장음표시 사용
461쪽
Enim vero, si quis attentes diligenter
expenderit, quae iam iam disputavi, quaeque
nullaque viniculorum clausulas da pn, sectionibusque distinctum Iudaeos legere in Synagogis consuesse ; id um vero non nuper demum , aut nudius tertius, sed antiquitus a prima origine fictum , seri arumque hue usique institutum ac quidem ut antiquissimum ΜΘM ANHietypum in Sanctuario quondam religiose adseri arum aemularentur . Quod , sanes, aiunt, argumento esse M vissimo debet, Μονsem imprimis de huiuscemodi diviti nibus deque aliis distinctionum notis ne cogitassiqvidem,
sed uno tenore unaque dc numquam interrupta vocunia serie scripta sua edidisse . Si quae autem distinistiones iiisdem tandem accesserint libris , id a iuniori manu venisese, oc quidem uti volunt, multo serius quam ferati stra sententia Deinde ad illam veterum Iudaeorum , quos abba. listas appellant, opinionem provocare solent, quae Conintextum omnem Hebraicum Librorum,oysis unius ad instar Messirim a)nx, aut tamquam versum unum
'inhisa sci olim sese habuisse , uti iisdem viris eriticis placet , perhibet. Quod denique aiunt de Libris mysisse exaratis , id de reliquis Auctorum sacronim scriptis atem tuendum rentur . Alia id generis iugma argumenta , quae quum nullius roboris reipsa sint atque pondoris , nunc, ut breve faciam , praetermitto rara vero sic est ratio , argumentum ex voluminis Legis, sisHER THORA, sive Pentateuehi, scripturae rati ne ductum, ita comparatum esse, ut non imo modo rum stram inuidem maxime firmet sententiam Μulta nostris in Bibliothecis adservantur eius m di volumina Synagogica , quorum plura recenset , sed quasi raptim , ut devisis Codicibus sere semper blet Beniaminini Hennicottus ni sua ubertatione Generali in Um
462쪽
de sacri Codicis Hebraei in sectiones, in ve siculos divisione, deque Punctorum V altam, P a A
Vet. est Hebrate pag. 72 seqq. passim . Unum horum voluminum possidet nostra Bibliotheca Casanatensis. Et
que non parvae molis Rotulus, multis in olutis membranis coriis ad longissimum spatium una assutis compactus, quaruna lingulae pedum duorum Gallicorum,sige patia
rum Romanorum circiter trium alti taIainem aequant
Eiusdem noliri voluminis obiter meminit idem Kenni Cottus , oc cit pag. Io I. , quod forte scriptum saeculo v. dicit. Cui equidem nunc repugnare nolo . Neque enim ea voluminis aetas quidquam ad institutum inte est . Nec etiam is ego sum , qui tantam antiquitatem husce voluminibus teretibus tribuendam putem , quantam
aliqui plenis buccis praedicant. Et vereor, ne in magnis erratis sint, qui Iudaeos veteres usos huiusmodi convol tis libris fuisse volunt,ut prae ceteris statuit Cl. Olavus e
rhard. yclisen in suo Tentamine de variis oricum Veriris. R. generibus sedi. ii β. a. pag. II s. m. Contra quorum teretum librorum antiquitatem lege quae dispia in Iac Μartorellius, De Regia Thera calamaria, edit. r. Neapolit rimini cap. r. cir pag. zz8 se M ocis a. Conserenti vero huius nostri voluminis synagogis , maioribus quadratis descripti litteris sat quidem elegantibus , at in aliquot prioribus membranis, bonam partem vetustate exesis absumptis, scripturae rationem atque modum cum Pentateucho in primis ab Meraris Vander Hoogli suis in Bibliis Hebraicis anni et os typis vulgato
si Puncta Voralia, Accentus sed tonamque Sabbatic rum Codicis Hebraici divissiones, quas Iulae in editis suis exemplaribus aliquot denotare elementis Alpii ab elici solent , excipias cetera tam sinitia milii visa sunt , quam
C,'um vo . Singula namque verba Contextus nostri Rotuli illuletis intervallis a se invicem Plamime disi iiii-
463쪽
Accentuum notarum Diacriticarum doctrona subiectis in adnotationibus meis exposui,
guntur : Clausula vero cuiusque commatis, sive versus tantum relinquit spatii , ut bene illingui queat. Ad se tiones quod spectat , sive Maiores, sive Μinois
res , tum Clausas , tum apertas, de quibus adeas praesertim ipsi iis , an dei Mooght Praefationem ad pauli ante indicatam Bibliorum Hebr. editionem suam , 27. , eorumque Scriptorum nonnullos, quos superius pag. 36. q. in not. laudavim iis, ut Laurentium Fabrici in iu-lium Bartoloecium tu Ioannem Morinum Exercit. BULPag. 489 seq. eae ipsae inquam, lectiones modo uitius lineae integrae spatio indicantur, modo minori interiimtio aliquot littera rum probe distinguuntur dc quidem eas ad leges, quae in describendis similibus voluminibus Synagora cis Iudaeis superstitiose obse ivlae veniunt Conse Libellum natauricum a1nar mon a Cl. Iac. Geo g. Citria Adler in latinum conversum , cap. 1 seq- pag. 8 seq. Iob. Gottio Capetorium in critica Ρ' , pari. i. cap. viii. III pag. 3 r. seqq. Cet Tamisi singuli libri Pentateuchi in Rotulo conscripti trium, vesquatuor linearum interi allo vacuo invicem separantur itaque si vis inest priori huie argumentationi ulla , quid sequatur, viderint qui pro antiquitate Pun rumoVocalium c Accentuum Hebraicorum ita pugnant, ut vel ptis Scriptoribus sacris ea attribuant , et Esdrae aetate inventa tradant . Sed quum ad institutum res ipsa minus pertineat, bonum oti una in ea declaranda conterendum nolo mihi vero quam huic colligationi atque coniunctioni verboruni non interrii piae adversetur Rotu si noliri lcripturae ratio , persuasum plane ad veritatem est . 1 elino praeterea quae de interiectis huiusmodi spatii S, quae verae huerpunctionis naunus implerent, sup
rius poιui . Et quoniam Iudaeorum vetus opinio est, eo
464쪽
quaeque in iisdem animadvertenda reliqua sunt confido fore, ut terissimis coniecturis
riunque unanimi consensione firmata, Hilumen synag gicum ad mlaici Prototypi normam conscriptum plane esse; hinc recte essicitur, iam usque a multa aetate in ea quoque opinione illos ipsos versa in Moysem Iabrum suum reipsa digessisse secus , atque nostri homines critici
opinentur. Sed alter nodus , de quo paullo ante loquebamur,quemque facile dissolvi non posse multi contendunt. Praeclarum autem nescio quid adeptos es fuisse arbitra tur , quod ab Ioanne Morino , quod ab Richardo Simoinnio, quod a Petro Danielemuelio, quod ab Io . Chrillo oh. Wolfio, aliisque eruditi itimis uec magni nominis viris, quos singulos hei enumerare longum esset, didicerunt, Iudaeos ipsos ab eari abbatilliarum suorum sententia non esse alienos , quae sanctitsimum Legislatorem Moyse una serie unoque continuo verborum tenore scripta sua litteris consignasse , latuere videatur Provocant autem ad unum Eliam Levitam Iudaeum,
saeculi xvI. scriptorem , in cuius verbis a me supra , pag.as6. m. in notis bonam partem recitatis, opinionis luae magnum collocant praesidium a Viae secundu quod opponunt, argumentum . . vero sie disputant ,
id sibi, quod ei in quaestione , assumunt num scilicet Iudaici scriptores Cabbatissici in ea ipsa manserint senten, tia, quam eis attribuunt tot destanti viri docti, sive eam probent , sive eam reiiciant rac quidem uno eius lenia Eliae Levitae terimonio perperam intellecto steti, cui aiaiuligunt R. Μotem Bar Nachman, quasi idem censuerit. Ut verum silea , neque pudet me , quae minus recte aliquando dicti a me sint, aperte atque palam re probare tumque ego hac eadem doctissimorum hominum opinione adductus scripsi nac in Diatribe mea pag. 236.
465쪽
impugnatam hacitentis a multis fuisse veram quam tueor, veterem atque mihi unain
omnium seq. eam de libro Legis abMoyse una serie continuationeque verborum exarato Iudaeos ipsos fovere sente tiam, quam Io Buxtorsium Patrem aliosque veluti commentum Cabbalisticum explodere ibidem adnotavi . Sed Eliae Levitae locum diligentius expendenti; contra sese rem habere mihi visum est
Quae quidem res ut planior efficiatur primum ani
madvertamus oportet aliam L ' itales, ut ante alebam,
ab vulgari popularium suoriam se latentia longe recelsile, qui omnem unctorum Vocalium uec Acce lituum apparatum vel a Moyse atque Prophetis , vel ab Esdra et utque Synedrio adornarii contendunt . Affirmat autem Ide. ipleiu laetis , Naso rethas Doctores Tiberienses eorumdem unciorum inccentuum signa atquct faguras Cestici sacro' ebraico , saeculo VI. ineunte, primum inscripsit si se sancte servata tamen ea anti tuae lectionis ratione,
quae Moysi ipsi reliquisque Seriptoribus sacris iam diu probata esset atque recepta . Quam sententiam a viris doctissimis postliae defensam , ut propugnet Elias Levita, quemdam R. Mosem NARDAM , sive Punctatorem , statim aggreditur in eo loco suae Praelationis ii I. non Rhiti, micae, ut lapsu calami supra perperam dixi' ad librumis quem AsoRETH HAMΜAsoRETH inscripsi, pagar editi 1. Venetae eumdemque castigat, propterea quod Punctorum4 Accentuum doctrinam acceptam retulerit o si , ipsique a Deo e Monte Sinai, sed tantum ore t nus traditam, quam deinceps velut ab oblivione vindia catam Esdras certis signis atque notis Hrenisus in Libris sacris omnino restituerit At instat Elias LeVita istud assequi sese nullo modo posse . . Siquidem . ii uiuit ipse , ex ipsa , quam proposuit Moyses siliis Israelis , fuit liber simplex, abique
466쪽
omnium probatam sententiam, tandem agno
scat. Nisi tantum praeiudicata' opinionem
interpunctione Maecentibus , etiam absque signis s- .nem versuum notantibus sicuti hodie videmus in no- , stris nempe Synagogicis voluminibus . Immo ex se
is tentia Κabbatillarum tota te pana Syn marin a, In Es tamquam unus versus eorum qui dam)dicunt veluti di tio una quam deinceps ii alias voces dividunt ex quibus educunt nomina san-m illius Benedicti Dei quemadi nodum scribit Ra Maenu Idosche Bar Naesimani.m in prologo sui Cona , mentani in Legem , quem vide. Haec ille. Atque hunc sere integrum locum rursum a plenius bese recitare operae pretium re duxi, quamquam paucis prolatis, studio brevitatis , verbis Hebraicis, ut quid de ipsius Iabri Legis scripturae ratione eenseat Eliasa vita , reipsa appareret, quamve hane in rem Rabbalistis tribuat sententiam. Quid igitur facit Elias Levita, ut per vulgatam apud suos de antiquitate Punctorum ne
humin Accentuum doctrinam consules Principio in t stem vocat Authenticum Publicum scriptae Legis, Iumen in Synagogis ledium & adservatum, at nullis Punctis Vocalibus , nullis Accentibus , nullaque versiculorum clausula notatum , quippe quod exemplum Autograpta Mosaici repraesentare ipsi videatur . Quod quum ita sit, atque manifeste liqueat ex Eliae Levitae descriptis ver bis , in ea opinione versari consequens necessario sit, Litabros Moysis una perpetuaque vocum c versuum seri numquam cohaesiisse uti de eodem terete volumine Synagogico declaratum a me paullo ante est atque demo strutum Iam vero manet alterum aliquanto implexum, quod
ad abba litas, vel, ut plerique scribunt, abbatistas spe oat. Quo quidem appellationis genere illos Iudaicos
467쪽
apud eum valuisse dicendum sit, ut is contra omnes criticae facultatis leges agere, quam
gra-Mriptores potissmuni Intellii , qui arte quadam spem sali, laquein ratione docendi di discendi abstrusa, ref ndita atque a vulgi sensu remotissima, quam a Patria chis, amyse, a Prophetis, continua semperque comiunt Πατροπαρι μου tradita doctrina acceptam fingunt, in divinis interpretandis Iabris, variis iniendis abditis vanisque ni steriis superstitiose ver tur Pleni sunt Iudaeorum libri ineptiarumin nugarum ,
ut nihil gravius dicam , quibus Maiorum suorum veras sanctissimasque doti rinas prorius obliti, hypotheses Ca balisticas suas insarciunt , uti in Bibliothecis Hebraico Rabbinicis Bartoloecii Molfitials videre est . De hac porro Iudaeorum scientia, sive rabbata , p, praeter Iol, Henric otiaonem, in Lexie Rabbinteo milolog. edit. Allonens. I7s7. inra pag. 336., adeundus in primis ille idem olfius est, Bibliotb. Hebr. to m. II. sive lib. VII. cap. I. leqq. pag. I9 I. seqq. tom. IV pag. 7I4 seqq. Adde Iac Brucherum Histor. Critie. Hilosopb tom. II. Period. II pari. I lib. II cap. I. seqq. pag. 7o7. W-7
pag. 832 seqq. 4eest. II pag. 916 seqq.&c. Quum vero abbamarum institutum in eo totum f., ut doctrinas suas vanas putidasque tueantur; iacuit xem sibi dari existimant posse, omnem Mosaicum Conintextum in unum compingendi litteris primisin ultimis vocum integrisque versiculis arbitratu suo diversimode
lectis, divisis atque dispositis; ac si Lex universa unum e sum constitueret unamque totam dictionem . Eaque ratione suis schola Cabbalistica magnam licentiam dat ut quodcumque maxime probabile occurrat, id suo iure liceat defendere . Quam sane licentiam atque libertas eo modo aegendi oc interpretandi Libros sacros sibi opinor, praecidissent, ad se verbam versus mis
468쪽
gratissimum sibi errorem demptum , mallet
Quam ego laudem homini, sic affecto animo, invidere nolim . Ego
aliquot externis, uti Punistis Voralibus Accentibusque , tum Distinguentibus . tum Pausantibus , suo in Autographo reipla disiunxisse censuillent Et quoniam Moyses ex Cabbatillarum sententia huiusmodi distinistionum signa notas suo exemplari nullo modo adposuit , quemadmodum illud commonstrat Synagogicum volumen , quod ad Prototypi dolaici
normam probe conscriptum , cum ceteris Iudaeis arbitrantur itaque eo Cabbalistarum dogmate , veluti argumento firmissimo , etiam utitur Elias Levita , ut suo aι- serto maiorem conciliet uictoritatem . Quorsum vero
suorum Cabbalistarii in implorasset fidem , si eos a communi consitanti sententia, quam universalis Synagoga tenet, quaque dis in istisin separatis verbis Moysem scripsisse e itur, descivisse ex illimasset λ Eliam Levitam prosecto non latebat, Cabi alisticas dominas synagogae se citis nequaquam adversari,ut qui eas quoque non respumret . orat id scilicet, quamobrem ut Cabbalista ac manides, saeculi xul scriptor, Legem comminis*tur ante mundum conditum ignitam descriptamque abhue ulla verborum distinctione , more plane suo Cabbalistico; ita eamdem illam Legem a Deo Μον ipsi in si leomnis coram spe landam exhibitam , docet, dictante sanetissimo mino ab mysis propria manu conscriptam, quidem separatis distinitisque vocibus, secundum disia
sonem lectionis praeceptorum . Sic namque rem edisserit J Iose Bar Nachma , Praelat ad commentar in Legem
solio a recto editionis sine loci nota , sed Ulylliponensis anni a , hoc est , as , sive Christ. 169o, uta in extre
Quid vero ex illa primigenia conficta Lege ante-mEn- dono igneaque eruatur, quod patrocinari Ioannismorini sui.
469쪽
Ego vero tot auctoritatibus, tantisque rationum inomentis permotus, non probabialia
suiqile similium caussae possit , ne equidem intelligo Conse BFCHINATA HAPPERUICHIM Wilhelmi Schichardi disputat. IV pag. 7 I. Illius namque commenticiae Legis ante secula, non in volumine membranaceo, sed in igne candido , sive luce ENSOPHICA exaratae , scriptionis modum atque rationem ipsi libro, in quo oyses Legis suae singula vocabula interi instis intervallis disiun sta descripsit , nequaquam accommodare voluisse Nachmanidem e ipsius recitatis verbis planissime lique . Cum odisem dicit , Legeni monumentis mandasse litterarum ,
nsmi fp rivisione lectionis 'inc necessario extastic illud , fuisse Autographummosaicum uno tenore conscriptum , achmaniden non modo non dixisse , sed ne semesasse quidem Quod si vero ex Nachmanidis sententia ceterorumque tum Cabbalistarum , tum Medrasthicorum script rum quidpiam sequatur, hoc unum est ΜΘsem nenope in sui Pentateuchi scriptione neque Puncta Vmim,rima Accentus usurpasses. Quam idcirco tenent doctrinam , ut vari in multiplices sensus , qui in eodem musis labro Punctis instructo , locum non haberent, eruere Acilius
possint . Quemadmodum animadverti R. Bechai Ben Ascher Aben Chalato. Scriptor saeculi XIII. , in suo BIURA HATTOR , sive commentar in Legem , in sol edit. Venet. 344. Chari. I 62. col. g. Conferri arpZovi Crit eam Sacr. pari. I. cap. U. seci. VII pag. 266 seq. iiii igitur , ut illam continuationem seriemque verborum in Mosaicis scriptis propugnent , abbatillas nominant, gentem alioqui patiam chimaeris, in quorum quoque vanis somniis c monitro is coniectationibus nihil habeant nesti: nomines critici quoddii putationis suae
praesidium loceno Quae cum iis sint , perspicusim erit, neque
470쪽
lia coniectura sequor, sed rem ipsam amplector testatam vetustateque roboratam . Certa
autem neque Cabbalistas, neque R. msem Bar Nachinan, n que ceteros Iudaeos ab ea Eliae Levitae sententia usquani abhorruisse, quae Μ se rintateuchum suum litteris tradidisse deesarat,in eo quidem inodo, ut hactenus posui , quo describuntii volumina synagogica Sed hoc Cabbalistarum placitum , quod obscurum
videri poterat, satis explicatum est. Quare non est opus, ut in re commenticia , quam everti posse eodem Nachmaniciis testimonio evidenter patet , refellenda copiosius verse . Consulenda tamen sunt quae hanc in eamdem rem disputat Ioh Gottse. Tum pius in Dillertatione singulari parumque obvia , qua Indisinctam antiquorun Hebraeorum scriptionem esse recens commentum Morinia.
num ortitudini divinarum Litterarum longe perniciosi ι-mum ostendit Ienae in .pam. 36. Quam quidem Tympii Exercitationem si legisset dolitus Beniaminus M
nicottus, neque hoc vulgatum Cabbalistarum placitum a doctissimis hominibus pessiime intellectum , in partes traxisset suac neque Hirtii eodem Eliae Levitae testimonio abutentis Dissertationemaenae annor777. in editania usquam laudasset . Conser eiusdem Cl. Rennicotti, Differrat Generat in Ver Testam. β 28 pag. 3. Quum autem haec disputo , ne quis existimet, lim aliae Levitae iis assentiri me , ut quam de Accentibus, sive de sententiarum Colis, Commatis, versuum clausulis , deque unctis lacriticis a veteribus Iudaeis
traditam disciplinam in superiore adnotatione animadverti, fere oblitus fuerim. Huiusce namque a Maioribus traditae doctrinae argumentum sane egregium luppeditat
Pentateuchi Hebraico - Samarinani scripti a. Quamquam nulla Puncta Vocalia inccentus quos MASORETHICOS vocant , in suo Pentateucho admittun