Contradictiones, dubia, et paradoxa, in libros Hippocratis, Celsi, Galeni, Aetii, Aeginetae, Auicennae. cum eorundem conciliationibus. Nicolao Rorario ... auctore

발행: 1566년

분량: 686페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

141쪽

Quod etiam habuit libro 3. de Ratione uictus

in morbis acutis com. 61. de febre ardenti loquutus, his uerbis. Quo fit, ut ex febre ardenti laborantibus, his tantum opituletur, qui sine tumore, uel flegmones, uel eris pelatos laborant, feruente in ipsis, per totum corpus, bile. In pleuritide itaque, quae inflammatio est, dum dolor adest, qui materiam in loco parti mcongestam , partim quoque & adhuc fluentem, indicat; non autem iam eductam, atque

euacuatam, balnea minime conuenire credendum est. Si nullo itaque alio die, multo minus quarto, competere possunt, quum minime credibile sit in quarto concoctionem iam esse peractam, corpusque ipsum, noxijs succis

euacuatum.

Qv EMADMODv M in libro de renum assectus dignotione, atque medela,non alia ratione quandoque in renibus infammatis, ante uenasectionem . reliquam corporis euacuationem, propter doloris immanitatem, balneis UM esZ, nisivi lotio, quod iurenibus nocuum est, euacuaretur; balneorum i usam, tum commodum esse asperat, quum dolores e crutiant, materia autem exigua sit, atque per urianas 'cile educi queat;haudsecus in pleuritide ueritatem habere poterit Hippocratis dictum, balneorumnsum, pleurericis doloribus sedandis commodum esse, si tamen dolorem imum, ingentem quidem esse, ab exigua tame materiasieri suppoquerimus, ct qua

142쪽

ros CONTRADICTIO NAsper cutis meatus liscile discuti, atque resolui queas ipsos meatus Alatante balneo, dolorificamini mat riam exhalare 'ciente; alias, pleurreicis, Aropter inflammationem costas subcingentis membrana, eadem ratione, nocua sunt balnea, qua, or reliquis in-sammationibus aduersantur ; quibus nullo pacto admouenda, nisi euacuato prius corρore; quoniam

cim 'ctum fierit, assenus membras fluxionem pariunt auctore Galeno a. Aphorismorum sedi. com. 46. oesect. T. com. a. ac libro q. de Tuenda valetudine ad calcem, nec non 2 libro tertio de 'Matione Listiti in morbis acutis com . 6 et . atque alibi si

quentissime. Vel dicamus, quo Hippocratis tueamur aecla ; per balnea , humida fimenta ipsum intellexisse, qua pleureticorum dolori, multo solent esse commodo. Vel etiam dicere ita possumus, balneis Hippocratem in pleuritide, non quocunque tempore

usu osse ;sed cocto iam morbo, ad stutorum, quae

in thorace, atque pulmone continentur, expurgationem , quo tempore, ipsa, maxime confirreposse, te- Iiatur etiam 9 alentis libro 3. de I atione uinIus in morbis acutis com . 6 I. his uerbis. Expositum e IE quoque, quonam pasto , coctis morbis, ptisana mi uelit, quo tempore Giam balneum sine periculo con-ccditur,m pote, quod, ad putorum, qua in thorace,

ac pulmone continentur, expurgationem, maxime

constrat. His itaque existentibus conditionibus,balnea inpleuritivi congrua esse poIerunt .

143쪽

HIPPOCRATIS.

XLII. PLEURITIDE in ipsa, uentris prosuuia cauenda esse suadet 6. Aphorismorum sectione, aphorismo I 6. qui ita habet. Α morbo laterali uel peripneumonia habito, alui profluuium superueniens, malum . Quod ab ipso etiam repetitum esse u i detur libro primo de

Morbis his uerbis. Aluus turbata inpleuretico, aut peripneumonico,aut suppurato, malu .

Galenus quoque idem tenere uisus est in Introductorio, ubi de pleuriti de egit, inquiens. Guenda uero in his sunt uentris proflui a. Cuius contrariu in libro de Coacis praedictionibus scripsit Hippocrates; a pleuriti de facta in febre, quibus aluus multa, aquosa ac biliosa egerit, hos alleuari asserens. Quod etiam inserius comprobasse, atque affirmasse uisus est, ubi in hunc modum habet. In doloribus

pleureticorum, commodum est aluum molli ri, sputa colorari, strepitus in pectore non sieri; urinam bene procedere; his autem contraria, difficilia sunt ; itemque sputum dulce s

ri . Quam sententiam etiam Avicenna amplexus est siccunda primi doctrina prima, capite octavo, de complendo sermone, de dispositionibus aegritudinum lientcriam, pleuresim sanare scribens. non semper itaque uentris profluvia, in pleuriti de cauenda sunt. PLEYRITIDE inlsa, pro uia ventris pror

144쪽

oo' eo NTRA De Io Nissus cauenda sunt, quoniam complicata assectionu existunt, atque inter se non parum dissirintci . aluit nanque pro luuium, dulcia atque relaxantia nora expπιt s morbud uero lateralis, maxime ea exposit, atque adstringentia renuit. 'Mesponsio autem, Jeu resolutio contradistionis ex Galeno elicitur eode- Dco sexta Aphor morum sectione com. decim'sexto scribente . mediocri morbo laterali, pro uim alui superueniens, interdum prodesse posse, ratione euacuationis , ct maxime cum cotitionis signa apparuerint ; neque ades timor, sed morbus est citra perιculum , sicus autem si far non absiquegraui aegrotantium discrimine, id esse potent. Qua re degrauis , non de mediocri pleuritide, atque peripneumonia Hippocratem uerba scisse sexta se phor morum sectione ex js connat, qua Valenus in commento re censa, inquiens, uocem eam , idest habito.

idem quod βιαζηύνω inseare, quod uexari,ctintinera, ac uiolenter a cisigniscat. Nequesecus

quoque uocem hanc interpres aius e isemone quarra, commento M. Valenus ubi habes Hypocrates .s υπο πυρίου ἔχω ον οιδήμαωρο ἐοντος D τῆ φαρυγ- ιπν 3 εξωφνης επιςη θανασιω . hoc est . si a febre hahiro, tum/re non existente in frucibus strangulatio repente superuenerat etale ; grauissimam anginam, Merbo , indieans. Quod uiam Celsus li- έ -2. capite sexto .aphorimum explicans, assi - nauit, quoniam sigraura fuerint hac, atque diam

145쪽

I o C 'O et estre, iecur, per consensium earum partium, respirationi desermunt, aft, etet propter imbecilluarem, alimentum adse attrahere, atque in se con ueriere non ualeat. hoc etenim ubi acciderat, alui profluuium consequi necesse est. In mediocri itaque morbo laterati, concoctilouis indictys arearentibus, profluuium alui superueniens, interdum prodesse poterat s auas uero noxium semper erιt.

XLIII. R A p v M urinae difficultatem indu re uo. luit libro secundo de Diaeta. Atque idem forsitan sensit Paulus Aegineta libro I. capite septuagesimo sexto, dum ipsa crassum succum generare scriptum reliquit. Quod etiam asseruit Galenus libro secudo de Alimentorum facultatibus, cap. proprio, rapa succum in corpore distribuere, mediocri crassiorem inquies. proinde si quis liberalius ipsis uescatur, succucrudum aceruabit. Atque in consilio pro puero epileptico, idemna et testatus est. Cuius oppositum profecto credendum a nobis est; rapa quippe ipsa aquosa cum lint; humiditateq; plurimam habeant,fit,ut humiditas illa ad uias urinae facile deducatur, urinaeq; copia magis moueri debeat, quam ipsus difficultas. A uel O s A prostrito sint oporter, quaevmnas mouere debent, quorumbubstantιa celeriter in aquam transmutari valeat, quemadmodum Valenus scripsit secunda Aphori oram sectione com. I 8. δε

146쪽

IIo CONTRADICTIONE svino aquoso, dicens, ipsum,sicuti aquasimile mmam habes, ita ct vim , ct propterea urinam monere . Quod uiam innuit libro primo de Facultati-bm naturalibus ad calcem, de quibusdam ociosis loquutus, tenui potu mentibu/,qui celeriter mingunt; O tantum serie, quantum in potu hauserunt. Atque idem approbauit inristoteles I. Problematum 1 ctione, problemate quadragesimo primo. Ea, qua humida sunt, atque aqua referta uesicam resoluere scribens. Quocirca, ct rapa φώ, aquosa cumsint, plurimos exuberent humore, urinam potiuε ciere, quam Apprimere deberent. Verum, quo Hippocratem a crimine tueamur,qui rapam urina dissicultatem parere asseruit; ita dicere opus est; rapum, non alia strtasse ratione , nisiquia plurima humiditate exuberat, urina dissicultatem inducere posse, uem

cam nimio replens humore, atque expultricem vim,

ea copia, itagrauans, ut commode ossicis suo fungi nequeat. Ammaduertendum insuper en, aquosium admodum, licet sit rapum, plurimam humiditatem generet, crasum tamen in corpore succum parere, quemadmodum ex e Rinera, ct Valeno ostensum eis; ex ipsag succorum crassitie, urina dissicultas , facile induci potest. Qua re ct 'Dioscorides , ,eton rapum Usum, sed eiuι, in prima germinatione assaragum, urina cienda accommodatum esse scrinis, quoniam is, tenuiori, neque adeo crasso, Vt rapa,exuberat humore. Quod Valenus quoquesentire niduur libro a. de Alimentorum facultatibus capite

147쪽

ΠIPPOCRATIS. III

re de L paragis, scriptum relinquens, rapi, siιna-Pu, cardam , pirarι , ct omnium propemodum acrium, or calidorum , humidiorem esse assara- gum, quam sua planta ; contra quam lactuca, at- triplici, bera , m alus2 , quorum caulis, tempera-

rura est, Gylurimum, quam sua, sicciore, potissimum esum iam prope es ; Vt semen profundant . quosa itaque sicci sint rapa, plurimos exub

rent humore; propter tamen succorhm , quos pa-τiunt, crassitιem, urina difficultatem inducere po

terunt a

XLIIII.

SA N G V I N E M non esse natura calidum, licet multis uideatur.calidus, asseruit in libello de Corde ad calcem, neque enim inquit alia aqua calida est, sed calescit. Atque hoc nihil ab eo differre uidetur, quod scripsit libro I. de Morbis, bilina natura frigidissimam esse, inquiens, ac sanguine ipso frigidiorem . Paradoxon profecto istud est, atque his refragari uidetur , quae scripsit Galenus libro I. de Teperamentis in calce, uenas, atque arteriaS, non modo exangues csse, uerum etiam & natura frigidas; co tactu tamen sanguinis calefieri; atque ad medium temperamenti statum uenire affirmans. Quod si uenae, & arteriae a sanguine incalescunt, magis itaque calidus sanguis habendus est; nam propter quod unumquodque tale ;& illud magis tale est. Amplius quoque. paulo

148쪽

paulo superius, eodem libro, humidi Isimiim, frigidissimumq; in corpore, pituitam esse scripsit, calidissimum sanguinem , non tamen perinde humidum, ac pituita; siccissimum, ac

frigidissimum pilum. Adhuc & libro eodem

ad calcem, membra singula tanto frigidiora eL se asseruit, quanto minus habent sanguinis. Habet praeterea & lib. 1. de Temperamentis. exangue omne, sanguine praedito frigidus esse. Quod etiam libro 3. de usu partium non loge a principio expressit, exanguia animalia, temperamento frigidiora esse, atquc imbecilliora affirmans . Aphorismorumque sectione quinta, aphorismo I 8. ubi Hippocrates habet . Frigidum inimicum ossibus , dentibus.&c. in comento Galenus sic inquit, Quaecunque partes sunt natura frigidiores, sunt autem in animalibus tales quaecunque penitus

sunt exangues. Atque eade sectione com . O.

de adenibus loquutus, exangue omne, frigidum esse protulit. Quocirca, sanguinem, natura calidum prorsus affirmare debemus . C E L s v S bbro . capite 3. Asclepiadu senteutiam recensens, qui in tetano , opisthorona , atque emproaholono, sanguinem mittendum e se crediit; atque aliorum quorundam, qui . contrario hoc ipsum auxiliygenus, assectibus in hisce, uuandum esse

dixerunt, eo quod maxime tum corpus calore egero ;6ser m sirime; Iasum. istud esse asseuerauit, dixitD

149쪽

HIPPOCRATIS. II 3ἀixit L naturam sanguinis non esse, ut utique caleat ; sed ex his, quam homine sunt inquit 9 hic e terrime uri calescit, vel refigescit. Oua re si hoc. Patio repsocratem intellex se ,sortasse asserere posemud, sanguinem caudvm per se natura non esse,sed facile cale cere posse . Gel dicam m sangui rem non esse natura calidum; si sauae bib aq, riparetur , quaticu non naturati, acri tamen calore, cal dissima

eii . Amplim quoque dicι re quo scir. sara Dinem. Apro quatuor succis simul mixtis , ct pro vinu: σι

succorum congerte captatur, cum sibi QTρrtuitam, cst melanchobcumsuccum admixta habeat, quae amsa frigida sunt, calidum appellari nequaqVam ρ se . Possum;ιι aiam dicere , sanguinem a ritibus,

atque a corde, calorem suum mutuari, atque idcirco non perse, or naturasua calidum esse . sed abunis talem. Vide pro hac, plura superius in Contra Actione sexta, qua habet bilem janguine ibo abluasio stetitorem esse. XL RSAN G vi NEM calidiorem uiro , mulierem habere stribit.&c. l

bere sartasse dicendum est, quanaiam cutim cΗm ha beant mulieres adstrictim, simitosiorem, mollior e , quam viris adsit, cuiu3 porositarci adstra tae, non laια, apertat piut ,mfluus pacile di fari calor valeat; idcirco earum sanguis, virorum languine , cali-aior dici potes. E eliqua, qua ad hanc contradi H ctionem

150쪽

ea, mulierem, viro calidiorem esse .

XLVI. CANGvINEM frigefieri scripsit, quum somo nus invadit, in libro de Flatibus , his uerbis.

Opinor autem inter omnia, quae in corpore

sunt , nihil magis ad prudentiam conferre , quam sanguinem; hic ergo cum in costanti habitu perstitit, consistit & prudentia. Quod autem haec ita habeant, multa sunt testimonia cprimum quidem, qui omnibus animantibus comunis est, haec confirmat, senimas, quum enim corpus , somniis inua ferit, sanguis frigefit, a natura enim, somno, frigefaciendi uis est. Cuius contrarium tenedum prorsus est; cum etenim in somno naturalis calor introcedat, ad alimentumq; sese conuertat, sangui Mincalescere potius, quam frigefieri par est ; ipsemet nanque libro texto de Morbis uulgariabus Com. q. textu I . scripsit. Evidenter, uigilans, calidior exterius, interius aute frigidior; dormiens e contrario. Quibus uerbis liquido tenet dormientem externis partibus frigidiore esse, internis uero calidiorem . Quam sententiam ex Hippocrate quoque retulit Galenus α. Aphorismorum sectione com . 2. inquiens; ipse etenim Hippocrates uult,hominem uigilitem , extrinsecus esse calidiorem , dormiem tem uero, contrario modo se habere; id no,

docensa

SEARCH

MENU NAVIGATION