장음표시 사용
371쪽
Nemo est autem, opinor, qui, quum attente
de diligenter consideraverit quae t Aris:
i De Aristotele qui lem primuin est dicendum , cum est hanc in rem locus insignis quem, ut sere si Io Clerico in latinum sermonem translatus , paucis tamen Graecis exceptis verbis , brevitatis caussa ei ali ram . Atque habet hoc modo omnino autem portet facile legi d proferri posse quod scriptum est si
vero eiusmodi id , quod multae coniunctione nor . continent κύ α μυ αδ ΔΙΑΣTIERI , - τοὶ ρακλειτου, o quod non es facile interpungere ut ruae sun Heracliti . Nam scripta Heracliti interpunge e M opeTolum est, quia incertum est utri vox coniun El - an priori , an vero polleriori . ut in princ pio
ipsius libri inquit enim : rationis huius existentrι semper inscii bomines sunt cilicertum enim et illud, semper utri interpunctione coniungas is . Haec id lib. IIι Metoricor cap.V. Operum tom. III. edit. Ructi .
3634 pag. 3O . Ex quo quidem loco recte collegisse mihi visis est
Ioannes Clericus, Art. Crit vol. II pari. III. I. cap. x. zo edit Amitelod 17ia pag. U. Anstotelis aevo non ignotam fuisse interpungendi rationem, salsoseque eos omnino esse, qui Aristophani Bizantio, de quo superius pag. 3os not. I. a me dictum est, eius i ventionem tribuerint . Quae sui Claudii Samasi alio rumque sententia . Conser eius ad Sarravium epistolam Cyxxx III. , inter Sarravianas edit. Ultraieci. 1697 pag. I 86. seqq. Uidelis maniel Georg. Morhosium , Pol bs liter lib.I. cap.viI edit iam indic. Lubecens. 17 7. pag. 3 . seqq. eandem epiliolam integram producentem quaeque legitur in Chronico Got vicensi,dom. i lib. I .cap.Ι, vi ras. o. seqq. Hos equitur C. H. T aius suis in
372쪽
tclas, quae Cicero praesertim, quae Seneca,
quae denique Maiores nostri de distinctionia
notis ad Herm.Hugonis librum De Prima Scribendi origi, cap. HII pag. aqq. seqq. adserens Aristophanent Prosodiae dc interpunctionis apud Graecos auctorem suti se quidem in Romanos eadem aetate, sive saeculis duobus ante Christ , quin immo & Ciceronis aevo usos iis dem interpungendi signis fuisses, prorsus negat easque distinctionum notas apud Latinos multo post tempore tantummodo obtinuine contendit, nimirui paullo ante Cassi ori aetatem . In eaque haeresi est , ut signa interpunctionis olim suille nulla , vel voces singulas putamctis interiectas , veteres dumtaxat agnovisse pugnet. Principio quaedam profert maius , quae , si vale rent, nulla quoque in libris nostris periodoriim distinctio punius aliisque signis esset admittenda ; ut qui lingvam intelligamus aegendo nobis constet, ubi senus vel mrari , vel protrahi debeat . Ergo illa Io. Clericum rese,
lare aggrediens, se eo Aristotelis testimonio non moveri scribit atque ita eius locum comparatum esse retur , ut de oratione distincta ac perspicua , non obscura, multisque parenthesibus senium turbantibus haud reserti sit intelligendus . verum secus est . Neque animadvertit Tmarus , quamobrem Heracliti scripta in exemplum es . sumpserit Aristoteles is omnibiis quidem fleraclitus Ephesivis, qui Parmenidis aequalis Olympiade nonarac
sexagesima , ante Clarili anno circiter DXII. claruit , obscuritatis arguitur . Quod tamen de eius scriptis unia verse dc omitino dici nullo modo polle tellis locuples est
Laertius . De Vitis , Dogmatis popbibegmatis eorum
qui in bilosophia claruerunt, edit Londu . I 664. lib. IX. I. Pag. 38. Conler O. Alo Fabricium , Bibliotb. Graec. Ol. l. lib. l. V. Mu num. IV. Pas. ΤοO., qui inter
373쪽
bus, clausulisque interpumuis verborum livterarum mandau erunt monitinentis , in tanta
earum inter caussas obscuritatis Heracliti sitisse scribendi genus ambiguum , diversae interpunctioni patens , egregie latuit . Queritur igitur eo loci A litoteles de Heraclito
utpote cuius sententias multas scriptione . voce tamquam notis interpunctionibus dii tinguere arduum eia se opus magnus labor quemadmodum hunc locum re se interpretatur Petrus Uictorius, commentar in tres libros Aristotelis de arte dicendi , Florentiae 379. pag. 393. Qui cum ita lit verborum Aritto telis lenius eo ni equens esse omnino videtur, idcirco vocem διασίξα suisse ab se turpatam , quod ei ulmo 3 di itinctionum
notae iam eius aevo certe cognoscerentur
Atque hinc altera facile refutatur rori interpretatio , qui , cum eodem loco signa interpune ionum meis morast e Aristotelem , sibi dissimulari nequiret , sic eui , etiam explicari polle cennii , ac si dixisset Arillo teles verba eracliti ita elle coii densata , nec punctis singulis voces , uti moris olim erat . dii inflas , ut dilficile esset Agnollicis inter legendum illa ipsa verba separare, dubiis an prioribus, an pollerioribus essent adneflenda Equidem dixisse memini superius me , uilismodi
punictorum ad una squalque voces accellione , lectionem quam maxime iuvari, itiamque piam continuam dicti num seriem , unciis sic assidiis , penitus tolli . At in , verbis eo interplingendis Inodo nulla fere et ar , neque is magnus labor, uti quelius Arittoteles et de scriptis Heracliti. Contra in orationis membris probe dividendis atque periodis , punctis aliisque notis re et dii tinguendis naulta iane requiruntur . Quare Arit totelis verbis aptari haec nequit desulis punctis pol tremis a Irogio adnibita altera intera retario . Quonan et etiam radio sinuli inter
374쪽
3o 3 carum ignoratione versari ipsos potuisse cxistimet. Ego vero cum vetustissimos script
res pungendi ratione Heracliti verborum sese mederi obscuritati posse,unquam cogitasset aut scripsisset Aristotele. Id profecto nullo proruis modo intelligitur nihilque singiminus vero similius potest . Quae res plane essicit, vincem δι- ιξα , qua utitur Aristoteles, licet τοῦ in punctum d θω vel de re significatione quandoque gaudeat notis vel punctis membra periodi, sensus dia inguere reipsa oc omnino eo in loco significare Quod additur ius ibidem pag. aq6., ut in contrarium sensum Aristotelis verba detorqueantur, leve prorsus est; illudque ne longior sim, praetermitto . Sed erunt se lasse qui mrentur, quemadmodum doctissimi Auctores novi r nictatus Gallice perscripti Diplomaticae Rei tom.
ni pari. Is sect. Ix cap. Vnt pag. 467. metu interpretationibus nimium fidentes , Aristotelis locum iam indieatum , secus quam serret Philosophi Sta atritae initituta ratio , ac ipsa potui lare , acceperint. Atque de Aristotelis quide in vera sententia hactenus A sunt quoqui praeclara in hoc genere Ciceronis praesertim et timonia , ex quibus iacti effici videtur non interpun 'ionis nodo se te percepille necellitatem a sed etiam illa ipsa ligno, hii bus diversa orationi meinis bra rite discernerentur , eius aetate iam suille satisque nota atque in libris observata . Primus autem Ciceronis locus est huiusmodi . Hoc in omnibus item partibus, orationis evenit . ut utilitatem ac piope necellitatem suavitas quaedam o lepos conlequatur . CLAUOUI Asse enim atque INTERPUNCTA verboruin , animae inter
se clusio . atque angustiae piritus attulerunt . Id invenis tum ita suaves, ut 1 cui sit infinitus piritus datus tamen eum rerretuare verba nolimus. Id enim auriri bus
375쪽
res esseaeosque magnae auctoritatis atque e
stimationis videam , qui de eo ipso interpun
se bus nos bis gratum est inventum , quod hominum lateribus non tolerabile solum , sed etiam uelle esse posset. . Satis haec quidem scite ab Cicerone dicta
sunt, lib.ΠI. De Oratore cap. 46. Operum tom. I. edit.
Genevens. 17 3. pag. 364. Quid enim indicant illae μι fulae, quorum is meminit, nisi finium periodoriim ipsas distinitione. interpuncta vero verbo in quid tandem illa sunt , iii Coia o Commata , sermonis membra ii te ungenti auem Μ. Tullii locum tamen sibi ob
ciens .m Trozius, loc.cit pag. 246. eq. ubi suo, re contra Ioan Clericum hanc in rem multa disputat de periodorum fine earumque clausulis eum intelligit quae nihil , inquit , aliud sunt quam internundia Verborum . Ridiculum Implicat Trogius quae per perspicua lunt atque mani sella , eaque , quae recte a Uin Seruditis erant animadversa penitus praetermittit . Quod vero mirabile eit Ioannes Clericus inducitura H.Tr gio doc cit pag. 46. tamquam Claudium Daul quium refellens , perinde ac si ab ipsius letillet lententia Daul
quitis ille idem , qui in Oribograpbia , pag. 37. pauli
in letius citanda, antiqui uim una fuit te interpungendi modum. quo non blum vocabula singula, sed etiam integri senius ac periodi discernerentur , multis evincit , plan que ad veritatem contra Iulium Liplium demon lirat Iam vero nil interpungendae orationis signa quaedam Ciceroni tempore obtinui flent quare eo in loco iam indicato , interpunt torum verborum mentionem itale idem iniecitra duo tu quitque etenim est, qui rem nominet, tuam numquam noverit, nil plane ellet inventa λ inlue enim aliorsum illud alterum ex ei uidem Cuceronis De Oratore sis. III. cap. q. perum Om. it. PM-362. Diuitiae by Corale
376쪽
ctionis argumento adeo perspicue, deo distincte disseruerint C. H. I roat cumprimis de
, in hac soluta oratione propemoduin hoc est, numeros, quosdam, nobis esse adhibendos putaverunt. Inte se spirationis enim , non defatigationis nostrae , neque LiaRARioRum Tis , sed verborum S sententiarum modo, INTERPUNCTA CLAUsuos in orationibus esse, voluerunt.
Video, quid inde etiam latuat post Iustum Lipsuiu in epistola ad Hubertum Audaientium, surr cit., maius, ipse loco iam indicato idem esse salsum consequens int pediat denique quid illud quoque sit omerpunctae
cui uiae O Librariorum notae. Non enim concludi quitaquam ex iis Ciceronis verbis satis recte potest, quibus non constet certam quampiam determinatamque inter pungendi rationem . Tullium ipsum intelleκisse. Enimvero , si nullae tum temporis in voluminibus exstitissent filiailes interpunit ae clausulae atque Librariorum nota quibus verborum sententiae , finis conc usi periodipunc tis di itinguerentur inuid Ciceroni suillet opus laniamum ad eas advertere aliae quidem reipsa intei spirationis essent certa indicta , morae in erponendae caulsa N in quemadmodum interius dicit Cicero, tib eiusdem cap. 47. pag. 36 . Longillima et igitur complexio
verooririn, quae volvi uno spiritu poteIt. Sed hic naturae modus et . artis alius. . Interput gelicii ergo emborum 1ensus live membra periodi putietis apte riteque discernendi ars, in qua ocranetores Y Librarii veri abantur , quaedam fuit L iceronis ae 'o , ut interipi ratio placui legendo, tum dicendo potillimum tu, Detur . Quod salie praeclarum ingentum , uti paullo ante a me . tu citatum ex Cicerone , animae interclusio atque uaguitiae
377쪽
Aristotele, de Cicerone, deque Seneca, certe
multa naiscentis atque perturbantis opinione
non spiritus attule in . Quamobrem coniectura usus inani Tmaius est, ut mittain ceteros, cum Ciceronem ad verborum' sententiarum modum animum dumtaxat hoc loco adverti se eo in Uniscitur . Quamquam de prolata oratione M. Tullium maxime sutis locutum , facile patior quid tandem impedit , quominus locus ille ideiri de scriptura accipiatur , uti reipsa eii quoque accipiendusλQuo etiam spe iant , quae Cicero ipse in Oratione pro Murena , cap. 11. Operi tom. v. pag. 69. Iurem sultos irridens scribit Primum dignitas in tam tenui, scientia, quae potest esse' Res enim sunt paritae, pro, pes in singulis litteris atque iNTERPUNCTIONiΗUs e , boriam occupata , . Quod si adeo interpunctionibus curandis studebant veteres Iureconsulti, quos tamen numiae diligentiae incusabat Cicero , ut nainima quaeque etiam in litteris observarent, omnis ambiguitatis scripturae tollendae cauisa quid est ergo quod ipsius verba detorqueri in alienum sensum possint, quasi de solis post voces singulas punctis , in quibus tamquam in rebus sere
nullius momenti tantummodo haererent Iurisperiti, ab se accepta suissent λ Falsus certe Iustus Lipsius est,&quem sequitur Troaius , dum rem aliter evolvere putant . Ansebiguis sine sententiarum verbis atque obscuris haec blitaria puncta quam tandem lucem inuatientci quemas modum Ciceronis aevo requirebant iureconsulti, ut qui, quanti esset interpunctio , plane non ignorarent' Haec adeo Ciceronis sententiae coniuncta, adeo inter se colligata, ac multum in Iabri MI De Oratore, paullo antet indicatis locis ab ipsis me M. Tullio tradita , quonam tandem modo tam levibus, tamque alienis aium advernon, bus ditiolveres, obicaram atque implicare Lipsius, Mure
378쪽
no moveor . Quid e tenim harum distincti
num mentionem fecissent ii Antiqui, nisi iam
tum tus, virinus, rencmannus, maius, aliique sperantrosse Legenda Aonii valearii Verulani oram in L. Murenam . Operum edit Amstelaeta ui r 696 pag. 24 seq. quae exstat inter Ciceronis opera edit. Genevensis I 744. tom. v. pag. 3O8. Conser Claudium musquium Torn eensem in Orthographia Latini sermonis vetere in nova edit Paris. 677. trariat. V. cap. I. II pag. 3 . sele Io Clericum, lac supra cit pag. ra'. seqq. Quibus CL ceronis locis, ex ipsius vera sententia , sic explicatis, illa distincta interpundiaque intem alla eum agnovisse statuamus, necesse est . Quare , quod Cl. Auctores Novae Diplomaticae ei Elom. II pari. II. est. III cap. II. pag. 397. in not. Tullii menteii de iisdem interualliseontra esse , ac recens Scriptor vid. Encyclopedis , edit.
Lausari tom. I. voce accent, pag. 278. , Om. XXVI.
art. Ponctuation pag. 663. yceiueat , arbitrentur nihil
Sequitur quae Senecae fuerit, quam de ea interpunisgendi ratione tueor , sententia , nitique eius auctoritate pugno . Audiamus i plum . quo paelo rem nobis eloqui tur Epist. xI. inter eiusdem opera a Ius Liuo emendata in soboliis illorata , edit. Αntuemieni o 63 a pag. 32. Nos etiam , ait ipse, cum scribimus , INTERPUNGERE consuevimus uuae Senecae verba ego vero quum attente considero, inducere animum, ut iis alsentiar. qui de s litariis punctis poli voces singulas, illa interpretari sune ratione vellent , nullo modo possum . Ad quoruntis sententiam multum inclinare video Leonem Allatiun G, cuius lege in Antiquitatum Etruscarum fragmenta ab In- Hiram edita animadversiones , Romae 642. . XLVI,
pag. 96. Sed labitur doctulimus Uis . Quod autem de itidem
379쪽
tum excogitatae in usu venissent Nutim vero eorumdein veterum Scriptorum verba hoc
lisco describere longum sit; quid illi senserint
in notationibus demonstrabo . Argumenta, ro, qui biis tam clara, tam manifesta testim nia nonnulli alioqui eruditi viri, uti Iustus Lipsius, Marc. Anton Muretus, P. Io. Morinus, ceterique, quos praetermitto, infringere co
nantur, iisdem in subiectis tibiis dissolvam.
Quod si qui sunt ita instituti, ut ex allatis Aristotelis, Ciceronis d Senecae verbis uegent posse eorum aetate obtinuisse hanc ipsam interpungendi rationem, quam tuemur iisdem punctis iam paullo a me ante dictum est , nihil aotinet repetere , ne aistum agam . Potest eis quidquam , aeque ridiculum , uti recte animaduertit Claudius Daus quius , Ioc cit pag. 38. , quam si ad singula verba interquiescat orator Quid enim sibi vult Seneca , nisi ut
eastiget Q. Haterii, elli suis temporibus Oratoris celebe rim , cursum in perorando nimium velocem , homine gravi d lapiente non sane dignum iuemadmodum igitur , piis Seneca iudice , lex ea scriptionis et . ut ligna quaedam apte interpungendae thntentiae dentur ita indicendo versatus sit oportet, Orator , ne nimia velocitate magno cursi , ut ibidem dicit, verba pia convolvat . Utio quidem ipsi me scripturae interpuncti nibus , quibus diversa periodi membra re die dii linguerentur, exemplo sat luculento diserte commonltra Seneca Hellat igitur , ut is omnino sit eius verborum senius, quem nos explicavimus
380쪽
mura hos, quae a Valerio Probo, quae a Nicanore, quae ab Asconio Pediano, quae a Divo Hieronymo, quae deniquc a Cassiodoro, aliisque memoriac tradita sunt hos, inquam,
omnes, si legerint, non modo errare se cognituros, sed etiam intellecturos huiusmodidistinctionum signa esse antiquissima Atque ab Asconio Pediano quidem, ut exordiar, quae Virgilii familiarem nonnullivoliant , at certe vetustae aetatis Scriptore,
Claudii vero, quantum mea fert opinio,&Neionis Imperatorum saltem synchrono i), A a doctus
i Fuit Asconius Pedianus Patavinus , ut suorum temporii eruditiisimus , ita totius antiquititisin Cicero nis praesertim studiosissimu Conse Francisc. Asulani epistolam ad Francisc. Contarenum eiusdem Asconii Empositioni in IV. Orationes M. T. Ciceronis contra Verrem,
edit Aldinae Isaa. in . praeinisi am . Ad aetatem a tem quod per at Asconii videndus Io. At Sert Fabricius,
Mibliotb Latin tom. I. cap. I. pag. 3 7. Cil edit Ham- burgem. ΤΙΣ , editioni vero in o Aug. Erneli digestae , Liplient. 774. lib. II can. Ι. pag. 3. m. Ego quidem Franci lco Holt nano, Operutra tota l. lI edit. 6Oo. pag. 348 facile alu tatior alite sit ei limo inio adterenti, Neronis tenipore Alconium cripsilli aetatemque ad annum produxit se quintum I. o istogeli trium . in tamqua in Claudio imperante Alconium etiam floruitie milii et v ro imillimum .ilque cuna coniectura mulitii prol at ileel , tum quibusdam velligiis indicatur ex iis , quae Plinius o Quintilianus de Alconio prodiderunt.