장음표시 사용
21쪽
scire oporteat, quid sit c Nitatio, quid existentia, quid certitudo
item quod heri non possit, ut id quod cogitet non existat, talia; sed sui. e. quia hae sunt simplici istinae notiones, S quae solae nullius rei existen tis notitiam praebent, idcirco non censui est num randas . Iam vero ut sciatur, mentem noli ram non modo prius&certius, sed etiam evidenti is quam corpus cognosci, notandum st, luminc ianaturalicis notissimum nihili nullas cise aiscctiones sive qualitates; mi, si . atque ideo ubicunque aliquas dc prchendimus, ibi rem sive subli,ntiam ciijus illae sint, neccssario inveniri; quo plurcs in eadem ressive substantia deprehcndimus tanto clari iis nos illam cognosccre. Plura vero in cnte nostra , quam in ulla alia re a nobis deprchendi, ex hoc manifestum est, qui, nihil plane cisciat, ut aliquid aliud cognoscamus, quin demittam multo certius in mentis nostrae cognitionem nos adducat. Ut si terram iudico existere, x eo quod illam tangam vel videam, certe ex hoc ipso adhuc magis mihi judicandum est mentem meam existere scri enim forsan potest , ut judicem me terram tangere, quamvis terra nulla existat non autem, ut id judicem, S mea mens quae id judicat nihil sit atque ita de cieris.
Nec aliam ob causam aliter visum est iis , qui non ordine philoso in
phati sunt, quam quia mentem a corpore nunquam satis accurate Cur noudistinxerunt. Et quamvis sibi certius esse putarint, se ipsos exi sic b re, quam quidquam aliud non tamen adverterunt, per se ipsos, tesar. mentes solas hoc in loco suis intelligendas sed contra potius intellexerunt sola sua corpora, quae Nulis vidcbant, .manibus palpabant, quibusque vim sentiendi perperam tribucbant; hocque ipsos a mentis natura percipienda av Kavit.
Cum autem mens, quae se ipsam novit, de aliis omnibus,cbus
22쪽
=bliquarum adhuc dubitat, undiquaque circumspicit, ut cognitionem suam ut ' . terius extendat primo quidem invenit apud se multarum rerum gh tibis.' ideas, quas quamdiu tantiam contemplatur,nihilque ipsis simile extra adependeo; se esse affirmat nec negat, falli non potest . Invenit etiam communes quasdam notiones,, ex his varias demonstrationes componit, ad quas quamdiu attendit, omnino sibi persuadet esse veras. Sic, exempli causa, numerorum figurarum ideas in se habet, habetque etiam inter communes notiones, quodsi aequalibus aeqrealia addas, qua pinde exsurgenterunt aequalia vi similes; ex quibus facile demonstratur tres angillos trianguli aequales esse duobus rectis, M. ac proinde haec S talia sibi persuadet vera esse, quamdiu ad praemissas, ex quibus ea deduxit, attendit. Sed quia non potest semper ad illas attendere, cum postea recordatur se nondum scire, an sorte talis natu Lrae creata sit, ut fallatur etiam in iis,quae ipsi evidentissima apparent, videt se merito de talibus dubitare, nec ullam habere posse certam scientiam , priusquam suae auctorem originis agnoverit. xlv Considerans deinde inter diversas ideas, tuas apud se habet,unam Ex eo qμρ esse entis summe intelligentis, summe potentis summe perseeti,
GEO omnium longe praecipua est , agnoscit in ipsa existcntiam , non
in bybo de possibilemvi contingentem tantum, quemadmodum in deis ali RV ς' rum omnium rerum, quas distincte percipit, sed omnino neces a-
neatu=, re an Maeternam. Atque X e quod exempli causa , percipiat fi conclu in dea trianguli necessario contineri, tres ejus angulos aequales es e
: ob I duobus rectis, plane sibi persuadet triangulum tres angulos habere
aequales duobus rectis cita ex eo solo, quod percipiat, existentiam necessariam laeternam in entis summe persecti idea contineri, plane concludere debet, crassumme persectum existere. v. Magisque hoc credet, si attendat nullius alterius rei deam apud . . . - sic in Veniri, in qua eodem modo neces ariam existentiam contineri abissum , ὸ animadVertat. X hoc enim intelliget, istam deam cntis summerum conce persecti non esse a se stactam, nec exhibere chimaericam quandam, his, is h. Vram S immutabilem naturam, quaeque non potest non existe
cessariam re, cum necessaria existentia in ea contineatur.
seu contingentem sintaxat contineri.
Vi Hoc, inquam, facile credet mens nostra, si se prius omnino prae- -,., ἡ, judiciis liberarit. Sed quia sumus asiicti, reliquis omnibus in rebus quis minus issentiam ab existentia distinguere atque tiam varias ideas ea .
r, z. hii nusquam sunt, aux sucrunx, ad arbitrium eiungere, a u
23쪽
sumus plane defixi, ut dubitemus, an sorte ejus idea una sit ex iis, quas ad arbitrium iunximus, aut saltem, ad quarum citentiam xi gno datur. stentia non pertinet a Ulterius vero considerantes ideas quas in nobis habemus, vide XV tamus quidem illas quatenus sunt quidam modi cogitandi, non multum a se mutuo diffcrre, scd quatenus una unam rem,alia aliam re siri, i , praesentat esse valde diversas quo plus pci sectionis obj cctivae in se continent, eo persectioi cm ipsarum caulam csse cbere. Nam
quemadmodum ii quis in se habc ideam alicujus machinae valde . m, artificiosae,merito quaeri potest,quaenam sit causa a qua illam habet; an nempe viderit alicubi talem machinam ab alio factam an mechanicas scientias tam accurate didicerit, anu tanta sit in eo ingenii vis, ut ipsam nulli bi unquam visam per se ex cc itare potueri: Totum enim artificium quod in de illi objective antlim, sive tanquam in ima ine continctur,racbet in ejus causa , qualiscunque tandem sit,
non tantiam objective sive repraesentati v saltem in primam praecipua, sed ipsa formaliter autem incntc contineri. Sic quia Dei, sive cntis summi deam habemus in nobis, lure pol III. sumus examinare, a quinam causa illam habeamus tantamque in ea immensitatem invenicinus, ut plane cX O simus cerit, non polle m,m i. illam nobis fuisse inditam' nisi a re , in qua sit revera omnium per pere sectionum complementum , hoccst, nisi a Deo realiter xistente.
Est enim lumine naturali notissimum, non modo a nihilo nihil fieri; nec id quod si persectius ab co quod est minus persectum, it a causaessiciente4 totali produc, scd ncquectiam in nobis deam sive naa-pinem ullius rei est. G cujus non alicubi, sive in nobis ipsis sive extra nos, Archel pus aliquis Omnes ejus perscctiones cipsa continens, existat. Et quia summas illas perscctiones, quarum ideam habemus, nullo modo in nobis reperimus, ex hoc ipso caeconcludimus eas in aliquo a nobis diverso, nempe in co, sic; vel certe aliquando fuisse, ex quo evidentissime equitur, pia ades est,
plari, summasque jus persectioncs adverte e sunt alluc' i. 'iam Vis .i, Lim illas non comprehendamus, quia scilicci est de natura infiniti, ita s. ut a nobis, qui sumus siniti, non compichcndatur, nihilominusta mmen ipsis clarius&distilictius quam ullas cs corporcas intelligere pollu bis et si
24쪽
possumus, quia cogitationem nostram magis implent, suntque smpliciores, ncc limitationibus ullis obscurantur. XX. Quia vero non omnes hoc advertunt atque etiam quia non
ἡ.ι in IVVm d modum habentes id cana artificios, alicujus machinae , scire 24 o. ' si lent undenam illam acceperint, ita etiam recordamur deam Dei factos, eum nobis aliquando a Deo advenisse , utpote quam semper habuimus; l, j. quaerendum adhuc est, quonam simus nos ipsi,qui summarum Dei persectionum ideam in nobis habemus. Nam certe si lumine naturali notissimum cam rem, quae novit aliquid se persectius, a se non esse dedissici enim ipsa sibi omnes persectiones, quarum ideam in se habet nec proinde etiam posse ab ullo esse, qui non habeat in se omnc illas persectiones, hoc est, qui non sit Deus. xxi Nihilque hujus demonstrationis evidentiam potest obscurare
Existe iti nodo attendamus ad temporis sive rerum durationis naturam ouae tali eli, Ut Ju partes a se mutuo non pendeant, nec unquam simul
Jeerj, ad X istant atque ideo ex hoc quod jam simus, non sequitur nos in D: bis impore pro im sequenti etiam futuros, nisi aliqua causa, nempe iii audam eadem illa, quae nos primum produXit, continuo veluti reproducat, hoc est, conservet. Facile enim intelligimus nullam vim csse in nobis , perquam nosipsos conservemus illumque in quo tanta est vis, ut nos a se diversos conservet, tanto magis etiam se ipsum conservare, vel potiris nulla ullius conservatione indigere, ac denique Deum esse.
Vxςim existentiam Dei probandi modo, per ejus
,hba scilicet deam, est praerogativa quod simul quisnam sit, quantum stentiam naturae nostrae sertinfirmitas, agnoscamus: Nempe ad ejus ideam nobis ingenitam respicientes, videmus illum esse aeternum, omni-Mma 6u, scium , Omnipotentem, omnis bonitatis veritatisque sontem , rerum tibi. ,h ἡ in RiVm ro torζm , ac deDique illa omnia in se habentem , in qui i H ἡ u aliquam persectionem infinitam sive nulla impersectione ter
gnostibilia Minatam, clare possumus advertere. ulcsino Nam sane multa sunt, in quibus etsi nonnihil persectionis agno- xxiii scamus, aliquid tamen etiam imperfectionis sive limitationis depre- Deum non hendimus ac proinde competere Deo non possunt. Ita in natura
buis O Orca, quia simul cum locali extensione divisibilitas includitur, shis, , ut estque imperfectio essse divisibilem certum est, Deum non si cor- αι 2,- Ex quamvis in nobis persecti quaedam sit, quod sentiamus,fhesai, qui salmen in Onani sensu passi cst diati est ab aliquo pendere, nullo
25쪽
P P A. Tnullo modo Deum sentire putandum est; sed tantummodo intelligere velles Neque hoc ipsi in ut nos, per operationes quodam modo distinctas, sed ita, ut per unicam, semperque eandem implicissimam actionem, omnia simul intelligat, velit operctur. Omnia, inquam , hoc est ac omnes neque cnim vult malitiam peccati, quia non est res.
Jam vero, quia Deus soliis omnium, quae sunt aut esse possunt, vera est causa peripicuum est optimam philosophandi viam nos se
qui ituros si ex ipsius Dei cognitione rerum ab eo creatarum X pli ereatukacationem deducere conemur , ut ita scientiam perscctili unam , quae est effectuum per caulas, acquiramus. Qtiod ut satis tuto sine cr-randi periculo ac rediamur, ea nobis cautela est utendium , ut em corii ope quam maxime recordemur, meum auctorem rerum esse in si , nitum . nos omnino si nitos nos vias.
Ita si sorte nobis Deus de se ipso, vel aliis aliquid revelci, quod
naturales ingenii nostri vires excedat, qualia jam sunt mysteria Incarnationis Trinitatis, non recusabimus illa crederes, quamvis quia D , non are intelligamus; coullo modo mirabimur multa esse, xim
in immensi ejus natura, tum etiam in rcbus ab eo creatis, quae a iis ea itiis plum nostrum excedant. nostrum
Ita nullis unquam fatigabimur disputationibus de in sinito Nam
sane cum simus finiti, absurdum cisci nos aliquid de ipso dctcrmina Nuhisua in re at ue sic illud quasi finire ac compi chendere conari. Non igitur pucan- respondere curabimus iis qui quaerunt, an si daretur mea mi inita hi; . seu ejus media pars elisit etiam infinita vel an numerus infinitus sit paro intumanve impar talia quia de iis nulli videntur .lcbere cogitare, nisi
qui mentem suam infinitam esse arbitrantur. Nos autem illa Omnia, A. ii in quibus sub aliqua consideratione nullum finem Olcrimus in mus, uri avenire, non quidem affirmabimus esse infinita , scd ut tydeii nita spectabimus. Ita quia non possumus imaginari Xtensionem iij jλla istam magnam, quin intelligamus adhuc majorem csse posse, dicemus magnitudincm rerum possibilium esse indefinitam. Et quia non potest dividi aliquod corpus in tot partes, quin singulta ad st/Pormn. huc ex his partibus divisibilc intelligantur , putabimus quanti talem esse indefinit divisibilem. Et quia non potest fingi tantus stellarum numerus, quin plures adhuc a Deo creari potuisse credamus, illarum etiam numerum indefinitum supponcinus atque ita de reliquis.' Haec-
26쪽
C . . ''sque indefinita dicemus potius quam infinita tum ut nomen .hii, H infiniti soli Deo reservemus, quia in o solo omni ex parte, non inter hia si modo nullos limites agnoscimus, sed etiam positive nullos esse in- ἡ i H V tum etiam, quia non eodem modo positive intelligi mus, alias res aliqua ex parte limitibus carere, sed negative tantum eorum limites, si quos habeant, inveniri a nobis non posse confi
XXV 111 Ita denique nulla unquam rationes circa res naturales, a sne n quem Deus aut natura in iis faciendis sibi proposuit, desumemus;
rumosebis a qxu non tantum debemus nobis arrogare, ut ejus consiliorum par-
'ςypς puxζmus Sed ipsum ut causam essicientem rerum
Maiis his, considerantcs, id Vbimus, quidnam ex iis ejus attributis, is, quorum nos nonnullam notitiam voluit habere, circa illos ejus cia sectus qui sensibus nostris apparent, lumen naturale quod nobis indidit, concludendum esse ostendat memores tamen, ut jam dictum est, huic lumini naturali tamdiu tantum esse credendum quamdiu nihil contrarium a Deo ipso revelatur.
,- ributum quod hic venit in considerationem , est,
.s , ἡ, is, qRO summe Verax, Maior Omnis luminis adeo ut plane repu- causam. gnet ut nos fallat, sive ut proprie ac positive sit causa errorum, quibus nos obnoxios esse experimur. Nam quamvis sorte posse fallere, nonnullum ingenii argumentum apti nos homines esse videatur nunquam certe fallendi voluntas, nisi ex malitia vel metu Mimbecillitate procedit, nec proinde in Deum cadere potest.
si sequitur, lumen naturae, sive cognoscendi facultatem
a Deo nobis datam,nullum unquam objectum posse attingere,quod elare ρὸ ri non sit verum, quatenus ab ipsa attingitur, hoc est, quatenus clare
Tab T, 'in porcipitur. Merito enim deceptor esset dicendus, si per
diibi hi , Versiam illam ac falsum pro vero sumentem nobis dedisset. Ita tolli
forte talis essemus naturae, ut falleremur etiam in iis, quae nobis videntissima esse videntur. Quin Maliae omnes dubitandi causae prius recensitae, facile, hoc principio tollentur. Non enim amplitis Mathematicae veritates nobis suspectae se debent, quia stin maximὰ perspicuae . Atque si advertamus quid in sensibus, quid in virilia quidve in somno clarum sit ac distinetum illudque ab eo quod hisium est obscurum, distinguamus facile quid in qualibet re pro vero habendum sit agnoscemus. Nec opus est ista pluribus verbis hoc
27쪽
utcunque tractata sunt, Maccuratior eorum explicatio, sequentium cognitione dcpeiadct. Quia vero , etsi Deus non sit deceptor, nihilominus tamen saepe X X XI contingit nos falli, ut errorum nostrorum originem causam inve stigem us, ipsosque praecavere discamus, advertendum est , non tam .um re e
illos ab intellectu, quam a voluntate pendere nec si cs, ad qua rum productionem realis Dei concursus requiratur: sca cum ad
insum reseruntur, essetant in negationes; sim ad nos, priva i nos pra-
Quippe omnes modi cogitandi , quos a nobis c petamur, ad ubi tuis duos generales referri possunt quorum unus est, per ci' i iive Ope ratio intellectus alius vero volitiosive Operatio Voluntatis. Nam ta. sentire, imaginari, pure intelligere, sunt tantiam diversi modiici e cipiendi ut cupere, aversari, astarmare, iacgare, dubitare, sunt di versi modi volendi Clim autem aliquid percipimus, modo tantum hi plane de ipso assi emus vel negemus, manifestum est mos non alli ut ii incque etiam clim id tantiim affirmamus, aut negamus, quia lar N, tibis in distincte percipimus, esse sic assii mandum aut negandum se si tantummodo, clim, ut fit cisi aliquid non reci percipiamus, de ἡ- . ., eo nihilominusjudicamus percept.iIu Atque adjudicandum requiritur qui lcm intellectus; quia de re, o quam nullo modo percipimus, nihil possumus judicare: scd requiri ivb, e uritur etiam voluntas, ut rei aliquo modo perceptae assensio praebeatur in i ii Non autem requiritur saltem ad quomodocunque judicandum m- omnimoda rei perceptio multis enim possumus assentiri, uiri adi non nisi perobscuri 1 confuse cognoscimus Et quidem intellectus perceptio, non nisi ad ea pauca quae illi v. offeruntur , se extendit , estque semper valde finita. Voluntas .ine inti
vero infinita quodammodo dici potest: quia nihil unquam ducr
timus, quod aliculus alterius voluntatis, Vel immensa illius quae e , ammis in Deo est objectum esse possit , ad quod etiam nostra non se cxtendat adeo ut sacile illam, ultra ea quae clare percipimus , cxtendamus hocque clim facimus, haud mirum est , quin contingat nos falli. v v votNeque tamen ullo modo Deus errori: nostro in V U potest, propterea quod nobis intellcctaminon ca omni Vi in 'st b, o .
28쪽
se hominis perfectionem, quid agat liber/,sve per o luntatem; per hoc laude et vituperio unum res
I PRINCIPIO RU PHILOSOPHI CEst enim de ratione intellectus creati, ut sit finitus; ac de ratione intellectus finiti, ut non ad omnia se extendat. Quod vero latissim pateat voluntas, hoc etiam ipsius naturae convenies ac summa quaedam in homine persectio est, quod agat per voluntatem, hoc est libere atque ita peculiari quodam modo sit auctor suarum actionum, Mob ipsas laudem mereatur. Noli enim laudantur automata,quod motus omnes ad quos instituta sunt, accurate exhibeant, quia necessario illos sic exhibent: laudatur autem eorum artifex, quod tam accurata fabricarit, quia non necessisario sed libere ipsa fabricavit. Eademque ratione, magis prosecto nobis tribuendum est, quod verum amplectamur, cum amplectimur, quia voluntarie id agimus, quam si non possemus non ana plecti. Quod autem in errores incidamus, desectus quidem est in nostra actione sive in usi libertatis, sed non in nostra natura; utpote quae eadem est, cum non recte , quam cum recte judicamus. Et quamvis tantam Deus perspicacitatem intellectui nostro dare potuisset, ut nunquam falleremur; nullo tamen jure hoc ab ipso possumus exigere. Nec quemadmodum inter nos homines, si quis habeat potestatem aliquod malum impediendi, nec tamen impediat, ipsum dicimus esse ejus causam ita etiam, quia Deus potuisset efficere, ut nunquam salleremur, ideo errorum nostrorum causa est putandus. Potestas enim, quam homines habent uni in alios, ad hoc est instituta, ut ipsa utantur ad illos a malis revocandos ea autem, quam Deus habet in omnes, est quam maxime absolutavi libera ideo
que summas quidem ipsi debemus gratias, pro bonis quae nobis l-gitus est; sed nullo jure queri possumus,quod non omnia largitus sit, quae Agnoscimus largiri potuisse.
Quod autem sit in nostra voluntate libertas, multis ad arbitrium vel assentiri vel non assentiri possimus, adeo manifestum est, ut inter primass maxime communes notiones, quae nobis sunt innatae, sit recensendum. Patuitque hoc maxime paulo ante, cum de omnibus dubitare studentes, eo usque sumus progressi, ut fingeremus aliquem potentissimum nostrae originis auctorem, modis omnibus nos fallere conari nihilominus enim hanc in nobis libertatem eis experiebamur, ut possemus ab iis credendis abstinere, quae non plane certa erant Mexplorata:Nec ulla magis per se nota perspecta esse possunt, quam quae tunc temporis non dubia videbantur.
29쪽
dinavit ille infinitanis ideoque hanc quidem a nobis satis attingi,ut clare de distincte percipiamus ipsam in Deo ecth; non autem satis
comprehendi, ut videamus Io pacto liberas hominum actiones in cilientur. determinatas relinquat libertatis autem Mindifferentiae quae in no nos ita conscios else, ut nihil sit, quod evidentius S perse- titi, comprehendamus Absurdum enim e sci, propterea quod non comprehendimus unam rem , quam scimus ex natura sua nobis esse debere incomprehensibilem , de alia dubitares, quam intime cani prehendimus, atque apud nosmet ipsos experimur. Jam vero , cum sciamus error omnes nostros voluntate pEn XL L
der mirum videri potest, quod unquam fallamur, quia nemo est
qui velit falli. Sed longe aliud est velle falli, quam Velle astentari ri, j.hisiti su in quibus contingit errorem reperiri. Et quamvis revera nullus sit qui expresse velit falli, vix tamen ullus cst , qui non saepe velit is as sentiri, in quibus error ipso inscio continetur. Qil in S ipsa crita luviai M.tis assequendae cupiditas, persaepe essicit, ut ii qui non recte sciunt qua ratione sit assequenda, de iis quae non percipiunt judicium serant, atque idcirco ut err T.
Certum autem est, nihil nos unquam falsum pro vero admissu X Llli. ros, si tantum iis assensum praebeamus quae clare distincte percipiemus. Certum inquam , 'uia cum Deus non si fallac facultas ἡ- . percipiendi quam nobis dedit, non potest tendere in falsum ctia neque etiam sacultas assentiendi, cum tantum ad Qx quae clarc p.r cipiuntur, se extendit. Et quam Vis hoc nullu ratione probaretur, imis . ita omnium animis a natura imprcsiim cst , ut quoties aliquid hi repercipimus, ei sponte assentiamur, e nil llo modo possimus dui,itare, quin sit Verum .
Certum etiam est, cum assentimur alta utrali in quam non per
cipimus, vel nos falli, vel casu tantum incidereinvcritatem atque
30쪽
I PRINCIPIORUM PHILoso PHI Eeare, cum ita taescire nos non salti. Sed sane raro contingit , ut assentiamur iis, λἡbu dVertimus a nobis non esse percepta; quia lumen naturae nobis ρὸyoeptis, dictat, nunquam nisi de re cognita essejudicandum. In hoc autem etsi co uin frequentissime erra1ntis,quod multa putemus nobis olim fuisse per- ih itai. . cepta, iisque memoriae mandatis, tanquam Omnino perceptis , assen-
idque ex eo iamur; quae tamen revera nunquam percepimus. contingere suo supponamus eafuisse antea satis a nobis perspecta.
Quin de permulti homines, nihil plane in tota vita percipiunt sa-
νὸ ὶὸpii tis recte, ad certum de eo judicium serendum Etenim ad perce-ctiro, qui itionem cui certum Mindubitatum judicium possit inniti, non mo- V requiritur ut sit clara , sed etiam ut sit distincta Claram voco illam , quae menti attendenti praesens operta est; sicut ea clare a nobis videri dicimus, quae oculo intuenti praesentia , satis sortiter aperte illum movent. Distinetam autem illam , quae, cum clara sit, ab omnibus aliis ita sejuncta esta praecisa,ut nihil plane aliud ,quam, quod clarum est, in se contineat. L vi Ita dum quis magnum aliquem sentit dolorem, clarisissima qui- Exemplo do dem in eo cst ista perceptio doloris, sed non semper est distincta; , ἡ Α, bis Vulgo enim homines illam confundunt cum obscuro suo judicio deo se posse per natura ejus, quod putant esse in parte dolente simile sensu dolo ςέριψqV V ris, quem solum clare percipiunt. Atque ita potest esse clara per istissis ceptio, quae non sit distincta non autem ulla distineta, nisi sit
ἡ u . Et quidem in prima aetate mens ita corpori sui immersa, ut L VII. quamvis multa clare,nihil tamen unquam distincte perceperit; cum-- primae que tunc nihilominus de multis judicarit, hinc multa hausimus prae-z I ,2 judicia, quae a plerisque nunquam postea deponuntur. Ut autem mendandi, nos iis possimus liberare, summatim hic numerabo simplices omnes
j, b, quibus cogitation nostrae componuntur; quid in
ιι si Ahan unaquaque sit clarum, quidque obscurum, sive in quo possimus sal, ii, quid i , distinguam. E .ά' Quaecunque sub perceptionem nostram cadunt, vel tanquam
L VIII res rerumve assectiones quasdam consideramus; vel tanquam aeter- ἡ nas Veritates, nullam eXistentiam extra cogitationem nostram ha-ν ibisjMh bentes LX iis quae tanquam res consideramus, maxime generalia stram ea sunt substantia, duratio, ordo, numerus, si quae alia sunt ejusmo nis iis, . di quae ad Omnia genera rerum se extendunt. Non autem plurare, sebi quam duo summa genera rerum agnosco unum est rerum intelle