장음표시 사용
211쪽
a 8. Qilod acus a magnete tactae , suas cxtremitalcs codem modo versus Terram convertant ac magiac suos polos. I9. Quod eas non accurate versus crrae polos convertant, sed
varie variis in locis ab iis declinentro. Quod ista declinatio cum tempore mutari possit. 2 i. Quod nulla sit, ut quidam aiunt,vel sorte quod non eadem, nec tanta sit, in magnete supra unum ex suis polis perpendicularitcrerceto, quam in eo, cujus poli aequaliter a Terra distant. 22. lod magnes trahat serrum. 23. Quod magnes armatus, multo plus serri sustineat, tu in nu
rq Q :od jus poli, quamvis contrarii, se invicem juvent ad idem serrum sustinendum. 2 . Quod rotula scri ex Magneti appensae, DTatio in utramvis partem, a vi magnetica non impediatur. 26. Qtiod vis unius magnetis varie possit augeri vel minui, varia magnetis alterius aut ferri ad ipsum applicatione 2 od magnes, quantumvis sortis, serrum a se distans, ab altcrius debilioris magiactis contaciti, retrahere non polliit. 28. Quod contra magiac debilis, aut exiguum scrrum,saepe aliud ferrum sibi contiguum separct a magnete Ortiore. 29. Quod polus magiactis, quem dicimus Australem, plus serrisustineat in his Borealibus rcgionibus, quam ille quem dicimus B
3c. Quod limatura scire circa unum, aut plurcs magnetes, cr-tis quibusdam modis se disponat. 3 i. Quod lamina terrea polo magnetis adjuncta, jus vim trahendi vel convertendi serri descistat. 32. Quod candem nullius alterius corporis interpositio impediat. 33. Quod magnc ad Terram aliosve vicinos magnet sciliter conversus manens, quam sponte se convertcrct, si nihil jus motui obstaret, succcilla temporis suam vim amittat. 3 . Quod denique ista viscitiam rubigine, humiditate D situ minuatur, atque igne tollaturi non autem ulla alia nobis cognita
212쪽
Ωuomodo particulae fritua per Terrae mea- ius fuant.19 PRINCIPIO RUB PHILOSOPHI EAd quarum proprietatum caussas intelligendas, proponamus nobis ob oculos Terram Ai , cujus A est polus Australis , B Borealis notemusque particulas striatas, ab Australi coeli parte E venientes, alio plane modo intortas esse, quam venientes Boreali F quo fit, ut unae aliarum meatus ingredi plane non possint. Notemus etiam, Australes quidem recta pergere ab Aversus B, per mediam Terram , ac deinde per aerem ei circum-
susum reverti a B versus A eodemque tempore Boreales transi ire a B ad A , ne mediam Terram reverti ab A ad B per
213쪽
aerem circumfusum quia meatus per quos ab una parte ad aliam c-ncrant, sunt talis, ut per ipso rcgredi non pollini. Inici in vero quot nova semper accedunt a partibus coelii F, tot per alias pati s coeli abscedunt vel in itinere dis is a itur, figura, suas amittunt non quidem transeundo per mediam Terrae rcgionem ; quia ibi catus habent ad mensuram suam X cavatos, per quos sine ullo flendiculo celerrime fluunt; scd cdcundo per aerem, aquam alia corpora terrae exterioris, in quibus nullos fusmodi meatus habentes multo distacilius moventur, particulisque secundi tertii ementi assidue occurrunt, quas clim loco cxpci-lere laborant interdum ab ipsis comminuuntur. Jam vel si sorte istae particulae striatae magiactem ibi ostendant, cum in eo inveniant meatus ad suam figuram cons Ormatos, codem que modo dispositos ac catus terrae interioris, ut paullo ante diximus, non dubium est, quin multo iacilius per illum transeant quam per aercna vel alia corpora ici rae cxterioris saltem clim ille magnes ita situs et , ut habeat suorum meatuum orificia conversa versus casTerrae partes , a quibus veniunt cae particulae striatae, quae per illa libcre ingrcdi possunt. Et quem adna tum in terra, sic in magnete, punc tum medium ejus partis in qua sunt orificia caluum per quae ingrediunt ili particulae striatae venientcs ab Australi coeli parte, liccinus polum Australem punctum autem medium alterius partis pcrquam hae particulaestriatae egrediuntur aliae vcnientes a Septentrione ingrcdiuntur, dicemus polum Borealem. Nec moramur , quod vulgo alii pollini quem vocamus Aulti alem, vocentiorcalem ncque enim a de re vulgus , cui soli jus competit nomina rebus male convenientia si c-quenti usa approbandi loqui sol t. Clim autem hi poli magnetis, non rcspiciunt cas Terrae partcs, a quibus veniunt eae particulae striatae, quibus liberum trans tum praebere possunt, tunc istae particulae friatae, oblique in magnetis meatus irruentes, illum impcilunt ea vi quam habent, adici sevcrandum intro motu secund in lineas cistas, donec ipsim ad naturalem tum reduxerint: sicque quoties a nulla externa vi retinetur,e iciunt, ut ejus poliis Australis, versus polum Terrae t orcalem convertatur, Eoi calis versias Australem. Q ioniam eae quae a crrae polo: )rcali, per aerem ad Austrum tendunt, venere prius ab iis rati cili parte per mediam Terram, I vcn re a Boreali quae ad Borcam revertuntur. Bb iliciunt
ye converra it versus p cis Terrae.
214쪽
Essiciunt etiam ut magnes, pro diversis terrae locis quibus insistit, unum ex polis suis, altero magis aut minius versus illam inclinet. Nempe in AEquatore quidem a , polus Australis magnetis L, versus B Borealem Terrae Borealis jusdcm magnetis, versus Australem Terrae dirigitur, ac neuter altero magis deprimitur , quia particulae striatae cum aequali vi ab utraque parte ad illos accedunt. Sed in polo Terra Boreali polus a magnetis H omnino
deprimitur, i ad perpendiculum erigitur In locis autem intermediis, magne M polum suum bisagis aut minus erigit, iolum
215쪽
R A. I97lum a magis aut minus deprina it , prout magis aut in his vicinus est polo creae . Quorum causa st , quod Australc particulaestriatae', magnctem N ingresturae, ab intcrioribus crrae partibus per polumi iecund uti lineas celas surgant Eoi calc vero ab hemisphaerio Terrae in C , circum quaque per adi cm ci sus cundem magnet in vcnientes, non magis oblique progi cili labeant, ut ad j is superior ira partem , quam ut ad inscriorem accc dant: Australes vero ingrcisura magnetem H, a toto crrae tractu qui cst inter Bet M adscendentcs vim habeant jus polum a oblicque deprimendi , ne a Borealibus quae a L; tu Terra A C ad alium ipsius polum b, non in is facile accedunt clam ci cctus est, quam cum deprelliis, impediantur.
Clim autem istae particu et striatae, per metulos magi cic cod in
plane modo ac per crram luant, non a ici duos magia et sipnT- ὰricos unum ad alium quam ad totam Terram d bent convertere a m n se Notandum enim ipsas circa unumque in qu naagncycm, multo jore copia semper cis con rogatas, quam In ac re nata remoto o ij, iquia nempe in magnete habent catus, ct quo IO i cilii:
suunt quam per aerem circumjacentem, a quo idcirco juxta magnetem retinentur; ut etiam propter meatus quos habciat in Terra interiore, major est carum copia in toto aere , aliisque corporibus Terram ambientibus, quam in coelo. Et ita quantum ad x in magneticam, eadem plane omnia putanda sunt de uno magiacte respectu alterius magnetis, ac deTcrra, quae ipsa maximus magiac dici potest. Neque vero duo magnetes se tantum ad invicem convcrtunt, CLIII.
donec polus Borealis unius polum Misti alcm alici ius respiciat a praeterea postquam fiant ita conversi, ad invicem accedunt Onc itii iam is se mutuo contineant si nihil ipsorum motum impediat. Notandum ei ni enim si particulas striatas cici rime moveri , quandiu versantur
in meatibus magnetum , quia ibi scrutatur impetu primi clementi .i .icti bitu ad quod pertinent, cumque inde e ediuntur, occurrcre parti iii culis aliorum corporum , casque propcllcre , quoniam hae ad secundum aut tertium clementum pertinentes, non tantum habent celeritatis. Ita illae quae transcunt per magiactem O , ct critate qua scrutatur ab A ad n , atque a B ad A , vim acquirunt ulteri is progrediendi secunditia lineas reetas , versus' S , donec ibi tam multis particulis secundi aut criti cicinenti
216쪽
Occ turrerint, ut ab ipsis utrimque reflectantur versus V. Totumque spatium R; S per quod ita sparguntur, vocatur sphaera virtutis, sive activitatis hujus magnetis a quam patet eo majorem esse debere, quo niagnes cst major, praesertim quo longior secun-dtim lineam Ai , quia particulae striata longius per illum progredientes, majorem agitationem acquirunt. Ita etiam quae transeunt per magnetem P , recta utrimque pergunt versus S, T, atque inde reflectuntur versus X, totumque aerem in sphaera sua activitatis contentum propellunt. Sed non ideo expellunt, si
nullum habeat locum quo possit recedere ut nullum habet, iam istorum magnetum sphaerae virtutis sunt ab invicem disjunctae sedctim in unam coalescunt, tunc primo facilius est particulis striatis, quae veniunt ab O versus S , recta pergere usque ad P, in locum earum quae ex T per X ad revertebantur , quam resectiversiis, ' , quo non dicta culter pergunt venientes ab X faciliusque est venientibus a P ad S, pergere usque ad O , quam reflecti versus M, quo tiam non distaculter pergunt venientes ab V ; sicque istae particulae striatae , non aliter transeunt per hos duos magnetes in P, quam si unicus est cl. Deinde facilius est particulis striatis, recta pergentibus ab O ad P, atque a P ad ,
aerem intermedium cxpellere ab Uvcrsus I in locum magnetum S P, sicque flacere, ut hi magnetes ad invicem accedant, donec se contingant in S, quam per totum istum aeremoniti ab A ad b, atque ab V ad X quae duae viae breviores fiunt, cum hi duo magnetes ad invice in accedunt, vel, si unus retineatur, ct m saltem alter ad ipsum venit. C l Polio item cognomines duorum magiactum , non sic ad invicem
217쪽
Particula enim striatae ab co unius magnetis polo, qui alteri a l
gncti Obvcrsus cst , venientcs, cum hunc alicrum ingredi non posus int, spatium aliquod exigunt inter illos duos magnetes quo transueant, ut ad alium magneti ex quo gressa sunt polum revertantur. Nempe grcdiciates ol O per polum A , cum in redi nonit flant in P per jus polum . . spatium ali tu in exigunt inter per quod trans cant versus atque vi, qua motae sunt a I; ad A, pellunt magiactem P sicque egi cdientes a P pollunt magnetem oci saltem cum eorum axes Bria a b sunt in eadem linea redia. Sed clim tantillo magis in unam partem , quam in aliam inflexi sunt, tunc isti magnetes se convertunt , modo paullo ante explicato vel si haec corum conversio impediatur non atatem motus rectus, tunc rursus unus magnes alium sugat secundum lineam celam. Ita si magnes O cxiguae mbae impos tus, aquae sic innatet, ut scmper j iis .ixi maneat ad perpendicultim ci cinis, S magnes P , cujus polus Australis Australi alterius obversus est , manu mox catur versus , hinc siet, ut magnes O recedatici sus H, antequam a magiactet tangatur. In quamcunque enim partem cymba se convertat, cquiritur semper aliquod spatium intcristos duos magiactes, ut particulae striatae , ex iis per polos A Negredientes, crsias Vrae X transire pollini. Et ex his facillime intelligitur , cur si magnos secetur plano parallelo lineae per ejus polos ducitae segmentumque libet dsuspendatur supra magnetem X quo resectum est , sponte se convertat, situm contrarium ejus quem prius habuerat, as
sectet ita ut si partcs' prilis junct.
suerint, itemque in b, postea buci tat se versus versus B quia
nempe antea pars Australis unius, Australi alterius pancta erat, morealis Bo-
218쪽
2OO PRINCIPIORUM PHILOs OPHI E
xeat , post divisionem vero particulae striatae per Australem partem imitas egressae, per Borealem alterius ingredi debent; igressae per Boi calcm, ingredi per Australcm.
nis stum etiam est, cur si magnos punct quis di Vid tu plano, lineam per polos u si uis nam ad angulos rectos secantes, poli se-
si h M uti riae virtutis quia particula striatae, quae unum ' istis Olis egrediuntur, crititis. alium ingredi debent. CLVII. cc minus manifestum est , eandem esse vim in quavis magnetis
. ruisii, ,his partibus, sed tantum major videtur, quia per illos egrediuntur par- nstis parte liculae striatae, quae per longissimos magnetis meatus transierunt, Ictu ρ' ni ei omnes ab adem parte venientes media sunt. Saltem magnete sphaerico , ad cujus exemplum, in reliquis ibi poli esse censentur, ubi maxima vis apparet. Nec ctiam ista vis alia est in uno polo quam in alio , nisi quatenus particulae striatae per unum ingressaepe alium egrediuntur atqui nulla est tantilla pars magnetis, in qua, si habent ingressum, non habeant etiam egressum.
mii Vm,st, quod serrum magiacti admotum, vim magneti
hisciis , in cana ab illo acquirat. Jam enim habet meatus recipiendis particulisi , hos biod striatis idoneos, nihilque ipsi deest ad istam vim acquirendam, nisi quod ζω guae quaedam ramulorum,c quibus ejus ramenta constant,
cxtremitates, hinc inde in istis meatibus promineant; quae omnes versus unam ct candem partem flectici bent in iis in catibus per quos transire possunt particulae striatae ab Austro venientes,de versus oppositam in aliis. Atqui magnete dinoto , particulae striatae magna magna copia torrentis instar, in serri meatus irruentes, istas ramulorum extremitalcs hoc pacto inflediunt ac proinde ipsi dant id omne, quod in eo ad vim magneticam desiderabatur.
h. 'Vi 'ci' pro Variis partibus magnetis, ad quas serrum appli pybo his Vari accipit istam vim Sic pars Rierri R UT , si applice modis otii tui polo Boreali magnetis P , et polus Australis serri, cita per dic latur particulae striata ab Austro venientes, S per pari fisci ae tem' gredientur Orcales, ex pol, per aerem reflexas Ea deni par acci supra aequatorem magiactis, respiciat jus polum
219쪽
P A. 2OI polum Borealem , ut in C, fiet rursus polus Australis series; sed ii invertatur , respiciat polum uitialem, ut in D , tunc amittet vim poli Australis , de fiet polus Borealis. Denique si S pars media istius ferri , tangat 'polum magiactis A , par l . ticulae viriatae morea es il lud ingrcssae pi r , utrimque egredientur per I sicque in utraque extremitat rccipiet vim poli Australis, Min medio vim poli orealis. Quaeri tantii in potest, cur ista particula striatae, ex magnetis polo LX. , ferri partem Mina redientes, non recta pergant versus E, scd
potius hinc inde reflectantur crsus I sicque hoc serrum s
cundum suam longitudinem potius quam secundum latitudinem, i a n se vim magneticam recipiat sid facilis responsio est, quia multo a s ' -' apertas faciles vias inveniunt in serro, quam in aere, a quo id ' circo versus serrum reflectuntur. CLXI. Fac lis etiam responsio est , si quaeratur cur magnes nihil amit citat de sua vi, cum eam serro communicat. Nulla enim in magne tu, ut mutatio fit, proptcrea quod particulae striatae ex o egi cdientes, scri iam potius quam quodvis aliud corpus ingrcdiuntur nisiis orsan quod liberius per scri tam , quam per alia corpora trans cundo, copiosus etiam ex magnete, clim serrum ci adjunctum est, hinc vitcgrciliantur; quo tantum abest, ut cjus vis minuatur, quin potius
Et brevissimo tempore ista vis ferro accedit, quia particulae stria in M tae celerrime per ipsum suunt; sed longa mora in eo cantat matur, ,
quia quo diutius ramulorum extremitates in unam partem flexae cor metur.
manserunt, eo dissici litis in contrariam reflectuntur. L chalybs istam vim majorem accipit quam vilius serrum, quia a Cam
plurcs de cructiores habet meatus , particulis striatis recipiendis c pie . iam idoneos Lamque constanti iis scrvat, quia ramulorum in iis meati Cuse bus prominentium extremitates habet minus sexit s. m. f., eum. L majori communicatur a majore isci se aiore maencte tum
220쪽
2o 2 PRINCIPIORUM PHILOSOPHIAE
perfectiqre ramulorum in iis prominentium extremitates magis in scistunt; tum uis h - etiana tui plurcs simul eo ruentes, plures ejusmodi catus sibi apenus persecto riunt. Notandum enia est , plures esse tales meatus in chalybe qui scilicet ex solis ferri ramentis cons at quam in magnete in quo multum cst materis lapideae, cui serri ramenta infixa sunt atque ideoctim paucae tantium particulae striatae, ex magnete debili serrum ingrediantur, non omnes ejus meatus aperrunt, sed paucos tantum, Z quidem illos, qui extremitatibus ramulorum quam- maxime sexilibus claudebantur.
CLXV Unde fit, ut etiam vile ferrum , in quo scilicet istae ramulorum , a, extremitates sunt valde flexiles, ab ipsa Terra magnete quidem ma-
et i mi, ob Xim, sed admodum debili, nonnullam vim magneticam brevissi-
tempore possit accipere. Nempe si sit oblongum , nulla tali vi
adhuc imbutum una sua extremitate versiis Terram inclinetur: protinus ex hoc solo acquiret, in ista extremitate versus Terram inclinata, vim poli Australis in his Borealibus regionibus momento illam amittet, ac plane contrariam acquiret, si eadem ejus extrem,tas attollatur, Mopposita deprimatur. CLXVI. Sed si quaeratur, cur ista vis in Terra maximo magnete, debui. , b, , ' O si quam in aliis minoribus Respondeo, me non putare illam In his d/bi esse debiliorem, sed potius multo sortiorem, in media illa Terraeli-rst, ηδ' regione, quam totam particulis striatis perviam esse supra dictimis ἡ ibis, vertim istas particulas striatas, ab ipsa egressas, maxima ex parte reverti per interiorem illam superioris Terrae regionis crustam, ex qua metalla oriuntur, cin qua sunt etiam multi meatus iis recipiendis idonei atque idcirco perpaucas usque ad nos pervenire. Judico nim istos meatus, tum in illa crusta interiore, tum etiam in magnetibus, 4erri ramentis, quae in venis hujus exterioris continentur , plane alio modo conversos esse, quam meatus mediae rogionis cita ut particulae striatae, quae per hanc mediam regionem ab Austro ad Boream fluunt, reucriantur a Borea ad Austrum , per omnes quidem superioris partes, sed praecipue per ejus crustam interiorem , itemque per magnetes, ferrum exteri ris; quo cum maxima earum pars se conserat, paucae supersunt quae per hunc nostrum aerent, Malia circumjacentia corpora, meatibus
idoneis destituta , sibi viam quaerant. tiae si recte conjici , magnes e terra excisus in cymba super aquam libere collocatus eandem illam faciem, qua semper antea dum terrae haerebat, Septentriones