장음표시 사용
41쪽
& conclavis custodis, icctum Palatio revera exem lse, ut incommodo ac taedio ast chi electionem maturarent Cardinales, qui te decim menses in eo confecerant. Tandem per
viam compromissi, in sex Cardinales facti, Gregorius X. renunciatus est; idem, qui schil maris hujusmodi in posterum vitandi causia. in Concilio Lugdunensi generali, A. I 273. formam
Conclavis instituit, omncmque in co servandum ritum praescripsit , insigni s nctione, quae cap. 3. de Elect. in 6. tota reperitur. Discrte in ca Cautum, Cardinales absentes dccem taurum dierum spatio expectandos esse; de loco item Ic clausura conclavis; de interdicta quacunque sive per li teras, sive per inter nuncios communicatione; de omnimoda pactionum de pollicitationum diremtione diligenter cautum, quae de alia ex canone r. laudati Concilii desumta , in illo capitulo lcgi merentur. Gregorii autem post Innocentium U. succcsibr Adrianus U. & Joannes XXI. constitutionem istam,
ambitiosis aeque ac avaris molestam, iterum abrogarunt, auctore Martino Polonor adco ut tunc sex ordine Pontifices, extra conclave sint creati, usque ad Benedictum XI. in cujus electione , t cx illa a C cstino V. renovata & a Boni- facio VIII. confirmata demum obtervari coepit. Deinde cum quorundam irrepserat opinio, decretum istud Gregorii, vacante Sede , per coetum Cardinalium corrigi vel immutari posse: Clemens U. eam in concilio Uiennensi damnavit, &alia constitutioni ad j ccii ; inter quae it Iud speciale , quod
Cardinales excommunicati, suspensi vel interdicti non repelluntur ab electione , ut omnis occasio discordiae tolleretur , Uem. ne Romani 2. f. q. de Electione. Alia porro non magni momenti , de cibo dc potu, post triduum in Conclavi exachum, constituit Clemens VI. apud Baluta vit. Pap. pag. 26 I. cujus vana imitatione, Carolus IV. Electores post diem trigesimum, sine Imperatoris electione praeterlapsum , pane ix aqua nutriri voluit in Aurea Bulla tit. a. n. s. De novis Cardinalibus. qui titulo destituti, dubitatum fuit, an vocem in electione haberent. Post obitum
42쪽
Pure Imperat. circa eis l. Tolit. Rom. 2 9 Eugenii XI. Androinus de Rccha admissus est; sed postea Do.
nimico Cupranicae facultas negata est intrandi Conclave, in quo Eugenius IV. electus est, apud Balu Z. lib Iii. Misceli. pag. 272. immo Eugcnius in cum paulo commotior , sanctione cdita promulgavit . eos tantum Cardinetiatus jure potituros, qui praetentes pileum rubeum, titulum, annulum. que a Pontifice receperint , vel ad quos absentes Ponti sex galerum rubrum miserit: neque in renuntiando novo Pontifice , ceterisve rebus suffragia laturos, nisi postquam in consistorio promendae suae sententiae acceperint pol cstatem. Vid. Balu E. Uit. Pap. t. I. pag. 98 I. Deinde tot legibus aliis super alias coacervatis A. Is 62. accessit Bulla Pii Papae IV. quae in Concla tibus legis absolutissimae uim habuit ; donec Grcgorius XU. A. 162 I. rem omnem absolvit, edito Cercmoniali, quo solennia electionis & schedularum exempla in posterum adhibenda picnissime prae . scripsit. Sed ejus quidem externa satis exacte obscrvantur, cetera ad leges sine moribus dudum pertinuere. s. Xil. Non equidem inficior, multa harum clectionum Concla via exquisitioris prudentiae civilis exempla esse; in multis divinam providentiam manibus palpari posse, dum optime cogitata, ad omnium stuporem Lupius pessime ccciderunt,& Romae tritum in ore vulgi proverbium enatum : Illum
de Conclavi Cardinalem egredi, qui Papa ingrcditur. Quantum etiam satis est, animis Cardinalium religionem injicere potest jysjurandum his verbis conceptum r mesor Chrasum Dominum, qui me judicaturus es, estgere, quem secundum Deam judico eligere debere , N quod idem in accessu praestabo. At v caro quoniam ad illud culmen tot tendunt potentes, res sine ambitu & dissidiis vix transigi potest; nec fidem habuerim Scipioni Amirato. nisi melioribus pignoribus allatis,quam istis, quibus omni aevo divinum id opus suisse probare voluit, indissert. polit. I. c. I. Suaviter sane ridiculus fuit Petrus Matthaei, Iurisconsultus Lugdunensis, di septimi decretalium
43쪽
libri compilator, qui l. 7. decret. tit. 3. C. in notis, scribere non dubitavit: Tanta integritate inauguratio Ponriscis peris agitur , ut nibit sanctius . nibit incorruptius Iudicetur. Gamis obrem leges in Comitiis Conclavis observantur pro electione Papae religiosis med observatur-sdes , ut elucescat omnibus , quam longe absit is fuco lat ambitu tum simoniaca ambitione. Via solaenini legum , toties repetitarum dc flc Xarum multitudo, vitia circa electionem arguit; cum perpetuum sit illud Platonis r legum multitudinem morum corruptelam comitari, ut egregie Hermannus Conringius in prooemio Electionis Urbani observavit. Immo quemadmodum ethnicos lacerdoti rum Candidatos pungit Seneca lib. VII. de hent f. c. 28. quod data pecunia populi suffragia coemcbant; sic tantum abest, ut hodie Simoniacus ambitus Romae ignoretur, ut non alibi lues ista saeviat atrocius. AEneas Sylvius, qui reipse postea Ponti sex creatus, epist. 16. Irihil es, inquit.
quod absque argento Romana curia dedat. Ipsa manuum imposito si Spiritus Sanm dona venduntur , nec peccatorum Uenia , nisi num- maiis impenditur. Eadem de re Baptista Mantuanus, raraa cruditionis vir, conquestus est, in decantato illo: Venalia Romae
Templa, sacerdotes, altaria, secra, coronae, ignis , thura . preces coelum es venale, De que. Magis ad rem praesentem faciunt, quae supra dicta sunt s.
3. & maxime venalitatis ille morbus . cui occurrendum fuit constitutione singlitari, quae can. I. Hs. 23. repcratur. Blasius Ouixius in Itinerario Alexandri VI. apud Balvet. lib. g. misceli. pag. 443. Q ae , inquit, compositiones conventiones, si fas o foras emitre , diebus conclavis inter reverendissimos Cardinales, eorumque confoederatos ultro citroque factae fusrint , altis scripto ibus rel:nquamus , qui verius gesta secretiora intellexerunt. Sat sit nobis tot sne controversia dies elabi non potui . Rursus quae fises in Conclavi obtineat, ex iis patet, quae Thuanus lib. I . notavit, in Conclavi Grogorii
XIV. ita Cardinales sibi mutuo verba dedisse , ut ex ea ocis
44쪽
de Dre Imperat. circa elect. Pone. Rc m. Icasone verba Conclavis, quasi sessae Mei plena , in proverbium aserint. Legamur modo Conclavia recentiora, & patebit electionem Paparum iisdem adhuc vitiis laborare , quibus olim i vitia erunt, donec homines. Levinus Nicolaus Molthius, Eques generosissimus, Alexandri VII. conclave cum praefatione in lucem emisit, Stesmici A. 3616. Urbani VIII.& Innocentii X. Conclavia, cum erudito prooemio edidit Conringius. Urbani VI. Nicolai V. Callisti III. acta ele- ctionis , cum historia Conclavium Julii II. Leonis X. &Αdriani VI. exhibuit Cl. Papebrochius in propylaeo ad Acta Sanctorum Maji . in conatu Chronico-historico ad catal. Pontis. pari. 2. ubi pagina IF 6. laudat collectionem manu. scriptam pretiosissimam , in bibliotheca Laurentii van derHem, Jurisconsulti Amstelodamen fis, tum temporis, id est Α. I 68F. servatam ; cujus tomus primus varia scripta de Tarione , praxi mysteriisque Conclavium Italico scrmone Complexus; reliqui autem quatuor tomi historias Concla. vium a Clemente VI. ad Clementem VIII. partim Latinas, Partim Italicas exhibuerunt. Num Lugdunenses Gallici Conclavium quatuor saeculorum collectores eo thesauro adisjuti sint , non temere dixerim. Utilissima autem est collectio Conclavium fere omnium, a Clemente V. ad Clementem XI. quae in pluitum manibus versatur. Ex Latino vel Italico sermone in Gallicum transata sunt omnia, nec Coloniae , ut titulus praeseri, lud hic loci typis expresia A. 169 . Sc iterum iterumque repetita & aucta. auspice, ut accepi. Henrico L. B. ab Huyssen , Rusibrum Caestiri a consiliis intimis , Uiro Clarissimo. In nupero Innocentii XlIΙ. Conclavi quid actum sit, aetas docebit. Vereor nc illis, qui prorsus superstitioni non lunt immersi , scrupulum injiciat nummus Pasquini, in cujus altera parte Roma. in altera Spiritus Sanctus, sub figura columbae, eXprcitus cum elogio: Omnia venduntur Romae, imo Dumara Christi: G ne me vendant. evolo et Roma vale.
45쪽
Nunc expcchabunt forsan nonnulli, ut, quo ritu et cetus adponsilica: urn accoptandum invitetur, sulcipiens populo per
formulam Annuncio vobis gaudium magnum Sc c. promu 'gctur.
idem deinde a Cardinalibus prima. iacunda & te ilia vice adorclur, porro a Lφgatis, Pr ncipibus omnique populo in Ecclesia Petri . super altari Apostolorum, adorandus cXponatur, ic tandem conclave disjiciatur, exponam: sed avidos ejus rei Lictores ad ipsum Ceremoniale Romanum, & Bonacii , NX agense illi dc M.tyeri de Pontilicis Romani electione diu rtationes rc mitto, quibus hasce minutias, nihil in recesiu habentcs, prosessa opera sibi excuticia das sum lc-runt. De nominis mutatione tantum pauca adjicerc lubet.
cujus originem Platina a Sergio II. repetiit, qui os porcia ruca diccb.atur. Albertus, Abbas Sta densis Sorgii II decessi, ri Gregorio IV. nominis illius de imitatem tribuit; Baronitis moris initia a Sergio Ill derivat, qui reverentiae causa abstinucrit a proprio Petri nomine. Dilmarus lib. vi. Sergio lU. id cognominis adscripsit: Sergius qui vocabatur Bucca porci , apud Leibnit Z lom I. scrip t. Br pag. R99. Alii vcro ad Simonem ascendunt, cujus no mcn ipse Christus mutavit: alii gentilium ea latcre suspiciati sunt, quorum multa rctinuerunt. Platinae adstipulantur plerique , ut auctor Magia. Chron. Bel g. pag. I9. Joh. a Leidis ii, v. Hist. c. & Gode Didus Vite ibi eo fis Sergius, inquit, Papa fuit primus, qui nomen suum Mutavit , o sequentes omnes idem fecerunt. Vcrum Sergius II patre S rgin Romano natus, ante Papalum jam ita dunus sust, dc foedum tantum cognomen, postquam Papa factus, abjecit Primus fuit Octavianus, saeculo X. qui nomen Iohannis XII. an sum sit, ccntum quod excurrit, post Scrgium illum , annis clapsis , ut Onuphrius ob scrvavit. N cc lamen illius cxemplum secuti sunt successis res omnes, nec hodie mutant inviti. Nostras ille Adrianus VI. Ponti LX candidissimus, di Marcellus II. quod habebant, nomen Icti Duerunt. Dor-
46쪽
mitavit certe Baron uis a Sergio III. consuetudinem illam nominis mutandi repetens; siquidem non illi, sed Sergio IU. Petri nomen fuit; neque hic, sed Johannes XIV. primus extitit, cui Petri nomen in baptismate obtigerat: qui vero Petri successtar renunciatus. prae reverentia erga Apostolorum principem, nomen mutavit; ut Papcbrochius ad ejus vitam pag. 168. ostendit; cui Antonius Matthaeus in notis ad veterem Iohannis de Beha interpretem rom v. Anal. pag. Α7r. jungatur. De sede Stercoraria, cui Ponti sex in polles sonem B.i silicae Lateranensis mittendus. olim imponebaturi
multa hic dicere, nihil attinet; quia fabula de Johanna Papi a , ipsis ejus auctoribus displicuit, di nunc a plurimis ridetur: postquam Lambecius lib. II. Bibliothecae aesareae c. 8. testatus est, in quatuor codicibus manu rapiis Martini Poloni, ejus rei nec mentionem LX tare , nec unqUam e X ritisse. Blondellus item, ex temporum ratione docuit, Papissam illam locum suum tueri non posse; & Sarratius deis nique Anastasii Bibliothecarii locum υ..c.A., ais, esse evicit,ePist. 3 o. Byzantii, lateor, ejusmodi quid contingere
potuisse , ubi Eunuchi saepe Episcopi secti sunt i at uix
credibile est, ut mulier, quae nullum ordinem Romae reiscipere poterat, summus Saccrdos & Ponti sex fuerit creata. Nec Leo IX. forsitan epist. I. c seminae Constantinopoli electae fecisset mentioncm, si idem vitium Sedi Romanae objici posse novisset. Genuinam sedis hujus marmorcae non pertusae originem dc usum. Ioanna antiquiorem; ostcndit M., hallonius tom. a. Musci italici p. 1 pag. 9 dum enim Pontifex in porticu Bisilicae eam occupqbat ex Psalmo canebatur: Suscitat ex pulvere egenum , cst de se core ei igit pauper em, ut Iedeat cum principibus N solium gloriae teneat.
S. XIV. Nunc de consecratione quoque Pontificis addere juvabit,
eam iam diu , licet non tanto semper apparatu, peractam fiaisse; ut minime mos ille pro recente habendus sit. Duplexatilem coronatio est ; alia in Italicana S. Petri, alia in Basi-
47쪽
tica Laterancnsi , quae proprie inthroni satio appellatur ; et sit de in ordo non perpetuo suerit servatus , & inthroniatio aliquando praecesserit consecrationi, ut in Benedicto III. aliisque. Ita Wibertus, oculatus testis, in vita Leonis IX. a Sirmondo & Hen schenio publicata lib. II. cap. 2. Divi na favente gratia a cunctis applaudentibus consecratur, ac dominica quadragesmalis initii , pridie Idus Februarii, Apostolicae Cathedrae inthronizatur. Sic etiam i inpostor ille antiquus, qui Constantini donationis tabulas confinxit, ad sua tempora respiciens: Decrevianus , auit, ut ipse s Sylvestcr)'successores ejus diadewate , videlicet corona, quam ex capiIe nostro illi concessimus , ex auro purassimo ta gemmis pretioss ι usi debea ii, in capise , ad laudem Dei, pro honore Leati Petri gestare, apud Ivonem Carnotensem & Gratianum can. y4. 3. s. Dis. 96. Quinam consecrationis , ante saeculum x I. proprii fuerintritus, Mabillon optime ex Anastasio, tum ex Achis Vaticanis & Ordinibus Romanis explicavit, in commentario ad oris dinem Romanum f. IS. nempe ipsa consecratio Ponti fieis ad Petrum; impositio ejusdem in Sedem Pctri , oblatici sacrificii per novum Pontificem ; mitra pretiosa, pallium, chirothecae, & annulus Pontificalis: dein processus ad Lateranum, Convivium, & munera in Senatum populumqueerctiata. Add. Pagitis in Crit. ad A. 686. n. f. ad Λ. IO. 9.
n. & junior Franciscus Pagius in praefat. breviarii Ponti LRom. f. 7. seqq. Hodiernae inaugurationis solennia fuse descripta extam in Ceremoniali Romano, & si quis ea multipliciter aucta nosse cupit, eum non poenitebit adiisse ad doctissima commentaria Danielis Pape brochii, in Jacobi Cardinalis de coronatione Bonifacit VIII. ligatam orationem conscripta, die xl x. Maji. Adh. Sanctorum. Ibi ritus notabiliores
occurrunt, impositio triplicis coronae, porreetio clavium , ac censio fasciculi stupae, levatio , sparsio nummorum cupreorum,
quaeque id genus sunt alia, in quorum rationcs mysticas Thulis denus de inauguratione Alexandri VII. & Banchius in Ro.ma triumphante, seu Innocentii X. coronatione, inquisiverunt.
48쪽
e ξ . Taedet omnem pompam persequi, quae jam olim, cum ad istumulis vanitatis gradum nondum evecta, Pctro Damiano non ri lil. denda , sed gemenda videbatur. Priscis vero Pontificibus lx. - in usu fuit mitra oblonga in acumen desinens , instar sac-ini. caret panis ; qualem exhibet effigies Ioannis apud Ughel .
m. lum Ital. Dcr. tom. v. col. Is 2. Et nisi me omnia saliunt,
ejus usus a pilco sacerdotali gentilium Romanorum desumus, tus videtur, qui in coni formam coibat , ut Ruben ius do. en cuit lib. II. Elect. c. as. Inde apcx pro Episcopatu apud Si- in1 donium. Hormisdas datum sibi non a Clodovaeo, quae vulgaris sententia est, a Pape brochio rejccta, sed a Clodotaridi filio regnum, seu coronam auream cum gemmis mitiae cir-ui cumdeclit: forsan imitatione summi Pontificis Ebiaeorum, qui iis . Praeter cidaIim mitram gerebat, Exod. XX vis r. v. undeu Plutarcho dictus in problem. conviv. Bonifacius VIII. coronam duplicavit, utrumque imperium saeculare &Ecelesiasticum indicaturust Joannes autem Xxi I. triplicatam Coronam Diregno, secit, ut summa quoque Imperialis dignitas signi ficaretur. Vide Raynaudum de corona & mitra triplici mi ae tomo X. operum ; Mabillon praefat. ad tom. vi. Bened. dc Papebrochium in conatu chron. ad ca. tal. Pontis. pag. 2o8. Quod ad Pallium Pontificis rubium attinet. singulare est, quod non ab illo, a quo consecratur, sed abinrchidiacono, velut ministri vice fungente, id accipiat, ta ipse quasi in sc transscrat, ne sup riorem habere vi. deatur. Ceremoniale Romanum lib. I. scct a. Cum duae arres in electione concordabant, Priorem Diaconorum consuevisse induere Electum mantum Papale, dicendo: Ego investio te de Papa u . ut praesis Urbi orbi. A manto immaniare dc amo mantare proprie de suiuinis Pontificibus dici, duFrunc ostendit. Nescio autem, an stupilae accentie ab aliis observata sit elegans Petri Dimiani explicatio, qui lib. I. cp. I in
Coronatione Imperatoris Graeci eandcm adhibitam esse rcstri rguatenus dum se simul ac jua tam vana , tam socci pendenda cons erat, de culminis asciso fasigio nullatenus insolescat: N
49쪽
dum po r atque possessio subjacere communi omnium easui non ambigitur, jam quasi de singulari dignitatis apice , qui ad summa tetectus es, non insetur. Pulchrum ergo mundanae conitionis ordinem homo consderet , S dum suis usibus omnia cernit triabui, non, Ibi, sed suo referat gratias Conditori. di quae sequuntur.
IURE IMPERATORIS CIRCA ELECTIONEM
S. I. Dissensones crebrae tae interponis. Imperatores provoearunt. xt electioni partes suas interponeren . II. oed Regii consensus v rum fandamentum ex Dre circa sacra declaratur. IIl. Consermo iis Pontiscum neces aria; quia Imperatores Ecclesam Romanam δε- tarunt , ejusque suns Advocati. lv. In Oriente Patriarchi electi γ remoti ad Imperatorum nutum. V. In Occidente confrmationis folii Papae primum a caesaribus , deinde a Regibas Hertitortiis, Gn harum data pecunia fuit redimenda. VI. duanta hae in re Exarchi Ravennateusis, seculo sexto , βριimo , fueris auctoritas, excutitur. VII. Carolus m. jus ordinanis Sedem Romanam adepsus ex pacto, quia illius Ecelesie Advocatus , VIII. tum quia P aritatis Romanorum, jurisdictionem in Urbem, , defensonem E eleme ρer Vexillam accepit; IX. denique quia Imperator factus. I erium iu Urbem, , fuaevis ecclesiasica obtinuit. X. Fata ba-jus juris ob Ludovico Pio Lothario. X l. diversa sab Ludοι . . IL Carοιο Calso , Crasso. XII. Othoni L eadem, quae Carolo I I facultas jureiuranaeo frmata. XIlI. Mus Decessores omnes ea satis , usque ad Henricum IV. qui tenaciter ipse retinuit. XIV. H, tribranos frivolis ratienibus Imperatores excludere es conatus. XV. Hi MI ue ad Lx vicum Bavarum jura sua serenue vindieaArrunt. XVI. Nec confirmationis necessias ex hoc tempore per praeis scriptionem is blata esse videtur. XVII. sed dur re ex pacto jurato, tittitoli e Advocasi jagiter servato.
50쪽
ῶ Iure Imperat. circa et r. Font. Rom. . 37
EX his superiore capite demonstravimus, inde ab
initio Ecclesiae usque ad saeculuna x II. Clerum Populumque Romanum Episcopos suos clegisse, non parum lucis quaestioni principali, ad quam nunc pergimus, aia susum iri opinor et quum sic vel sola eminentis dignitatis, imperii & utilitatis ratio poposcerit, Imperatoris, maxime Christiani, adhiberi consensum; cujus majestas ad frenanis dam populi inconsulti libidinem plurimum valcbat. Quemadmodum enim in aliis rebus sicile est, non omnes consentire . ita hic facillimum erat dissentire non unius animi, studii ec nationis homines, quos diversus & multiplex spi. Titus in varias sententias agebat. Ad haec rara est elcctio, quae sne privato affectu & corruptela fiat: ista autem pluribus malis suit obnoxia . quo magis Candidati per ambi. tum ad iIlum rerum divinarum lc humanarum apicem gras sabantur. Inde toties populus, in 1tudia contiaria divisus, Plures uno tempore Pontifices elegit, & hi quoque cum probro Sedis Romanae, armis tales le esse voluerunt. Ipsum Conclave tot legibus acervatis sepiri non potuit . quin Cardinales Ioannem XXIII. Romae, Grugorium X li. Aramiani, Benedictum XIlI. in Hispania eligerent. Quod si his addamus incommoda Sedis diu vacantis, in tanto discrimine Urbem laepe positam sui sic deprehendemus, ut funus & cadaver ex anarchia et imminere videretur , quando Imperatorum auctoritas tepuit aut refriguit. Exemplorum plena est historia, eligentium dissidiis per annos ta menses sedem saepe desertam fuisse. Mortuo Nicolao I. Platina ait, esse qui scribant , per annos octo, menses septem, dies novem eam
vacasse r utique post Gregorii V ΙΙ & Coelestini IV. obitum amplius annum, navis illa sine gubernatore jactata est: post obitum vero Nicolai IV. Urbani IV. & Clementis V. vltra biennium Sedes rectore, & Roma principe destitiata fuit.