장음표시 사용
151쪽
ipso, quod serpentem loeutum fuisse persensit. Sciebat aenim ipso serpentem sua natura loqui non posse; At
serpens locutus est, ergo conclusit Adam, id supernaturaliter iactum , atque serpentem , Solum esse CausSam instrumentalem , qua Superior aliqua Hussa ad loquendum utebatur. Caeterum is hoc argumentum Te nere
Possemus cum Apostolo I. ad Timot. u.) : Adam non estis eductus , mutier autem se cla in Arae ricatione fuit; Sicque a fundamentis totum evortitur.
S. 47b. ωyc. a. Si Adam habuisset Philosophiam,
habuisset utique per infusionem ; Atqui Philosophia nequit insundi ; Ergo falsa propositio. Prob. min. Philosophia provenit a principio intrinseco ; unde est actio vitalis ; Sed actio vitalis nequit infundi; Ergo Philosophia nequit insundi. g. 477. B. . Dist. mai. Philosophia actualis est actio Vitalis , c. maj. , Philosophia habitualis est actio
modo aliquis dici potest'Philosophus ; et prout nem-m actu philosophatur , et prout actu philosophari Potest. Actus ille , quo quis philosophatur infundi non
Potest; hic enim exposcit principium intrinsecum , a quo profluere debet ; atque hoc in casu actio vitalis infundi nequit. At vero nihil impedit, quominus dicamus, Deum Posse Potentiam quamdam homini tribuere , ut expeditior evadat ad recte philosophandum, in quo quidem actualis Philosophia consistit S. 478. Contra. Atqui nec etiam Philosophia ha bitualis potest infundi ; Ergo l. r. Prob. subfm. Philos phia, habitualis , repetitis actibus , comparari debet ; est enim actionis vitalis essectus; sed nequit iussiridi essectus ille , qui repetitis actibus comparari debet ; Ergo etc. S. 479. R. Ha Litualis Philosophia etc., Cum est acquisita , hoc est quando' proprio marte adipiscitur ,
CODC. mBj., Cum cst insuSa , n. maj. ; et dist. min. ; Sed CtC. , qui nc Urario , et essenti aliiser repetitis actibus
Duplicem hahilum Philosophicum distinguimus, acquisitum nempe , ct instasum S. Io. ) , atque dicimus ,
152쪽
tos , ut compar tur ; illos putem ropetitos aptus non exigere habitum infusum , cum possit Deus , sola Vol in late sua , nectere omne id quod nos nonnisi paulatim, et leti te flectere Possumus. S. ψ . Contra. Atqui Philosophia habitualis necessario actitius repetitis comparari debet ; Ergo n. r. Prob. subfm. Habitus Philosophicus est habitus necessario , et esKentiali ter naturalis ; est namque rerum naturalium hulii in s ; Sed habitus necessario , et essentialiter naturalis , actibus repetitis , comparari debet ;Ergo etc. g. 48i. R. Dist. maj. Habitus Philoqophicus etequoad entitatem , cono. , quoad modum habendi , nego maj. , et dist. min. Sed habitus etc. , quoad entitatem tantum, repetitis actibus comparari debet, nego min. ; habitus etc., nedum quoad erilitatem, sed etiam quoad modum habendi comparari debet actibus repetitis, Conc. min. , et n. Consm. Habitus philosophicus inspectus prout habitus est rerum naturalium , adeoque quoadentitatem inspectim , utique naturalis est , cum sit persectio hominem perficiens , in ipsoque homine natura sua tendens , naturalis proinde persectio. Hinc habitus philosophicus ita consideratus insundi utique Potest , cum non desinat esse naturalis persectio , etiamsi h mini infundatur , qui in eo recipiendo mere paSsive Sehabet. Si vero iste habitus philosophicus , quoad in dum habcndi , unice conSideretur , non exigit necessario et essentialiter haberi per actus repetitos , cum ita naturalis non sit quoad modum habendi , ut necessario repetitos actus requirat , quibus comparetur ; Nam potest Deus ex se solo efficere , quod una cum Caussis secundis efficit ; potest proinde ex Se solo , naturam nostram flectendo , habitum quemdam in nobis produ-ecre , quem nonnisi actibus repetitis Comparare possemus , sicuti egit praesertim in Salomone, ei scientiam infundendo , ut omni justitia , sapientia , et rectitudine Istraelitico Populo praeesset saὶ .
a in De Scientias Mae ins a proprie agunt Theologi. Noa
153쪽
De Actibus Scis tiae , in Mei ,- et ininionis. - S. a. Animad. In hao Exercitatione Seientiam Fidem , et Opinionem , prout supra desinita su ut, ri
sentia scientiae sit certitudo atque evidentia s 349. in , modo de aliqua re habeatur scientia , procul sano erit obscuritas , atque incertitudo , S. -4. Corali. a. Cumque Fides sit assensus alicui propositioni datus propter dicentis auctoritatem S. 3I9. . Fidei inest certitudo , at deest evidentia intrinseca , quae scientiae propria est S. 349. ) ; Unde licet certo e-Cludamus , rem ita revera aucidisse , sicuti ab auctoribus omni exseptione majoribus , narratur ; eam4lamen evidenter , noli cognoscimus. Hinc de Fidei . natura est obscu-Titas , et inc videntia ; est namque Fidps ex Apostolos Hebracor. XI. )i argumentiam non a marentium; qui P Pe ea quae apparent , non habent iidem , sed agniti nem , sides. Proprie dieta Mi. . credere ς-d non rides ,
S. 4M. Coroll. 3. Cumque insuper opinio semper includat tormidinum de opposito 325. ) , ab ea Proinde certitudo, atque evidentia. longi fisime absunt. Quando ita tuo aliquid opinione tantum tonomus, nec Certi de illo sumus , nequc jlluid evi lente cognoscimus. 6. Schol. .Ne nequivocalis aliqua oriatur , qua Miouis nodum exponitur. Quod itaque inter Philosophos
hic 'e Philosophiae originem praeteriisse videremur . Philosophiam , quibus phtuimus argumentis , Adae vindicavimus, quod et alii de Schola Philosoplai praestarunt; intue quos Iegantur Forr xius Tom. I. Log. Q. I. Frassen Ton . I. Philos. pag. 34. Laurentius Duhan Q. a. de exist. : Philos. P. I epnus Carolua a S. Floriano Tom. I. Phil. Prolog. Ait. Ill. . .
154쪽
disputatus, ct Di s prae foti hic in si H l, citatione uxplunare intcndimus est : an a itus Solositi ne i milhi , et opinionis possilit os o simul in eadem D initiis men- tu se circa idem immutatum obiectum , mi ad cani domipSius proprietatem, eodem sub respectu , et dim modo acceptum ς an scilicet possit homo unim eamdemvis rem , uisdem sui, respectu Consideratam , indom in nosti , Simul sciro, credoro, atque opinari ; illuda' quod variae Sunt.
Putarunt nanoulli I tritor qitos numerantur Alexander Alcusis , Seraphicus Doctor , Duhamelius , Joannes Baptista de Benedictis, P. Francissus Jacquier , Alii ue , qui Oxistimarum , actus pracdictos Scicntiae , Fidei , et Opinionis strant in eadem mente, Circa eam dem objeeti' piripvictatum ropcriri posse: Alii e contra id omnino fieri non posse sustinent. IIorum sontentiam tuentur Aristotcles, S. Thomas, . Dotitiir subtilis , Com-Plutenses s Corintiri tetivus I 'Gi iccisis ; aliiquc ex Recensioribus , sicuti otium nS. . . . Axionam Ouiqueunt simul consistere in
Ac ι usi Echen Iliae, Pt Mi ita invicem excitidiant ,
S. μα Demonstrat. Scienti a est . cognitii, certa , et ex idens, fides est cognitio certa , scd incvidens ;Atque cla Him et Obscisrum , evidens et in evidens se invicem excludunt ; impossibile enim est ut lux , et tenebrae sint simul , et eodem in actu et ita ut ros eadem , SeCundum eum lcm respectum considerata, lucida sit, et tenebrosa , eodem tempore ; Ergo etc. Q. E. I . Disitici ooste
155쪽
' S. 6 . Schol. At dicet quis r Fidei quoque suae inest evidentia ; Non igitur scientia , et fidess se invicem excludunt. Bene habet. Verum Fidei evidentia noti est intrinseca, qualis in Scientia , Proprie dicta , reperitur s 349. ), sed solum extrinseca i S. 325. J ; quam Propterea plurimi Philosophi veram evidentiam esse
negant , sicuti etiam veritates historicas.a numero Veritatum vere philosophicarum excludunt.
Metua Seientiae , et Opinionia ino em mmnuntur. S. Gν. Demonia. Nam scientia Habet secum sem- Per certitudinem , et evidentiam , opinio incertitudinem, et inevidentiam g. 485. ). Scientia omnem tollit sermidinem de opposito , opinio semper habet Secum sermidinem de opposito, ita ut si abscedat formido , opinio esse desinit ; Ergo scientia etc. Q. E. D.
letus Fidei , et opinionis sibi imitem ad reamuros. INO. Demonstrat. Nam sides privatur quidem evidentia intrinseca , unde cum scientia non congruit; at certitudine gaudet , et ita quidem, ut si fides sit Divina , ejus certitudo certitudini metaphysicae comparetur S. 423. J ; sed opinio caret certitudine , et λ midini de opposito strictissime sociatur; Ergo eis. Q.E. D.
156쪽
Acrus Scientiae, FHei, et opinionis nequeunt esse ai--I in eadem mente, circa Mem objectum , eodem in te Ore, aecundum eamdem Proseriemtem insPectum. g. 63. Demonst. Illi actus nequeunt esse simul in eadem mente etc. , Avi ira vicem opponuntur. Atqui
actus Scientiae, et Fidei S. 489. in Scientiae , et OP Mionis S. 4s i. Fidei , et Opinionis inter Se oppomuntur ; Ergo nequeunt otc. Deinde si de eadem re , etc. , Scientia simul haberetur , et Opinio , res eadem esset eodem in actu certa , et incaeria , evinciis et obscu-Va . Corta et evidens , M supponitur , quia de ea hahetur scientia ψ iticorta et obscura , quia haberetur de
ea opinio ; Sed impossibile est idem simul eMe , et non esse 354. in ; Ergo ete. S. 4 4 . Schol. Diximus in Propositione : Actus
Seiontiae etc. r circa idem objectum , nam nulli dubium , quin diversa objecta possitit diverse videri; nempe alia clare, et evidenter cognosci , alia obscure , et incerte; alia per auotoritatem. Addidimus t eodem in sem ore a nam diversis temporibus , idem obiectum , licet immutatum , potest diversimode agnosci ; aliquando poterat penitus ignorari , postea obscure cognosci , aCC dentibus novis Observationibus , poterit evidenter sciri. Sabiunximus tandem r secundum eamdem Fr rietatem invectiam. Nam Objectum relate ad diversas proprieta
tes , quibus inspici potest, diverse quoque potest apprehcndi ; hinc relate ad proprietates subjccti , potest de eo quis scientiam habere quoad uuam , iidem quoad aliam , opinionem quoad aliam.
157쪽
Ar menta inmotis aODuntur. S. 65. Objc. e. Scientia et Fides simul stare possent in eadem mente etc. , si de eadem re haberi possit
scientia si vivi ut sides ; Atqui de sacto ita est ; Ergo
salsa propoditio. Prob. min. De Dei existentia haberi potest scientia et fides , scientia scilicet per demonstrationem, fides autem per auctoritatem Diuiuum; Ergo eic, ii . S. 696. R. dist. ans. De Dei etc. , et tam fides, quam demon uel catio proprium produtunt enectum , nego ans.
detritu , οι obscuritas , lux et tenebrae invicem oppi seu ux S. 4 9. ) , omnino necesse mi , ut cum evidentia ait algeat , procul fugentur Obscuritates , ac tenebrae. Potest itaque res auctoritate teneri , hinc tanquam certa , ubscura tamen haberi ; at si illius veritas per demonstrutionem recte institutam certo , et e-ν idcuter Constiterit , obscuritate ablata , fidei locus non erit S. 484. in , nec ullum essectum amplius Produ-eet. Igitur quoties demonstratione non constat Dei exi-
stcntia , Cordo creditur, et mente tenetur ; cum Vero per demotistrationem certo et evidenter constat , tunc Scientia sola suum consequetur effectum , non fides ;quaro non dicimus Dei existentiam credere , sed scire
f. 59'. Confra. Atqui de Dei existentia sci eutiam simul et fidem habore possumus ; Ergo u. r. AP tOlus ad IIchraeos scribens , ait Cap. XL v. 6. ) : -- cedentem ad Deum vortet credere quia est; Atqui potest iustus aliquis , Dei existentiam , scientia te ei e ςIgitur Dei existentiam scientia simul et fide tenebit ;
l. 698. R. dist. mai. Accedentem etc. , ut auCtOΓg itiae, Conc. maj. ; ut auCtor Naturae , Subdi t. , si Dei existentiam per demonstrationem certo, Mi Evidenter non cognosint , COI C. , SECus nego maj. Cone. min. , ut nego utramque cotis m. Duplici sub rospectu Deum ConSiderari posse , nemo ignorat, et ut nemPQ Buctor est naturae , et ut auctor est gratiae. Iam Verout auctor est gratiae , illarum nempe interuarum momsi siligod by Corale
158쪽
tionum , q ilibus opera nostra lUna evadunt, et aeterna vi tuc moritovia , nulli dubium , quin ejus existentia objectum sit fidei ; fide nempe complecti debeat, cum ratione naturali ad illum ita cognoscendum pertingere nequea mus. At vero ut auctor est Naturae , statim ac lumine naturali certo, atque evidenter cognoscimus eum exi- Stere , non est amplius necesse , ut id fide proprie dicta credamus, cum impossibile Sit credere, quod evidenter percipitur. Quod si ad justificationem , etiam fides requiri , ideatur in eo , qui Dei existentiam jam novit per demonstrationem , tunc suisicit si fide late
sumta eam credat; sit nempe Paratus ad eam credendam , Si curto, et evidenter cam non Cognosceret , quomodo Passionem , Resurrectionem , ASCensionem , Caeterosque, quos credimus Articulos , credentes Apostoli, et B B. Virgo , iustificati sunt. V9. Contra. Atqui ctiamsi ratione naturali Deum
CX istere cognoscamus , adhuc etiam , uti auctor est naturae , cyedere tenemur , ct quidem fide stricta ; Ergo n. r. Proh. subsui. Fides de existentia Dei , tamquam nuctoris naturae, debet esse meritoria ; Sed fides late sumta non est meritoria; Ergo cici Prob. min. Frdes nullum habet meritum , tibi humana ratio Araebet ex-yerimentiam , uit S. Gregorius Papa Hom. &6. J; Atqui sidet latae sumtae humana ratio Praebet experimentum ; Ergo Din. f. 5oo. R. dist. maj. Fides etc., si creditur per ilpraecise , quod humana ratio Praebet experimentum , CODC. m Aj. , si nihilominus Credorctur , ctiamsi nullum Experimentum humana ratio pracberct, ncgo maj.; et disti min. ; Atqui 1idei late sumptae etC., et existentia Dei per id absolute creditur, quod eam humana ratio confirmat, :Dego min. ; et ea nihilominus crederetur , licet nulla humana ratio adesset, ConC. min. , set nego CONSm. Non omnis humana ratio mcxitum eliminat αfidc , sed ea tantum , propter quam dumtaxat quis Credit , ita ut minimo crederet, neque esset ad predendum paratus , si humana illa ratio non adesset. Cum enim hoc in casu fidei fundamulatum non essct Dixina auctoritas , scd praecise humana ratio , procul dubio fides
159쪽
nullum meritum haberet. At vero cum quis, licet aerualiquid non credat , neque eredere possit fide stricte sumta , quia illud iam clare, et evidenter per rationem cognoscit, est ita animo paratus , ut illud firmitae ederet , etiamsi ratione non comprehenderet ; tune fides ista , licet late sumta , suum habet meritum , quia non praecise ereditur , quia humana ratio prae-het experimentum per hoa enim habetur cognitio experimentalis , atque hinc scientia, non fides , sed propter infallibilem Dei revelantis auctoritatem ; uti est
s. Obi . a. Si scientia , et opinio simul in eadem mente Stare non possunt, id esset quia Scientia , et opinio tam quoad essentias , quam quoad proprietates invicem opponuntur ; Atqui scientia , et opinio neutro hoc modo opponuntur ; Ergo falsa propositio.
Prob. min. Scientia et opinio , quoad essentiam inspectae , utraque praesciari iudicium mentis assirmativum; inspectae autem , quoad proprietates , utraque Vera est ; Sed inter assirmationem et assirmationem , inter veritatem et veritatem nulla datur oppositio; Ergo etc. S. 5Oct. R. dist. maj. Utraque etc. , dumtaxet , nego maj. Utraque etc. , et aliunde assirmatio scientiaqconjungitur cum certitudine , et evidentia , assi'imatio vero opinionis eum incertitudine copulatur , et inevidentia , conc. maj. , et contradi St. min. , nego cons n.
Esse judicii assirmativi est genus respectu scientiae , et opinionis ; unde et in assirmatione sibi invicem non adversantur , sicuti in veritate ; sed opponuntur dumtaxat in suis disserentiis essentiaΙibus , nimirum in incertitudine , et evidentia , quibus donatur opinio. Haec Porro Dilositio et contraria est , et contradictoria ; dicuntur scientia, et fides inter se opponi contrarie ,
ratione Sui tantum , quatenus una est cognitio certae incerta Vero altera; contradictorie vero ratione essectuum,
quos in intellectu gignerent , in quantum nempe idem intel eius haberet certam alicujus objecti cognitionem ;per cognitionem scientiae , non certam autem Per e
gnitionem opinativam. Eihil itaque concludit arSumen
160쪽
nui , cum oppositio non consistat in assirmatione , et negatione , Deque in vel ita tu , ct salsitate scientiae, et
g. I. Contra. Atqui neque ratione sui scientia, ut opinio Opponuntur , neque ratione actuum ; Ergo cic. Prob. subsin. Ea dicuntur opponi , quae magis pugnant inter se ,.quam cum aliis ; atqui magis p griant inter se scientis , et error , quam Seleutia et opinio; Ergo etc. S. 5o4. R. Dist. min. Atqui magis etc. , quoad
veritatem , et salsitatem, quam etc. Conc. min. , Se-CuS , nego min. et consm. Duo In scientia , et duo ita
opinione sunt distinguenda ; in illa veritas , et certitudo, in ista veritas, ct incertitudo. Primo cum opinio in se sit vera , hinc quoad veritatem , et falsitatem non
pugnant inter se scientia, et Opinio bene vero scientia, ut error ; at certum cst, et esse debet , scientiam , et opinionem magis pugnare invicem inter se , in quantum ad certitudinem , et incertitudinem ; unde tota oppositio in eo sita est , quod intellectus , ratione scientificae cognitionis, dubitare nequeat e objecto sibi Proposito ; ratione vero opinativae cognitionis nec non haesitare ; quae quidem admodum sussicientia suri, ut Oppositio habeatur inter sciuntiam , ut opinionem. S. ω5. Contra. Atqui recensita oppositio satis honest , ut actus scientiae , et opinionis simul coexistero nequeant ; Ergo n. r. Prob. subgm. Cuni duae caussae simul sint compossibiles in eodem , penes idem , comPOssibiles quoque erunt earum essectus ; Atqui scientiae , et opinionis caussae sunt compossibiles ; Ergo
f. 5o6. R. dist. maj. Cum duae cauMae etc., tum iuessendo, cum in operando, compoSSibiles quoque etc. Conc. maj. ; cum duae caussae , etc. , tantum in CSSendo, compossibiles quoque etc., nego maj., et dist. min. Atqui etc., in essendo , transeat min. ; in essendo , et CausSando, nego min ; Ergo etc. compossibiles , nego consin. Duae