장음표시 사용
281쪽
Commentarius Hissorieo heologieus. assin Asia praesertim, qui Arii Antonini Proconsulis, Christia.
nos plusquam Scythica crudulitate persequentis, tyrannidem deterruerunt non minus , quam defatigarunt tem pari. ter lateat, 'Imperantibus: Antonino Pio , & M. Auresio, Plures terris Martyrio ereptos coelitum numerum auxisse pNisi sub his passos Ecclesiae fasti memorareut Iustitium, Pol P
carpum , Telesphorum, Pium, &adios innumeros, quos ea ciis populi suror , Sc Praesidum rabies Martyrii palma decor vite nonne Iiistini Martyris, Philosopho vere dignum opus, Apologeticum I. Tertulliani, ac Eusebii Caesariensis in Pro nato Hist Eccl. l. s. testimonia satis superque forent ad se denduin eb temporis orbem Christianorum sanguine fuisse
cruentatum At vero eccur in suspicionem vocantur Acta Martyrum, quae horum Imperatorum praeseserunt edicta fdicam in caussa est non Martyrium ipsum , neque Mart xii tempus , sed in tabulis expressa edicti vox , qua denu tiatur aperth ab his Imperatoribus de Christianorum caede
profluxiste edictum. Enimvero adhuc sub judice lis est, an quid huiusmodi a Trajano adversus Evangelicae legis prosec
ores emanarit. A nefastis edustis plane temperasse Traja- num pro certo statuunt odericus Raynaldus in Comp. A ral. Baron. ad annum Christi loci. n. 8. Tillemontius tona. a. annot. s. in Persec. 'Trajor. , & alii recentiores: Trabanus , qui pest Nervam imperiis te it, uuliis nefastis 'edicitis pacem Eecksiae turbavit . F ateor momenta non bifirma huic sententiae patrocinari s sed fatendum simul adversus eamdem grave timuere negotium tot Martyres, quos non urbium Praesides , at ipse Traianus in Armenia , Antiochiae, alibique morti addixit s & in primis illud anno Christi Ira . uti Patmus, vel Io . uti Bamitius, vel tandem io2., ut alii ops citur Τraiani ad Plinium Bythiniae Proconsulem rescriptum, quo ipsi mandat Christianos inquirendos non esse ; si de seris rentur , puniendos ; contra quam iniquissimam sentetrita ui excandescens c. ao. libri Apologetici Tertullianus ita dii si ira git: O sententiammeeessitate cimsesami negat inquirendos ut ismore res, ct maudat puniendos innocenter Pareis,st saevit, dis urat,st animasiretis. Did te ipsum censura civeumvenis Si rimnas,eνν
non insutias fF non inquiris cum non er asseisies Porro gravia
282쪽
quidem haec sunt adversiis eos, qui contendunt nullis edici isa Trajano persecutione lacessitam Ecclesiam Dei, uti dicebam, ea tamen , quae non contemnendo responso , quod non est hujus loci asterre , possunt dissolvi, adeoque & inserti non satis constare , an germanae haberi debeant tabulae, quibus his Edictorum contra fideles sub Traiano vox legitur inserta . Certior autem res est nulla id genus fuisse per Antoninum cognomento Pium sancita. Disertε c. s. l. Apolog tici hoc perhibet Tertullianus ; perhibent & alii antiquioressim mo adeo in Christianos nullam edixit Iegem , ut decimum quintum imperans potitis emiserit decretum , ne deinceps in Evangelicos homines Praesecti , aliique Magistratus de virent eb . quod Christianorum sanguini Tmpius ex Pivata rabie effuso , acceptas reserret , Imperator horrendas clades , quae per illud tempus occidentem, aeque ae Orientem fit nestarunt. Simile decretum Imperii anno M vel 4 in gratiam Christianorum vulgavit M. Aurelius, Eu- sebiis Hist. Eccl. l. . c. I 3. referente. Pomo de his hominitar plurimi Provinciarum Rectores Diso Patri no=ro seripserunν , qui ι ille rescripsit, ejusmodi homines nalia molestia assisiendos, nisi forte at quid eontra JMum Romani Imperii morini υλdeantur: nec toto ipsius imperii decursu publicam ullam imgem in Christianos constitutam tradit l. c. idem Tertulli nus , & opInantur in Compend. Annal. Baron. ad anniinars odericus Raynaldus, Tillemontius tom. 2. & 3. Her 'mant Hist. Conesi. tona I. c. ς8. Quae vero, ipso imperante, incubuit Christianis tempestas I fertur aut iussu Lucii Veri, quem Aurelius acciverat imperii consortem, suborta, inscio. planὸ Marco , i a quorum suavissimis moribus alienum erae caedibus pugnares aut si qua, ipso conscio , instituta fuit in novae Religionis sectatores persecutio, quod suadere vide tur certamina Martyrum Viennensium , & Lugdunensium . in Epistola ad Ecclesias Asiae , & Phrigiae data , nec nota Metaphrastis ad diem i Maii, Se Surii ad eumdem diem assertiones praeter testimonia alia multa, ea profluxit a privato, noni publico ullo edicto , quemadmodum in aliorum Imperatorum persecutionibus contigit. Haec an in advertit Tuia - lemontius tom. a. annot. 13. ita a. Iustin. qui Aurelii Immeri
283쪽
Commentarias u lorico-Theologicus. 26 I anno quarto conscriptaru in Apologiarum veritatem sanguine suo consigilavit, & cum aliis animadvertunt pariter moGlaudati Scriptores, ubi de Aurelii rescriptis memineruntis Circa alia Sanehorum Acta, qui etiam dies extremos Ma tyrio non objerunt, sincera, aut supposita dijudicanda, haec prae oculis habetor Non eontinuo alicujus sandritatem e Iora. tam esse , quod apud aliquas gentes i e tanquam Sanctus eoiatur Similiter eerta ui fiam non promereri in Sanctorum Actis pro- dudium faeIum eo, quia potuerit contingere , aut a nonnullis Seriis pioribus asse atur, quemadmodum uti falsum explodenaeum non
esse , quia aliquos nactum fit impugnatores, aut multi de V sta vini. Si privatae alicujus nationis de Sancti cujuspiam beatiatate sensus seret huic Coelitum numero verἡ adjungendo , quot impios, quot a vera Religione devios, & in Inseris perpetuo cruciatos non haberemus, in quos cultus noster exe
ceretur Execranda Dioscori, Nestorii, Acacii, Iacobi SPri , Eutychetis, aliorumque nomina orientem penε totum in sui venerationem traxisse quis ignorat 'Notae sunt orientalium Ecclesiarum, quae Diptychis tanquam sancti Acacii,
a quo suerant seductae, nomen inseruerant , cum Ecclesia Romana lites, eo dediustae, ut Euphemius Constantinopolita- nus Episcopus exauctorari meruerit, quod infaustum hujus Haeretici nomen publicis tabulis eradere detrectaret. Adhuc in phtorum Liturgiis nefarios Severum,& Dioscorum inter Sanctos recenseri, atque invocari tam certum est, quam quod maximε: Nune , Domine , haec habet Cophius celebrans, ex praecepto Filii tui unigenita communicamus memoriae Sandiorum Doriam , qui tibi placuerunt ab initio , Patrumque nostrorum , Sanctosam Patriarcharum Eυangelissae Maret Apostoli, erMartyris, Patriarchae S. Severi, & Doctoris nostri Dioscori, S.Ioan. ChrIsostomi, S. Athanasi cte. Nec alia indigna προ tenta horrescens miratus est occidens in rei igioso cui tu, I, minibus delato, qui tartareis spiritibus vexabantur . Ut aliis, Parcam et qua in veneratione apud suos non habentur Joannes Hus , & Hieronymus de Praga Certε iis titulis decoratur in Historiae Bohemico Ecclesiasticae monumentis anno MDLUII l. vulgatis Nor imbergete Ioannes Hus , queis majores Evangelicae legis Heroes vix a nostris decorantur. Qtra Diuitigod by Cooste
284쪽
26a De Diti no Ofilo sanctitate illustris apud ipsius errorum sectatores non colitur Lutherus p Certe passiin magis ex intemerata vita distinistis caelitibus in horum plagis accensetur , gloriosis adeo praec niis assicitur , ut stomachum moveant, & bilem . Legatur pro multis Elias Uejelius, qui fronti operis sui hancria , ct necestate Reformationis Evangeticae per B. Lutherum intiauratae, inscriptionem apponere non dubitavit . Uerum ne in nationum extra verae fidei portum aberrantium sensu ini-mOremur . Quatrium etiam particularis in Catholico Orbe gentis de ali ujus sanctitate sensus a vero possit abesse , ac saepius absit, declarant doctissimi viri, atque in primis Comcilia , & Pontifices Maximi, qui saepius intercesserunt oblato in aliquibus locis Sanctorum quorumdam memoriae cubtui , quod incertum plane esset , an talem venerationem promererentur 3 certum aliquando esse ipsa indignos. Concilium Carthaginense V can. I . Episcopis injungit, ut autaria evertant , quae passi in per agros , & vias memoriae Martyrum constituta occurrunt , aut saltem pro virili curent , ne populi illa loca frequentent, superstitioi ibus devincti a di rationem subdit , quia per somnia, ct fler inanes
quas revelationes quammlibet hominum , ubicumque constituun-δur altaria, omni modo reprobaMur. Noverat Anglorum Ap stolus Augustinus meram gentium persuasionem non esse veis
Me alicujus serustitati adstruendae: ideoque inter plures interrogationes, de quibus M. Gregorium consuluit, nona est de quodam Sixto, cujus sanctitatem ab Anglis, publico pr secutam cultu , non satis sibi notam dixit , cui respondot Gregorius , ipsius in rem hanc depraedicans prudentiam , dein jungit, ut Arur , in quo praefatum corpus jacet, modis. omniauo obstruatur, nee permittatur Rosulus incertum venerari l. I a. Ep. 3 I. Quod si nunc temporis universa Ecclasia plurimos recipiat Sanctos , quos olim particulares tacitum Ecclesiae Sanctorum suorum albo adscripserant: non indeta inen conficitur, ceditam suisse ipsoruin beatitatem c essem, quod privatis nationibus profiteretnr 3 alioquin particularibus Episcopis, Synodis, populorum suffragiis, unde Sam horum Canoni Eatio antiquitus profluebat, tribuendum iacile esset aut inconcussas
fidei vetitates statuere, cujusmodi a pluribus habetur rite
285쪽
peracta Canonizatio, aut saltem aliquod in Ecclesiam in. ducere , de quo suspicari impietatem saperet, atque Haeresis in serret suspicionena. amobrem alia de causa particulari Eeclesiarum Catalogo insertis Sanchorum nominibus, &ab. liniversa modo Ecclesia receptis, improbitatem sapit cultum denegare, atque de ipsorum certa gloria dubium movere, nimirum ex ipsius Catholicae Ecclesiae consensu , & approbatione , quae accessit, vel dum per Eusebium , Bedam , Wandalbertum, Usuardum, Adonem, Notherum collectos particularium locorum Sanctos ita adoptavit, ut omnibus fidelibus propositam voluerit ipsius beatitudinem , vel dum
particularibus decretis eniXa est, ut alicinus sanctitas a toto Catholico orbe agnosceretur, ut prae aliis contigit in Ioanne Chrysostomo , cujus memoriam Romana venerabatur Emclesia; contra vero urgentibus Theophilo Patriarcha, &Arcadio Imperatore, viris sanetissimum virum Alexandrina
Ecclesia devovebat una cum Episcopis AEgypti, orientis, Bosphoris, & Thraciae, quorum communione occidentales Episcopi abstinuerunt, donec sanistissimi illius Doctoris nomen in publicas tabulas ab iis Ecclesiis tandem relatum auis
In Heroum religionis nostrae Historiis conscribendis mul. torum licentia eb pervenit, ut gloriosissimis hominibus non modo quod verum laudi dare, sed etiam quidquid potuerit mirabile , atque commendandum ab ipsis operari, reipsa peractum assirmare non dubitarit . In miraculis adstruendis id libertatis multi sibi pariter vindicarunt, rati religionis esse
divino operi prosectum adiudicare, quidquid potuit divinitus contingere. At verb utrumque hoc Scriptorum genus de veritate juxta ac de Ecclesia , & Divis ipsis math meretur, vel tandem affectui suo nimis indulgentes, vel salsa pietate adducti posteris tales Divos delinearint, quales esse potuerunt , atque divinae omnipotentiae specialia portenta nobis transmiserint, quae genio suo arridebant . contingentibus nullam veritatem necessariam inesse Logici tradunt , &peia sinis ratiotinari , qui factum aliquod ideo mere inferret , quod fieri potuita non repugnabat , ipsorum documentum est. Sand neri potest sitos in Articum, An tarticumqtie polum
286쪽
nobis adhuc incognitas regiones lignis nostris adiri, numquid propterea licebit ulli has per nostros jam cognitas assit- mare,' Fieri potest quosdam ex barbaris Regibus, ad quos α. postolici viri pergunt, Christi vexillis nomen dare: num id circli licebit eos Evangelii asseclas jactare Non indignamur itaque mirabiles nobis exhiberi Sanctos, si,quales esse voluerunt, exhibeantur: irascimur quidem eos proponi, qui esse Potuerunt, non voluerunt. Similiter non de Delesiasticis Scriptoribus conquerimur, qui miraculorum maiestate fidei
nostrae autoritatem conciliane, sed qui suspectis, & falsis
ipsius veritatem obscurant potius , quam illustrant: Hac in re judicio opus, ne in errorem trahamur Divorum gesta pedicurrentes, & divina miracula lectitantes : non enim prudentis est in hujusmodi historiis factum Omne pro certo excipere , & qiiaelibet vulgata miracula probare simplicitatis est , nulla impietatis . Ratio nos docet hisce in rebus praeter ipsius
facti, aut miraculi contingentiam esse ad examen revoca
da indicta , & circumstantias aliquot veritatis plerumque comites, aut inimicas : his iusta trutina libratis , licet fidem narrationi vel addere; si eae sint, quae raro falsitatem habeant ad unistam 3 vel detrahere, aut certE suspicari, ubi eius rationis illae existant, quae plerumque veritati conjunctae non sint. Quantus essem, si ad particularia descendendo ponderare subiret, inqtio, & a quibus fuerit hac in re peccatum. Ne verb aut invidiam Scriptoribus, aut legenti fastidium creem, ab his temperabo, ratus operi suffciens pretium futurum, si accuratiminorum Censorum testimonia Τuaedam proserantur; unde innotescat his suspicionibus, &allaciis non vacare Ecclesiasticos Scriptores. Canariensis Episcopus Melchior Cano I. XI. de locis Theologicis: Meis. Ita Christi, ait, bi vehementer incommodant , qui rer Divorum praeclari gestas non se putant tgregie exposituros, nis eas sciis , ct revetitionibus , ct uraeulis adornarint. Da in re nee Christo Domino hominum impudentia pepereiis quin quod in aliis DAis D.
Gitavit , idem quoque in Christi, θ Matris historia θνuenda fa-eeret, ct pro humani ingenii levitate multa vana , ridicula com.
minisceretur. Et paullo ante: Didam assectui suo nimis indui. yyt , ct ea scribunt, quo almus scribentis dictat, non verisas,
287쪽
- Commentarius Historis-Theologkas . tales D; ι quandoque nobis exbabent, quater Diui , ct flpossent, est tamen noluisent. Mabillonius tom. r. de Studiis
Monasticis cap. 8. Non multum in enaeum innumeris propemo-dam narratiunculis, quas plerique Recentiorum congerunt .n d scriptione vitae quorumdam Sanctorum. Non secus expostulant
Bellarminus , Fleury , Tillemontius , Bailletiis, & alii Neo.
terici, qui, ubi per otium liceat, consulendi sunt. Hae enus exposito error alter affinis est , admodum in in . caelestium civium historiis cavendus. Putant aliqui salsum sibesse non posse alicui saera, immo neque de illo fas suspie ti s quod ab aliquibus Scriptoribus reseratur. Vae tibiarden. tibus hominum votis semper, at ispe frustra expetitae veritati,
ubi nihil suspeetum, nihil confictum esset, quod scriptis comis
mendatum. Scite more suo nos docet Stagyriia,contra omnem proserentem sermonem non oportere esse sollicitos: mendaces
in veritate libranda esse filios trominum sacrae paginae produnt, eruditque experientia ipsa saepe scientes, saepius nolentes hominibus imponere homines . Qiiamobrem etiam si ut plurimum pii suerint sanistorum vitae Scriptores, homines tamen ι &proinde non sine delectu, quasi ab omni falsitatis suspicione aliena ipsorum dicta excipienda. Nimia credulitas ι &praepostera religio in caussa suerant Scriptoribus multis, ut dubia, & falsa pro veris posteritati commendarent. Religione tacti quam plures Ascetae, ac Coenobitae , ut miracula vulgarunt, quidquid aliquam hujusmodi speciem praesea serebat, ne injurii coelo serent, & hominibus, illi accepta non referendo, quae poterant referri; his divina, quae si bicerent, prodigia occultando . Nimia credulitate salsa veiaris immiscuisse notantur multi, quos inter, ut ut eidem Religiosae familiae nomen dederint, Vincentio Bellovacensi, atque Antonino non pepercit Melchior Canus l. XI. de Locis Theol. c. 6. De Vincentio Bellovacensi, ct Divo Antonino liberius iudicio , quorum uterque non tam diait osteram , ut res veras , certasque describeret , quam ne nihil omnino praeteriret , quod scriptiam in schedulii quibuslibet reperiretur. Ut igitur albeujus, vel sacri historici narrationi autoritatem adiungamus,& fidem, severiores Critici animadversiones tradunt, & le-
288쪽
ges quasdam, quae omnes ubi in unum conveniant, vix as sensum relatis ut btrahere licebit. Praecipuae sunto : Si prindentiam ingenii severitati adjunxerit Scriptor . Si monumenta
illum tittierint nulla , quibus adseruendum usus. Si nulli pariti prae sero appareat addictus . Si is illis meminerit , quorum cel occulatus, vel ex auditu fuerit testis. Quod quidem postremum eius apud eruditos momenti habetur, ut hoc potissimum instructi Fleury , Tissemontius , Latinoius, Mabili nius, Dupinus, Bailletus ad criticas suas elucubrandas a cesserint. Investigandum est, ecce tibi aureum Mabillonii inde Studiis Monasticis tom. I. c. 8. monitum, num Autor Synchronus sit, num Autograpbus, an Amans no .... Enim
ieris si cetera fini paria , pluris facienda est coaesi hominis opinio , quam alterius recentisris. Iaem tanquam praecipuum rei hujus scindamentum jecerat Baronius apertὰ docens , flocci habendum, quod a recenti Scriptore de rebus vetustis sine alicujus antiquioris autoritate profertur: unde laudatus Conis
gregationis Maurinae scriptor Mabillonius eodem loco haec praescribit: Si nee ejusmodi Scriptorer, nec qui undus, aut dulia
eis seculi intervallo sucersere, gessum aliquod innuant , di nihilo secius Iustoriographus aliquis recentior nullo testimonio , veIautoritate innixus, id temere ableverasse audet, tunc quidem parsi pendendum erit; secus enim ampla ad errandum , aliosque fallendum via sternereturia Sed, & ab altero excessu hac in re declinandum . Putant aliqui eximium peregrini ingeni specimen se daturos 3 si iacto cuilibet intenderint litem , aut etiam apertae falsitatis illud traduxerint ideo, quia ipsius veritas vel uni Scriptori fictilia sit, aut si specta. Verum ut summae impudentiae est
facta quaelibet cuivis autori probata admitteres ita temeritatis ea omnia improbare, quae aliquem habeant impugnatorem. Quid maxime verum invenias, cui bellum Scriptor aluquis non denuntiarit Non inficias tamen iverim aliquando paucis, aliquando etiam uni audiendum Scriptori, qui reliquorum agmini, factum aliquod adstruentium refragmtur, ubi eas pro se attulerit conjecturas , & momenta 3 ubi assirmantium argumentis ita secerit satis, ut conficta me
289쪽
Commentarius Historico beoAgitur .rito statuatur narratio. Inter relationum varietates cavendum
est , Mabillonii accipe documenta , ne ab tiberiori Amtaxat Anctorum copia allisamor , sed potius ab ipsoram merito, oe graritate ; multoties enim si , ut gravis , periti, atque Fnceri Seri. ptoris auctoritas, centum aliorum minoris fisi testimonio fit praeferenda, qui nimirum absque matura discussione, ac diligenti ν rtim examine, Hi succedentes subscripsere. Et sane peregrinum
itinam inter Scriptores foret coecorum instar ab aliis trahit Quot occurrunt, qui obvia quaeque vel vera sint, vel conficta, nulla habita animadversione , adoptant ideo solum, quod typis inveniant commendata. Miserescit severum Cruticum Melchiorem Canum sacerdotis aevi sui levitatis , cui
persuasi mam esset , nibil omnino ese falsum, quo emel typis fuis
seι exculsem . Nobisque Ecclesiasticas , ne de prophanis lo. quar , historias percurrentibus non unum se se talis levitatis exhibet exemplum in hominibus , qui fama etiam non pla-nE destituti relationes suas vulgarunt. Testimonium dicet
in primis vulgata de Ioanna Papissa fabella. Primi nefarii
huius commenti assertores aliis audiunt Marianus Scotus,& Sigebertus Gemblacensis monasterii alumnus , aliis Martinus Polonus e Dominicana familia Scriptor. At vero a Mariani , & Sigeberti M. S. S. Codicibus procul abesse narra tionem istam testantur post accurratam inquisitionem Aubemtus Miraeus , Leo Allatius , & Heterodoxus licet, David Bion dellus , eamdemque desiderari in Martino Polono diser-th a firmat praeter alios Andreas Victorellus in Additionibus ad Ciacconium. De Ioanne P. Foemina figmento haec scribens: Vet a MyS Martini Poloni exemplaria , ct incorrupta ex iiseusa, nullum verbum de Pan. Foemina . inicitaretire porro suerit tanti figmenti primus inventor, illud certum saeculo XU. fabulam istam adeo pro vera obtrusam per Catholicos Scriptores ideo, quia lecta sollim exscribendi, non an vera simul
investigandi, abusus obtinitisset, ut sexaginta,& ultra non infimae notae autores ab ea iacile numerentur , usque ad ultima nostra tempora, eum viri doctissimi Baronius, Bellar. minus , Sande rus, Pan uinius, Echard , Leo Allatius, aIlicite adversus oblatrantium Haereticorum objurgationes in
290쪽
Ie consutam sabellam exsufflare aggressi sunt, atque hoc ita feliciter, ut ad falsitatem aperiendam nihil ultra desiderari reliquum fecerint. Ejusdem Scriptorum evitandae credulutatis argumentum aliud rei nostrae congruentius exhibeant
Ursulae, atque Cyriaci cujusdam Pontificis narratio. Iacha. tum de Cyriaco Pontifice cum Ursula, & undecim mille vim ginibus iter, atque Martyrium in vulgus obrepsit ex revolatione S. Elisabeth primae Monasterii Schonensis Abbatista. Huic a sarculb XII. eam fidem adiunxerunt Scriptores plurimi, ut pro certa scriptis commendarint, nulla habita investigatione , Ursulae, atque tot sociarum clade , nec non Cyriaci ante Pontificatum Antheri dignitate. Quanta podiro Martyrii istius , atque Pontificii culminis in Cyriaco falsitate laborent Acta , facile praefati Scriptores deprehendis. sent , si argumento tam infirmo haud freti, de veritate in. quirenda magis suissent solliciti, uti recentiores nostri Critici, quibus incredibilia, &fabulosa adeo haec visa sunt post
accuratum rei examen, ut Cyriacum hunc a Pontificum C talogo plane explodendum evicerint, & tantum sociarum agmen ita a verti exorbitare demonstrarint, ut non immerito a Sirinondo, & Valesio contendatur non nisi unam Ursulae martyrii suisse comitem, quae nomine Undecimilla erinrandi ansam praebuit Ecclesiasticis Scriptoribus, atque Ma tyrologiorum Amanuensibus , unde divisis vocibus indic
rent, quod una erat comprehendendum. Interim ver5 antimadvertendum est aliquando a sumenta etiam gravia a severo Historico produci a non est e fidei prorsus adimendae ab aliquo facto , quod longaeva sulciatur traditione; sed acquisito diuturnitate temporis jure deturbari solum posse perea
momenta, quae illius falsitatem plane demonstrent. Quod est ad Scriptorum de aliquo facto, aut miracula silentium t juvat in primis monere depromptum ex ha taciturnitate argumentum negativum appellari, & perfeci uiri aliud, aliud, ut ita dicam, imperseel una esse. Persectum negativum argumentum dico, quod ex omnium autoriim, qui vel eadem aetate, vel proxima illi, cum factum contigit, scripserunt. Qitanti ad explodenda facta multa pro veris habi