Theopompea

21쪽

IT serit clarissime perspiciatur. Nam καὶ δι ἔργων απολυε σθαι τόν λακωνισμον in erici ad Cimonem pSum pertinent, in Cim0ne ita dicuntur, ut amici eius, qu Laconismi suSpicio refutetur, ut 0rtiter pugnent, a Cim0ne adm0neantur tum mirum in modum similia sunt urba ἐθετο μετὰ τῶν φυλετων i λοχον τα πλα

εδεντο Cim ei res autem prorsus inversa St; 0rro Verbum Ου ταντες in Pericle de ericlis amicis usurpatur, in Cimon de Cimoni et o οριενως vel ερρωμενεστατα ὰγωνισα γεραι in Cim0ne d iisdem et in Pericle de ericle. Habemus ergo, qua ratione Plutarchus fontes expresserit: narratione enim aliqua perlucta quatenus mem0ria tenebat verba re8ervabat, alia qua ei aut antiqui0ra esse aut minus accuraterem significare videbantur, c0mmutabat, re ipsa ad suam Sententiam conlarmabat, in qu id agebat, ut cuiuscunque vitam Scriberet eum oration ipsa maxime insignem sedderet. q)

Qu0niam in vitis Thumistoclis, Alcibiadis, Lysandri, Agesilai,

D 9mosthenis, Dionis, Tim0leontis et Moral de Is et s. svorati. Vii. , on posse suav. iv. Sec Epic Plutarchus ipS Th00p0mpum commem0rat auetorem et praeterea ad nonnullas in quibus eum n0n appellaverit vitas e0mp0nondas lantem a Plutarcho adhibitum esse a viris d0ctis gravissimis argumentis comprobatum est, Satis apparet The0p0mpum Plutarcho locupletissimum fuisse auctorum et saepissim adhibitum. Quod non in causa factum est. Nam Plutaretius in vitis scribundis h00 sibi pr0posuit, ut ad praeclara illa vir0rum exempla aequalium mores conformaret et XeOleret, Theopompus autem cum summo Studio hominum moreS, iugenia, vita rationes xplicat ut id git, ut magna parvarum

atque pusillarum rerum c0pias colligeret et in viris describendisue min0ra quid0m negl0geret quibus rebus Plutarchus libentissimu

' Nun video .mael, lerum in dissertatione quam inscripsit Quae

stiones Plutareheae duae Lipsiue 1873 similia de his rebus proferre p. 22 sq.).

22쪽

J Sutebatur. Qui quamquam II, 4l6, 16 Lys. cap. 30 ipse fatetur se Theop0mpum magis equi ubi laudet quam ubi Vituperet, quamquam , 50 1 5 Themist. cap. l), IV, 220 4 Dem0sth. cap. 13, 225, 10 Demosth. cap. 8 eum errare iudicat, atque IV, 27, 14 D0mosth. cap. 2l Vehementer exagitat ως γραφε καὶ τρα- γ φδεῖ Θεοπομπος), tamen plurimi a lutarcho existimari 3 aliis locis satis c0gn080itur. III, 79, 3 Ages cap. 33 entin τουτο μἐν ου οιδα πως et νολὶσαν οἱ αλλοι, μονος δε εο πομπος γοθετο diligentia eiu laudatur, neque vero neglegendunvidetur, ubicunque Theopompus una cum aliis auct0ribus citetur semper insigni eum quodam m0d0 0minari I, 238, 2 Themist

Θεοπομπος δε φησιν unius omnibus aliis sententia opp0nitur

maeus nominantur. Quod quidem n0n casu factum esse constat

neque hunc neque illum sequ0retur lutarchus minus religios ordinen Servavit reliqui omnibus anteponatur, Eph0rus minoribus scriptoribus praecedat, optimo iure lutarchum quem quoque loco maximi auctoritat dignum habeat conicere licet eum primum nominare De iis autem locis quibus vituperatur The0pompus h0 monendunest, Plutarchum, i0d0rum alios undem in m0dum libro conscribentes quem principalem adhibeant lantem plerumque n0 nominare nisi sorte sicubi errare putent eum aliis auct0ribus inspectis refutent et, qu magis ip8a re a rati0ne veritatem exquirere neque alienam auctoritatem equi Videantur, graviter caStigent. Quae autem ex The0pompo seprompta ab ipso Plutarcho Significantur cum breviora in quam in quibus genuina atque c0ntinui p08Sit rati Theop0mpe cognosci, cumque ne in his quidem eiu verba religiose servata 88 pr0pter ea quae Supra pag. 3 q. diximus, persuasum nobis Sit, tamen nonnulla vestigia Theop0mpc0nquiramus casu qu0dam in iis relicta I, 237, 32 Themist. cap. 19 γενομενος et των πραξε ἐκείνων his rebus c0nsectis quamquam c0mplexio est Verborum minime singularis et eadem cum n0li 0 ne apud Herod. 2, i

23쪽

Polyb Diod. 0seph. Aelian Saepius Surpatur, quamquam in aliis Th00pompi fragmentis n0n exstat, tamen nesei an indicium eius rati0nis haberi p0ssit propterea qu0 ex ex illis, ubi adem verba inv0niuntur apud lutarchum l0cis quattuor ex Theop0mpo

eadem verb0rum coniuncti in eadem fere narratione ex Stat M0rat. I,

26 I, 26 Ap0phth. Lacon. 74 μιετὰ το0ου του ευματος και κλυδωνος. Ceterum poplithegmata Lac0nica, in quibus haec reperiuntur, Seud0-Plutarchea esse R. 0lli mann , Leben, Schristonund Phil0s0phi Plutaretis dem0nstravit); sed similis offertur etiam I, 448 19 in vita Coriolani cap. 32 καθάπερ εν χειμωνι πολλιγ καὶ κλυδωνι γῆς πολε 0ς itaque illa coniuncti non plane abh0rret ab usu lutarcheo.')Τ Semel moneo, quod de si in ilibus casibus oninibus Valere puto, Orationi proprietates, qua in Plutarchi libris inveniantur, non paucas ex iterata Theopompi lectione explicandas videri. Quodsi quis igitur stili Plutarchei originem accuratius indagaturus sit, eum sperare Videor inprimis, quantum re Theopoliis didicerit Plutarchus, perquisiturum S8e.

24쪽

ἐπί τινα nullo alio loco inveni hanc verborum40niunetionem neque IV, 21, 30 ibid. παρ υδἐν τιθεσθαι τι Plutarcheum videtur, cum II, 198, 9 Cato mai cap. 3 παυ' υδἐν ποιεέθαι, II, II, 13 Pyrrhi cap. 2l εἰς ουδἐν τιθεσθαι, III, 195, 14 P0mpei cap. 8 εi ουδεν λογον τιθεσθαι, orat. I, 102, 17 de pr0f. in viri cap. 7 ἐν Ουδενὶ τιθεσθαι scriptum sit, nusquam autem παρ υδἐν τιθε θαι Haec tamen verborum con- iuueti cum a Suid sic pr0seratur: παρ odi θέμενος τουτο.ὰντὶ του καταφρον=ησας, παραλογιούμενος τὰς σπονδὰς πατ=ησας καὶ τους ορκου παρ υδἐν θεμενος Ἀλεῖ&νδρος IΠελοπίδαν καθειρξας ἐφρουρει illa quae exempli causa fiunt verba τὰς σπονδας - ἐφρουρει ex Theop0mpo desumpta 08Se probabiliter contudit vir illustrissimus Aemilius Hettg nam et argumentum ad illum scriptorem quadrat et quod eadem res cum abundantia quadam verbis τας σπονδας πατηύας et τους ορκου παρ υ- δἐν θεμενος exprimitur, id illius Stili proprium esse videtur. Adde qu0d vox πατειν tam raro hac cum vi adhibetur nam quantum video praeter Aesch. Eum. 10. g. 37I. Soph. Ant. 745. i. 1335 Apollon Arg. 2, 17. riStoph. Vesp. 377. Arrian. ap. Suid. s. v. Λεξιος Vix occurrit), ut nota quaedam ac vestigium certi auctoris existimanda esse videatur; et duorum locorum, quibus Plutarchus illa v0c utitur, unum Moral. II, 23, 44 de lor. Athon. cap. 2 ad Theopompum redire posse prim obtutu verisimile est, alterum vitia Timol. cap. 4 II. 14, 19 0 00dem derivatum esse ipse in capite I ex aliis causis conieci. In prodigii narratione V, 20, 29 Di 0 n. cap. 24 a The0p0mp sumpta maxime redolet eius orationem synonym0rum c0niunctio αρχρ καὶ δυναστεια 2l, ), quae et ipsa I, 3I7, 5 Perici cap. 6 , III, 179 Ag08. cap. 33 in locis, quos ex eodem mana8Sepostea demonstrabimus, exstat. Ceterum hic Synonymorum cumuluS, quem nec raro apud lutarchum ipsum depr0hendimus et in quo

praesertim Th00pompus se tamquam iactabat cf. pag. li in plurimis his l0 eis minet qui cum allutarcho servati sint, ad Theopompum ipsum referuntur auctorem III, 52 28 Ages cap. 10 μέγιστος μἐν α ν μολογουμενως καὶ των τοτε έυντων ἐπιφανεστατος, 176, 2l Ages cap. 31 τὰ μεσα καὶ κυριωτατα - τὰς πειλας καὶ μεγαλαυχιας - προκαλουμενίων καὶ κελευοντων IV, 227, 3 Demosth. cap. 21 ου ταπεινῶς υδ'

25쪽

ὰγεννοῆς V, 21, 4 sq. Di 0n cap. 24 ὰποστασεως καὶ πειθείας - καιρων νεαρων καὶ πονηρων - φατέμμον καὶ κατάλυσιν. - Itaque mim in his locis tam exiguis nonnulla verba Th00- pompe et quae propria ac tamquam nota eius rati0nis sint, a Plutarcho 0nsservata esse c0nstet, etiam in alii licet sperare, quibus he0p0mpum fontem Ss appareat, eius vestigia rati0ni impressa ac tamquam inusta c0gnitum iri.

Praemissis igitur eis, qua tamquam prooemii loco de universa Theopompi oratione et arte dicenda esse videbantur, legibusque exp08itis, quas in hac quaestione observandas esse censeam, ex Singuli viti primum de Pericle et Cimone quaeramus,

658 sq. consentiunt summam seorum quae in Periclis vitae cap. 3- de oricli parentibus, Specie, praeceptoribu8, ingeni0,c0nsiliis, eloquentia tradantur, ex The0pompo fluxisSe, excepti videlicet illis verbis quae aliunde deprompta es 80 appareat. Qu0rum sententia optime confirmatur sestimonio Di0nysii qui L . haec tradit τελευταio ἐστι των ε ργων αυτου scit The0p0mpi καὶ χαρακτηριστικώτατον ... το καν ἐκύστ γ πραξιν χη μονον

τὰ φανερὰ τοῖς πολλοις ορῶν καὶ λέγειν, λY εξετάζειν καὶ τὰς φανεῖς iτίως των πραε-εων καὶ των πρα ξύντων ως διανοίας κροὶ τα πάθη τῆς ρυχνῆς. Quibus verbis persuadetur

nobis in innibus vitae privatae, indolis, morum, habitus descrip ti0nibus quae apud lutarchum exstent quaeque ad viro a The090mp descriptos pertineant, num Drte hic fuerit auctor, inquiren

Itaqu0 etiam quae in cap. 3 de 80mni Agarista traduntur, quamquam Verba paene congruunt cum Herod0t VI, 31), Thoopompo vindicem. Quid enim veri est dissimilius, quam Plutarchum,

26쪽

22 qui unum praecipue equi olei se Scriptorem, ut hanc unam atque exiguam et casu qu0dam ab Herodoto allatam rem commem0raret, eius libros perlegis80, quem ne l0cupletem quidem auctor0m e Xistimare ipse saepius declaraverit 3 Theopompum autem quamquam sepit0mam illam Herodoti quam Suidas commemorat, duobus libris comprehen8am scripsisse cum ab aliis tum nuper ab Hachimann0

mihi videtur, tamen Her0d0ti pus et legisse diligenter se in suum Saepius usum convertisse eiusdsem Haghtmanni argumentati0nibus comprobatur is nim epitomam illam nihil aliud esse singuit pag. 17 sq. nisi libellum a recenti0re Scriptore ita compositum, ut omnes, quae per he0p0mpi Philippica, maxime autem perlibr0 octavum et nonum dispersae a praeeipue ex Her0doto depr0mptae 88ent fabulae excerperentur. ccedit qu0d Theopompum, cum tot et tanta opera e0mponeret, Script0rum lantium Verba passim transscripsisse haud iniuria subnascitur Suspicio. Num ero qua de artificibus et p0etis Atticis comm0morantur, ex eodem manaverint, infra in cap. 8 pertraetando quaeremu8.

In 0tis autem et vestigiis orati0nis Theop0mp0ae primum nunieraverim initi capitis tertii verbi εγγονυς α neptis usum, qui cum neque in Theop0mpi fragmentis neque apud lutarchum alibi ecurrat, nescio an The090mpi proprius existimandus sit; doindo verba τι μέν α λα τὴν δέαν του σωματος μεμπτον et προμν κη ὁ τὴν κεφαλ ν, cum liberum qu insignia iant, accusativi usum apud Theopompum SaepiSSi me inveniri pag. 9 stenderimus, eidem videntur tribuenda quamquam magnam habent similitudinem cum verbis νην δέαν ου μεμπτος, quae eadem cum notione II, 476, 4 Cim. cap. 5 ab I0ne poeta repetita sunt; neque vero hae cum ei capiti sint immixta, qu0 totum ex The0p0mp fluxisse a Ruselili dem0nstratum est, iam ille ex I0ne trans- Scripsi88 putandus est certa enim desunt documenta. Sane hic poeta tam saeps et in t0 vitis a Plutarcho citatur tantique habetur, ut quin opera eiu ip8 pa88im in8pexerit atque transscrip serit, dubitari n0n 0ssit ei. Ruelit Queli de Cim. pag. 29-37J, cum praesertim lar omnibus illis locis poeticae dicti0nis quaedam Species lateat. Iam vero cum neque abh0rreat hic l0cus ab iis, quae Ionem Scrip8isse stimus, et in vita Perielis cap. 5 et 28 d0mlans adhibitus sit, atque insuper qua ibi dicuntur optime cum n0stro loco c0nspirent, quid obstat quominus c0ntendamus I0nem

27쪽

non m0d 00rum quae cap. 3 de Pericli natura tradantur auctorem fuis8 Sed, cum eum Script0rem, qui sicubi adhibeatur non nominetur, plerumque in praecipcta illius vita lantibus numerandum esse c0nstet, etiam alii l0cis esse transscriptum 3 Cui rei c0n

i de des im0n Itaque cav0ndum est, ne Theopompo nimis multa temere adiudicemus. Id denique commemoro, Si qui I0ne Chi Theop0mpum p0pulari hic illi auctore nixum ess censeat, id mea quidem sententia non absque nini pr0babilitate p0situm videri. In capit quarto quae exstet 0riclis cum athleta comparatio:

qu0 ad Theopompum referri 088 Suo quemque loe postea de-m0nstrabimus. ObStare tamen prima specie videntur u l0ei in

nisi ex lant alieno hausti sunt, quid ex Theopompi lection didicerit Plutarchus ad rationem suam perpoliendam et certis tamquam luminibus sententiarum distinguendam luculenter dem0nstrant. Alia et certa d0cumenta orati0nis Th00p0mpea in verbis illis servata n0n inveni. Extrema huius capitis pars inde a verbis νοι τοτ νθ ρωποι cum phil080ph0rum disssiplinam nimis red0leat, quam ut ab hist0rie scripta Sit, ab ips Plutarcho sine dubio

28쪽

addita est, qui t multum in his studiis versatus si et iusm0di

sententiarum longiorum cum praecedentibus coniunction per pronomen relativum effecta saepenumero sua verba adnectit vel ex diverso auctore deprompta.

Certius in cap. 5 The0p0mpe c0gnoscuntur inprimis ex dul-cudine et logantia orati0nis, a qua Plutarchus magno pati abesse solet, x verbis artificiosius formatis atque coniunetis: μετεωρολογίας καὶ μεταρσιολεσχὶ qu0 quidem v0cabulum apud Plutarchum alibi on x8tat), προσωπου συστασις θρυπτος εi γελωτα καὶ πραοτρης πορείας καὶ καταστολη περιβολῆς

καταστολαὶ h0 tantum l0co inveni apud Plutarchum), et πλασμα φωνῆς θορυβον, ex apta mirum in modum omnium membrorum atque partium disp08itione, qua aurium voluptati len0cinabantur Isocratis discipuli, ex ever de plebecula adulatione iudicio verbis καθαρον ὀχλικγῆς καὶ πανουργου βωμιολοχιας expre880, exaedurata Periclis virtutum oratoriarum descripti0ne, quae a The0p0mp0, quippe qui et ipse orat0 fui880 multasque rationes scripsisset certo diligentissime observata sunt, ex universo denique orationis ad omnia praecepta rhetorica c0nformatae colore. Quae cum ita sint, ut ex Ione qui in po8teriore capit citetur, iam initium dorivatum sit, fieri non p0test. Num vero quae 302, 30303, 6 0 0mine petulanti narrantur ad Theop0mpum referenda sint, cum in pSi Verbi an8a non detur, pro certo proponere non ausus sim nec tamen quidquam bStat, quominus sic statuamuS, praesertim cum eiusmodi fabella crebro ab eo narrentur accedit quod verba βδελυρος ut κολαστος et abundans qu0dammodo synonymorum coniuncti Saepe in eius fragmentis inveniuntur sed cum initium capitis 6 argumenti perpetuitate cum initi capitis arte cohaereat, ea quae interSunt ex ali quodam fonte hausta esse censeam. Hoc autem initium Th00p0mpeum eum verbis γενέσθαι καθυπέοτερος absolvatur, pro more suo Plutarchus pron0mine relativ0, quid ipse sentiat de superstiti0ne, addit οσην προς τα μετεωρα - ευσεβειαν εὐγα ται pr0rsus simili mod atque eam quae equitur narrationem de ariete unic0rni X Theop0mp haustam longiore ipsius commentatione concludit εκωλυεν ουδεν te. 304, i. sed ne in his quidem The0pompei certasius orationis indicia deprehenduntur, quia et primum enuntiatum ου μονον δε ταυτα - καθυπερτερος admodum br0ve est, et cetera cum orati0ne obliqua proserrentur lib0rius allutarcho commutata sunt.

29쪽

Ex capite , qu0 usque ad verba ex Critola hausta Sauppe et uehi Theopompo tribuendum esse consentiunt, hase Vestigia eius rationi expiscari potuimus primum 304, 22 1ὶν γλα9ττανε υτ ρο πιον, quod adiectivum a Plutarcho nunquam translatum ad similia v0eabula adhibetur, semul 0rat. II, 1252, 3 de an . pr00r in im cap. 23 ευτροχος κυκλος invenitur; Hinde omnessere sententiae mor Theopompe bipartita sunt, ut bina plerumque membra artius int0 s sit c0haureant i opponantur Πριστείδρης μεν πετε θνργκει καὶ Θεμιστοκλ=ῆς ξεπεπτωκε Κιμωνα i στρατεῖ;ι te δεδιως με et πιοφία περιπεσεῖν τυραννίδος Ἀρων ὁ αριστοκρατικον τον Κιμων .... γαπω μετον υπαγλθε του πολλους σφώλειαν με εαυτω l δυναμιν δ κατ ἐκεινου παρασκευαζο μενος' tum qu0d ita descriptus est ericius, ut cum re vera magis ad partes n0bilium inclinaret, tamen ut 0tentiam in re publica adipisceretur, plebi

adularetur, cum autem eam nactus esset, nimiam gravitatem et

auetoritatem prae se ferret, id optimo ad The0p0mpum quadrareis qui diligontius animum adv0rto lacile concedet Theop0mpla Senim Veraci0 est, quam qui summam ius auct0ritatem neglegat, sed e magis Cimoni quam illi faver non occultat denique quaecunque de Virorum ita privata, de c0rporis specie et natura c0nquirip0terant magna diligentia explicata sunt ox quibus intellegitur quae ineunte capite narrentur ea Thoopompo niti auct0re.

In capite 8 quamvis urba 306, 19 sq. 1 ν μεν γαρ ὀ Θουκυδίδης των καλων καὶ γαβων νδρων κω πλειστον ντε

πολιτευσατο Iερικλεῖ χρονον cum Theopompi Sententia conspirare et quae equitur orum qui rempublicam administrent cum luctatoribus c0mparatio iusdem Drtasse rati0nem redolere videatur, tamen fallacior est horum ostigi0rum species, quam ex quibus quidquam coniciatur, cum praesortim per t0tum caput neque ingula verba neque nuntiationum disp0siti ullam habeat cum The0Ρ0mpi Sermone similitudinem. Neque igitur sex Th00pomp illud manasse crediderim. uehi quidum Porici pag. 673 ea quae de sericlis c0gnominibus x 0micorum thesauris depr0mantur Theopomp0 0b0ri ex iis, quae Valerius Maximus VIII, 9 ext. 2pr0serat, apparere opinatur; attamon primum qui Valerium Maximum cum his verbis comparaverit secus80 esse ut ex eodem uterque locu fonte fluxerit, n0n persuasum habebit nam cum apud illum legamus itaqu0 vetoris c0m00dia maledica lingua, quamVis

30쪽

potentiam viri perstringere cupi0bat, tam0n in labris h0minis melle dulci0rem op0rem fatebatur habitar inque animis orum qui illum audierant quasi aculeo quosdam relinqui praedicabat' , apud Plutarchum Periclis rati cum rebus prorsus diversi comparatur deinde haec quidum verba arte cum universo c0ntextu cohaerere Ruehi iudicat ut qua tand0m ratione is contextus ex Ante uno Sumptu e88 potest, cum quae praecedant ex Platone, haec ex Theopomp0, quae equantur ex one fluxisse ipso uelit existimet 3 Iam vero ut illa verba 306, 12-17 α μέντοι κωμωδίαι λεγοντων omittantur, etiam aptius verba c0haerere inter se identur. Sed cum in ineunt capite ex Platone aliquid depr0mptum Sit, deinde ex comicis, tum urba 306, 31 ως λημνην του IΠειραιως ὰφελειν serisimillimum sit ex Arist0t rhetor. 3, 0 transscripta esse ci. Plut vit. IV 209, 11 Demosth. cap. ), denique quae de Soph0el dicuntur ex Ione et qua de ratione funebri ex Stesimbroto hausta sint, haec omnia ut lutarchus in eius scriptoris libris inven0rit, qui res gestas ericlis exposuerit, fieri non pote8t. Nec pauca eiuSm0di capita ex alisenis atque diversis scriptis a Plutarch0 0nsuta sunt, velut Themist. cap. 1 ex Phania Neanthe Simonid aliis milia qua de Themistoclis gente circumferebantur, converriSSe videtur, similiter Thomist. cap. 8 facetias et dicta, quibus eius ambiti dem instratur, erici cap. 3 quae c0mici de Periclis capite tradunt cons etiam teib. cap. , Pel0p. cap. 2, 13, 34, riSi id cap. I, Cim. cap. 10: in quibus vel nominibus scriptorum allatis vel verbis: ως φασιν, νιοι φαοιν, πομνηθμονευεται, λεγεται quae de eadem re a compluribus prolata Sint, c0nqui8ita deinceps enarrari significantur. Unde autem haec deprompta sunt Neque enim putandus est omnes illos libr0s Plutarchus ipse inspexisse ad ius suum, ut cum lauto loquar, c0nfusicium efficiendum. Viam quaerenti monstrant I, 237, 3I

Themisti cap. 18 et II, 84, 13 Pel0p. cap. 2): atque hic quidem scriptum est: ἐν μέν ουν τοις ποφθεγμασι τοιουτος τις illic, ubi multa Drtitudinis imperatoria exempla attulit, c0nfitetur Plutarchus ταυτα δέ μοι παρεοτχὶ προαναφωνῆσαι certe idcirco haec ei venit in mentem c0mmemorare, qu0 in

libro aliquo c0llecta invenit. Adde qu0 I, 336 6 Per cap. 35)ipse declarat: ταυτα μἐν υν ἐν ταῖς σχολαῖς λέγεται των τι- λοσο φων Circumspectis igitur omnibus rebus rationibusque Subductis illud c0nsentaneum et consequen8 St, ex anth0l0giis, quae