Metaphysica ad usum scholae accommodata; authore Antonio Seguy ... Tomus primus secundus

41쪽

31 THEOLOGIA Concessa ex sola eorum culpa in perni Ciem cedant, non potest Deus si bonus

sit , ejus generis dona largiri , cum ho

mines. certo praevidet peccaturos. Peccavenam , inquit Tullius, in beneficio ; cum nulla spes est bene & utiliter tradendi. Ex quo sic urget Baylus. De essentia bonitatis est benefactoris viis omnibus quibus facise potest .aeficere , ut donum

collatum in utilitatem & commodum , non in perniciem accipientis etiam exculpa sua vergere possit : vel saltem tenetur donum illud exitiosum recusare, vel etiam vi adhibita auferre. Atqui Deus sexcentis viis emcere potest, ut libertas Mi dona qiueque hominibus concessa in

QOrum perniciem non vergant. Potest enim Corum propensiones aci pietatis opera Convertere, gratiis essicacibus libertatem adjuvare, &c. Ergo cum eos certo prae

videt peccaturos, bonus non est nisi peccatum , quod facile potest, impediat. N. subsumptum, ad cujus probationem

n. maj. Non enim donum concessum ex

eo desinit esse beneficium quod in accipientis: malum ex sola illius culpa flectitur. Id maxime patet exemplo legissatoris jam laudato. Ergo de essentia boni tatis & benefactoris non est ut mediis omnibus , quibus potest , donorum abu

sum impediata ' ... - -

42쪽

NATURALIS. ysgi vero ad illud non tenetur benefactor , ut bonus judicetur , quod si praeiataret, novum beneficium largiri censeretur non indebitum modb, sed etiam in-' dignis concessiim : atqui si Deus summus legissator auxilia daret essicacia, ut impediret quominus homines ex culpa sua peccarent, sicque donis concessis in suam perniciem abuteremur ; hoc ipso novum beneficium largiri judicaretur, non indebitum modo, sed etiam indignis collatum. Imo contradictorium est benefactorem ad id ex bohitate teneri. Bonitas enim in concedendis muneribus indebitis tota posita est; adeo ut si deberentur munera , non bonitate, sed ossicio data censerentiir. Ergo &c.

Tandem si verum esset illud Bayli principium , non posset Deus leges quantum-VIs optimas, hominibus imponere poenis sancitas & praemiis maximis. Ridicula

enim & illusoria est ejusmodi legum sanctio, cum legislator natura sua tenetur imis pedire , ne subditi poenas etiam ex culpae sua incurrant. Eadem de causa ludus esset religio tota, quae ad virtutem ubiques hortatur. vitio suppliciorum metu deterrer. 2 Q. Salutis aeternae cura nulIa esis

deberet ; ut quid enim de saIute esse

43쪽

nam feIicitatem perducere. 3'. Qui summam beatitudinem c-- sequerentur, animum suae felicitatis memorem immerito significarent. Ideo quippe felicitatem obtinerent, quod auxiliis efficacibus eos a peccatis immunes Deus effecisset. Atqui ob eam causam gratum animum Deo significare non tenerentur. Cum Deus ad auxilia ejus generis conferenda necessitate naturae suae adstringere tur. Ergo &c.

Dices. Princeps qui non a subditis , pater qui non a filiis, quantum potest , malum avertit, in vitio est & vituperio dignus. Ergo similiter Deus hominum peccata, quod facile potest impedire

tenetur.

Resp. I'. Ouaenam est in ista collatione similitudo Θ Cum homines natura aequales nascantur, nemo in alium ex se dominium habet: quapropter ideo in alios potestatem exercet, quia In prima origine alii liberε voluerunt sese ejus imperio subjicere ;quod dominium nonnisi in bonum concesserunt. Hincque sit, ur princeps ex os ficio potestatis sibi. concessae malum a subditis, quantum potest , amovere teneatur. Verum inde ne sequitur eum teneri Ieges optimas subditorum naturae congruentes, praemiis & poenis sancitas ab-- Togare , eo quod obtemperare quidam

44쪽

certo praevideat λ Minime gentium. Ergissnec ad id tenetur Deus, qui su premu in homines dominium ex natura sua ψω

Ox creatione habet. . . t . 2'. Dist. ans. Princeps &c. cum malum illud avertere magis expediti conseans. Si minus expediat, n. ans. & conseq. Nonnunquam satiust est mala non impedire , icum scilliat arceri non queum, nil boni communis dispendio , i vel . eum ex malis bonum majus eruitur. Sic in bonum publicum certe peccarer imperatoru tui bellum semper recusaret, eo quod in certamine subditi multi trucidentur umulti vitam deinceps agant ex vulneribus,, membrisque amissis miserrimam: Ergo

At, inquies, cur Deus optimus an rissimusque hominum peceatae, summamque infelicitatem, quam facile impedire potest, non impedit λ. Deus, inquit S. Augustinus, ideo hominum peccata non impedit . quia novit de malis etiam bona facere, vel proptErbonum aliquod majus ; quod bonum m juε , ex. gr. major erit perfectionum sua-zum, ut bonitatis, justitiae, &c. manifes ratio. Cujus quidem rei invictum habe mus argumentum in divini Verbi Incar

natione , qua mirifice justitiam suam Deus

45쪽

3ς ΤΗ Eo Loo Amanifestavit , infinitamque simili erga homines bonitatem ; quamque Deus non decrevis set si homines nulli peccavissent. - Obj. 3 Deus est summe sapiens et atqui ens summe sapiens non potest statum rerum eligere in quo futura sunt peccata, quae facile impedire posset. Ens enim summὶ sapiens sine motivo rationi consentaneo agere non potest. Atqui motivum status illius eligendi nullum esse potest rationi consentaneum. Ergo &c. N. min. Non en1m sapientiae Dei repugnat illud rerum systema assiumere, in quo leges optimas condat, eas praemiis maximis & poenis sanciat, hominesque iis omnibus instruar, quae necessaria sunt ut legibus obtemperare queant. Ergo rerum statum eligere potest in quo futura sunt

peccata.

- Ad probationem dist. maj. Ens summe sapiens non potest agere sine motivo, id quin finem bonum intendat, . mediaque assumat intento fini consentanea ; conc. maj. Alio sensu, n. maj. Ja inverb cum praedictnm terrim systema optimum in sest, nedum ratione improbetur ; profecto Deus diramὁ intelligens finem bonum sibi proposuit , mediaque assumpsit intento fini consentanea , quem finem assignare nemo tenetur i quis enim Dei consiliarius fuit Z verum etiamsi cum in caeteris om-I

46쪽

NATURALI s. 3Inibus, tum maxime hoc in negotio multa, nos praetereant, tamen dici potest Deum voltuisse non solam bonitatem ostendere,

sed independentiam , sed supremum dominium , sed justitiam ipsam quam in

locum, spretae bonitatis & misericordiae siccedere debere omnibus perspicuum est:

- Instabis. Peccatum ex natura sua tam malum est, tamque sapientiae contrarium, ut nunquam bonum fieri possit, vel ratione probari. Ergo ens summe sapiens motivum nullum habere potest rationi consentaneum status illius eligendi in quo malum ejus generis existere patiatur. Dist. ans. Peccatum nunquam bonum fieri potest ζ sed non repugnat ex illo malo bonum erui; conc. ans. Et ex illo malo bonum erui non potest, n. ans. αconseq. Peccatum quidem ita in se malum est ut in bonum converti non queat. Ex illo autem malo bonum non modo erui potest , sed etiam quaedam fiant bona quae sine malis non existerent. Sic fusus Martyrum sanguis semen Christianorum fuit , ut sublata tyrannorum crudelitate nunquam praestantissimae Martyrum virtutes eluxissent. Sic Iudaeorum deicidium redemptionis hominum causa extitit. sic hominum peccata locum Incarnationi duvini verbi dederunt: quae divinae personae

47쪽

cum humanitate copulatio infinitam Dei bonitatem simul & justitiam conspicuana

fecit. V ν

Itaque cum Deus leges optimas homi-tnibus imponere decrevit, pro sua sapientia potuit eorum summam felicitatem

sibi proponore. Si qui vero despecta Deil

bonitate nollent legibus obtemperare bona ex illis eruenda malis intengere potuit. Ergo &C. Obj. 4'. Quod summae sanctitati r pugnat, id Deus impedire tenetur. Atquis peccatum summae sanctitati repugnat. Ergo &c. Dist. min. Peccatum a Deo commisium ipsique intrinsecum infinitae sancti- rati repugnat conc. min.:Peccatum ab hominibus admitam, n. min. & conseq. Illud enim divinae sanctitati non repugnat, quod naturam divinam non inquia nat . Atqui tale est Ieccatum ab hominibus commissum , Deoque extrinsecui Ergo δα. Instabis. Deus pro sua sanctitate peccatum odio infinito prosequitur. Atqui odium illud infinitum cum peccato' etiam ab hominibus admisso stare non potest. Odium en1m infinitum peccati est v Iunias essicax illius non existentiae, vel saltem voluntatem illam includit. Ergo,

48쪽

NATURALI s. 3

N. min. Non enim magis odium peccati infinitum impedit quominus peecatum ab hominibus committatur , quam amor infinitus virtutum efficit necesiarib, ut bona pietatis opera existant. Atqui virtutum amor infinitus id non efficit, alioquin Deus neque ad mundum creandum liber fuisset, nec ad decernendam Uerbi divini cum humanitate conjunctionem. Ergo &c. Quapropter odium peccati infinitum non est voluntas efficax non existentiae peccati, sed illius aversio maxima atque amprobatio; quemadmodum amor bono rum pietatis operum est eorum appr batio quaedam atque complacentia in vir

tutibus.

Instabis. Lex naturalis jubet peccatum ab altero committendum impediri, si se ri possit. Atqui Deus contra legem nMuralem agere non potest. Ergo &c. Dist. maj. Lex naturalis id praecipit hominibus , conc. maj. Deo , nego maj. Lex naturalis non eadem Deo & hominibus officia praescribit. Ex. gr. contra legem naturalem peccaret homo , qui se supra omnia diligeret. Ejus autem generis amor in Deo perfectio est maxima.

Quare fieri potest , ut aliquid lege naturali praescriptum sit hominibus, ad quod Deus non adstringitur. Res autem in

49쪽

o Τ AEOLOGIAprie senti negotio sic se habet.

Tenemur caeteros homines, cum po I sumus a peccato avertere, I '. quia cum homines natura conjuncti sint & aequales; quemlibet ut nosmetipsos amare debemus, ideoque ejus malum arcere.

2 p. Caeteris hominibus indigemus ;quam ob causam in eorum gratiam id essiciendum est , quod erga nos essici vetalemus.

3'. Tenetur quisque curam suae salutis hasero : non satu autem sibi invigilaret, si , cum potest , alienum peccatum non impediret. Pravis enim exemplis ipse tamdem ad peccandum adduceretur,4'. Homo natus est ad societatem cujus proinde bonum pro virili parte debet

promovere, malum vero amovere. Scelera autem societati, cluam randem omnino evertunt, maxime noxia sunt. Ergo &c. Haec sunt fundamenta legis naturalis ab ipso Baylo exposita. Jamvero nullum horum ad Deum spectar. Homines enim Deo aequales non sunt, nec ejus socii , vel fratres. Eis Deus non indiget; nec sanctitas Dei vel felicitas ab hominibus suspensa esse potest. Ergo hac lege nat rati Deus non adstringitur. Obj. s '. Existunt in mundo mala physica, vel, ut aiunt, mala poenae , miseriis

50쪽

NATURALIS. Ian1m innumerabilibus , morbis, doloribus , ingratis sensationibus subjacet hominum genus universum. Atque ejusmodi mala existere nin possunt sub unico Deo summe bono. Ergo &c. Ν. min. Nam repugnat principium 'summe malum. Ergo &c. Instabis. Deus summe bonus creaturas suas amore necessario prosequens non potest ita hominum mala inrendere, ut ea

solus eviciat: atqui tamen res sic se haberet , si nullum existeret principiunt

summe malum i constat enim apud Omnes Deum solum esse causam essicientem sensationum nostrarum, cum corpora in animum agere non possint, nec ulla sit inter corporum motus & sensationes ingratas connexio necessaria. Ergo corporum motus sunt dumtaxat occasio nes sensationum nostrarum & dolorum

libero Dei arbitrio institutae. Ex quibus perinde fieri posset, si voluisset Deus, ut tensus gratissimi sempEr & oblectationes

in animo nascerentur. QuaproptEr ex ho

minum doloribus, miseriis, gemitibus, ingratis sensationibus, Deum summei bc num laetari perspicuum est. Quod dictu,

horrendum est & contradictorium. 'Respondeo i R. dolores illos & miserias quibus hominum genus conflictatur, pinnas esse peccati Nam revelatione com