장음표시 사용
431쪽
sunt. Utrumque dc ratio dictitat . & multiplex testimonium Juris Auctorum, quos inter ic AElius Gallus apud Festum definit : Possessio est usus quidam agri aut aediscit, non ipse fundus aut ager et non enim possessio est , nis si iis re-bαι , quae tangi possent. Javolentas quoque possessionem usum esse tradit in I. Ii s. de V. S. Nec usu caperc aliud .cit, quam per i posscssionem dominium acquirere , dc usu
suum facere , ut ait Praetor in I. 2I. D. Ex quib. causmaj. Atque cx his satis, opinor, liquet, servitutem a non domino. constitutam, vel ultro tentatam, cum fundo vel
sine fundo, per Leges Decemvirales, usu acquiri non potuisse : idque jus, ut incredibili veneratione populi crat acceptum , antiqua Iurisprudentia, aspera illa & ic bricosa, ad Ciceronis sere aetatem, servasseinvidetur. L III. Tum vero humanior aetas media successit : quippe Iurisconsulti posteriores. ad Augusti usque imperium, magis utilitate communi, quam verborum potestate, n Rotia moderabantur, multaque Legum capita inImesius ti aequius producebant. Hos inter haud postremus fuit Mutius caevola, qui, Pomponio teste, jus 'civile primus generatim constituit : hic vero, libertatis usucapionem in inediam urisprudentiam . suo tempore, receptam esse, confirmat in I. 7. D. S. P. V. Quidni ctiam credamus, ab iisdem juris Auctoribus usucapionem servitutis sine lege introductam fuisset Nec multis opus cst ; rem omnem declarat disertissimus Scaevolae discipulorum Tullius, in Oratione pro Cariscina cap. XXVI. verbis quae sequuutur : Fundus a patre relinqui potes, at usucapio fundi , hoe est finis sollicitudinis es'
periculi litium, non a patre relinquitur, sed a legibus. Aquaeductus , hausius, iter , actus a patre ; Iso rata factoritas harum rerum omnium a jure civili 'sumitur. i Eccet Leges XII. opponu juii civili', illisque usucapionem fundi, huic usu in capionem servitutum adscribit, si Bud in sequimur ad Lult. D. de Evict. Holmanus in comment. ad hanc Cice-
432쪽
ronis orati ratam an toritatem, jus dominii firmum Sc fixum interpretatur , quod quomodo ad servitutes pertineat, non video. Potius rata auctoritas vindicationem servitutum dc . robur denotat . quod Jcti iis accommodarunt , si cum sundis posses e dc usu acquisitae fuerint; nemo enim est, qui . nesciat, eam Juris partem, quae sine scripto in sola Ρrudentum interpretatione consistit, Iuris civilis nomen commune, suum ac proprium fecisse. l. 2. 3 I. D. de Orig. Iur.
Atque ita Emundus Meridius Justiniani verba explicat . in pr. IV. de Uyucap. Pure civili constitutum fuciat, id est ab . antiquioribus Ju risconsultis: qui inter alia legem ide fundo
loquentem , ad fundi qualitates cxtenderunt. Movebat eos, quod Decemviri ad Uiucapionem exegerant usum quem dc quodammodo recipiunt servitutes, l. 2O. D. de S. H. V. LIo. Si sierv. vind l. I. f. ult. D. de Aqua aquae pluυ. Et sicut Usucapio rerum corporalium bono publico introducta erat, ut dominia rerum cscnt certa, sic & Rei p. intererat . juia rerum in incerto non fluctuare. Possessionis igitur fictione, seu potius ut Senecae verbis utar imaginet & translatione quadam , biennalis usucapio fuit admissa, exemplo rerum immobilium, auctore Paulo lib. I. Sent. tit. 17. g. 2. Seretitus hauriendae aquae vel deducendae biennio omisesa intercidit, biennio usurpata recipitur. Nec in servitutibus urbanis tantum, ut CuJacius ad i. & cum co Gra-
vina, Ci erus , Vinnius, Voetius , ac plerique alii voluere, sed & quam maxime in rusticis ; quia Cicero dc Paulus
locis citatis exempla rusticarum tantum attulerunt, & magis erat, ut hae usucaperentur, quia mancipi res erant, urbanae non item, aut ore Ulpiano rit. XIX. f. I. Res vero nec mancipi, mobiles tantum non immobiles usucapionem admittebant pr. Inst, de inacap. I. I 2. 6 2. D. de Public. iurem act. Veruntamen quia Paulus absolute ait, usucapionem deruitutum deinde sublatam, verius est , dc rusticasta urbanas usucapi potessie.
433쪽
Haec ita obtinuerunt, ad Augusti usque vel Tiberii tempora , quorum sub imperio Lex Scribonia eam usucapionem suus , quae Dretitutem constituebat , infit Paulus noster. Male Haloander Lex Voconia legiti; haeae enim de hereditatibus mulierum lata erat, nihilque de usucapione. sancicbat. Pcia si me item Robertus verba isthaec ita explicat, quasi tax Scribonia sustularit servitutum usucapionem, non quod ante usucapi potuerint; sed quia definiverit ,eas non posse usucapi, quum juris rcgulae & natura usucapionis sint inmedimento. Quid vero est Lectorem ablegare ad capras lylvestres, si hoc non est y Sane pueri sciunt, qui nondum aere lavantur, id quod tollitur, antea obtinuisse oportere, & licet ficta ac impropria servitutum fuerit usucapio , tamen usucapio fuit .; sicut Cicero, picraque Jurisconsultorum cκ fictis ec commentitiis rebus constare, dixit in orationς pro Murena, c. I 2. illud autem apud Eruditos valde incertum est, lex nostra Consularis, an Tribunitia fuerit. P sterius placuit Cujacio. Hotmano & Balduino, quia Cicc-cero in Eruto cap. 23. & Livius Epit. 9. Scribonii Tribuni meminere. At hic de libertate Lusitanorum rogationem tulit, quae nullo modo huc trahi potest, nec tilentio campraeteriist et Tullius in ea pro Caecina, ubi multis disserit
de usucapione servitutum , tum certe nondum sublata. Manis igitur in illorum sententiam propendeo , qui Legem nostram post aetatem Ciceronis a Consule quodam Scriboniolatam existimant. Quanquam vix dici possit, num H lacrit L. Scribonius Libo, qui anno ab U. C. DCCXIX. cum Antonio, consulatum gessit, decimo fere post mortem Tullii quae Galvani sentemia est cap. I 2. de Us ructu. An nepos ejus. L. Scribonius F -ψ: ii pSisenna Tauro,Consul fuit sub Tiberio A.V.C. DCCLXVIII.
ut Raevardus contendit Iιb. sng. ad L. Serib. Ges vanum movebat , quod uno tantum nomine haec lex delignatur, ouum lenes alias a binis Consulibus nomen ferant ; tum
434쪽
quoque, quod Scribonium Sisenna auctoritate antecesserit, ut Dio indicat lib. adeoque flus nomen omitti non derbuerit. Qtiicquid ejus est, scio, gloriosum fuisse, legem proprio nomine inscriptam promulgasic, sed dc saepe invidia, odium, aut vis legum latarum cognomen sunpressit, ut ex facto Catonis discimus apud Dionem lib. 38. Degente Scribonia vid. Rychium ad Tacit. lib. II. cap. 27. At vero quid impulit, inquis , Scribonium, ut usucapionem tolleret, pri identiore usu tot annos jam approbatam ξ Duplicem rationem adfert Paulus, unam Sabini, alteram suam , quia, inquit, incorporales siunt servitutes, ideo, quia tales Iunt, ut non habeant certam continuamque possessionem , in l. I . D de Servitur. Haesitat Paulus, tanquam
sententiae incertus ι & dissidens quasi rationi Sabini, ad quem scribebat, aliam statim & in vulgus usitatam adncciita, ferme ac Ulpianus in l. 63. D. δε ε Erilit. eLLI In prima Sabinus tanquam certum supponit, sine possessione
nullam csic usucapionem ; servitutes autem possideri non posse. cum sint incorporales i. 32. S. I. d. S. P. V. I 2s D. de Urarp. at Paulus statim rationem magis specialem addit, nimirum quod tales sunt, ut non habeant certam & continuam posscssionem : ideoque secundum naturam rei evenire, ut postessione amissa, usucapio interrumpatur. Maxime id apparere in rusticis, minus in urbanis, videbatur: nemo enim tam perpetuo & continenter ire agere potest, ut nullo momento possessio ejus interpellari videatur. l. I . D. de u Pg. Atqui tignum semel immisit in aedes vicini, scrvitute s emper utitur, etiam cum dormit; immo licet tignum exemtum sit, dummodo non sit obturatum foramen, in quod fuerat immissum; dc tamen ne quidem urbanae usu capi potucre. Ucrum Bachovio ad Wosenbecium rit de Servit. n. 6. neutra placet ratio. Schil terus etiam Exerc. ad D. XVIII S. s. utramque inadaequatam vocat: primam, quia post hanc Legem libertas servitutum usucapi potuit, quae utique incor
435쪽
poralis est : alteram , quod a specie argumentatur ad genus, invita Dialectica; idem cnim observari in servitulibus praediorum urbanorum mox addit, quarum tamen pollessionem magis esse continuam , ipse agnoscit in l. 28. de S. P. V. Eundem sere in modum contra Paulum ratiocinatur Vir Cl. van de Water lib. II. Obs cap. 18. tandcmque concludit,
Juriscons. illusu aut veram revocati juris veteris rationem
ignorasse, aut ci , quae Scriboniae I si occasioiacm dedit, consulto substituisse alias, quae& servitutum dc usucat ionis indoli accommodatiores videbantur. Quicquid est, cgo Paulum neque cum Eguinario Barone injuria assiciam , nec cum Raemirdo defendam : qui didici, unius rei plurcs posse dari causas, & Jctos rationibus probabilibus plerumque contentos esse, si de eo , quod juris certi dc explorati est, agunt. Me enim fere ullae sunt rationes juris auctorum, quae non ex alirua parte claudicant, ait Cujacius ad tit. Inst de fiduc. tui. Itaque, omnibus rite cxpensis, vera Legis Scriboniae causia, temporis brevitas fuisse videtur. Iniquum cnim existimavit Scribonius, dominis ignorantibus, fundos ec aedes spatio biennii servituti aliorum subjici: istis praesertim tempotibus turbulentis, ubi inter tot bella civilia patrifamilias rcbus suis invigilare non licebat, et media quoque in pace negligentia colonorum inquilinorumque, dominis absentibus plerumque, ec rebus urbanis addictis, sic poterat esse dam. nosa. Nunc quippe, propagatis in immentum Imperii sinibus, amplius sic in Italia non continebantur Qtiirites, ut eam' non nisi voti, vel exilii causa egrederentur, pulsisque hostibus, ferro statim posito , rastrum manu sumerent , ut ante ; sed contra accidebat ut , qui Romae domos, inprovinciis praedia possiderent, ibique mercaturae gratia commorarentur. Placuit ergo S. P. . R. revocare strictam XII. Tabb. rationem. spreta aequitate mediae Jurisprudentiae, litibus pariendis idonca ; quamobrem Paulus in ulu capione libertatis aliquando duplicatum tempus conccssit l 7. suema serv. amir. dc Justinianus usucapionem compendio-
436쪽
sum dominii jacturam appellavit, I. un C. de Usuc. transform. Hac ctiam ratione defendi posset, quod Holmanus malo mori civitatis illam usucapionis concessionem adscribit Lb. IV. U. cap. 7. Immo parum abest, quin suspicer , conceptam tum fui Te, in disputatione Fori, conditionem longioris temporis inducendi, quod ic revera a Praetore mox subiti tutum est; nec enim Editam hujus merum , juri civili tum recepto derogare potuistist l. I. D. de Fer. l. I 2. D. de Publ. in rem act. Haec conjectura, ni fallor; aliorum rationibus praeferenda crit, inprimis Goveant, Uiri alias docti& ingeniosi, qui lib. I. var. Dci. I . ideo existimat, servi.
tutes non usucaptas, quod in bonis non essent; tempus autem modum csse cas acquirendi, sicut pactum, stipulatio . legatum. At l. I. de U . leg. longe alium habet sensum ;nec tempus, ullius rei est acquirendi modus I. M. f. I. D. de Obl. 9 act. Ut adeo ad Saliorum carmina hoc referri mereatur, quae Fabius scribit, ne ab iis quidem. 'ui canebant, intellecta fuisse, judice Holmano lib. VIIL Obs
Illud satis constat . lata Lege Scribonia ossi istum esse, ut ne servitutes in posterum a civibus Romanis usucapi possent. Nec quicquam opus est, ut huic rei firmandae, argumentum a Seneca petamus, qui Neronis temporibus, lib. H. de benes. c. s. scribebat. Iurisconsultorum isae acutae in ptiae sunt, qui hereditatem negant usucapi posse : quamvis enim servitus, pariter ac hereditas, sit res incorporalis, attamen odiscriminis rationem jam observavit Huberus lib. II. Digre . cap. I 6. quod usucapio rerum est singularium, non univeris statis rerum, qualis hereditas habetur. Non magis Agge-num Urbicum ad partes vocabo, quamvis de itinere non usucapiendo sermonem faciat, & nonnulli ad ipsius Tiberii tem- Iora eum reserant, saltem ante Pium vixisse constet. En ti-i ejus verba, ex Comment. in Frontinum . de limit. agr.
Pag. m. s . Desu enim lex Mamilia quinque aut sex pedum
437쪽
utitudinem praescribit , quoniam hanc latitudinem vel .ifer ad
culturas accedentium occupat, MI circum actus aratri, quod usucapi non potes. Non enim iter, qus ad culturas pervenItAr, ea'
pisur usu, sed id quod in usu biennio fuit. Iter fundo hic oppositum, non praecise notat servitutem itineris, sed magis locum, per quem iter fit ; ut verba praecedentia indicant, dc Vir longo Celab. Schultingius me monuit ad Paulum lib. I. Sent. ιit. I7. S. 2. Rectius ergo sota Iurisconsulistorum auctoritate hic utemur , in quorum libris plus sumet regula juris repetita legitur , servitutcs in univcrsum usu capi non posse. Memorabilia hanc in rem sunt verba Masurii Sabini. apud Paulum tib XU. ad Sabinum in l. I .
D. de Serv. Servitutes praediorum rusicorum etiams corporibus accedunt, imorporales tamen junt ; ideo usu non capiuntur. Idem is in servitutibus praediorum urbanorum observatur. Intercalaris ratio heic omissa soli Paulo debetur, cetera Sabini sunt: pariter ac Ulpianus tib I. ad Sabinum in I. 3. f. . D. de Furiis ipsa Sabini verba protulit, ut ex iis quae Getilius habet I. X. I. Arric. c. ult. cognoscitur. Iam vero Sabinum sub Tiberio Caesare vixissis, certus auctor est Pomponius L 2. f. s. D. de Orig. juris. nec peccabo forsitan, si auctorem & suasorem Legis Scriboniae dicam Sabinum.
Huic Titum Cclum adjungo, qui sub Hadriano & post Adrianum Harus, in I. - . S. I. de Acq. rer. dom. generaliter scripsit : Incorporalis ruatra iovem usucapionem non reoisere
manifesum est. S. VII. Duo pulcherrima Ulpiani dc Pauli loca cum his conserenda sunt, sed quae dissiciliorem inspectionem habent. Primas dabo Ulpiano; quia & regulam confirmat, & ex
usuetudine aevi sui, exceptionem subjΠngit, in l. IO. S. I. D de Ustirpat Hoc jure utimur, inquit, ut servitutes per se nuaquam longo rempore capi possint, cum aedificiis possint. Εκ' sententia Criacii, Goveant & Fabri Domitius scripserat nusquam usucapi. Ianus a Costa ad decret. pag. 422. post legem. Hhh Scribo
438쪽
Scriboniam , servitutes usucapi, nuspiam scriptum vel comstitutum esse ait, ideoque praescribi non usucapi legendum esse contendit. M. Lyklamal. 2. Membr. ecl. 6. nusquam i terpretatur . nec ruri, nec in Urbe. Sed utut voces longare dire infarsisse Tribonianum non invitus largiar, hoc amisplius t men nihil peccavit , quia servitutes solae usucapi non
rotarant, cum aedibus vero, ut bonitas, falubritas, ceteraeque qualitates, sunt usucaptae: quia multa per consequitiam fiunt, quae dirccto non conceduntur, arg. l. 62. f. 2.
D de AEq. rer. dom. Sic spatium quinque pedum, licet ex lcge Manilia nullo modo usucapi potuerit, cum alieni tamen agri parte, longi temporis possessione. acquisitio enis procedcbat l. 2. f. 6. i. r. f. I. D. pro emtore. Atque hoc ipsum LMpianus satis indicat per formulam Hoc jure utimur, qua Jcti significare solent . aliud oblique. & per circuitum in foro observari, quam per se iuris ratio ferat. Vid. I. r. q. I I. I. D. de Aqua quot. I, IS. m. de His quae mi inae junita L s I. S. 2. D. M leg. Aquit. At si haec vera sunt. dui suo aevo potuit scribere Paulus lib. I. sent. tit. in fili. Ser iιus boriendae aquae vel deducendae biennio omissa interciditis oleumo usumpata recipitur λ Galvanus cum Criacio respon dit, Paulum loqui, non de nova servitute acquirenda, sed de veteri rccuperanda: facilius enim rem reverti ad pristinam conditioncm , quam de novo constitui. Wissentach s. 22. satis habet respondisse; muli senteniariam , quia in Pandectas non est relata, juris auctoritate deiati tui . Giphanius ad I. 2. C. de Servit. eo delabitur, ut nil ut hic certi propter librorum amissionem cognosci aut definiri posse credat. Verum Cl. Schultingius in notis ad. h. Dcum , Iulium loqui, ait, de illa, quae plane amissa est usurpanda . sive usu acquirenda : nec enim ius sublammamplius durat, per t. 98. f. 8. D. de Sotat. ACcipit autemnaec verba de jure antiquo, quod obtinuit ante Linem Scriboniam ; quemadmodum Paulus passim ex jure civili sententias his libris misere amat. -
439쪽
In locum lablatae usucapionis, mox humanitas Praetoris temporta diuturni praeseriptionern introduxit. Multa alia sunt hujusmodi, quae usucapionem cflbgiunt. & piaescriptionem tamen admittunt, quae diligenter erudite coIIe-git Junus a Costa ad pr. N S. 7. Insi. de Usacv. ad δε-
cretal. p. 42I. Sic intervallum illud quinqtae pedum, de quo in l. s. C. Fin reg. res fisci. vel civitatis, pmdia provincialia, & agri vectigales , tam in Italia quam in provinciis , usucapi non poterant, in quibus tamen locum habuit praescriptio longi temporis, tanquam remedium subsidiarium usucapionis, ne bonae fidei posse ri tanto temporc quaesita
possessio temere auferatur. Unde Dioclet. dc Maximianus In l. 2. C. In quib c f. cessat . cleganter Dionysio rescribunt,
in negotiis, ubi usucapio procedit, ad qtnestionem longi temporis praestriptionis superfluo perveniri. Sed in his exemplis benencio Principum praescriptio concessa erat; nostra a Praetore introducta est, sedemque habet in famosa l. Io. D. Si serv. vind. crius verba adscribo: Si quis diuturno usu cae us quasi possessione , jus aquae Mendae nactus sit , non est ei necesse docera de Dre, γο aqua consitata est, Teluti ex legato, vel alio modo: sed utilia habes adtionem, ut ostendat per annos fera ut, rem se non vi, non clam , non precario possedisse. I scriptio Iem Ulpi us lib. ad Edictum , dc mentio utilis
actionis satis arguunt Praetorium hoc remedium esse ; un-
dc dc Magistratibus , qui jurisdictioni praesunt, illud tria
butum videas , ut tueantur ductus aquae, quibus auctorita. tem vetustas daret, tametsi jus non probaretur, in I. . D. de Aqua θ' aq. plav. dc ossicio Praetoris nominatim in LI. f. ult. D. de S. P. R. Quatuor aurem, ut ossicium filum impertiatur, eAigit Praetor, i ..) ut pin cribens ultro usus sit fundo alieno 2. danquam servientu, y. non vi , clamuci precario s . pen tempus diuturnum. Titulus ad hanc usurpationem nore requiritur, non quod servitutes modici
440쪽
gravius est, quam landum nostrum assici servitute 3 sed quia nititur ipsius domini patientia, qua nullus titulus magis naturalis est. l. 28. D. d. V. S. quam rationem Faber M. XIX. Conse I. c. I o. una cum laudatis requisitis , pluribus illustravit. Duareno autem disicntienti lib. I. Disp. c. 3 . satisfecit Donellus lib. XI. cap. 12. Schi sordegerus lib. I. rrast. 6. qu. I. seqq. & Vinnius i. I Sel. quas 3I. Nec bona fide opus est: quia tertium rcquisitum diluit quicquid a mala fide labis vel vitii adspergi praescriptioni potest. Unde summa praescriptionis hujus aequitas simul & utilitas in
rclligitur; nominaaim cnim ait Paulus: minusndaram litium
causa, quae frequentissimae inter vicinos oriri poterant, vetustat cin sempcr hic pro lege haberi l. 2. pr. D. de Aquaa 3. & Ulpianus vel a tem vicem legis tenere in l. I. g. f. eod. Nonne enim verisimile cst, dominum, qui in fundo suo, quem possidet, alium scrvitutem palam cXcrccntem & fistu- .las v. gr. tubosve ponentem , nunquam prohibuit, imo ne solennem quidem testationem interposuit, patientia & silentio suo, in servitutcm conssensisse λ Aut si tam perdite supinus fuerit, ut quem ceteri omnes co in fundo ire ambulare vi. debant: servitutem sibi quaerere non intellexerit, sic merito negligentiae suae poenas luit, ne melioris sit conditionis
stultus, quam peritus, ait Venulejus in I 4. D. Quod si aut clam. Junge l. 6. pr. D. de Usuris I. 9. 3 f. D. de iuris tyfacti un Egregie dicebat Varro: Boni patrisfamilias esse,
singatis annis rerum suarum rationes inire , , si quid δε- sit , altero anno requirere ; mobilium singulis quoque semesri
. S. I X. Ad hanc Draescriptionem omnia Pandectarum loca rcscis renda sunt pin quibus dicitur, servitutes ex usu temporis acquiri. Notandum aulcm valde, Iurisconsultos timide &verenter de da loqui, tanquam longius recedente a ratione
juris ; unde nuspiam praescriptionis vocabulo, sol patientiae di aliis ejusmodi vocivus eam designarunt. Ulpianus in I.