Io. Georg. Wagneri, D. Tractatio juridica De divortio, et convictus coniugalis separatione. ...

21쪽

nus de diuortiis nihil de aliquo debito coniugum, ut coniuges sint, sed de cisiiugum debitis sermo est, dum coniuges sunt addit tiro. in Vir derelinquet patremininarrem, adhaerebit uxori suae Sacramentum magnium est, dico autem, in Christo Ecclesia. Die t Apostolus his verbis sinemadmodum ambr coniugum regularitet intenum mus solet esse, ita, ut muliercisa vir diligat tanquam cor pus suum, ita Christum amasse Ecclesiam quia lai'psum dedit pro ea. Sacramentum magnum est, quouChristus se exuit gloria patris propter dilactionem ecclesiae, quemadmodum vir solet derelinquere a trem&matrem,& mulieri adhaerere non autem nocmysterium dico de vobis, sed de Christod Ecclesia. Nihilominus tamen&vos quilibet diligat uxorem sicut seipsum, licet sacramentum ad eum non pertinuat. Haec ego saluis melioribus quibusvis. XV m. Quibus a Iam ad iurium Papalium constitutiones accedimus Wopibus ius visuri, an pura Christi & Apostolorum doctrina ibi ς' ς-μφη'ς- sit an vero propter sensus dissicultatem hum nitia defetidi aliquid'rreplerit. Certe enim non omnia mal mole pq,sivi a Pontincibus conncta esse, statuere debemus, quast ab initio timiditate conscientiae tanquam tutiora pro bata, Postea .in quaestum versa lacrunt. Iuris Cano

nisi autoribus non desunt probabiles causae statuendi, Omne diuortium, quod vinculum dis luit, per Christi Apostolorum doctrinam tolerari vel admitti non osse, quas concilium Tridentinum, . et . pro basi octrinae de diuortiis assumsit.Praecipuus&unicus se Textus est ut Iri'. sequb eui satisfactum est proximo. Sed ita ius Canonicum eueo infert Viri diligite mores vestras, sicut Christus dilexit Ec' clesiam sacramentum hoc magnum est. Sacra

22쪽

x CONVICTU CONIVGMIS SEPARATIONE. u

mentum est, ' quod occulto ministerio gratiam coelestem hominibus conseres profanum iamnandum propositum Christiani hominis fuerit, gratiam coelestem nolle, media ea, quibus confertur, aspernari. Accedere, quod conscientiae suae consulere debeat Parochus, custos conscientiarum, nec permittere, ut oues christi, sibi cohcruditae, gratiam coclestem amittant proinde omnino admittendum non esse diuortium quoad vinculuin. Porro Etsi sacramentum hoc loco occultum sensum solum denoetare labeat, seis qui, prohibitum esse diuortius verum Matrimonium enim ita seruari debere, ut si typus Christi Ecclesi- aes Christus&Ecclesia manent munione ergo maritus audaue cum uxore. Haec secundum Catholicos.

Quoniam in vero Christi sensu verborum eius se canonumno intellectu sola veritas est, ad haec Tridentinorum ius mysterii placita respondere debemus. Primum errorem com vidi' emiserunt auiditate mystici sensus Patres Ecclesiae mula: '

ta vanitatis rhetoricae artificia adhibuerunt, ut librisin ebiseiauis. concionibus suis ornatum pompamque aliquam conciliarent ingeniose arguendo magni fieri voluerunt. Euenit inde,cum poἔtentos mysteriQrum apparatu ingenium filum laetarent, ut plebecula crederet, his solis datum esse scrutari scripturas. Translata est methodus mystica docendi, a praecepta credendi. Sic circa textum nostrum euenit, ut cupiditate mysterii inducti sint Clerici ex hoc potissimum textu determinare liber. talem diuortiorum, quod facere non debebant. Nam Christi legem diuortium admittentis, spernere non

Patres Ecclesiae sacramentum de mysterium promiscue dixerunt. AMBROs I S . a. ca3. . a. c. 84GI. u. I. a. 3. Nam sacramenti milicitu vas secretim,

ἰel motio, qualis Istetium est.

23쪽

TRAGATIO IURIDICA, DE DIVORTIO,

conueniens erat. Deinde mysterium eo non reserunt, quo referri debebat, siquidem hoc non est quaerendum in matrimonio, sed in Christi infinito amore erga ta clesiam, quo se dePatris gloria ad infimam hominis con ditionem trahi passus est,& cuius umbra quaedam in

amore coniugum apparet, dum eorum amor durat. Meremis Quod autem sacramentum hoc non sit praeceptum,m nonis opus est probar. eum enim di hoc concedere possu' PN mus, lacramentum inesse matrimonio Certissimum est,

quod nullum simile praecipiat aliquid faciendum esse vel non fieri debere postquam autem praeceptum est

.liquid, per simitu potest illustrari ut melius sciat, qu obedire debet, quid hoc sit quod praecipitur. Aixe

rum morem commiserum Clerici, quod praeeopxum quietaeriunt in verbis illis Pauli quod per rerum natu ram in iis esse nequit Quodsi sacramentum praeci

pit, ut viri diligant uxores tias, sicut Christus dilexit

Ecclesiam, necesse est, ut viri pro mulieribus mori'antur id quod est absurdum si vero sacramentum restringere Voluerint, pars aliqua matrimonii non erit sacramentum sensum & obligationem secretam non habebit iam dubium est, in quana matrimonii p*ας deficiat qualitas sacramentalis, in qua contra consistati Verum hoc admittere, absonum est. Neque etiam Video, qua ratione tuto dicere queant ipsi Pontificii, Sacramentum hoc tale esse, quod gratiam coelestomzonlarat, tum enim non erit excusatio Clcro Romano qu sacramento tali&gratiae medio sponte carere ς' hu Si vero in ea op1nione persistant Clerici, sacra' mentum esse praeceptum riuominus tamen nondum sequitur, inditalubile esse matrimonium Christus dilexit Ecclesiam, quatenus Ecclesia erat, id est quaist nus ipsi tanquam capiti suo subiecta erat, ut innuit Paulus hoc rpso loco ad Ephes. V. o. 1 . Ergo viri di ligere

24쪽

x CONVICTUS CONIUGALI SEPARATIONE. u

ligere debent uxores, quatenus uxores sunt, id est, itearum explicante PAVLO c. v. q. quatenus sunt subiectae in rebus omnibus. XXI. Potius autem dieendum est, sacramentum hic loci sim nullum esse, uti superiori explicatione textus huius e- 's' uincitur. Incommodum valde esset contrarium statu Vinis.

ere,&in omni sensu recondito sacramentum quaesita tum quam

re licit enim CHRISTUS ad incoDEM- , quod ventus habeat sensum reconditum, quo praeliguratur zzz.

natura regeniti ergo ventus erit sacramentum. Si 'i,. in praeterea omne sacramentum in se continet praeceptum, ut eius veneratione aliqua facere vel non facere

obligemur, sequitur, ut religionis causa lacramenti reuerentia Clericio Laici, viri doeminae extra templum, in remplo & quod maius est, in ipso suggestu ecclesiastico, tam aestiuo quam hyberno tempore flabel, lis utantur, ne sorte cessante vento sensus mystici de regenerationis negotio homines obliviscantur. Si quis criminetur, blasphemiam dictis hisce inesse,quid, quaeso, in argumentatione de matrimonio erit pXXII. Praevaluit tamen contrarium apud Pontifices, Ius noni- omnibus decretis suis prohibent veram quoad vincu- rq lum factam matrimonii ditaturionemri quoties autem is mali

25쪽

1ε TRACTATIO IURIDICA DE DIVORTIO, C a, . . de adultae. 33. de restitutinpol. e. r. X. desponsal. c. a. X. de diuort. Ex his textibus satis causae apparebit, quod commode admodum separatio appellari possit diuortium canonicum. Quoniam enim de diuortiis clarissimos sacrae scripturae textus offenderunt, Clerici horum autoritati satis superque consuli putauerunt, si interpretatione commodaeos textus ad alium sensum vel ad aliam speciem diuortiorum detorquerent. Ita orta fuit doctrina de diuor. tio conuictus coniugalis, quae proprie ad diuortia non pertinet. Praeter causas iusti diuortii, per imperium Papale aliae succretierunt,imaginariae prorsus lanae, quarum ineptitudoin contrarietas ipsa se satis prodit. XXIII. Extantiora huius rei exempla proferamus. Coniuges, quorum alter Mium suum de baptismo leuauit nescius hunc filium suum esse, contrahit cum uxore sua compaternitatem' ait initatem spirituale ergo separari debet a coniuge c. I. c. 3o. D. I. Cognatio spiritualis ad similitudinem carnalis inuenta fuit,4 quem admodum carnali cognatione impediuntur personae pro inquae matrimonium contrahere, vel in con tracto persistere, ita ad huius similitudinem impeditur matrimonio persistere prohibentur vero pater fili-I .. h. . Thypyiis leuauerit, spiritualis pater

hunc

26쪽

hunc errorem legislator, ideo addidit: si coniuges filis suos fraudulenter ad confirmationem tenuerint, eos non este separandos Gn. . ad Iam propter peccatum in matrimonio esse non debent coniuges, qui bona fide errauerunt: sed persistere debent, qui dolo essecerunt, ut matrimonium eorum peccatum sit. Aliud portentum iuris reperire est. q. c. D qu. a. separari iubentur, qui consanguineas suas ducunt, ita ire possint alias ducere vivis illis. Si matrimonium cum consanguinea est nullum, cur statuitur vinculum inter eiusmodi personas, auod nunquam coepit nec potuit esse ' Si matrimonium cum consanguinea estratum, cur feearantur veri coniuges Videmus mysticorum iura adeo esse crassa veI abstrusa, ut sanae mentis ratio vel ea admittere nequeat, vel assequi nullo modo possit. XXIV. inreflangIam ad Protestantium placita consistoriorumum doctri usum procedamus. Postquam diuina fauente gratia ' sacrorum Bibliorum copia Laicis iterum facta fuit, sufficientessationes se prodiderunt Euangelicis, cur doctrinam diuortiorum mutarent, quae per ius Canonicum laqueus conscientiarum4 iugum fratrum durissimum fuerat, contria Pauli voluntatem. Quemadmodum autem omnis mutatio dubitationem aliquam secum adfert, ita hic loci quoque accidit. Habemus itaque utrumque diuortium, tam verum, quod est vinculi separatio, quam Canonicum, quod est coniugalis debiti suspensio ad tempus Secundum CARPetoviv potissimum proponere fas est placita Protestantium circa ibuortia, quod huius obseruationibus praxis plerorumque Consistoriorum adhuc inniti videatur. Placet, matrimonium esse contractum perpetuum Mindiolubilem institutione, sed iterum Gisibiubilem, dispensatione, demum in nouo testamento causae permissione, nimirum adulterii Lib. II. D. 18ν. Licitum est h-

27쪽

, TRACTATI IURIDICA, DE DIVORTIO

mmcenti vivente adhuc nocente&adultera parte, post, centi licere, tentata reconciliatio nihil profecerit. labores ieiunia libidinem nocentis supprimere non valeant si consentus Consistorii ducendi aliam personam, nocenti subuenerit: si propter scandalum emigra- rare velit. D. si

Adulterio apud Protestantes aequipollet desertio

malitiosa, siquidem&propter hanc permittitur luor' tium parti desertae, quod probat argumento e longin quo latis petito. D. I9I. n. 7. Verum diuortium porro operatur dolus vitiatae pro virgine sese gerentis V, 9 Quae causa alias non attendebatur. ARVΜ. in qua I 'iur conσr ΓΗ. WESENB titst. de impl. IOAcH. 'EV de mare P. II Go . 3 Dor quot. nisi maritus stupri gnarus in hoc essentiale vitium tacite conienserit. 197. Propter impotentiam viri mulier vinculo liberatur. Intelligitur impotentia ante matrimonium ante festa Alias triennium cohabitare & ope modicorui uti iubentur. BEVST. c. l. e. et . D. roo itemque viribcorporale mulieris vitium D et oi Veruntamen vitium post contractas nuptias superueniens diuortio causim non praebet, propter sortunarum omnium communi onem. Dy ao a. V. BEVST. de marr. α 'D 3 - . . sed ob furtum vinculum non solui placuit olim, Def. 2 3. neque ob paupertatern vel aes alienum, Vel Eorem aut dotemptOmissam& non solutam. Def. o 3. o Musciνς sep separationis quoad thorum mensam ita sere obtinet Coniuges proprio ausu se separare non possunt, quodsi Vero neque carceri poena neque alius coercitionis modo ad cohabitandum compelli possint, autoritate magistratus Ecclesiastici separantur. Des a I. n. a. q. Cognita causa, si reperiatur mariti culpa factum esse diuortium, ad alimenta uxori praestanda condemnatur, Def. a i.

28쪽

G CONVICTUS CONIUGALIS SEPARATIONE. ρDef. II 3. n. 7. RITTERsΗ DF. iuri Cia re an L. II.

c. m.&contrario uxor alimenta serere nequit, quando. ipsa propria culpa abest, o n. 8 aut maritus ipsi resti . tuat bona illata, quibus lanicienter ali possit. De a1

Et quia matrimonium durante separatione & diuortio isto conuictus, nihilominus integrum persistit, maritus retinet ius administrandi bona illata, Il. n.6.Scusumfructum D. n. t. re, succcdunt sibi eiusmodi coniuges in portione titutaria, non habito discrimine, utrum nocens an innocens superstes fuerit.D. a F. Tandem,quia separatio haec in eum finem conceditur, ut deferuc Dcente ira, taedio solitudinis iterum in gratiam cum rin deant, uxorem rixosam maritus iterum in conuictum Accipere tenetur, si poenitet, Des et i 7. Intulum autem est soli poenitentiae credere, & coniugem molestum auae semper promissioni committere, hinc interdum cautio exigitur,praesertim, quando ob saeuitiam mariti uxor societatem eius & viciniam metuit, atque ideo cohabitare dubitat. De ai8. Dicta reconciliatio continet consensum ad cohabitationem Des116 n. 3 se . Si vero ante separationem obtineri possit, ad hanc non deuenitur. Def. aeto. Consequens reconciliationis est, quod saeuitiae poena remittatur marito. Def. a 2I. ω-lent etiam processu saeuitiae pendente coniuges separari, quae tamen separatio non est, sed cautio BAR DILIde si . cohab. h. 3. XXVI. Vt aliorum omnium de diuortio & separatione Reeentiora opiniones missas faciam, Celeberrimi UavsεR , I. V. 'β' ' ' D.&Profi nouas meditationes, causasque diuortio 'μ' rum breuissimis repetam, quas sub Praesidio Ill. n. BoΕΗMini publicae disquisitioni commisit,4 quae hodie num sub incude aduersariorum ci nitenti Admit titur per doctissimum auctorem causarum illarum quae uis causa grauitar cap. III. g. is qualis est adulterium

29쪽

ι TRACTATI IURIDICA, DE DIVORTIO

g. is malitiosa desertio, debiti coniugalis denegatio, insidiae vitae structae, abortus procuratio, I. II. relegatio

perpetua uxorissi. I 8. mores intolerabiles s. a I. Impie .

tas aduersus Deum β. 4 inimicitiae irreconciliabiles f. as morbus sonticus 6 a 6, sterilitas. g. 7. Itidem separatio ex eiusmodi causis imito facilius permittitur. Igitur dubium non est, quin concedatur inparatio ob inimicitias capitales, insidias, quas dissiculter caueas, ob saeuissimum surorem, ob morbum contagiosum in curabilem, denegationem debiti coniugalis, ob surtum plerique etiam permittunt separationem, quamquam nullo modo diuortium propter id licere dicant Poste' riora haec sigillatim, sed pleraque secundum CARPU'Viv decidit BARDita, in disiquist tua urali dot poro rionec abitatunis. Sestim adhuc notamus, quod tu re Canonico ob adulterium non permittatur separatio, si ambo coniuges adulteri sunt. Gult de avidi c. I. c. 3'

XXVII.

causae Ve Causas diuortii licitas iam videamus, postquam rae tuo indamenta diuortii, tam ex natura, quam Scriptura: Pur ici ziata spQ imV . Ex iuri lumine naturae didicimus, non propter quaslibet causas promiscue licere matrimoni ditatuere. Restat igitur, ut sciamus, quaenam sint ii lae causae, propter quas licet. Siquidem propter cor tas causas non licet, ergo non absolute prohibitum est- Improprie interdum dicitur matrimonium solui, quatindo scilicet seiunguntur personae, quorum matrimoni um erat nullum sedin hanc separationem breuitaria causa diuortiis annumerabo. Naturalis regula de rese lutione negotii contracti vel rei effectae supra tradix est quo modo negotia coalescunt, eius modi contra rio modo iterum soluuntur. Praeter hanc regulam

matrimonii supral datam definitionem nihil extranstiooaucetur, ad demonstrandas diuortii causar. Prim0

30쪽

kr CONVICTUS CONIUGALIS SEPARATIONE Mloco videamus quasi diuortium personarum, quae Vere coniuges non fuerunt, sed quae propter solennitates nuptiarum coniuges esse videbantur. Matrimonium ex deditio mutua corporum maris .foeminae. Igiturisi quando acciderit, ut deditio corporum propter corporis vitium nulla sit, vana & sine euectu tum omnino nullum est matrimonium,4 vitio tali, quod es sentiale est, impeditur, quo minus matrimonium fieri

mirum, impedit impotentia coniugis alterius efficacem tentia. corporum deditionem, impedit adeo, ut matrimonium non fiat. Quid obstat, ut a se inuicem discedant, qui coniuges non sunt Est igitur prima causa iusti duuortii, improprii licet, impotontia coniugalis. Talis impotentia castratione inducitur Non omittere possum admirandum Leontii Episcopi Antilicheni exemplum, qui cupidine foeminae iuuenculae, cui no men Eustolium, seipsum castrasse perhibetur, contrario certe omnium virorhm instituto & consilio. Dicitur hoc ideo fecisse ut sine impudicitiae suspicione libero cum ea conuertari, quin etiam dormire potuerit ZIEG-TER. Iuncan. L. L . a s. g. 3. Creda Gudaeus Apella. Natura quoque impotentia totalis, cui mederi nequeat, datur Medicamentis procurari potest impotenqtia an magicis incantamentu S&per daemonem, CARP Eovius aeuo suo, & recentiores quoque crediderunt;

hodie narrationibus eiusmodi parcissime fides adhibetur. merito. Probabile admodum est daemonis has artes ab iis connestas curi qui pudore vitii naturalis scdeceptae coniugis verum desecius principium sibi putari nolucrunt