장음표시 사용
51쪽
libus,et aliis sinceris Iudicibus, qui frequenter ignari penitus talium actionum,faciunt gratiam ues iustitiam, indu- cti ad id per actiones praefatas sibi ignotas, quarum malutia non pendebat ab eorum obtentione, uel concessione, et ideq siue sequatur illa, siue non, sunt peccata , quae debent puniri , et iuste per hanc Extrauagantem puniuntur. Secundo, Per ea quae diximus in d.cap.1 .num. J8. sciliacet quod licet per Bullam Coenae S. D. N. non sit excoimmunicatus consulens alicui,ut appellet ad futurum Concilium, nisi sedula appellatione, est tamen excommunicatus. per Extr uagantes Pi Secundi, et Iuli Secudi, quas citat Sylves. in uerb Excommunicatio in fin.quia S. D.N. principaliter excommunicat appellantes et accesssorie co-sulentes: Extrauag. uero praedicta principaliter excomunicat etiam consulentes, quarum uerba huc pertinentia sunt haec: f Quicunque decreuerint consuluerint, seu d liberauerint, seu aliorum dicta approbauerint, consilium aut uotu dederint,ut ad futuru uniuersale Concilium a nobis uel succestaribus nostris Romanis Pontificibus conistra ptaedicta costitutione appellare liceat possit uel debeat.
Pactio pro Iunitia uel gratia obtinenda quatuor de causis fit, re quam ob causamfacta, hic puniatum, re est contra ius nat' le, uel bumanum antiquius
Pactio pro Decreto arbitrario Iudicis ; punitur hic
Pactis pro Iuctitia uel gratiafacta cum Tapa inter
52쪽
ς γ De datis de prona. pro Iust. dcc.
dum mala ut simonia ,sed jemper immunis apa nasicut illa. num. Pactiones cum Monarchis pro iratise faciendis A semper licite' num. Is. Ludovicus Infans Pori aliae laudatus. num. Is Pactio pro auferenda uel disserenda funitia includia ivrsub pacto de obtinenaa illa. num. IesI-a cur dicitursententia Iudicis iniusta. num. ILNot quod prii praedi rumuinctionum,sci
licet pactio, colligitur ex illo uerbo fp ctum quae est pactio de dando aliquid magnum uel pa uum pro Iustitia siue gratia . pro se sue pro alio, in causis uel iudiciis, seu alias per literas Apostolicas,et quibus cuimque aliis modis apud sedem Apstolicam obtinenda. Ad
cognoscendum autem An iure naturali, uel diuino, aut humano antiquiore ista Extrauag. prohibeatur,aduertendum est, quod illa potest fieri quatuor de causis. Prima,ad Corrumpendu Iudicem.Secunda,causa cc seruandi eum in recto. Tertia, causa cosequendi quod cupit, non cosderando an si rectum nec ne. Quarta,causa redimendi molestia superiure iam quaesito.Si fiat prima de causa in criminalitibus,ex parte daturi est cotra ius naturale,quia nititur inferre per se vel per altu nocumentu iniustum persqnae proximi quod vetat illud prςceptu Quintu Decalogi Exod.XX. Non bccides, iuxta declarationem eius postam a nobis post Thom.et alios in Manues. Confess. c.xv. num.I.si autem id faciat animo flectedi ad iniuste absoluendu, peccat contra vuI. praeceptum, Non dices salsum testimonium EZod. . contra quod peccat omnis qui dicit mendacium
53쪽
perniciosum, vel procurat ut alius id dicat,iuxta declarationem a nobis post alios posita in d.Man.cap. l8. n. I. Iudex enim pronuncians quempiam esse absoluendum, qui
vere condemnandus est mentitur perniciose, saltem contra Rempub. cuius interest ut crimina puniantur l. Ita vulneratus E ad i. Aquil. c. Vt famae de senta excoin. et etia contra priuatu accusatoris Vel denunciatoris,quando
ex eo proueniret poena talionis vel damnuin pratinii alias quaerendi, vel expensarum, laborum, vel aliquid aliud. Si vero id faciat animo corrumpendi Iudicem, siue flectetidi eum a recto, in Civilibus, peccat contra T. praeceptum. Non facies furtum Exod. xx. Contra quod peccat omnis, qui per se uel alium infert uel inferri procurat damnum
proximo suo in rebus externis, iuxta declarationem a n
bis post alios post tam in d. Man.c. i . numat. Et qui Iudice nititur per pactionem dandi a recto flectere in Civilibus,
siue ad male absoluendum, siue ad male condemnandum, procurat inferre damnum proximo, actori uel reo,ut palam est. Cum igitur haec tria praecepta Decalogi, contineant ius naturale per primum praesuppositum, notab.8. consequitur, eum qui dat aliquid Iudici ob primam causam id est ad corrumpendum eu,sue in criminalibus, siue in Civilibus,transgredi ius naturale. Pactio vero facta ob causam secundam, scilicet ut Iudex rectam iustitia faciat, vel citius quam alias saceret, sine alius praeiudicio, non est vere prohibita regulariter iure naturae, quoad foruin interius, nec quoad forum exterius, si de tali animi sincerita te in eo constaret,quoniam id non est contra aliquod praeceptum Decalogi , neque contra principia, neque contra consequentia eorum necessaria, quae tria, complectuntur G omnia
54쪽
4a Dedatis ct prona. pro Iust. M.
Omnia iura naturalia, per d. primuin praesuppositum est autem praesumptiue contra ius naturale N humanum, nosollim istius extrauag. sed etiam contra antiquius,positum
in l. L. f. sed si dedi ff. de cond. ob turp. causam, eo quod praesumitur facere id causa corrumpendi, ut probatur ibidem in verbo scorrumpere videturJ adiuncta illa Theoria Bart. recepti init .si is qui pro emptore T de usucap.n.s. scilicet, quod verbum videtur fgnificat fictionem, vel
praesuinptionem , et quia legi fundatae in praesumptione cui veritas est contraria,non est locus in foro interiori,iuxta C. Humanae . q. 3. & nolain c. Is qui, & c. Tua de sponsalibxonsequitur, non esse locum illi Iuri antiquo inso-ir interiori, In pactione hac de secunda causa facta,& co- sequenter nec iuri huius Extrauag. per secundum praesuppositu, et latius per illationem 4. notab.3.n.1. Dixi regul
.riterJ quia secus esset de pactione dadi aliquid pro iustitia facienda in spiritualibus, pro quibus acquirendis, etiamsi aliquo iure debita sint, nullum pretiu dari,nec ulla pactio
quae pretio aequipolleat, fieri potest: c. Qua pio s.f.2.c.fin. de pact.& facta,est cotra ius naturale cotentu in praedicto T. praecepto, quatenus prohibet omnem iniusta usurpatione, secundum Augustinu in c. Poenale I R. . qua ratione
appellatur fur & raptor, qui per simoniam aliquid quaerit
c. Ordinationes I. q. l. Vnde glos. mem. in C. Vendentes I.
q. 3.dixit esse sinoniam, dare aliquid Iudici pro iustitia facienda circa spiritualia,intellige, quaerenda,nam super iure quaesito aliquando dari posse mox dicetur. Pachio autem facta ex tertia causa, scilicet: Ad persuadendu Iudici quod cupit, non considerando, an si iustu nec ne, est prohibita iure naturali quia non solum est contra ius naturales
55쪽
le velle quem accipere id quod scit esse alienum, sed etiam velle absolute accipere pro suo, quod dubitat an sit tale, absque recto iudice vel consultore,contra regulam de eligendo tutius in dubiis: iuxta c. Iuvenis de sponsal. & c. Si quis autem de poenit. dist. ' ubi nos late hoc tradimus, sequi pasciscitur dare iudici aliquid, ut certam pro eo in radubia serat sententiam,non cosiderando an sit iustum necne quod cupit, aequipollenter vult absolute habere pro
suo, illud derivo dubitat an sit suum, & sub Iudice lis est.
Pactio vero facta ob quarta causam,videlicet: Ad redimedam vexationem,quam patitur super iure iam quaesito, vere non est contra ius naturale, quia non est contra ullum praeceptum Decalogi nec principia,nec necessario cons quentia eorum, ad quae reducuntur omnia Iura naturalia per praesuppositum primum notat. 8. neque vere contra
aliud humanum antiquum, Tum arg.c. Dilectius I.de sm. Tum quia conseruatio sui S suorum iure naturali est licuta l. vi vim T de iussi & iur. & l. i.& tot.tit.de furt.adiunci cap. Olim S toto tit.de restit.*ol.& c. Dilecto de sentie com .lib.6. ex quibus ortum est illud Catonis: Rem tuam custodi, unde singulariter dixit Panor. su p. citat. in 3. n tab.in c. Cum ab omni de vit. & honest. Cler. n. 8. QSod qui dat aliquid Iudici, de cuius constantia in recto probabiliter dubitat, ut perstet in ea, non peccat etiam in foro exteriori,si id in eo constaret,quod tamen arbitror limitandum esse,ut procedat, i quando bona fide &iusta ratione credit esse rectum, id in quo illam constantiam procurat,
alias secus, quia in dubiis tutior pars elige da est per supradicta. Per euius Panori dicta significatur, praedictam pactionem praesumendam. esse contrariam iuri antiquo hu-
56쪽
44 De datis ct prona. pro Iust. Sc.
mano, de quo in d. l.2. de cond. ob turp. cau. imo S contra ius naturale per praeuicha,si no costaret de recta dantis intentione,S consequenter dicendu est,eum qui facit pactione praedicta ob praedicta quarta causam,vere in foro Conscientiae,non incurrere poenas huius extrauag. praesumptiue tame sic in foro exteriori, nisi probabiliterde illo in eo costaret: dc cosequenter in serri posset ratio excusandi salute in foro conscientiar, a poenis huius extrauag .eos,qui paciscutur,vel promittunt dare aliqua Iudicibus,ut decernae aliqua,quoru iustitia de rectitudo ipsis est coperta,quia b c Extra uag. lata ad obseruantia Iuus naturalis Sc antiqui,novendicat sibi locu in eis,quae non includuntur in illis, per allata supra insecudo praesupposito,pPraedictat notab.3.
Addo praedictis primo,* haec ota dicta de pactione dadi aliquid Iudici ρ iustitia facieda,etia vedicat sibi locu in pactione d adi aliquid alicui tertio,qui ea sbi fieri lcuret. Addo secundo v eade omnia, quae dicta sunt de pactione d adi aliquid iudici,vel tertio,habeat etia locu in pactione dandi aliquid pro gratia inferiori Papa,potenti eam facere, vel tertio, Vt eam procuret: S co sequeter in paciscete
dare aliquid Summo poenitentiario, urbis Vicario,aut alii poteti facere aliqua gratia apud sede Apostolica pro eas acienda,vel alicui tertio, vi sibi vel alii ea ab illis procuret. 34 Ex quibus omnibus infertur primo, i pacisces alicuiddare Iudici, ut faciat aliquod arbitrariu ,ad quod eum non
obligat iustitia, iuxta L non quicquid E de iudic. quale est
aliquado dare uel non dare dilationem, dc dare maiore uel minore, differre uel anticipare sententia diffinitiva, uel interlocutoria,deferre vel no deferre appellationi,dc defer
do dare Apostolor citius vel tardius,intra mensem ad hoco statutum
57쪽
stetutum in c. Ab eo de appell. lib. sexto, & Reuerentiales Vel refutatorios, mittere vel non mittere in Carcerem,extrahere vel non extrahere ex illo, prorogare Vel non prO-
rogare fatalia, vel terminos iam constitutos, R id genus alia, incurrere has poenas; inita licet forte negari possit,id dari pro iustitia facienda,quia est arbitrartu,non tamen negari potest,quin detur saltem pro iustitia vel gratia facienda ab inferiore Papa, quod est ualde quotidianum. Secundo, Quod non abs re repetiuimus supra uerba illa finferiore Papa quia qui cum ipso pacisceretur, vel alti
quam alia actionein hac damnatam faceret,peccaret quibde,qua parte illa esset contra ius naturale,vel diuinu,cui etia Papa subest, sed non quatenus esset cotra ius solu humanu,sed siue peccaret, siue no, minime incurreret poenas huius extrauag. per ea quae de committente simoniam cueo,diximus in Man. cap.23.na o8. in haec verba: f De committente si inonia cum Papa dico primo,secudum Thom.
communier recept. 2.2.q.IOO.arta. Papa posse committere
simoniam prohibitam,quia sntonia est', hoc est proh utam iure diuino , quia ei subest c. Sunt quidam M.q. I. Noa autem simoniam quia prohibita est, idest prohibitam tantum iure humano,de quibus supra num. no. quia non subia est ei saltem quoad uim coactiua l.princeps fisside leg. cap. Proposuit de concess. praeb. Secundo,quod eadem ratione non potest essicere,quod actus, qui iure diuino est simoniacus,non sit talis. L. Tertio,quod Papa nulla poenam iure humano, statuta cotra simoniacos, etia qui sunt tales, iure diuino, incurrit, Si potest facere,ne alius ea incurrat,quia Ois talis inducta
est iure cui no subest ipse,& pol alios eximere p praedictaι
58쪽
De datis ct prona. pro Iust. &ci
uario, QSod authoritas eius eximit a poenis sam n ae,omnes qui cum eo,vel cum cosensu eius faciunt actu,
qui alias esset simoniacus,esto quod expresse eos non liberet, non facta differentia inter praedictas simonias, quia quoad poenas,eadem ratio militat in utraque,& ideo qui quid dicat Pan. ing. Q ut vero c. Extirpandae de praeb. subf. & Felyn. eum limitans in c. De caetero sub fin. de re iud. Veritas habet, quod non eximit a culpa, sed tantum a poena simoniae iure tantum humano prohibitae: Tum per praedicta. Tum peri. Quidam H de re iud. l. Idem Vlpi
nus isde excusat. tui. et eorum, quae de certa scientia primcipis verius et communius dicuntur ab iis, quos late citat
Felyn.in c. Cum inter de except. Tum per stylum Curiae, qui hoc seruat,ut satis testatur Cass. decis. i. de simo. qui facitius c. Quani graui de crim. fals.J haec ibi. III insertur, quod proxime dicta procedunt in paciscente cum ipso Papa,seu de cosensu vel beneplacito eius, cum in seriori, secus tamen est de illo, qui paciscitur cum alio inferiori eo,sine consensu & beneplacito eius, etiamsi gratiam vel iustitiam obtinedam ipsa sua sanctitas facere deberet: Tum quia Papa non purgat sordes,quas ignorat
interuenire,arg.c. Postulasti c. Super literis cum eis annotat. de rescript. Tum quia bona pars causae huius Extra-uag. ut fertur fuerunt pactio, datio, & promisso dandi aliqua maxima aliquibus, qui per se vel per alios plurimuapud ipsum valebant, ad obtinenda maxima dona gratiae,vel iustitiae, nescientes, vel nescire volentes id non licere, scio enim quosdam viros insignes, qui id a me scire voluerunt ante hanc extrauag. desiisse lucrari multa cent na scuta.
59쪽
IIII. Iustum locum se hic offerre ad disputandum. An sicut Papa circa spiritualia peccare potest, Vt praedictum est, admittendo Simoniam iure naturali & diuino prohibitam, sic etiam alii Monarchae circa temporalia peccare possint indulgendo suis subditis immunitates, impunitates, praerogatiuas,8ζ dona prodiga,& id genus alia, in damnum suae Reipub. N aliorum subditorum, quibus exhauriunt, vel faciunt ne repleant suum aerarium bellis iustis, facinoribusque praeclaris gerendis utile dc necessarium,ne sua Regna ultra ordinaria tributa,extraordinariis 3c insolentibus indictionibus, & superindictionibus opprimerentur' Sed necessitas quantocyus respondendi dubiis circa
hanc Extrauagantem propositis,ab eo me auertit: quamuis nonnihil colligi possit e nostro Manual. Confest.c. 23. a num. i.inti. ubi post Thom.in lib. de Regim. Princip.de peccatis Regum agitur. Solum dicam meminisse me albquando interrogatum,ab illo multis nominibus de nomine Christiano benemerito, Serenissimoque Infante Portu gallae Ludovico, respondere rem sua pietate Christiana dignam facturum, si suum animum in omnes iuuandos Regie propensum,cohiberet a petendis a fratre suo Rege nulli pietate secundo,gratiis,pro sibi se commendantibus etiam benemeritis, ne se Rex pientissimus per opera liberalitatis alioqui sancta, sed voluntaria,facultate opera iustitiae necessaria in aere alieno soluendo exercendi, priuaret. Quem notissimum est postea,Vno anno antequam rita defungeretur,magno summatum exemplo, bonam suae
quae maximi pretii erat) suppellectilii partem, quo suadebita exolueret vendidisse, et familia, quaesbierat amplissima, in ordinem redegisse, & merito quidem,quia Iu-Γ - stitiae
60쪽
48 De datis ct prona. pro Iust. Sta
stitiae perinde liberalitas cedere debet, ac cedit Latonia Phoebo l. Mulier bona fissi de furi doticap. Non est putanda prima q. prima c. Forte & c. Denique I . . F. 1ο V. Posse cuipiam uideri verum, illud Iohan. Mon. in L
non includere eum,qui aliquam istarum actionum faceret pro auferenda vel disserenda Iustitia,quia illa includit eos tantum, qui eas faciunt pro Iustitia obtinenda,& is non uidetur dare pro illa obtinenda, sed pro disserenda vel aus renda quod est longe diuersum,& a diuersis non sit illatio,
l. Papinianus exuli is de minor. 8c cap. Ad audientiam de Decim. maxime in poenalibus, cap. Poenae de poenit. dist. prima,& l. si de Interpretatione is de poen. Sed nobis contrarium videtur verius : Tum quod non est verisimile, Pontis. Maxx. Scaequissimos, voluisse minus punire illos, qui dant uel promittunt pro sententia iniusta, qualis est, qua iniuste aufertur vel differtur uera iustitia, qua eos, qui dant pro sententia iusta consequenda, pro qua tamen, sabiem interdum incurruntur, ut praedictum est: dc mens est potius attendenda quam Verba, c. Marchion I.q. I. l. Cum
pater j. dulcissimis deleg. secundo. Tum, quod obtinere, ut differatur vel auferatur iustitia unius, est obtinere iustiatiam saltem in aliquo pro altero,Vt palam est: Tum ,quia non solum sententia aequa, appellatur ius vel iustitia, sed etiam iniqua; l. Ius pluribus modis dicitur is de Iustit. RIur. ibi: f Praetor quoque Ius reddere dicitur, etiam cum inique decernit, relatione scilicet facta, non ad id quod Praetor ita fecit, sed quod Praetorem facere conuenit, Imaod etiam expressit Thom.2.2. q.37. artis ad primum, Sciacit i. Res Iudicata pro veritate habetur. is de Reg. Iur. Tum