장음표시 사용
21쪽
0uomodo aIta omnia sint per illam, et eae illa.
Utrum cuncta sint per 3ummam illam naturam, ut causam e cientem, vel ex illa, tanquam eae materiae sic inquiritur. Ovatuor elementa sine suis formis, quas convicimus in rebus sormatis, intelligi possunt. IIae informis aeu confusa eorum natura unde est l. si eae aliqua materia est: vel est eae summa natura; vel ex seipsa; vel eae aliqua tertia essentia, quae nulla est. Non ex ae; tum quia Ium non per se sed per aliud est; tum quia eum nihil sit posterius seipso, nihil est materialiter ex Eeipso: non eae materia gummoe natura I alioquin eae ipsa aliquid minua ipsa fieret. et proinde Ῥεa mutaretur et corrumperetur: quod nefas est dicere. 2. non est bonum, per quod mutatur, veI corrumpitur 3ummum bonum. At quidquid eat, peraummam essentiam est. Ergo si quid est eae summi honi
materia, per lummam essentiam corrumpitur, et mutaturaummum bonum. Et ita luminum bonum nullatenus est bonum: quod est inconvenien . Ergo nulla minor natura est materialiter ex summa natura. Ergo elementorum ex aeritia eae nulla materia est. Ergo gumma easentia tantam rerum molem Eola per seipsam produxit ex nihilo.
Restat nune de rerum earum universitate, quae per aliud sunt, discutere quomodo sint per summam substantiam, utrum quia ipsa secit universa, aut quia materia suit universorum. Non enim opus est, quaerere utrum ideo sint universa per ipsam; quia alio faciente, aut alia materia existente, illa tantum quolibet modo, ut res omnes essent, adju Verit: cum
repugnet his quae jam supra patuerunt, si Secundo
22쪽
MONOLOGIUM , 21 loco, et n0n principaliter sint per ipsam, quaecumque sunt. Primum itaque mihi quaerendum esse puto, utrum UuiVerSitas rerum, quae per aliud Sunt, sit ex aliqua materia. Non autem dubito, Omnem Tota hine hanc mundi molem, cum partibus suis, sicut Videmus, formatam, constare ex terra et aqua, et aere eonstat met igne: quae, Scilicet, quatuor elementa, aliquo torru, et
modo intelligi possunt sine his formis, quas con- spicimus in rebus larmatis ut eorum informis, aut igne. etiam confusa natura videatur eSSe materia omnium corporum suis larmis discretorum; non, inquam, hoc dubito: sed quaero, unde haest ipSa, quam dixi, mundanae molis materia sit. Nam si hujus materiae est aliqua materia, illa verius est eorporeae universitatis materia. Si igitur uniVersilas rerum, Seu i- sibilium, seu invisibilium est ex aliqua materia; prolaeto non solum non potest esse, Sed nee diei
poteSt esse ex alia materia, quam ex Summa natura, aut ex se ipsa, aut ex aliqua tertia essentia; quae utique nulla est. Quippe nihil omnino vel cogitari potest esse, praeter illud summum omnium, quod est per seipsum; et universitatem eorum, quae non per se, sed per idem summum sunt: quare quod nullo modo aliquid est, nullius rei materia
est. Ex sua Vero natura rerum universitas, quae per Se non est, esse non poteSt: quoniam Si hoc eSset,
aliquo modo esset per Se et per aliud, quam perido per quod Sunt cuncta; et non, esset Solum id, per quod cuncta sunt: quae Omnia Sunt salsa. Item, omne quod ex materia est, ex alio est, et posterius
ost eo; quoniam igitur nihil est aliud a seipso, Vel
23쪽
sterius seipso; consequitur ut nihil sit materialiter ex SeipSo. At si ex Summae naturae materia potest esse aliquid minus ipsa, summum bonum mutari, et corrumpi potest: quod nefas est dicere. Quapr0pter, quoniam omne quod aliud est quam ipsa, minus est ipsa; impossibile est aliquid aliud hoc modo esse ex ipsa. Amplius: dubium non eSt, quia nullatenus est bonum, per quod mutatur, Vel corrumpitur summum bonum. Qu0d Si qua minornatura est ex summi boni materia: cum nihil sit
undecumque nisi per summam essentiam; mutatur et corrumpitur summum bonum per ipSam: quare summa essentia, quae est ipsum Summum b0num, nullatenus est bonum; quod est inconveniens. Nulla igitur minor natura materialiter est ex Summa natura. Cum igitur eorum essentiam, quae per aliud sunt, constet non esse velut ex materia, ex summa sentia, nec ex Se, nee ex alio: manifestum est quia ex nulla materia est. Quare, quoniam quidquid est, per summam essentiam est: nee per ipsam aliquid aliud esse potest, nisi ea aut faciente, aut materia existento: consequitur de necessitate, ut
praeter eam nihil sit, nisi ea viente: et quoniam nihil aliud est vel luit, nisi illa, et quae ncta sunt ab illa; nihil omnino sagere potuit per aliud, vel
instrumentum, Vel adjumentum, quam per Seiprum.
At omne quod fecit, sine dubio aut secit ex aliquo, velut ex materia; aut ex nihilo. Quoniam igitur
certissime patet, quia essentia omnium, quae praeter . Summam esSentiam Sunt, ab eadem summa essentia
iacta est; et quia ex nulla materia est: proculdubio
24쪽
nihil apertius, quam quia illa summa esSentia taniam rerum molem, tam numer am multitudinem, tam formose formatam, tam ordinate Variatam, tam convenienter diversam, Sola per Seipsam produxit ex nihilo.
ouomodo intelligendum sit, quod omnia seeit eae nihilo.
Ipsum nihil non potest esse eausa alicujus quod est: etrox omnium est, nihil de nihilo. Unde videtur quod quidquid sit, flat ex aliquo. Ouod si verum est, corruunt omnia, quin supra posita aurit de summa essentia, quae omnia se- eit eae nihilo. Tribus quidem modis substantia diei potaeat facta eae nihilo. l. ita ut penitus non saeta intelligatur 2 siecle taeente dieitur, cle nihilo loquitur. 2. cum ait sacta ex nihilo, quasi ex aliquo aignificatur: et haec a ignificatio aemper est salsa. 3. eum ait sueta ex nihilo uicitur, ut saeta non est aliquo intelligatur. Eo sensu cuncta, prater Summam e sentiam, saera ex nihilo dicuntur: hoc est, quae prius nihil erant, nune auni aliquid: alaut quis dieitur e ves fieri eae pauperes lanu , ex instrmitate. Et hic est sensus, qui pauper vel reger erat, nune est dives vel sanus.
Sed occurrit quaedam dubitatio de nihilo. Nam ex quocunque sit aliquid, id causa est ejus quod ex
se sit: et omnis causa neeeSSe est aliquod ad essentiam essecti praebeat alumentum. Quod sic omnes tenent experimento, ut etiam nulli rapiatur
contendendo, et vix ulli surripiatur decipiendo. Si ergo factum est ex nihilo aliquid; ipsum nihil fuit eauin ejus, quod ex ipso factum est. Sed quomodo
25쪽
nihil clanihilo. . Tribus modis aubstantia diei potesteae nihilo. . Ita ut senilua
id quod nullum habebat esse, adjuvit aliquid ut
perveniret ad esse' Si autem nullum adjumentum do nihilo provenit ad aliquid; cui aut qualiter persuadeatur quia ex nihilo aliquid efficiatur ' Praeterea, nihil aut significat aliquid, aut non significat aliquid. Sed si nihil est aliquid, quaecunque saeta Sunt ex nihilo, lacla sunt ex aliquo. Si vero nihil non est aliquid: quoniam intelligi non potest, ut eo quod penitus n0n est, fiat aliquid: nihil fit ox nihilo: sicut vox omnium est, quia nihil de nihilo. Unde videtur consequi ut quidquid sit, sat ex aliquo: aut enim fit de aliquo, aut de nihilo. Si volgitur nihil sit aliquid; sive nihil non sit aliquid: consequi videtur, ut quidquid lactum est, laetum sit ex aliquo. Quod si Verum esse ponitur, omnibus, quae Supra disposita Sunt, opponitur. Undo quoniam quod erat nihil, aliquid erit; id quod maxime aliquid erat, nihil erit. Ex eo namque quod quamdam substantiam maxime omnium existentem inveneram; ad hoc ut omnia alia sic facta essent ab ea, ut nihil esset unde saeta eSSent, ratiocinando perveneram. Quare si illud unde facta sunt, quod putabam esse nihil, est aliquid: quidquid inventum aestimabam de summa essentia, est nihil. Quid igitur intelligendum est de nihilo ' nam nihil quod videam posse obliti, Vel pene fatuum, jam statui in hac meditatione negligere. Tribus itaque, ut Puto, modis, quod ad praesentis impedimenti su sileti expedimentum, exponi potest: si qua substantia dicitur osso laeta ex nihilo. Unus quidem modus PSt, quo volumus antelligi, penitus non esse factum quod
26쪽
dieitur ex nihilo esse: cui simile est: tum quaerenti de tacente, unde loquatur, resp0ndetur, de nihilo; id est, non loquitur. Seeundum quem modum de ipsa summa essentia, et de eo, qu0d penitus nec suit, nec est, quaerenti unde tactum sit, recte responderi potest, de nihilo, id est, nequaquam factum est: qui sensus de nullo eorum, qua facta sunt, intelligi potest. Alia significatio est, quae dici quidem potest, Vera tamen esse non p0test: ut, si dicatur aliquid sic esse factum ex nihilo, ut ex ipso nihilo, id est, ex eo quod penitus non est, Iactum sit: quasi ipsum nihil sit aliquid existens, ex quo possit aliquid fieri: qu0d quoniam Semper salsum est; quotiens esse ponitur, impossibilis inconvenientia conSequitur. Tertia interpretatio, qua dicitur aliquid esse factum de nihilo, est cum intelligimus esse quidem factum; Sed non esse aliquid, unde Sit sactum. Per similem signi sicalionem dici videtur, cum homo c0ntri Status sine cauSa, dicitur ton tristatus de nihilo. Secundum igitur hune sensum si' intelligatur quod supra conclusum eSt,
quia praeter Summam GSentiam cuncta, quae Sunt ab eadem, ex nihilo sacri Sunt, id est, n0n ex aliquo: sicut ipsa conclusio praegedentia convenienter consequetur, ita ex eadem conclusione nihil inconveniens Subsequetur: quamvis non inconvenienter, et sine omni repugnantia, ea quae lacla sunt aereatrice substantia dici possint esse ex nihilo laeta; eo modo quo diti solet dives factus ex paupere, et recepisse quis sanitatem ex aegritudino: id est, qui prius pauper erat, nunc Mi dives, quod antea nounon facta intelligu-tur. Sie ue
loquitur. 2. Cum ala saeta est
quasi ex aliquo alis sntfleatur. Et hine si
est suis . 3. Cum sis facta ex nihilo uia eitur, ut saeta non eae aliquo intelliga tur. Eo
aentiam, saeta stiue eae nihilo.
27쪽
erat; et qui prius habebat aegritudinem, nunc habet sanitatem, quam antea non habebat. Host igitur modo non inconvenienter intelligi potest, si dicatur creatrix essentia universa secisse de nihilo, sive quod universa per illam facta sunt de nihilo: id est, quae prius nihil erant, nune Sunt aliquid. Hac ipsa quippe Vore qua dicitur, quia illa secit, sive, quia ista facta sunt; intelligitur, quia cum illa secit, aliquid fecit; et cum ista lacta sunt, non nisi aliquid facta Sunt. Sic enim aspicientes aliquem de valde humili fortuna, multis opibus, honoribusve ab aliquo exaltatum, dicimus: ecce ille secit istum de nihilo, aut factus est ille ab isto de nihilo: id est, ipse qui prius quasi nihilum reputabatur, nunc illo iaciente vere aliquid aestimatur.
Ouod ea quae bacta sunt eae nihila, nonnihil erant antequam flerent, quantum ad rationem facientis.
Nihil rationabiliter ab aliquo sit, nisi in ipso praeeedae
rei saetendae forma, erat igitur in ratione summae naturae quid, aut qualia, aut quomodo sutura er/ent unioersa, priusquam fierent. Ergo antequam essent, non erant nihil; nee eae nihilo runt, quando stunt; quantum ad rationem sa-eientis.
Verum videor mihi videre quiddam, quod non negligenter discernere cogit, secundum quid ea qua laeta sunt, antequam sierent, dici possint suisse nihil. Nullo namque pacto fieri potest aliquid rationa-
28쪽
biliter ab aliquo, nisi in facientis ratione praecedat aliquod rei faciendae quasi exemplum, Sive ut aptius dicitur) forma vel similitudo, aut regula.
Palet itaque quoniam priusquam fierent universa, erat in ratione summae naturae, quid, aut qualia, aut quomodo futura esSent: quare cum ea quae sacta sunt, clarum sit nihil suisse antequam fierent, quantum ad hoc, quia non erant quod nunc Suni, nec erat ex quo fierent; non tamen nihil erant, quantum ad rationem iacientis, per quam, et Secundum quam
0uod illa ratio sit quoedam rerum locutio, sicut faber dieit prius opud se quod facturus eSt.
Forina rerum in mente Divina est earum quaedam in ipsa ratione locutio. Sie saber opus, quod facturus est, intra aedisit. Rem unam autem triplieiter loqui posνumus. l. 3ena ibiliter, aensibilibus signis utendo. 2. Insensibiliter, hareaigna insensibiliter intra nos eogitanclo. 3. nee sensibiliter nec insensibiliter, non gigna aed res ipsas mente dicendo. His tribus Ioeulionis generibus alngula verba conveniunt. Tertiost locutionia verba sunt naturalia, et proinde eadem apud omnes. Hine ubi aurat, nullum aliud verbum est ne ee33arium ad rem cognoscendam: et ubi hinc esεe non Poε- sunt, omne aliud verbum est inutile ad rem demonstran-clam. Ierba nIturalia 3unt veriora, quia rebus gunt magis almilia. Unde verbum naturale est maxime proprium, et principa Ie rei verbum. me ergo laeutio fuit, qua summa essentia dixit Omnia, antequam es/ent, ut per illam fierent.
Illa aulem forma rerum, quae in ejus ratione reSereandas praecedebat, quid aliud est quam rerum
ip/o prcPeedat rei faetenda forma. Forma rerum in mente
29쪽
cioina est quaedam in ipsa ratione loeulit; veluti eum laber
..,riri saeiurus aliquHd Suae ariis opus, prius illud intra
sis spici se dicit menti S c0nceptione Τ Mentis autem sive ra- ratione tioniis locutionem hic intelligo, non eum Voces rerum 'ς '' gigni ficti ivth cogitantur; sod cum res ipSae, Vel suturae, vel jam existentes acie cogitationis in mento Rem conspiciuntur. Frequenti namque usu cognoScitur,
'it bii. L quia rem unam triplieiter loqui possumus. Aui enim qui po/au res l0quimur SigniS SenSibilibus, id est, quae sensi-mυδ. bus corporeis sentiri p0SSunt, Sensibiliter utendo: ιι o. aut eadem Signa, quae laris Sensibilia sunt, intra
2. insen- nos insensibiliter cogitando; aut nec sensibiliter, ει tutςr, nee insensibiliter his signis utendo; Sed res ipsas, albilit/r, Vel c0rp0rum imaginatione, et rationis intellectu, nec insen- pro rerum ipsarum diversi tale, intus in nostra mente4ibilitem Allier namque hominem dico, cum eum hoc nomine, quod eSi, homo, significo aliter eum idom nomen taeens cogito: aliter cum eum ipsum hominem msens, aut per corp0ris imaginem, aut per rationem inluetur; per corporis quidem imaginem, dentia Ut cum ejus Sensibilem siguram imaginatur: per homini., rationsem vero, ut cum universalem Hus essentiam, eotionisi. quae est, animal rationale mortale, cogitat. Hae vero mortule. tres loquendi Narietates Singulae verbis sui generis constant: sed illius, quam tertiam et ultimam p0sui, locutionis verba, cum de rebus non ign0ratis sunt, naturalia sunt, et apud omnes gentes Sunt eadem. Et quoniam omnia alia Verba propter haee sunt in-vpnla: ubi ista sunt, nullum aliud verbum est necessarium ad rem cognoscendam, et ubi ista esse non possunt, nullum aliud est utile ad rem osten-
30쪽
MO NOLOGIuu 29dendam. Possunt oliam non absurde diei tanto Ieriora, quanto magis rebus, quarum Sunt Verba, Similia sunt, et eas expressius significant: exceptis namque rebus illis, quibus ipsis utimur pro nominibus suis ad easdem significandas, ut Sunt quaedam OeeS, Velut A Vocalis, exceptis, inquam, hiS, nullum aliud verbum sic videtur rei simith cujus est Verbum, aut Sic eam exprimit, quom0do illa similitudo, quae in acie mentis rem ipsam c0gitantis
exprimitur. Illud igitur jure dicendum est maximo proprium, et principale rei erbum. Quapropter si nulla de qualibet re locutio lantum propinquat rei, quantum illa quae hujusmodi verbis e0nstat; negaliquid aliud tam simile rei vel suturae, Fel jam
existenti in ratione aliquius potest esse: non immerito videri potest apud summam Substantiam, talem rerum locutionem et suiSSe, antequam eSSent, ut per eam sterent; et esSe, cum lacia sunt, ut poream sciantur.
0uod tamen multa sit in hae similitudine subri dissimilitudo.
Summi urtisi eis et sabri dissimilitudo est. l. in eo quod summus Irtiseae sormam non aliunde compingat. 2. in eo quod summus artifex nullam exigat materiam, ex qua proPeonceptum opus perficiat. 3. in sto quod creatricis auhstantire opera non sunt aliquid, nisi quod sunt per illam: quin vero a subro sunt, penitus non essent, nisi essent aliquiuquod non sunt per Φεum.
Sed quamvis summam substantiam constet prius in se quasi dixisse cunctam creaturam, quam eam