장음표시 사용
171쪽
lucem orodux t, easque Legatis ibi praesentibus ostendit, lelingua vernacula donavit. Thucclius integras inseruit to-mo xii. Electorum juris publici pag. 9o1. Ex quibus satis, opinor, intelligitur, titulum Rusiorum
Imperatoris non recens esse commentum, sed jam ante duo
circiter saecula usurpatum a Principibus Rustorum, iisque tributum a Regibus & Rebuspublicis Europaeis. Basilius ejus fundamenta jecit; Ioannes Basilides, longa vitae dc Imperii mora, ad statum redegit. Hunc utique animum testatus est . tum aquila duplici inter insignia regni sui relata ; tum etiam . quod Andream Apostolum genti suae Evangclium praedicaste gloriatus est , apud Possevinum ;ne Romanis in fide Christiana posterior haberetur. Idem quoque, aetate provectiore, aliquantisper litigioso Cetaris titulo abstinens, se Aurocratora, seu Monarcham univero Ru appellare coepit , auctore Κηalo NicZio ad A. Theodori,
filii ejus, non eadem fuit fortuna , quia ingenii simplici ris erat Princeps ; sed mage sub Demetriis imposioribus loria regni imminuta est; dum furentibus per annos quin-ecim civilibus turbis, fortuna ludum insolentem ludere pertinax, incertos transmutabat honores, nunc huic , nunc illi benigna. Pristinae tamen magnificentiae vestigia, in ii tulis , sensim temporis decursu firmatis, atquc in legatis mittendis , & recipiendis Iugiter manserunt , ut capite sequente ostendemus. Petrum manebat haec sors, ut gentis suae sospitator, & Imperii formator esset. Is una cum Populo suo indignum ratus est , intra Magni Ducis, aut
CZaris Turcicum nomen, atque a minorum gentium regulis occupatum consistere , qui tot regna ponideret , triumphos numeraret . dc novo incremento terminos protulis.1ct. Hanc maXimam laborum , itinerum . periculorumque mercedem ab exteris ecsideravit, subjectis autem imperavit, ut Petrus primus , Russorum Moerator, in saeculairct , di seris annalibus insereretur. Narrat iustinus eκ Trogo
172쪽
Trogo lib. I. c. I. qui olim bella gesserunt, non Imperium tibi , sed suisgtoriam εο sisset, contensos mimoria , abstinuisse
imperior is autem, ex utroque Caesiar , bellicum titulum. nec prece nec pretio redemtum, jure victoriae adscivit. dc decus majorum, temporum injuria intermissum , redintegravit. Inter proprias Mus laudes saepe illa celebrata est, quod inanium titulorum , gemmarum ec vcstium fastum perpetuo damnavit, & cognatum Moschorum imperio Magni cognomen aversatus est : nunc autem monstravit . quam bene
simul edoctus sit illud Tiberii apud Tacitum IV. Annal. go.
Cereris mortalibus in eo flare consita , quid sibi conducere pu-rent. Principum diversiam esse sortem, quibus oraecipua rerum ad famam dirigenda. Sive autem multitudinem terrarum &Regnorum, in Asia & Europa; sive amplitudinem populorum; sive apparatum navalem, & ab lutam majestatem; uve promta obiequia; vim divitiarum; commerciorum robur; rerum deinceps gestarum magnitudinem intuebatur, multis Europae
Regibus videri sibi poterat major, & regni mensuram potentia excessisse. Totus titulus, quem in libellis & litteris, ad se mittendis expectat, epistolis historicis, quae Gallico sermone singulis mensibus prodeunt, ad mensem Martium insertus est, pag. 3o7. & ita fere sese habet. Petrus L Dei gratia, Imperator tis Dominator totius Rus , Moscoviae, Mowiae. Ddemisiae, , magnae Novogardiae; Kex Casani, Afra anios Siberiae. Dominus Plesicoviae; Magnus Dux Smolens ii; Dux E fontie , monia , Laresiae, rizeriae . rigoriae, Permae, Viathae, Bulgariae, aliorumqxe regnorum: Dux Baseometardis Carentinae, Resani, Rosio tae, Parosowiae, Pristo Oetero, Vindoris . Obdoniae, Mndiae. Imperator omnium partium septentrionalium. Dominus terrarum mer U Castaliae. Dominus he
173쪽
L stuaeliber irvi, domi suae, titulum imperansis augere potes. Pr-aιαν id rasionibus. II. Tum exeavsis veterum recentiamin, oui nomina , etiam nimis superba, principibus suis impUaerari. 1II. Vox Imperatoris, in belis uasa , eum regio nomine atiquando paria feciι, apud Romanos 'M Francor. IV. Eadem in signifesta hodierno , parrier a Caesaris nomen, Me ifuria Augusti, adscisci potes. V. Varia Hispaniarum Reges titulum Imperatoris sumserunt. VI. Anglia iram, Galliae ta Dauiae Reges, quibus usus non assurrexis. VII. Exteri Principes Missmodi titulum s eique annexam praerogativam conferre non tenentur, nisi conventio, vel possesso a secedat. VIII. Reges Dnt fratres, ta Rectores civitatum. aequales, Leos disparia iis sui fortunae bona. IX. Aguitur Imperator, jure gentium, Rege agnoscente ess superior. Corona ejas clausa, Regis aperta. X. Titulus Imperatoris, Caesaris-AHocratoris Russorum. ad Me nrincipia expenditur. XI. Cur Masesaris appellatio Ceariis arcellaria Imperatoris D negata, ab aliis tributa. XII. Emis..tia Caesaris Aulusi, prae aliis quibusque Imperasoribus, unde repeteum da M. Xlli. Coronis do titulo Semper Augusi, cum aliis non com
SUperiore rapite quae facti sunt vidimus, ninic sequitur, ea ad Lydium juris sentium lapidem exigamus. Duo
principia nobis pro fundamento erunt, quibus Reges & Respublicae, in statu naturali viventes, reguntur; alterum : Licere, quod non es veritum: alterum : Pares ut pares irassandos esse Ex illo conclusionem ducimus, quamli
bet Civitatem sui juris, uti formam imperii, sic titulum
174쪽
de Titulo Imperatoris Russorum. 26r
quoque Imperantis mutare atque augere poste, eo est tu, ut apud omnes cives pro tali haberi debeat: ex hoc aut a consequitur, exteris liberum esse, an novum titulum eidem tribucre vclint; si expressus eorum, aut tacitus consensus non intervenit. Quod ad prius attinet, liquere arbitror, conferre nomen & titulum penes cos csse, qui rem ipsam , s)usummum imperium tribucre possunt. Adeoque populus, nulli mortalium obnoxius, vcl ipse arbitrariam summae potestati suae notam imprimere , aut huic facultatem concedere potest , insignibus d cntibus fastigium suum exprimendi.
Enimvero gentes, simul ac discerni, dc regna condi coeperunt, summi quoque honoris signa constituerunt, quos a vel Q.Vi,. , titulos appellamus; ut iamcn singulis innoxia mutandi facultas esset, si Reipublicae itatus , dc potentia aliquando augerentur ; aut honos vocabuli, manante latius exemplo, imminueretur. Nulli litterarum ductus natura summum civitatis rectorem notant ; tituli usu valent, ut nummi. Quem puerum vidimus formosum, hunc: alii d formem vident in senecta. Tertium taculum non videt hominem , quem vidit primum. Sic vetus verborum aetas interit, & recens ' nata . juvenum ritu, florescunt. Scite Freins hemius nomina dignitatum cum vestitu comparavit: quemadmodum enim illustritim pompam nobiles imitantur, lac tituli summis hominum tributi, tractu temporis ad inferiores devolvuntur. Nam ut quisque propior cuidam
dignitati sibi videtur, ita nomen ejus affectat; & cum hoc
a multis si, tanquam sede sua emotum , transfertur ad viliores ; quique ordine se antistarc putat, nova vocabula fingit, quibus a ceteris distinguatur. Non hic ad Paulum provocabo, qui liberum cuivis hominum esse pronunciat, quodcunque velit , nomen sibi sumere, modo alium. ea re in fraudem non inducat, aut quid alieni cat interceptum , lib. V. Sent. tu. Σy. De alio enim, quam nobis est sermo, nomine loquitur, Zc constat inter omnes, summi imperam
iis esse , gradus dignitatis civibus assignare. Qui auteri
175쪽
nulli extraneo imperium suum debet , nullius cliens, vasallus aut aerarius est. intra fines suos pro tali se gerere potest, qualem ex collatione virium propriarum & alienarum , extemporis ratione . & vicinorum usu se esse putat. Justa causa existimandi facit, ne ipse sibi causam possessionis mutasse videatur. Nec quicquam est, quod alii hic que rantur, in pari dignitatis gradu constituti. Sustulit hic arades altius, tollant illi in coelum suas, si modo stabile tantae molis jecerunt iundamentum. dc praesens id poscat utilitas, vel ad futuram tutelam spectet. Nemo prodesse sibi, dum alii non nocet, hic prohibetur : nullus dolo facit, qui jure suo utitur: nec juris sibi competentis executio i juriam habet. Quin licet nomen hoc novum ossiciat luminibus vicini, nulla tamen ci prohibendi facultas est : quia alter nil contra legem facit, nec publica servitus huic est comstituta. Non equidem is sum, qui controversias illustres pulvere scholastico adspergendas putem; sed evidentissima libertatis hujus naturalis, apud privatos vestigia supersunt, a priscis nostris Iurisconsultis, ex dictamine rectae rationis. Prolata. Si quis enim in suo aedificans. obscurat lumina vicini, cui non debet servitutem, jure fecisse intelligitur; pariter, ac si puteum fodiendo in suo, venas aqueas, quae
alterius puteo aquam adducunt, rescindat; quia non videtur is damnum sentire , qui eo veluti commodo , quo adhuc usus, privatur; multumque interest, utrum damnum
quis faciat, an lucro, quod adhuc faciebat, uti prohibeatur
ἐ. 24. s.f. I. 26. D. M Damno ;infecto. I. I. g. I x. de Aquasq. pluv. Eleganter Cicero ossiciorum tertio : Nec tamen nosse nobis titilitates omistendae sunt, aliisque ιradendae , cum
.is ψss egeamus; sed suae cuique utilitati, quod sine aiserius injuria sat , serviendum est. Si ire Cho pus, ut multa , quisa
tum , inquit, currit enui, Et conte re debet, quam maxima possi, ut vincat ; supplantare eum , quicum cenat , aut manu
depellere nullo modo debet: Sic in vita sibi quemque petere, quo pertineat ad usum, non iniqaum es, alteri deripere jus non est.
176쪽
ῶ Ti in Imperatoris Rusorum. 163
9. II. Iam porro omnes gentes, & veteres & recentiores, quarum contentiens judicium sperni non debet, videmus ita libertatem illam naturalem explicasse, ut cuique Principum, qui alte. rius nexu aut fiducia non tenebatur, integrum fuerit. honores judicio arbitrioque suo adsciscere , sibique anteriorem locum arrogare. Regu appellatione, quid est arrogantius , aut quid propius accedit ad titulum Imperatoris Romani λ qui apud Martialem l. v r. ep. 4. nec non vetustissimos
Rabbinorum Princeps Principum appellatur. Antiquissimi tamen AEgyξtiorum Reges, apud Diodorum ; Nabuchodonosor , apud Danielem , ea ornati leguntur ; & hic quidem, quod omnibus Asiae Regibus imperabat. Artaxerxes Mnemon se ipsum Regem Re m vocat, in Nistola ad Esdram; quia RNes Armeniae, Cypri, Cariae aliosque Persae in obsequio suo habebant. Ab his ad Arsacidas romen superbum migravit ; nec veritus est Vespasianus id Vologeso tribuere,& Romani scriptores privati aliis. Ex Auctoribus, Marmoribus 8c Nummis, Vir immortalis nominis, EZechiel
Spanhemius hoc docuit , Dissertat. vii I. de Praestant. &usu numisin. cap. 2. Rediit honos ad Persas, quum Arisfacidarum solium occuparunt. Nec hoc tantum, sed am .pliore fastu cumulatur Saporis I r. vcl ri I. epistola ad Con. stantium, apud Ammianum Marcellin. lib. XvI I. c. s. Rex Regum Sapor , pariiceps Merum, Frater Solis Lume, Conissamio Caesari, Fratri meo statem. Eundem vero titulum , quo, velut peculio, Pcris delectabantur, Belselus regulus, ad Saporem scribens , jactare ausus est , teste Pollione in Valerianis c. q. Potiore jure Constantius Caesar id nominis sibi vindicasse, aut ab aliis delatum accepisse videtur, apud Gregorium Nazianzenum orat. i. in Iulian. Imperatores quoque Constantinopolitani idem suum secerunt, dc
ad Turcas deinde transtulerunt; auctore Bryennio lib. I. C. s. Rex Francorum , licet unum iuuiris nomen tantum
177쪽
vocaretur tantae tamen existimationis , apud plerasque nationes . habitus est, ut non a Graecis modo Rex Regum dictus fuerit, sed & solus inter Europaeanos Principes, per excellentiam indicatus, ob praerogativam, quam supra
ceteros Monarchas obtinebat. Βιω ιλενς Βασιλεων, Hugo, Francorum Regis frater, apud Annam Comnenam appellatur. Alexi ad . pag. 288. ubi Carolus du Frene, praeter alios. Matthaei Paris. locum A. 7 4. laudat: Dominus Rex Framo. rum . qui terrestrium Rex Regum es, tum propter coelestem ejus inunctionem, cum propter sui potestatem . sei militiae eminentiam in medio sedebat. Hi aniae Regibus eundem titulum tribuistum esse, Ludolius Ooservavit, comment ad Hist. AEthiop. lib. 2. n. I 2. Nec minus Angliae Reges eum sibi vindicasse, Seldenus evicit de tit. hon. r. I. c. Ex quibus satis liquere arbitror , Nud cunct.is gentes. Veterem ac jam pridem receptum fuisse morem, ut Principes, aularumque cultores , ob fortunam imperii splendidius loquerentur. Non alio autem elogio cxcellentiore magnitudo potentiae exprimi posse videbatur , quam si Reges Eegum , Frincipes Principum. Dominos dominantium iust ostentarent , qui Reges habebant copiis sibi dc tributis inservientes: si vo cx foedere, nexu, subjectione, sive eX alia causa. Infrumenta servituIis, Tacitus in Agricola c. I . regulos illos vocavit. Praetereo alia divina epitheta, quibus Principes eminentes majestatem
suam hominum venerationi commendarunt, nullo Princi pum vicinorum consensu implorato. Divinitatem, numen, Oracula coelestia , adoranda rescripta, sacras constitutiones,
in utroque Codice ingeminant Imperatores Romani ; ipsique Christiani , Sti..ari. , ανιοι, μινισιι Divinissimi, Sancti,
Sacratissimi , Maximi Principes passim dicuntur. Hadri,nus Olympius appellatus : Commodus Hercules Romanus
Diocletianus yovium se dici voluit, auctore nemine. Ipse Papinianus, prudentissimus juris antistes, Severum & Antoninum , cognomine Jovis Capitolini , Optimos Maximosque Principes suos nominavit, in L de Accusat. Jam
178쪽
de Titulo Imperatoris Rustorum. I 6s
tem Chosmis fastum quis ferat 3 qui inter titulos regni alios, hos quoque ridendos sibi apponit, in epistola ad Uaramum scripta, apud Theophylactum Simocattam lib.
xv. Hist. Mauric. c. S. Rex Regum, Dominus dominantium, Gentium dominas. Princeps pacis , hominum salus. Inser Deos idem homo bonus aeternus. Inter homines autem Deus mustri mus. Victor loria gloriosi mus : cum sole eκoriens nocti Iumira largiens, sc. Non minus insolentes sunt Regis AEthiopiae, sive Abyssinorum tituli, apud Ludolphum in Historia AEthiopica: ambitiosissimi vero, & omni vanitate plenissimi, quibus Principes Mahumedani se aliosque
onerarunt: id quod antiqua pariter ac recentia, foederum reconventionum Turci carum exempla tcstantur, apud Seldenum de tit. hon. p. I. c. 7. n. Leonem ab Aituma p.
6. pag. 6 o. aliosque fures , qui epistolas ec relationes Turcitas scripserunt. g. III.
Tot ac tam variis, omnium aetatum ec nationum , exemplis Praejudiciorum nebulas pulsas esse puto , ut quaestioni principali plus lucis affulgere possit. Nullus autem dubitandi supererit locus, si in natales ic significatum vocis Imperatoris plenius inquiramus. Trifariam illa accipitur in
Historia Romana. Vigente enim republica , qui exercitui Cum imperio praeerat, a singulis militibus dicebatur Imp Tator : ab universo autem exercitu , a Senatu Populoque Romano non nisi, qui res magnas bello gesserat, & h stium numerum , lege definitum , vel minorem occiderat, nomen illud , sed usque ad perasium triumphum, serebat. Hinc Cicero, post Pindenitas ad Amanum laveratos, se Imperatorem appellatum eme gloriatur, lib. v. aia Attic. ep. sto.& lib. X. ep. 8. recitat exemplum epistolae, sibi a Caesare scriptae . cum titulo : Caesar IN. Ciceroni Imp. S. Iulius autem Caesar. cum armis Rempublitam occupasset. inter alios nimios honores , recepit naenomen Imperaιoris, auctore Suetonio C. 76. Atque ex hoc tempore, Imperator idem
179쪽
fere ac Rex significare coepit; odioso tamen Regἰs nomiisne, diademate , & resi quis regni insignibus, invidiae declia nandae causa, praetermissis. Augustus nomen Imperatoris. semel & vicies partum, utroque sensu, pro Principe dc
victore usurpavit. At ωολιτικώτατοι Tibzrius tanquam Praenoismen adspernatus cst , dictitans se Dominum servorum, Imperatorem militum, Principem ceterorum esse, ut auctor eshDio lib. s . idem Blaeso hoc tribuit , ut Lmperator a logionibus salutaretur, priso, inquit Tacitus II i. Ann. 74. erga duces honore, qui bene gesta Rep. gaudio N impetu victoris exercitus conclamabantur: erantque plures smul Imperatores, nec over ceterorum aequalitatem. concessit quibusdam cst Augustus id vocabulum , ae nune Tiberius Blaeso postremum. Ait postremum a sed Caiaubonus ex Appiano obtervavit, eum honorem sub Hadriano, privatis exercituum ducibus, nondum
penitus ademptum fuisse. Labefactat etiam Taciti senten tiam, vel si mavis Lipsit emendationem , Suetonius in Tito cap. s. & lapis Uicentinus, in quo A. Cecinna felicissimus exercitus Qtelliani imperator appellatur . apud Rei nesium lib. I. var. lect. c. I 7. juncta Ruperti ad ipsum Fi- stola 2 r. & 23. Sic ergo Imperatoris nomen initio non fuit
tanti, quam quidem pIerique sibi persuadent , dc Principis
titulo superabatur ; Regis autem nomen utroque erat majus; augusti omnium maximum inter fastigia humana. Unde Suetonius scribit, non multum abfuisse, quin Cajus Caligula diadcma sumeret, speciemque principatus, in regni formam Converteret , in ejus vita cap. 21. Scio Graeculos scriptores, ad adulationem compositos, jam mature Imperatores , dc Imperatoriam dignitatem appellasse e verum primus Latinorum cst Statius Papinius, qui
Domitianum Regem magnam vocare ausus est, I. IU. Carm. I. V. 46. Deinde regis , regni, legis regiae , strilis regii , dc omnamemorum regiorum , secundo & tertio saeculo, crebra OC- currit mentio, maxime apud Tertullianum lib. i. ad riat. C. IO. l. a. c. IO. de spectac. c. 3o. donec Aurelianus Chia
180쪽
de Titulo Imperatoris Russorum. I 67
mydi purpureae, unico hactenus imperii insigni, regium diadema, Constantinus autem coronam auream adjecit , ut Uictor & Cedreuus testantur. Egregie rem omnem exponit Synesius de regno , ubi Imperatoris vocem , Ceu moderationis argumentum, in verae Monarchiae Romanae administratione
interpretatur . aitque militaris imperii esse nomen, jam olim in Republica Atheniensium receptum. Nos, inquit, Regis nomine mos dignamur, N appellamus, Uscribimus e vos aut-,ive frientes . sive inscientes, consuetudini id tribuentes appellarioris hujus invidiam declinare velle videmini , Imperatores vos appellando. Plura de & Regis titulo, Romanis Im- toribus tributo, dabit . , M., EAchiel Spanhemius , de Praest. & usu num. disr. XII. cujus scrinia compilare haud est necesse. Illud autem non praetermittam, quod licet Francorum Princeps, ante inaugurationem Romanam Rex, post eam Imperator Augustus communiter appellaretur; in multis tamen diplomatibus & sormulis Imperator Regis. Augusta Reginae nomine donetur, dc eX adverso Imperaroris no men Regibus tri tum sit; ut praeclare docuit Mabillon de
re diplomi 1. a I. c. 4. n. I. 2. α cap. 26. n. 12. I
cruciterum ex hac vocabulorum origine prima, & subse- in confusione, nolim quenquam suspicari , quasi altius quicquam in nomine Regis , quam in junctis Imperato vos, Caesaris , & Augusti nomininus Romae olim comprehensum fuerit, aut in praesens contineatur. Adeo enim tituli hi, usu totius orbis, supra omnes alios , sensim opis Presia magis magisque republica, ascenderunt, ut quicquid ubivis sublime, sanctum & illustre erat, cum summo in orbem Romanum imperio, & abistula potestate . illis inesto crederctur. Quamobrem Aurelius Victor Octavium, scribit, pro Rege Imperatorem , vel sanctiore nomine Augusum vocatam. Et Prudentes Caligulam , diadema asscistantem. monuerunt, eum cst Principum N Metum fastitia excessisse, apud Euctonium cap. 21 Hinc etiam Hadrianus Augustus x Maxi