장음표시 사용
31쪽
11 ΤΗEOLOGIAtia hominibus pejor; maxime cum Deus peccatores ad meliorem frugem amice sollicitet , patientεr expectet , auxilia multa suppeditet , poenitentes benigne excipiat, eis praeterita delicta condonet,
coversos aeterna beatitudine remuneretur.
Ergo ex sola hominum culpa sit, ut praesens rerum status sit hominibus ipsa non existentia pejor. Instabis. Atqui quamv1s ex sola hominum culpa contingat, ut praesens rerum
status ipsis non existentia pejor sit; non potest Deus pro sua bonitate eum eligere. Nam si dari posset hominibus optio,
quisque non existentiam , non creationem statui praeponeret, in quo aeternum miserrimus etiam ex culpa sua futurus esset.
Alioquin sui ipsius crudelis inimicus judicaretur. Ergo Deus pro sua in homines honitate non potest &c. Dist. ans. Quisque praedicto statui non existentiam anteponeret, eo quod culpam suam improbaret , & emendare vellet ;conc. alas. Stante & supposita culpa ; n. ans. & conseq. Equidem si praediista eligendi copia in speculatione proponeretur, quisque non existentiam statui miserrimo Praeponeret; eo quod nollet in tanto esse vitio , tantamque culpam improbaret. Vertim supposita culpa contraclictorium est non existentiam statui miserrimo pra
32쪽
poni. Nam ex ea culpa fit, ut aeternae felicitati praeponatur summa infelicitas; eo quod praeponatur infelicitatis causa. Atqui quod aeternae felicitati praeponitur,
profecto non existentia praeponeretur.
Ergo stante & supposita culpa , falsum
est statum miserrimum non existentiae postponi. Nego conseq. Nec en1m Deus ex eo bonus esse dicitur, quod homo etiam ex culpa sua aeternum miser futurus sit; lassicit ut ex ea parte malus non sit. Uerum in hoc elucet Dei bonitas , quod Creatione, conservatione , auxiliis bona plurima contulerit, aeternamque felicitatem facili negotio comparandam in hominum arbitrio collocaverit. Ergo &c. Instabis. Pater qui filiorum suorum felicitatem ex condatione suspensam esse vellet, quam ab ipsis implendam non esse praenosceret, bonus erga filios non habe retur ἔ mater quae filiam permitteret solam in domum ingredi , in qua pudoris
detrimentum ipsam passuram esse certo praesciret, filiae virginitatem non amaret ;Μedicus qui pharmacum aegroto praeberet, quod ipsi mortiferum certo Cognota Ceret, aegroti mortem magis quam sanitarem intendere judicaretur. Ergo a pari Deus erga homines bonus non est, cumgos in taxu collocet in quo eosdem aere
33쪽
24 THEOLO GLAtium infelices futuros certo praevidet. Respondeo paritates illas a Baylo non sine ostentatione institutas in multis e sentialibus ita peccare, ut ne statum quidem propositae quaestionis attingant. Non enim dicimus Deum ex eo praecise bonum esse quod homines in statu consti tuerit, in quo certo praevidet eos summe miseros esse futuros ; satis est si sub ea . sola ratione consideratus erga homines malus non sit. Quod in dubium revocati non potest; cum homines ex culpa sua ,
non Dei, nec status a Deo instituti suam sibi parent infelicitatem , despecta summa beatitudine quam possent, si vellent,
facile consequi. Itaque I '. ut paritas ex patre adducta legitima foret & accurata, cum Deus non
solum pater sit, sed etiam legissator independens, supremusque dominus; supponendus esset imperator, qui cum filios honis plurimis donavisset, ut eorum erga se amorem, gratumque animum experiretur λ eis praeciperet, ut inimicum 1uum non inviserent, ea conditione ut qui obtemperarent , vitam deliciis quibussibet. beatissimam agerent; qui vero non obsequerentu, ab haereditare exclusi tristem miseramque vitam ducerent. Atqui certe pater ejqsmodi bonus erga filios ab omnibus judicaretur ; etiamsi post impositam legem
34쪽
NATURALI L 2 legem certo praevideret filios multos non obtemperaturos. Maxime si eos ad obsequium amice sollicitaret, si multa suppessitaret auxilia quibus ab inimici domo arcerentur , s inobsequentes patienter expectaret, veniam suppliciter postulanti-Dus facile daret, & ad meliorem frugem conversos efficeret beatissimos i ergo meliori jure Detis ergi homines bonus est,
praesert1in cum bona innumera eis contu-leait indebita ; cum sit ab ipsis omninbindependens , supremusque eorum do
Ex quibus intelligitur quam ridiculae
snt paritates ex matre , ex Medico institutae. Quam enim rationem habere potest mater , ut filiae suae virginitatem, quam viis omnibus tutam servare tenetur, certum periculum adire patiatur. Quo sanitatis motivo duci potest Medicus , ut pharmacum aegroto mortiferum propinet. Ex sola ipsius culpa moritur aegrotus ἔhomines vero non ex culpa Dei futuri sunt infelices. iIns. Deus potest auxiliis efficacibus etiam illaesa hominum libertate, peccata arcere , debitasque sceleribus poenas. Atqui si possit, id ex summa bonitate praes itare tenetur ; alioquin non esset summe bonus. Ille namque summe bonus non est,
35쪽
ς Tre EU T G I ά posset, olim auxilia ejus generis efficacia pro nutu largiri posset. Ergo.&c.. Dist. min. Deus summe bonus non esisset, si gratiis essicacibus peccata non imis
pediret ; id est Dei bonitas infinito modo
non exerceretur, vel manifestaretur , conc.
min. id est Dei bonitas in se summa non effet, atque infinita ; n. min. & conseq. Quemadmod- potentia Dei in se infinita est fatente Baylo, IicEt non essiciat Deus id omne quod essicere potest. Ita& bonitas in se infinita est , etiamsi abono. xum infinitorum dono non manifestetur. Neque ex bonitate tenetur Deus bona omnia quae potest hominibus conferre. Nam γ'. si res ita se haberet, Deus libre
non esset ad creandum vel non creandum mundum. 2'. Teneretur creaturas bonis
omnibus & perfectionibus exorna re hominesque statim aeterna felicitate donare. Imo teneretur ad impossibile , cum tanta bona supponi non potest contulisse, quin possit majora. '. Quae bonitate dantur, nullatenus debentur. Ergo contradictorium est Deum ex bonitate teneri gratiis efficacibus peccatum impedire. Ergo &co Ad probationem , I'. Letorqueo argumentum. ille non est omnipotens, quo
potentior cogitari polost. Atqui nisi Deusessiciat id omne quod essicere potest, certε rotamior crati retur. Pso nisi Deus
36쪽
NATUR ALIS. emia omnia essiciat , non est omnipo -
1ς. Dist. maj. Nisi Deus auxilia conferret essicacia quibus peccatum impediretur, cogitari posset melior exercitio, dc majori bonitatis manifestatione , c. min. Melior in se ; n. min. & conseq. Etiamsi mullum ens etfecisset Deus, in 1e infinit bonus extitisset , verum bonitatem suam .infinito modo neque manifestat, nec ma-mifestare tenetur, ut jam probatum est. Enimvero ad id eam entis summe boni Tatis est, I'. quod ens illud benefaciendi voluntatem habeat' propensissimam r a Q. ,ex solo beneficientiae motivo dona la giatur maxima : 3 '. homines ad summam felicitatem destinet, apxiliaque praebear, quibus possint, si velint, eam consequi
Atqui haec pr stitit Deus ; quibus illud adjecit indubitatum summae bonitatis aris umentum, quod filium situm ad delenda
ominum peccata naturae humanae uniatum esse voluerit. Ergo &c.
Obj. a Q. Peccare non possunt homines nisi Deus libertatem eis concesserit in bo num & malum flexibilem. Atqui Deus honust non potest ejus generis libertatem hominibus concedere. ErSo peccata nulla esse possunt, si unicus existat Deus optia
37쪽
premus sit hominum dominus, potest leges quasdam faciles eis imponere , quas praemiis maximis, poenisque sancire velit. Atqui leges ejusmodi condere non potest, nisi libertatem in bonum & malum flexibilem concedat. Ergo libertatem illam
Instabis. Quod boni ,.quod beneficii
rationem non habet, id dare non potest Deus optimus i atqui libertas in bonum& malum versatilis rationem boni & beneficii non habet. Ergo &e. N. maj. Divinae namque bonitati non
repugnat aliquid in se indifferens conce dere , hoc ipso quod ad leses optimas
hominibus imponendas omnino necessa
rium est. Atqui etiamsi libertas in se sit indifferens, aci bonum perindὸ ac malum flexibilis; necessaria tamὸn est , ut leges optimae hominibus imponantur. Ergo Instabis. Deus libertatem largiendo .cerib praevidet homines libertate sua in aeternam perniciem abusuros. Atqui Deus pro sua bonitate non potest illud largiri,
quo certo praevidet homines in aeternam perniciem abusuros esse. Ergo &c. I Q. N. maj. Prius enim Deus liberi, tem hominibus concedere decernit, quam libertatis abusum praevideat, ut in obie tione praecedente expositum est; quo solo totum BaIli argumentum evertitur.
38쪽
a'. Dist. min. Sub eo respectit sub quo
Deus certo praevidet homines libertauesua in aeternam perniciem abusuros , --nus erga homines non est , sed nec ma- lus; c. min. Sub eo respectu malus est, nec sub alio optimus; n. min. & conseq. Equidem cum Deus consideratur quatenus libertatem iam decretam pergit velle hominibus concedere, licet eos libertate sua math usuros certo praevideat, sub eo respectu bonus erga homines non concipitur , sed nee malus est. Non enim
eorum malum intendit, vel efficit : ipsi ex sua solum culpa malum suum eligunt insani, fiuntque miserrimi. Verum sub alio respectu optimus erga homines intellisitur. Eos enim efficit bonis quamplurimis cumulatos, ab eis amore quem proptEr accepta jam beneficia debent, tantummodo postulat; atque ex obsequio
tam facili, tamque naturae hominum conis gruente summam te tunamque eorum felicitatem suspensam esse vult. Minis peccato deterret, ad obsequium horta tur , auxilia suppeditat, peccatorum remedia instituit , veniam contrito corde petentibus largitur. Atqui summus ejusmodi legissator optimus ab omnibus intelligitur. Ergo &c. Instabis. Atqui sub nullo respectu Deus erga. homines bonus est, clim certo prae-
39쪽
videt eos libertate sua ad peccantam ab suros. Nam hoc ipso quod peccant, bona
quaelibet concessa in eorum perniciem cedunt. Atqui cum Deus certo praevidet bona quaelibet hominibus concessa, in eo-xum perniciem convertenda , sub nullae ratione erga illos bonus est. Hostis enim hominum infensissimus, principium summe malum libenter ea dona largiretur, qua in eorum perniciem cederent. Ergo &c. Ν subsumptum, ad cujus probationem dist. maj. Bona quaelibet concessa in hominum perniciem cedunt ex sola eorum Culpa; conc. maj. Ex intentione , vel culpa Dei, vel ex donorum vitio ; n. maj. Ec sic dist. min. n. conseq. Profecto neque ex intentione Delia neque ex ejus culpa, neque ex donorum vitio, sed ex sola niminum culpa contingit, ut delinquant , debitisque torqueantur cruciatibus. Iam
vero legissaror ab omnibus judicatur o timus , qui cum subditos bonis cumulaverit , leges illis faciles imponit praemiis maximis sancitas; rebellionem, ipsumque laeta majestatis crimen subditis condonat, dummodo veniam suppliciter postulent, atque ex animo de sceleribus suis doleant ;etiamsi certo praevideat quosdam futuros esse pertinaces legum , suaeque bonitati Contemptores , qui poenas luent peccaris debitas. Atqui sic se gerit Deus, majora-
40쪽
que hominibus beneficia largitur. Ergo bonus est , etiam erga homines illos qui concessa sibi dona in suam peniciem cul
. Ad probationem min. dist.. ans. Hostis hominum infensissimus haec dona libenter Concederet, quatenus praevideret homi-ves peccaturos, & ideo summe infelices futuros esse ; e. anti Haec dona largiretur
9ualia sunt in se, hominesque in statu
in Ruo P versantur collocaret n. ans. uconleq. Considerandus est hominum st tus qualis est in se , non solummodo qua' enus ipsi praevidentur libertate sua in perniciem abusuri. Jam vero si qualis est in te status hominum iconsideretur, eum Prose sto non eligeret, hostis .infensissimus. Etenim bonis plurimis dum vitam agunt, ipsa fiuntur.; id quo striaci loquenda bona haec ian eorum perniciem non cedunt.i Libertas illis conceditur tanquam conditio necessaria, ut leges optimas sibi
ampositas observare valeant, quibus multi obsequuntur , . eaque de causa summam aeternamque felicitatem eorum robsequi promissam obtinent eaeteriquo nonnisi ex culpa sua atque dementia miseri sunt. Atqui certe hominum hostis infensissimus, eos in optimo illo statu collocare non potest. Ergo &c