una nocte atque fortuito quasi fungos nasci, sed caussa aliqua impellente et ratione suadente, ut ipsa necessitas vere diei possit vocabulorum genitrix esse. Ex omnibus vero, quae supra nitulimus Veterum locis, hoe primum colligitur, nusquam patrimos matrimosque appellari, qui iustae sint perfectaeque aetatis, quid quod, iis plerumque adeo coniungi expresse puerorum et puellarum adpellationes, quibus inprimis significantur, qui adhuc sunt impuberis aetatis. Ex quo hoc consequi posse videmur, ad maiorem in definiendis istis hominibus perfectionem nos pervenisse, at dicamus patri et matri eos tantum vere dici, qui parentes in vivis habeant, ipsi autem adhue sint impuberes, neque adeo in adultae aetatis homines istam formulam eadere. Quare nee ausim latina oratione his nominibus uti, Have meum dicens caudi dissimae animae et collegae desideratissimo, quem his ipsis diebus, utique in storentissimo iuvenilis prope aetatis statu, ipsis paren-
cuilias urgumentu lege sis in nobilissimo opere de arte Grammatica, li, 23. legisse autem non videtur Forcellinus h. v.
174쪽
tibus superstitibus, virum tamen, ingenti civium luctu ae miseratione, iniquissima sors eripuit suis, amicis, urbi, reique publicae universae. Cuius viri morte, naturae quidem debita, at, suscepto pro patria nimio labore, nimis properata, eoque ipso Elariore quidem, sed et acerbiore, si quis penetrabili querimonia academiae, cui omnibus virtutibus praeerat, iusticium esse cruentum vulnus et paeue insanabile dixerit, damnumque propemodum irreparabile, nihil eum dixisse auribus, nillil concioni, sed veri, sed solidi, sed sinceri simillima omnia dixisse, uItro lateamur oportet. Et haec quidem dolori recenti dedimus. Quod autem
supra diximus de vocabulis p. et m. , adhuc nimis commune est. Quare ex iisdem Veterum testimoniis hoc praeterea adiungendum
est, in huiusmodi pueris puellisque id quoque speetatum fuisse,
ut et liberae essent personae atque ingenuitate atque adeo ei vitate gauderent, ex quibus deinde id lucide apparet, neutiqi iam esse ut iis accenseri possint sive servi, sive peregrini, adeoque id verum esse, ut ne ex servitute quidem manumissi et civitatem adepti, his vocabulis honorati fuerint. Veruntamen nec hoc satis est. Quod si vero ex iisdem testimoniis animo repetieris, istiusmodi puerorum mentionem non fieri, nisi ubi de re sacra sermo sit, non video quid praeterea ex antiquis memoriis addi possit. Neque enim aliter eos commemorari vidimus, quam ubi disseritur, Vel
de eo, quod proprium sit in his, qui ad certa quaedam Racerdotia eligi queant, veluti in Virginibus Vestae, aut Saliis, aut in
ministris quorundam sacerdotum, quos Veteres Camillos dieebant, inauguratione sestorumve dierum celebratione, veluti ludis Recularibus, epulisve publicis, quales illae Fratrum Arvalium; quarum rerum nulla est, quae non attingat publicam Romanorum religionem. Quod autem ad privatas cerimonias attinet, eorum nusquam mentio iniicitur, nisi in nuptiis et solent ni domum deductione, ut vel hac ratione non incommode Modestinus dixerit, nuptias esse non tantum humani, sed etiam divini iuris eommunieationem. Quare, cum hac mente imbuti fuerint et Graeci et praeeipue Romani, ut iii rebus quibusdam divinis necessarias putarint personas, quibus umbo parentes adhuc florerent, quaeque minoris
aetatis essent et civitate gauderent: ratio quoque in propatulo ast, vel ubi aliquid adsertur de supplicationibus, aut publicorum operum
175쪽
quae eos eoegerit , ut iisdem propria vocabula quaererent. In eae teris autem gentibus, quarum in sacris istiusmodi personarum usus non est, nulla quoque causa existit, cur similes voces inveniant. Quae et alia cum ita publice dissererem, repertus est iuvenis industrius, qui a me peteret, cur Romanis ita visum fuerit, ut quandoque istis personis se earere non posse existimaverintl Respondi, rem esse altioris indaginis et paucis verbis vix absolvena' dam. Sciret interim, universam fere Romanorum religionem his quasi duobus lateris niti, ut in rebus publicis privatisque suscipiendis bona omina quaererent, e quibus propitios sibi deos gentirent; si quid vero prodigiorum, aut ostentorum, aut monstrOrum accidisnet, ex quibus Deorum ira protenderetur, id uti procurarent. In hanc igitur rena, praeter illa, quae Sibyllinis oraculis, Pontifi eum Augurumque libris et Haruspicum responsis eontin rentur, adhibitos quoque fuisse homines, quibus prae caeteris praeeipua aliqua felicitas inesse crederetur, sive illa re cerneretur, sive adeo solo nonii ne haberetur, ipsamque illam felicitatis imaginem pro hono nugurio fuisse. Quod cum aliis documentis demonstrari possit et ipsis quoque illis, quae supra attulimus constet,
praeterea hoc unum in memoriam revocare me velle, in locationibus publicorum vectigalium primo loco a Censoribus solitum proponi lacum Lucrinom, quod is propter piscium multitudinem nucro nomen haberet, et similiter, quando e matricula milites recitarentur, ante omnia recitatos suisse quibus fausta nomina essent, Valentis sorte nut Felieis δ). uae cum ita se habe rent, quid magis Romanorum superstitioni conducere poterat, quam pueros puellasque sacris adhibere, quales ante deseripsimus, peria I; Festus: Laeva Lucrinus in Vectigalibus primus Iocatur eruenisdus, ominis boni gratia, ut in diIectu censure primi nominantur Paleiarius, Satrius, Statorius; ubi illud eruendus merito displicuit, urissu-nioque ansam dedit, ut fruendus emendaret, Pro quo emen Ius aequo iure placuit Iano a Costa ad O. 3. Inst. de Locat. Cond. nam et fruendi et emendi vendondique voces in re vectigali trita sunt vocabula. Fuit quoque nuper, ingenii apprime valeritis et felicis vir, qui everrendus proponeret, quod, nescio, an impetraturum sit adsen-1um, propter ingratam quam continet ambiguitatem, per quam te toriaeque licet do piscationum reditu cogitare, quum de eruderandi lacu scopis et purgamentis, quod serio placuit Dacieri O, sic inveteratae lectioni dμ nsione ii Paranti, qua ex Iocatione nemo non damnum potius aerario, quam lucrum accessurum existimabit.
176쪽
gonas videlieet, norentes virentesque bonis omnibus, quibus summa felicitas inesse videretur, nondum inquinata ullius adversae soriatunae macula, e qua male ominari cuiquam liceret. Quid enim se Mius videri poterat his personis, qui, cum tenerae aetatis essent, in primis curae Diis esse crederentur' aut quid magis prosperum his. qui ambo parentes superstites haberent/ aut his, qui ex iustis nuptiis procreati ac libere nati essent, quique et ingenuitate florerent et civitate φ quibus bonis vix quidquam addi posse vide batur Romanis. Contra Vero, quid infaustius servitute, aut in favorabilius peregrinitate, aut minus commendabile libertinitate,
quae quamvis coniuncta esset eum eivitate, tamen pristinae servi tutis memoriam retinereti
quod de libertinis dixi, eos etiamsi aetatis iustae essent, tamen pontificia ratione non potuisse in patrim. et matrim. numeroeenseri, adeo Verum esse videtur, ut Vel ex iuris eivilis prae eeptis arceri debuerint, ex quibus libertinus neo putrem, ad donec matrem, habuisse videtur, cum Serν illa cognatio nulla ait, quae verba sunt Ulpiant i . Quae autem insania haee foret, patri et matr. dicere, qui ipso Romanorum iure απαπυρ atque amiτωρ habereturi Erunt tamen fortasse qui ex ad Verso se stare posse existiment, et nisi iii aliis, certe in Vestalibus capiendis secus i fuisse, hoc argumento se tuebantur, quUd Macrobius, non sua, sed vetusti scriptoris, nimirum Auguris M. Laelii auctoritate, qua vix alia e ertior esse possit, retulerit, bello Punico seeundo ex 'ipsis Sibyllinis libris in obsecratione Deorum adhibitos fuisse
pueros ingenuos, itemque libertinos Patr. et matr. nee non virgines. Possem dicere id tum quidem lactum, sed ex singuIari aliqua causa, et, quod in ore Ictorum est pro me afferre, ex
eeptione regulam confirmari magis, quam infringi. Sed quod pia eiturum sic satis confido iuris disciplinae imbutis, dubium videri potest, an satis sit facturum Philologorum siliis. Igitur aliam
viam ineamus, eamque certiorem. Certum autem habemus e graia D Fragm. XIII, 3. quo respexit D. Ambrosius de Abraham cap. , loco neglecto: Pater erat, cum de anciIIa prolem haberet, sed pater siti non eraι, quia non erat ei stius, qui non erat legitimo ausceptiis coniugio. Peperit Sara, et faetus est pater fili; ubi deIenda est posterior negatio et scribendum, qui qrat Ieg. ausc. coniugio. Mallem quoque: sed pater familial non ervi, nee tamen insto.
177쪽
vissimo motore Tranquillo i , priseo tempore Iibertinos non tam dictos, qui e servitute manumissi erant, quam qui ab
I Verba fi uotonii, Gaud. e. 2 . haec sunt: Temporibus Anii
et deineeps aliquandiu libertinos dictos, non ipsos qui manumitterentur, sed ingenuos ex his procreatos. Quae verba aliter ab Ernestio et Vaas senio ad Fastos Rom. p. I 22 sqq. accepta fuisse, aliter a Wolfio et qui eum secuti sunt Bremio et Crusto, Ernestio parum faventibus, quo autem se verteret titubasse Oudendor pium, nemo ignorat. Inter quos viros pacem conciliare etsi non sit ex persona mea, quod tamen in litterarum republica eadem cuiusque habeatur suffragii potestas, quid de ea re sentiam dicere
non erubesco. Non alia autem Suetonii mens videtur fuisse quam haec: prisco a vo usu servatum fuisse, ut ex servitute manumissi,
liberti, qui ex his procreati, Iibertini, horumque demum gnati, rn-
genui dicerentur: postea autem evenisse, ut Iibertorum et libertinorum nomina promiscua haberentur, ad signiscandos e servis liberos tactos, utque, qui ante Iibertini, iam ingenui dicerentur. Nec desunt, quaa in eam sententiam dici possint. Et quidem primum ipsa rei ratio id suadet. Cum enim antiquis temporibus iura ingenuorum, manumissorum , horumque liberorum discreta essent, ipsa necessitas suadere debebat, eosdem ab se invicem certis vocabulis distinguere. Qua necessitate cessante, coalescentibus paullatim ingenuorum et ex manumissis gnatorum iuribus, factum est, ut Iibertorum et Iibertinoiaxum appellationes eadem conditione haberentur et promiscue usurparentur. Accedit ipsius linguae Iatinae analogia. Quid enim est 3 ibertus, nisi a servitute liberatus, contracta voce aut quid aliud Iibertinus, quam qui a liberto originem trahiti Itaque ab equo,
Equinum dicimus, et Porcinum a porco, et anserinum ah -- aere, et a medio ni e d i a s t i n u m , ut alia trunseam. Firmant Graecide rebus Romanorum antiquis disserentes eoque adacti, ut a libertis horum liberos separarent; quam in rem libertos ἄπελευθέρους, eorum
autem prognatus Eoaυθέρους appellarunt. αελεωθεροι, inquit Hesychius, ι ταν ἐλευθεριοριευων υἱοι. Quod si mihi non credas de disserentia istorum vocabulorum sic statuenti ad mentem Suetonii, velim credas Isidoro Origg. IX, Φ, cuius haec sunt: Liber tua vocatus quaas liberatus. Libertorum autem silii apud antiquos Libertini appellabantur, quasi de libertis nati. Ecce, antiquum et recentem istarum vocum usum probe distinguit, et sumsisse ea de Vetere aliquo grammatico non est Improbabile. Quae autem mox sequuntur: Nune vero Lib e et inu a aut a liberto, aut possessus, ex proprio Isidori iecore Prosecta esse, dubitari non debet. Ea enim est perpetua huius Gramin matteastri consuetudo, ut aliorum togis candidis de suo sordidam
fimbriam adsuat. Quod i et Isidoro sidem detrectas, quidni credas Iaaello illi Auguri, istiusdem distinctionis testem omni exceptions maiorem. Miraculo autem Propemodum est propinquum, ueque Rut
178쪽
his naseerentur, h. e. illi ipsi, qui postea ingenui et 'dieti sunt et habiti. Sio igitur eapiendus vetus ille Augur, ex sui temporis sermone locutus, neque aliter illum cepit Macrobius. Nam post relata Auguris verba, quos hic libertinos dixerat, eos, ex suae aetatis more, libertinorum filios nominavit, et nequis errare possit, praeterea addidit, eae iusta duntaxat matrofamilias natos, quod nullo modo in manumissum cadere potest, qui eum iure ei vili parentes habere omnino non putaretur, quia non ex nuptiis, sed ex contubernio servili ortua esset, nulla prorsus ratione ex iusta matrefamilias natus a Macrobio diei tuisset. Adeo autem hoc verum est, ipsos manumissos eum patri et matr. nihil eorum ne habuisse, ut, quo tempore antiqui mores nondum obsolevissent, ne horum quidem liberi, etsi post patris manumissionem Ex iusto matrimonio procreati, iisdem accensetarentur. Nisi enim hae consideratione tanta hac in ro fuisset an istiqui temporis severitas, nihil prolaeto opus suisset isto Iibrorum Sibyllinorum velamento, ut, singulari aliquo casu liberti digni haberentur, qui inter caeteros ingenuos putri et matr. sacris operarentur. Conficit denique rem omnem et religionem hane vel ad Imperatorum aetatem perdurasse demonstrat, quod apud Dio nem legimus. Cum enim Augusto principe ex facto incidis set, ut virginum Vestalium numerus suppleri deberet, atque honestiores -- οἱ πανυ ευγενεῖς - negre filias Offerrent, expressa lege id remissum narrat, atque ut e libertinorum filiabus eaperentur permissum. Ita enim latine Vertendum videtur, quod illograece sic extulit: ἐνομοθετήθη και ὀ σελευθερ- γεγεvvη-μενας ἱερασθαι, quae vitiose sic Xylander reddidit: ut eo face dotio fungi etiam Uirginibus libertinis liceret, neque enim admitti voluit lex virgines libertinas, sed quae e Iibertinis propag tae essent. Cuiusmodi admissa, si quis in conversionibus Munelaii, XyIandri, Sylburgii, quae vulgo etiamnum et rcumferuntur, haud
raro deprehenderit, neque mirabitur, neque indignabitur, perpendens hos triumviros in vertendis graecis seriptoribus mereen riam potius, quam voluntariam operam adhibuisse, praeterea graecae magis, quam latinae linguae peritos fuisse. Atqui elausissem hie diatribae huius rivulos, Iongius fortasse Macrobium, aut Isidorum ab illis viris doctissimis, qui de ea re
disceptarunt, inspectos consultosve suisae.
179쪽
iam deductos, quam rei dignitas postulat, nisi tangenda foret per
Versa haec quorunilam opinio, in istis pueris non hoc principaliter spectatum fuisse, ut utrumque parentem in vivis haberent ingenuique essent, sed ut e confarreatis nuptiis gnati fuerint. Cuius sententiae quasi antesignanum accepimus Thomasium t), acutissimi quidem ingenii virum, sed et antiquitatis omnis parum gnari. Quare nec tam altas radices egisset haec opinio, ut paeno omnes libros occuparet, nisi socium sibi adscivisset Ilei nec-eium γ), cuius in eiusmodi rebus praeterito seculo apud omnes fuit auctoritas maxima. Orta autem est haec opinio Potissimum ex male intellectis concoctisque Petri Pitho ei dictis. Qui, cum primus eo usque ignotum Servii de patr. et Iliatr. locum produxisset, primus quoque docuit, ex eo manifestum fieri, non omnes, quorum parentes superstites essent, iis vocabulis censos fuisse, sed si e sarreatis nuptiis orti suerint. Sed et idem caute addidit, quod postea neglectum est, intelligendum id esse de remotissimis tantum temporibus, postea autem suffecisse quodvis legitimum Coniugiiiiii, quod prosecto verissimum est. Cum enim antiquissitam is reipublicae Rom. temporibus omnes omnino honores atque in bis sacerdotia quoque et quidquid in sacris iuris esset, ad solos Patricios pertinerent, id quoque consentaneum visum fuit, ut patricii in matrimoniis ineundis illud potissimum genus sequerentur, quod cum sacris proximo coniunctum erat, h. e. sarreationem, in qua etiam tanquam auctores intercederent, qui earundem gentium essent, Pontifex IIax. et Flamen Dialis. Quare, ad ista tempora respiciens, recte omnino Servius dixisse videri potest,
patr. et matr. ex consarreatione nasci. Ex quo vero maiestas populi ad plebem quoquo pervenit, de connubio patrum et plebei
Contentiones sopitae, Paulatimque honores omnes, in his quoque Sacerdotia omnia communicata fuerunt: tum quoque fieri debuit, ut si quando ad sacra puerorum istorum puellarumque necessitas esset, ex plebe nobiliore sumerentur, cuius pleraque omnia coniugia aut coemtione, aut usu constabant. Quod nisi ita fuisset,
rarescente iam Tiberii aetate sarreatiqnis adsuetudine q), adeo ut vix tres patri pii ex his nuptiis geniti reperirentur, qui in defuncti Flaminis Dialis locum legi possent, mox, obsoletis plane huius- IJ Diss risu prael. tit. Inst. de Nupt.l cap. I. g. 6. - 2ὶ in Antiquit. Rom. Synt. I, Is , 5. - Ζὶ ad Coll. LL. Mos. et Rom. XVI, 2. - q) Tacit. Ian. IV, i 6.
180쪽
molli nuptiis, et extinetis quoque patriciis gentibus, fieri necessario debuisset, ut patr. et Iliatr. non solum nomen sed et usus plane pleneque intercideret. Et tamen aliter factum esse constat,
et Philippi Ini p. adhuc aevo, quo de sarreatione et patriciorum
gentibus nemo amplius somniabat, patrimorum tamen matrimorumque non solum nomen retentum fuit, sed et usus constitit, quemadmodum supra e Zos imo retulimus. Neque vero tum de horum
numero sollicitudinem suisse ullam legimus, ut vel triginta sino difficultate Nerirentur. Illud tamen mentibus Romanorum seni per hae issei probabile est, ut inter huiusmodi pueros puellasque vix censerentur, nisi qui Ioco nobili valdeque honesto nati essent. Inde est, quod apud Dionem perseriptum habemus, quum lege Iata etiam libertinorum filiae ad Vestae sacerdotium admitterentur, quanquam nobilium fastidium ei legi ansam dederat, tantam tamen vetusti moris reverentiam suisse, ut, nisi inex nobili nata nulla caperetur. Denique, . quo tandem hunc tractatum cIaudam, ex hoc more exque hac Romanorum' opinion. id civilii consecutus esse videor, ut, si quando in Veterum scriptis .sola puerorum puellarumve in rebus sacris occurrit mentio, sive id fiat adiecto aliquo honoratiore επιθετου , quod pleriatii Od fieri did solet, sive absque illo, id de pati imi s iii atri i isque semper existimem interpretandunt'esse. quae yes palum adhuc observata, non nihil tamen tuom est ii habere videtur ad maiorem plenioremque priscorum auetorum intelligentiam. Monenda quoque videtur iuventus verborum studiosa, hac mente capiendos esse, qui apud Catullum dieuntur puellae et pueri integri, et apud Suetonium ), nobiles pueri et puellae, carmine modulato Iaudes vi tutum Caligulae in ipso Capitolio canentes, et qui felicissimi
praedicantur Servio δ), denique, ne alios Iocos conquiram, quos in simili re Dio εγ ευγενεστατους appellavit, quos omnes uno vocabulo Camillorum antiquitas complexa suisse videtur. Satis de his; ad alia Gellii transeamus oportet.
Item quae lingua debili, sensuro aurium diminuta, aliare qὰλ Iube insignita sit. Quod de lingua, ne qui in ea desectus notaretur, praecepit. I Carm. Secutari ad Donam. - M in Call. e. 16. - 33 ad Men. IV, I 67. - Hist. LIX, I 6.