장음표시 사용
31쪽
qubd haec conditio requiratur ad talem scientiam qualis est Logica. Contra: sic dicam esse sapientiam, esse artem dcc. Si a guas non est factiva, non est circa altissima: dicam haec non requiri ad talem artem qualis est Logica. Respondent distinguendo Consequens: ergo non est scientia proprie C. analogice N. Contra: nec quidem per analogiam,quia
si quis incipiat studere dialecticae potest
eam fere totam scire , priusquam jota de demonstratione audiat. Respondent retorquendo argumentum:
pro primo malleo non fuit alius malleus,&sic pro prima scientia non requiritur de monstratio. Contra:Mallo potest fieri ab que malleo, V. g. sundi potest, at nulla scientia sine demonstratione: nec valet sufi Cere naturalem, quia prima principia sunt fundamentum ex quibus talis artificiosus modus acquirendi scientias eruitur.' Respondent alij: Logica utens non est scientia C.DocensN.Contra: Omnes hae r rationes sunt deDocente & oppositum est i erum; tum quia Utens in materia Physm lea est scientia ; tum quia haec est per cle- monstrationem, hoc tamen non nisi pro- lpter consuetudinem tradendi admitto r quia, si tollas quae ad Metaphysicam peditinent, & demas ad dialeaicam doceti-
32쪽
tem pertinentia , ista Logica magna evanescet, excepto prologo, dc paucis alijs exercitijs, quae in viro periccto supponunt
Respondent alii, hoc esse Argumentum mmmune; Sed contra: quid communius Deus scit futura, ergo non hunt libere: dc 'tamen nullus Doctor hoc setis penetrat; utinam fundamentalibus alij serio magis
γῆcies I. Aristoteles, S. Aug. Scotus dicunt Logicam esse Scientiam, imb Doctor Sub: ilvit Argumenta Philosbphi Quaest. i. Universalium. Respondeo eos loqui de Utente, vel si de Docente intelligant, eos hoc passu non sequar, ut paucis inulta dicam. . Obiicies II. Propter quod unumquodq; est tale,illud est magis tale, sed propter Lo- sicam aliae Facultates sunt scientiae, eriapsa erit scientia scientiarum. Respondeo Distinguendo Majorem, si est denomin do C. si secus N. Nec dicas principium petiet quia quod est alters ratio es sendi tale, nequit in recto dici tale, V g.
33쪽
Instabis: Logica habet omnes Conditiones. Re pondeo, oppositum constare exprobationibus. , & plurima seruntur, quae de Logica Utente concludunt. Instabis ετ haec est Logica Docens : quicunque Vult facere demonstrationem, debet facere Syllogisimum persectum in so ma , & habere Materiam necessariam, sed dicendo: omnis Propositio debet esse Or tio , omnis enunciatio Categorica est Propositio; erg6 est oratio ; habet formam persectam, & materiam necessariam, e go sic dicendo facio bonam demonstrationem et sed hic actus est scientificus, ergo Logica Docens est scientia. Respondeo et transeundo Ma. Distinguendo Minorem et sed hic actus qua Utens. C. qua DoceuS N. Minorem, & Consequentiam; reflexe quidem fit , quod unus actus stub diversa ratione sit Docens & Utens, at in ratione Docentis nunquam est scientificus: EXem- iplifico: Concionator aliquis praedicat, ut lomnia fiant ab hominibus in NomineJEsu;
casu quo ille, & Concionem faceret in hoc fNomine, hoc non facit qua Docens est, sed qua Utens eadem monitione sibi antecedenter facta vel lecta. . Instabis: qua' Do ens est scientia, ergo stlutio ruit: Probatur, Antecedens qua Concionator meretur, & non qua homo, em
34쪽
M is se, ergo talis actus qua Docens est scientia. Respondeo. Negando Antecedens cum probatione , qua Concionator quidem concionatur, & ita Logica qua docens docet, vel est modus sciendi: sed tantum meretur per actum praedicationis importatuita obliquo , ita sere seres habet: deinde non fit comparatio ad meritum , sed ad
Obhcies III. Logica non est alius ex quinque habitibus intellectualibus , eri scientia. Respondeo, NegandoConsequentiam; quia ibi tantum habitus principales
enumerantur, non instrumentales. . Nec
dicas: etiam prudentia est habitus instrumentalis in ordine ad actiones morales,&tamen ibi allegatur. Respondeo hoc prudentiae esse secundarium, formaliter enim est virtus: at Logica nihil prodesset, nisi serviret scientijs, si desolaDocente loquar. . Obiicies IV. Logica actualisUten,p rit habitum Docentis, ergὼ si illa est sciem mtia, etiam Docens; actus enim generant habitus sibi similes: Antecedens patet,quia
per continuum exercitium in materia Logica , intenditur Logica docens. . Respondeo Distinguendo Antecedens ut supra, quHItens N. aliis etiam Utens in materia Physica hoc faceret; quaDocenS,
vel quia Eepe substrata Docenti C. sed Nego Consequentiam. C a Obih
35쪽
. 'M ao - obiicies V. Saltem hanc Conclusionem esse contra Scotum. Respondeo Doctorem non obscure Quaest. a. Univers insisnuare nostram: Vocat quidem Logicam scientiam,sed addit:scientiam communem eine, id est, quatenus materiae Logicae, Vel Physicae,vel alteri applicatu quati diceret, ipsamDocentem esse viam sciendi, at usam vel applicatam primb scientiae rationem habere. Si dicas,saltem analogice erit sciemtia. Respondeo non aliter quam impro
prid, in quantum est habitus intellectualis, qui est via veritatis,uel forma per quam scu
Ico: Logica nec est SpeCulativa, nec in Practica: sed Modus vel Instrumentum inserviens scientijs speculativis,& pr.cticis. Ita ex Professo contra terrentem ;Probatur primo, Aristoteles I. TOpic. C. s. distinguit tria genera problematum, alia i Speculati, alia Practica, alia utrisque am sminiculantia vel inservientia. Nec valet:
quod Respondent: per speculativa intelligi
pertinentia ad scientiam realem et praeter
quam enim quod insta docebitur :& Log, cam osse. redem; Contra est,quod idem Philo2phus dividat scientiam in Specta
36쪽
M arfruam,& Practicam, sed Logica non est scientia, emb &C. Confirmatur: inter speculationem & praxin datur medium per abnegationem utriusque extremi; sicut inter rationale & irrationale non rationale V. g. lapis, sed tale medium nulli facultati melius convenit, quam modo speculandi,
Probatur secundo : ex illo alteri ratis essendi tale: prout in praecedenti Quaest. deductum est. Si tamen licet in bono o dine digressionem facere, ipsam Logicam Utentem , quam defendo scientiam esse, Dico, simpliciter Speculativam et pro C lusintelligentia. Sciendum est ex Scot. q. . Prol. quod
praxis definiatur. Actus alterius potentia ab intelle5M,naturaliter posterior inteilectione, na tus elisi eonfirmiter recta rationi et vel si non
est actus alterius potentiae et saltem praxia ad eum Ordivitur , uti actus Theologiae ad amorem Dei ue quasi diceret Scot. cum Arist. a. Metaph. ille habitus est Practicus, eujus finis est opus, Speculativus, cujus finis veritas; ex quo vides ad praXim requiri primό, ut non sit intellectio, vel si est talis, habeat pro fine opus extra intellectum ; deindὰ dicitur naturaliter posterior iste ectio, , ut insinuetur illos actus tan- uim dici praxes, qui8raerequirunt lumen
37쪽
. intellectiIs: per quod excluduntur actus
vegetandi, . nutriendi&c. Nihil enim vota litum,nisi praecognitum tandem additur:
natus elici confirmiter rationi recta, ad e
cludendos. actus, qui quidem praesupponunt lumen intellecllis, sed non petunt ab
eo regulari V. g, motus primo primi. Neque curandum est qu6d RR. dicant, tam
tum non requiri ad praxim ; illi enim volunt, sive opus sit extra, sive intra intelle- . ctum, sussicere ad praxim ; Tum quia ipse
Aristoteles inquit: Inusiectus extensione sis practicis ; Tum quia actus intellectsis tenta dens in verum, sicut Voluntatis in bonum, nequit opus dici, nam Veritas operi Opponitur. Nunc
Probatur et qu5d Logica Utens in m teria Logica quam in gratiam temporum trado, & improprie Logicam volo sit scientia simpliciter Speculativa : Logica Utens in materia Physica, &Metaphysica est Speculativa; Ergo a pari. Confirmatur : quamvis sit habitus conficiendi Syblogisinum , ille tamen non est opuS, ne propter opus, sed propter veritatem , st, licet ut probentur regulae Logicae, Sc ut earum firmitas appareat: Ergo &C. Respondent aliqui: Distinguendo Comsequens, ergo est Speculativa simpliciter N. partim practica. C. Contra et illi. ita .
38쪽
confuse sua transscribunt , ut nec ipsi sciantandeDocente, vel Utente loquantur: stipponunt actum intellectus posse dici opus Sc. quae falsa sunt, & errorem cau*nt.' obhetes I. Losica Docens dirigit operationes intellectus: Ergo est Speculativa, vel Practica ς Probatur sequela: vel enim dirigit operando , S sic est Practica , vel absque opere, & sic erit Speculativa. Respondeo Distinguendo Anicedetis: dirigiti signate: C exercite N. Anteceden S.COII sequentiam. Instabis: ad stientiam Speculativam
sussicit , qudd signate dirigat: Ergo So.
Probatur Antecedens: quia Physica quoque signate monstrat, quomodo fiat co pus naturale. Respondeo Negando Antecedem , cum probatione; non enim diruegit quomodo debeat speculari; sed hunc modum a Logica habet, & illi conformi,
Instabis: Docens nihil operando versatur circa situm obsectum: Erib &c. ut supra, ct rursus exemplifico: Concionator qui praedicat quomodo debeat quis meditari, eo ipi non meditatur, imb Le- .pe nunquam, sed dat modum meditandi. instabis: cum Poncio: si Logica est directiva, erit Practica; quia est directiva Naxis. Respondeo Negando Assumptum:
39쪽
cum probatione, ex dictis, dicendis de spraxi, Logica amem dirigit tres mentis
Instabis: Aristoteles 3. de Anima: dividit intellectum adaequale in Practicum, & Speculativum , Ergo &c. Respondeo: loquens de habitibus principalibus: C. simul instrumentarijs N. Antecedens & illatum. obhcies II. contra digressionem factam: Logica utens operatur, iacit enim Syllo
rumum; sed operari est practicaret Erirc. Respondeo Distinguendo Majorem ;Operatur intellectualiter: C. iacit opus extra intellectum N. Majorem : sic disti Minore: Nego Consequentiam et sic
Instabis: Cognitio indica, & Theol gica est etiam opus intra intellectum, S t men Practica 3 Ergo licet Utens Logica
faciat opus intra intellectum , erit Practice. Respondeo Distinguendo Antec dens: &habentpro fine opus extra tute lectum scilicet Medicina ianitatem corporis; Theolosia amorum Dei: C.& habent pro fine Veritatem sicut proba Logica, N. Antecedens, ac paritatem. instabis: Actus intellectilis sunt quoquei pra es, ergo quemcunque finem habeat, erit Practica. Respondeo Distinguendo Antecedens et Actus eliciti, quales stini in Logica ἔ
40쪽
Logica: N. imperati, id est qui a volunt,
te imperantur , ita ut sint laude, vel vit perio, digni: C. & si talis Utentem ingrederetur , per accidens foret: imo de illi imperati non sunt praxes,si tendant in verit tem, sicut prouae regularum Logicalium in propria materia. Instabis: hoc non excipit a praxi, si quid tendat inverum, alias in definitione praxis
exprimeretur. Respondeo utiq; exprimi: Natus elisi confirmiter rationi recta: ubi per rationem intelligo prudentiam, quae Versatur circa opus in genere moris bonum,
Instabis: saltem secundum quid erit praetica. Respondeor sicut hom uictus dbcitur homo; & si quaeras potissimam rationem 3 dico praxim propriissimam esset quando opus est extra intellectum, de sinerine Veritate: quando autem est opus intellectiti sine fine veritate, ad huc eri propria praxis; quando est actus elicitus propter veritatem, est purissima speculatio; quamdci imparatus propter veritatem, adhuc proprie Speculativus est.' Instabis: ideo ars domisectoria est ctica,quia dirigit opus, fi , &c. Respondet Hermann, dc haec diremo est opus imtellectus N. non est. C sed quantum est in rebus inane, formalis directio est cognitio