Logica utens, sivè Disputationes scholasticae, super universam materiam dialecticam clarâ brevitate & magnâ claritate concinnatae, ... Authore P. Woltero Schopen, ..

61쪽

re judicium: sed tu quis est qui te ipsum& alios judicas i Respondes,sium S tatista,

Ethicus, &c. Lego historicam, oeconomi am tracto, Sc. ecce novum illud Dictionarium galliCum , qudd conscripsit More xi, tibi placet non vitupero, laudem me . . retur, inquit, si libri omnium combust i esi sent, opera Caramuelis sufficere ad restau- randam omnem facultatem, & tu inquis illum non habere judicium Caetera textus - habet. Hac ratione Augustinus, dc alii. Vocant Logicam scientiam scientiarum, artem artium, organum Philosbphiae, sed cum cavillantibus.. ObijCies I. Logica sicut scientia inflat: 'Ergo non est utilis. Respondeo Distini. guendo Antecedens,abutentes. Q alios N. . sic etiam Pharisaeis hona opera erant causa

Instabis: ad Colosa. habetur: quis vos decipiat per inanem Philosophiam, &, Greg. in C. Ia. Job, praeceteris fallaciam mundi ex hoc capite deducit; hinc multi abominantur Philosbphiam, imb dicunc multos propter eam damnatos esse. Respondeo,haec sano sensu capienda esse, non .

abominantur eam in se, sed in Studentibus lmalo fine, vel abutentibus ; dum enim lputant se reliquis doctiores, superbire inci- lpiunt, & in errores cadunt.

62쪽

Inltabis: Omnia vanitaS praeter amare Deum, & illi soli siervire: Ergo Looica praesertim viro religiosb, qui toti mundo valedixit, nihil utilis est, sed praestaret, si ille loco Studii meditationibus indulgeret; un- , de S. ranciscus Seraphicus jussit ut Fra

res sui ne hientes litteras,non addisicerent litteras: vide regulam; & quidam in sipiritu vidit diabolum eXultantem, eo quod audierat Seraphici Patris Commilitones incipere Philosophiae studere, ad promotiones aspirare, Sc pro i saepissime malus eventus Comprobatus est. Hoc est Emplastrum Ioeotarum. Respondeo: verum quidem este, quod siubinde summi abusus inde oriantur praesertim ubi 'nt multi nominales, ted hoc non obest intentioni communi, unde dico, si uilium hoc escte quoque causiam amoris Dei, praesertim si Religiosus ta- lis, cui S. MaterEcclesia mandavit studere uti toti Religioni, & quide utilior est obedientia intanta rerum vicissitudine, quam victima clevotionis privatae, quo fine Ecclesia textum regulae S. P. Francisci propter tempora, & ingruenteS haereses immuta-It, adeo ut ij, qui Vovent, ad litteram,ltudiis incumbant, sibi ecit enim sie, & suos Ecclesiae : Addo qucid non omneS mon chi habeant gratiam continub orandi

vel meditandi ; Ol si studium cessaret, vel

63쪽

M 48 negatio otiit quot insignes culturae s

querentur: iam factis credit Appollo. Obiicies II. Logica est modus altercam di , ut patet quotidiano exercitio schola sticorum, qui plerumque in altercationes deveniunt, & vla aut nunquam ad rei Veritatem pertingunt, nam quilibet suam sententiam, etiam conVictuS, Vult, pertuna iter se ostentando, defendere. Respondeo Candide : Hoc quidem d

facto iapissime fieri , & ingentes similes

abusus esse, non negotSeniati tamen, &modo disputandi praescripto in dialectica UtenteS, nequaquam abutuntur, sed ingenia acuunt, ct se expeditos faciunt, utu opus fuerit in Ecclesia Dei criminatores redarguere possint; quod Apostolus ad ubrum Doctorem Episcopum pertinere con- urat. Variis alijs effectibus honestissi is supersedeo, hoc jungo pro solatio multorum adagium, ubi uret studium, viget religio.

QUAESTIO III. An Logica hii Necessaria P

DIco : Logica simpliciter est necessaria

ad alias scientias, etiam partialeS, Perfecte acquirendas. Ita permiscue docetur .

in omni Schola contra juniores,praesertim Scotistas, qui indies plus & plus necessit, tem Logicae minuunt, dc dicunt eam esse

64쪽

. stantsim moraliter, id est ad expeditius h bendas alias scientias, necessariam: loquor de Docente, nam magnam illam, nullo

modo requiri, asseVero.

Probatur prim6 : nulla scientia etiam partialis conclusio deducta ex principiis evidentibus perfecte possideri potest absq; modo sCiendi, sed Logica est communis sciendi modus: Ergb,&c. Probatur Major, absque illo enim dubitatur semper. Respondent; absq; Logica vel Naturali vel Artificiali. C. necessarib,& semper Artifi- Ciali. N. Contra: absq; Artificiali nequit persecte possideri: Ergo, &c. Antecedens

Probatur: praeterquam qubd talla ex naturae lumine bene inferens V. g. totum es majus parte , ergo corpus capite, posset traduci aperito Sophista, & in actu exercito bonam illationem faceret, non diceretur perfecte sciens , ergo nec haberet perfecto scientiam; quia denominatio provenit a forama perpetud.

Respondent: Qubd talis adhuc perse-

sciens diceretur. Contra: perfecto scire est inniti principiis infallibilibus, sed his

inniti est hahere Logicam Artificialem, ergo abSque ea perfectὁ non sciret. Respondent: Absque Logica Artificiali non posse haberi ullam conclusionem Ε scien-

65쪽

seientificam perfecte, si talis conclusio est

remota a primis principiis naturalibus : C. si illis est proxima: N. Contra: nec proXima illis sine Logica haberi potest: Sic arguo, vel talis scit infallibilitatem consequentiae, vel non 3 Si secundum, non dicitur perfecte seire, si primum,praeter prima principia

habet vel infusam vel comparatam Log, Cam. Confirmatur: aliud non intelligo per Logicam quam cognitionem vel hab,

tum innitentem principiis infallibilibus, de

ex iis aliud sic inserentem. -

Respondent cum P. Ramundo Orths, Distinguendo Consequens: non potest ha- heri absque Logica Artificiali praeceptiva: C. scientifica: N Contra est: quod ibia praeceptiva sit proprie dicta Logica, unde Coincideret ille. Probatur secundo : Qubd nunquam iactum fuit in moralibus censesur impossehile, sed, ergo. Nec dicas : inserri neces sitatem moralem. Contra: eo ipso quod sciret conclusionem illam bene deduci, es set Dialecticus. Si dicas : Saltem posse habere exercite scientiam sine Logica, hoc gratis admitto , sed non debet dici sciens proprie. Confirmatur: ad quid alias omnis

intendens scientiam acquirere, ordinarie audiret dialecticam 8 Nec valet: etiam

Logicam Magnam, scientem enim dial incam

66쪽

cticam bene volo docere Theologiam, sequὸ ac Logicam illam. Obsicies I. Fuerunt varii scientifici pe secti absque Logica Artificiali, Thales

Physicus, Hippocrates Medicus, dc nuper idem dicebatur de famosu Pragensi Proiensure Schambogen Jurista : Ergo non est

simpliciter necessaria. Resipondeo: illos si vere non studuerint Dialecticae, fuisse perfectos in actu exercito : C. signato N. ,

Instabis : Illi fuerunt primarij Professores, ergo sciverunt quid, dc quomodo docuerint signate periti. Respondeo Breviter fuisse scientificos absque Logica acquisita,transeat, infusa: N. nec hoc est divinare, quia certum est, quod multi ratione bonae indolis divinitus concessae, etiam absque levi studio multa sciant. Deinde licet tales ab initio cum tali ordine non studuerint, V. g. apud PatreS; tamen principijs deducendi incumbunt, alias signate erunt Imperfecti, quid enim si tali negares

consequentiam. -

Obijcies II. Logica Artificialis fuit a quisita cum sola naturali, ergo possunt etiam aliae scientiae quae simi minus dissiciles ipsa Logica. Respondetur Distinguendo Antecedens: Artificialis inchoata: C. completa N. t Instabis : sicut termin, iuveruut ad fa-E a ciem

67쪽

uog sa elendam propositionem, haec ad modos sciendi &c. Ita cum Logica Naturali alia scientia incomplete acquiri posset, & haec Iuvaret ultr5 , donec persecte possidere tur , ergo a pari Respondeo Negando

Consequentiam; quia ipsa tota est modus sciendi, unde initiativi modi conduce-hant ad perfectum.

Instabis: Log:da Utens, Ethica Docens Physica Speculativa, & similes possent sine illa acquiri. Re pondeo Negando ALsumptum, Dialectica λla est modus sciendi, &Communis sciendi modus, nisi Utenti misceres illa quae ad Docentem spectant, ut frequenter contingit. Instabis r saltem aci sacultates practicas non erit necessaria. Respondeo si illae non stat scientisicae: GV. g. ad chirurgiCam , si vero utantur modo deducendi ex praemissis iniallibiliter conclusionem N. Obiicies III. L sica Artificialis est habitus ; BO non est simpliciter necessaria; quia habitus definitur facilitas: Adeoque datur tantum ad facilius posse. Respondeo prim5: Conclusio posset intelligi de actu

li; Melius secundo, habitus naturales esse tantum facilitates; Artificiales vero, &supernaturales simpliciter necessarios. Ee obtundo Thomistis : Lumen gloriae s.cundum ipssis per modum habitus abstitu-

68쪽

te necessarium. Respondeo tertio.Distinguendo Consequens: Ergo non est simpliciter necessaria siCut potentia: C. sicut am

totium sine quo nihil persecti N. consequentiam.

ζ, ijcies IV. Si quis haberet Profe

rem valde expertum, V. g. in Jure vel Medicina; j talis potest periecte instrui in partialibus, imb, dc totalibus, esib nihil habe..' ret de artificio Logicae, eri nequidem moraliter est necessaria. Ita fere Poncius ueProhat Antecedens: Talis Prosetar posset ipsi haec ita evidenter ostendere, ut omnino non dubitaret 3 nam, de posset ipsum in struere, quod evidentia illationis consiste et in principiis naturalibus: actum de orami, is nuti: Eri&c. Respondeo Negando Antecedens: ad probationem dico, talem discipulum exercite quidem hic, &nunc illa retinere, posse quoque propter talem semilogicam semiscientificum dici; sed eo ipso quod evidentiam illationis bene penetraret, esset Logicus. Haec ad Laudem Dei unius, & Trini, Nominis JESU,& Immac. Conceptionis exaltationem, &omnium Sanctorum Honorem conscripsi, licet Utentem docui esse impropriam Logicam , tamen me taculi moribus conformabo , & exercitio ponam, cum adhuc supersint partiales Docentes, in Nomine

Domini. E 3 T

69쪽

TRACTANVS L.

In Isagogen Porphyrianam. ARistoteles Philosophiam potissi

mum in ordinem redegit: sibi aeternum nomen Philosophorum Principis comparavit; inter alia scri-'psit organum decem Categoriarum quod Metaphysicae partem ponemus; hic vero ob difficultatem in illo ONgano repertam , a quodam insigni Philosopho nomine Porphyrio f Etam, introductionem pro compi tiva nostia terminorum tractabimus ; Porro ab Authore suo haec manuductio, id est Isagoge, vocatur Porphyriana: in qua sit

De Inioersalibus in communL

A Gitur hic de terminis universalibus, ue. 'singuli comprehendantur; atque ita facilis fiat proba doctrinae circa Propositiones; ac ultimate formam Syllogisticam Supponuntur autem de Distinctione Fo mali in Metaphysica dicenda.

70쪽

T Ico': Quod detur universale id est nai tura ita multis. Ita commmiter Philosisphi, contra Veteres omnem sciemtiam negantes ; ac contra Nominales

quorum Princeps fuit Ocham ordinis Minorum Conventualium , Discipulus Scoti) qui solas voces univerbiium pon bant: re tamen beta visa, moderni mulo hi plerumque Veteribus ac Nomio libus potius subscribunt, quam quod defendant genuine universales naturas , ut colliges ex Quaestione tertia, & Disp. de scientia , tractatu sequentiu interim pio intelligentia hujus materiae. Sciendum est, quod UniversMe aliud sit remplexum, dc est Propositio quaedam , ex qua plures sequuntur, V. g. me: peccatum es malum 3 ex qua sequitur ira est mala, ac dia est mala; invidia &c. De hoc hic non agitur Sed de alio, quod dicitur inrem seorum, & est nomen, dicens ordinem ad plura, quod cum varijs modis fiat ; hinc universale incomplexum aliud est in Anmean-ri, id est quando unus terminus plura significat, v. g. Gallus et Animal rationale , di irrationale Aliud in Musando, id est res quae omnia, Vel multa saltem potest causa-