장음표시 사용
31쪽
iv ATILINA R. I. Tinterces litiintcrfectus est propter quasdam
seditionum suspiciones C. Gracchus, claris simo patre Θstem, auis, maioribus: occisus' cum liberis M. Fulvius consularis. si--α S.C.C. Mario & L. Valerio consulibus peci r, amissa est resp. num unum diem postea L. Saturninum trib. pl. N C. Servilium morsa rei p.poena remorata est Z at nos uicesimulam diem patimur hebcscere aciem horum auctoritatis. habemus enim huiusmodi S.C.ueruntamen in lusum in tabulis, tanqua gladium in vagina recoditum. quo eX S.C. confestim interfectum te esse Catilina comvenit.uiuis:& uiuis non ad deponenda, sed
ad confirmandam audaciam. M V R E T V S. AD MORTEM TE. Proponit ii quod probare vult: oportuisse uid licet ampridem,consulis iussu nister fectum esse catilitiam.tum explicat exempla quibus id espcitur.postremo ad propositum se refert,atque cotucludit:ias Vs uerbis: Ono ex S.c. cofestim interfectum esse te catilina conuenit. A . s.
D V C I. hoc xerbo tuoprie utebantur in condemnatis, sin addictis ii ijs,qu res a magistratu manus iniecta es
set. Terentias Ducent damnatum domum Cicero in Rullum Ego is consul,qui concionem metuam qui trib.ple e
32쪽
' MVRETVsset Et in X II tabulis Ast qui ei endo iure iri addicit ecum ducito. cr notum est uerbum illud usitatum in auria laetionibus, Ducas licet. Sic libro fecundo ccusationis Si
petit, sucas. non enim approbo fententiam Hommuni, qui exponit hoc de in ius ducedo .nam id exagitat in Verre Cicero,quod cum debitores,qui soluendo non erant, a creditoribus domum duci solerent Verris tu su inter dum petitores a debitoribus ducerentur. quin Cr genim illud loquendi,quo uxorem domum ducere aliquis diciatur,a coemptione ortum puto. IUSSU CONSULIS. Sed poterat ie consul imis perare,ut quisquam ad mortem duceretvrs poterat, ubi et S. c.commisa erat re p. IA M P R I D E M. Statim ut S. c.illud factum est. Μ ACHINARIS. nulla bic,quod quidam aiunt,est
metaphora ab architectis.imo uero bax ipsa est propria significatio uerbi μηχυαλα.
AN VERO VIR AMPLISSIMUS. arguramentum a minore in quo,ut erudite annotat Fabius,non solum totum toti,sed etiam partes partιbus comparatIαtur. Nam Catilina Graccho, latus reis'. orbi terrarum,
mediocris labefactatio caedi, cr incendijs,c uastatistu, priuatas conAlibus coparatur. Historiam autem distafuse narrant Velleius,Plutarchus. Oppian . P. SCIPIO. P. Cornelias Sola Nasica Serapio, eius,qui optimus uir astratu iudicatus erat,nepos, cilis,
Iqui censor porticus in Capitolio fecerat, filius; proneinpos alitem Cn. Scipionis,celeberrimi uiri, P.Asticani pa trucis as autem Tιberj consobrina3.Paterculus.
33쪽
IN C ATILI NAR. I. 8 8 PONTIFEX MAXIMVS . primus o mium, virtutis causa,absiens pontifcx M.factus. PRIUATUS. uideo,interpretes conturbari, quod idem Cr pontifex M. Cr priuatus esse dicatur.in eo autenulla repugnantia est. pontificatus erum magistratus noest quare nihil prohibe eundem cr pontificem maximsi esse, er priuatum nisi forte quis pure omΠes bonores,quii populo mundantur, esse magistratus. quod longe abest a uero.nam pontificatum,magistratum no esse, uel
hinc licet intelligas,quo nisi morte, non finiebatur. at magistratus nullus erat bum odi.nam in olla, Caeri fare,dictatoribus perpetuis, alia qusdam ratio est. Item duos magistratim simul gerere poterat nemo. at nihil uetabat,qui pontifex maximus esset,eum uel praetorem,uel consilem feri,uel alium eiusmodi honorem capere. Orimus aliter hoc explicare conatus est. ita enim scribit: Privatum esse, π cum imperio esse,contraria sunt: at
facerdotes tum imperium non habuere. Primum, quod ait, acerdotes tum no habuisse imperium cur illud, tum, addiderι vesicio.nunquam enim sacerdotes imperium habuerunt nisi forte respexitad religionis nostrae ponti fiaces quod non puto. Deinde quod illa, tanquam cotraria, oppoΠι priuatum esse, cir cum imperio essee; mea quidesententia aliιtur.ualdes miro etiam Fr. Hotomanum, Iuriscon ultum in explicatione prioris actionis in Veris rem ide tradidisse.Ego uero multos reperio qui privivati,essent tamen cum imperio qui imperium non baberent,neque tamen essent priuati. n. Pompeius, quo tepore contra Sertorium milμου est, priuatrus erat ut Ori
34쪽
M UR ET V scero aperte testatur undecima Pbilippica, π tamen caimperio consulari. at contra censiores prirati, opilior, non erant; qui tamen imperium no habebant.ne tribuni plebis quidem itaque non pro imperio summouebant populum,sed blande,boc modo: Si uobis uidetar, decedite Quirites.Verius igitur erat illud, prιuatos esse,quicu rque magistiratum non gerant. NAM I L L A. figuram hanc praeteritionem vocant. historia ex Liuio petenda est. G SERVILIUS. c.Seruilius,c Liuio, Crucillulistis libris. NOVIs REB Us STUDENTI M. quod Greci uno uerbo dicum νεωτερχοντα .M A N V s V A. εχ φαπη.ωs.lit, Vocem I bis azriabus hausi.
esse i ueteribus libris. Quae autem esset huius S. c.uis, fallustius docet. DECREVIT OV Ο N D A M . aliud exemplum: quod pete ex ijs,quos supra nominaui,Velleio, Plutaracbo,Appiano.etiam ex Cicerone VIII Pbilippica. QV O N D A M. undecim annis post luterfectum D.
L. OPIMI V s. a quo uina Opimiana dicta sunt.Pli
35쪽
IN C ATILINA R. l. 'trius.VHiems .erat aute privatim inimicus C.Graccho: unde factum illius minor secuta est auctoritas. ipsiuη autem s. c. quo de hic agitur, uerba in V I I I aduersius Antonium scripta hunt. Onod L. Opimius consul uerba fecit de rip.D. E. R. I. c.ut L. Opimilis consul re . de fenderet. SEDITIONUM SUSPICIONE s. artimciosa extenuatio. non enim erant sire piciones: sed plane seditiones, I quidem turbulent imae. e stupra de Tiaberio .statum reip.mediocriter Iabefactare cupientem. N. F V L V I V S . M. Fulvius Flaccus,quem c.Gracinebri in locum Tiberi' fratris I II virum nominaverat, sociaras regalis pateatiae assumpserat.
C U M LIBERI S.quorum alter dimicans cecidi alter in carcere interfectus est. SIMILI S. C.C. MARIO. biforiam narrant ci - cero pro Rabirio perduellionis reo, octaua in Antorinium, Liuius lib. LXI X.Velleias posteriori uolumia dis ne,PIutar in in Mario,Appiamis libro I.AIq.
L . SATURNINUM TRIB. PL. ET C. SERVILIUM MORs L REI P. POENARE MORATA E s T s locus hic sine dubio corri plus est. id a , ut fit,aliter ab aliyscitatur. Budaeus in pande tus legit, Mors,ac resp.poena remorata est s in quodam libro uetere scriptum est, Morsta reip. quae me scriptura in eam opinionem adduxerat, ut putarem letagen Iin nonstra reip.ac fortasiis ne nunc quidem eam coniecturam re cerem,nisi aliast postea, quae inibi uia
sa est sirmior , obtuli set.De tribus antiquis libris, qui
36쪽
olim Dominici Grimani cardinalis fuere, nunc in bacciuitate,inta cum multis alijs optimis er pulcherrimis libris, a collegio sodalium diui Antoni', honesti immarum,atque omni humanitate praeditorum bominum, ad publicam utili tem expositi, Pudiost a seruantur : de tribus igitur illis in eo, qui optimus est, Iocus hic ita legitur: unum Iem postea L.Saturninum trib.pl. π c.Seruillum prael. retp.poena remorata est s quod ego ut uidi, qui Seruilium illis temporibus praetorem fuisse meminissem, uiderems etiam, ad nomen Saturanini additum esse nomen magistratus, in quo ille tum fuisset: dubium non habui, quin illud, pretorem,onis nino recipi dum foret. Recordabar loci ex octaua Philippica, qui me magis etiam in siententia confirmaabat. ita enim ibi scribitur: C. Mario L. Valerio conasulibus senatus rei .defendendum dedit. L. Saturninuε trib. pl.Glaucia praetor est occlus. Quoniam Utescio, sepe commissum e bellibrari s veteribus, ut bus notus R. P. Cr P. R. quarum altera remp. altera populum Romanum indicabant,inter se confunderent, earum alteram pro altera ponerent: plane statui, totum hune locum ita legi debere: Num unum diem postea L.Saturninum.tro .pl. π c.Seruilium, praetorem populi Roinmani,poena remorata est Vocem, mors, additam puto ab aliquo, qui declarare uellet, quod poenae genus itilos consecutum fulset. Vt autem praetor reip. numquam, ita praetor populi R. sepe a cicerone dicitur r. It in illo nobili loco e quinto accusationis: Stetit Iolea.
tus praetor populi R.cum pallio purpurco,tunicas tan
37쪽
IM CATILINAR. I ro Ibi, mxliercula viras, in littore. Hac tamen de med pinione eruditorum, er ingeniosiorum hominum iudia. trium Deio. tiam non iniuria forte suspicetur aliquis, inpli citer legendum, C. Servilium praetorem: ut sine usu literv PR. a librarijs geminatus fuisse opinemur' hoc modo, P R.P.R. Ille quoque Iocus e Rabiriana: Omisses tribunos pl. praeter Saturninum,praeter Glauciam r ma einendanus uidetur: Omnes tribunos pl. praeter SaWὶui klaton, praett. praeter Glaliciam: ut iampridem udis Uribnuit, qui nuper, mugito studiosorum moerore ' Quia excesseeuitu, uir optimus de Isteris optime
N O s. idem ille, quem dixi, perbonas liber, At
fiero nos . quod plenius, Crsonantius uIdetur.' υ Ic Est MVM I A M DIEM. Rotundare truis 'l merum uoluit. erat enim bis titum duodevicesimus dies
' post fuctam S.C. ut notat A conius. Sic in Pisonem pro triginta sex annis, quadraginta dixit .sic centumuiri di rebantur, cum e sent centum cr quinque. sic Euripiades, ex Vir lius, Graecos mille nauibus ad oppugnavis 'dam Troiam uenisZ dicunt, quas Homerus , IDC Lis es Yv1.Dto cIDCC, soboliustes Euripid Amille ceta
II EBESCERE A C I sim . quasi is gladio dixi . est autem metaphora.
Ii v iv s M o D I. ueteres libri , elumodi. VERUMTAMEN IN CLys V M. ijdem, Mae 3 Pum inclusium. utrunque melius. i A N QV Α M GLADIUM IN VAGINA
38쪽
M VR ET VIRECONDITU M. hec iam non metaphora eΤ, sed εικασοι. In ueter ιbus libris non est vox, gladium: neque dubium est, quin ab aliquo inepto inculcata furavit. itaque deleatur. CONFEsTI M. ijdem libri, statim. at hoc parui refert . INTERFECTUM ESSE TE CATILI NA CONVENIT. Vereor, ne aliquid in bis verbis insit uit . primum, quod, seu verbum , convenit, media correpta legas, non convenient tempora ; quod etiam Silvius uidit: seu producta, ut ipse vult,quaeram, ecquis unquam, qui aliquem modo latinae linguae se sum haberet, ita locutus fuerit, ut diceret, conuenit
statim id iecisse, pro eo quod est latim id fecisse opor
tuit. Ego uno, , utroujs modo gessi indignum cicerone, sed iam plane barbarum osse Dinquendi genus censeo. uis quis dicat , , ultum aborem capere conuenit eos , ut de gloria compar da cogiistant: inuidust in facere potis , quum i uno loqui purit . iacus quiden is sensius es at qui arier opinabuntur, proluus exemplis, Hi γ εχ e c rguerint;
non commistanu ut elidici pertinaciae argue, posint. Est omnino adam locus ud Ter Aran inberaton timorulaeno fallere bo nes minus P icaces que. at . ibi emisse risse se seu fissi iens ita loquitur: Noconuenit, qui ill ad labores impulerim, Nunc me ipsum fugere. Sed ι alia ratWH. comparantur enim
duo ibi inter se, haec puli1' ad laborem, Cripsum laborem fugise: quorum alterum alteri conli
39쪽
IN CATILINA R. I. esse consentare re negat. Noveor etiam quod in uno libro uetere pro, conuenit, scriptum uideo,
cum uenit . qua descriptura quam coiectura a fecerim, dicam: non quod ea inibi plane probetur: sed ut alis quispiam, ea reprehens, meliorem aliquam proferat. uenit igitur mihi in mentem cogitare, si forte ita legendum sit: Quod quidem senatusconsultum confestim ii
terfectum te esse Catilina cu uelit, uiuis: Cr uiuis, nouad deponendam, sed ad confirmandum audaciam. VIVIS: ET UIUIS, NON AD DEPori NENDAM . repetitione uerbi , uius, quasi ameis tuta ualidius contorquetur oratio : π illud quoque a tuebementiam apti fimum, quod statim uerbum par prori, contrarium contrario reddidit. CICERO
Cupio P.C. me esse clementem cupio in tatis rei p. periculis non dissolutum uideri: sed iam me ipstim inertiae nequitiaeqi co de inno. castra sunt in Italia contra rep.in Etruriae faucibus collocata: crescit in dies singulos hostium numerus: eorum autem imperatorem castrorum, ducem hostia intra moenia, atque adeo in senatu uidemus, intestinam aliquam quotidie perniciem rei p. molientem . si te iam Catilina comprehendi, si interfici iussero: credo, erit uercndum mihi, ne non hoc potius
omnes boni serius a me, quam quisquam B iij
40쪽
crudelius, factum esse dicant. uerum Roboc, quod iam pridem factu csse oportuit, certa de causa nondum adducor ut faciam. tum denique interficiam te, cum iam nemo tam improbus, tam perditus, tam tui
s milis inueniri poterit, qui id non iure fa
ctum esse fateatur. quadiu quisquam erit. qui te defendere audeat, uiues, & uiues ita, Ut nunc ultris, multis meis & firmis praesidiis obsessus, ne comouere te cotrarcp. posfis: multorum te etiam oculi, & aures n5 ntientem, sicut adhuc fecerunt, speculabuntur atque custodient . etenim quid est Catilina, quod iam amplius expectes , si neque nox tenebris obscurare coetus nefa nos, nec priuata domus parietibus conti nere uocella coniurationis tuae potest 3 si ii lustrantur, si erumpunt omnia 3 muta iam istam mentem, mihi crede: obliuiscere Cedis, atque incendiorum: teneris undique: luce sunt clariora nobis tua cosilia omnia: quae etiam mecum licet recognoscas. M V R E T V sc VPIO P. C. Nunc demum ad patres orationem conuertit. ideos, multo leniore, ac remi ore dicendi genere utitur. . CVPIo P. C. ME ESSE CLEMENTEM.