장음표시 사용
121쪽
CONIECTANEA. runt, sed ii septenarii sint trochaici an ut superiores iambici senarii dubitari potest. Soptenarii onim cum facito ita procedant:
. . . ubi et dicuntur barbari innumerabiles Lateres aurus habuisse, sonarios ubi effingere velis obstat intolorabito alterius versus initium: Iateres aureos habuisse. Cui offensioni quo occurreret Booperuin non destituit trans-Pouendi machina: habuisse lateres aure . Attamen quamvis optarim fragmenta, quae sua conformationeste sontentia contineantur, eodem decurrero numero talium enim ERUSam cur prae seram senarios non vidoo: nec quid tragicus
versus apud Ciceronem do nat. deor. I 42, 119 ad Varronem Valeat, intellego), tamen qui discere potius e reliquiis Varronis inorem quam docero ipsum cupiat, in tradita memoria otqui ea commendantur septenariis porstabit. Denique non imperitum Hoeperi commonium stavisse ego non tanti sucio, ut condemnem habuisse. Atque haec quidem cum conveniant omni illi de itin pribus narrationi, a ceteris longe abhorrent eae reliquiae, quase modi a philosophia dolibatas osso res ipsa indicat. Sunt autem hae:
8 Unamque viam Zenona moenisse duce virtute, hanc esse nobilem: alteram Carnetidem desubulasse, bona corporis secutum. 7 Alteram viam deformasse Carneadem virlutis e cupis acris aceti.
Quorum prius Nonius tradit p. 99, 36 in hunc modum: Desu
bulare perfodere. V. Sesq. unam veniam essenona movisse duce virtute' e. q. s. Levitor depravatum unum veniam cum tripliciter eorreetum ivorint aut unam viam aut unamque viam Rutunam enim viam, sorum nullum est, quod non sua ratione probari possit. In hac forma essenona Scaligor in Ausonianis loctionibus II 31 od. Lugd. i57 p. 17M Zononis nomPn regno Vit: in quo nomino quod ss scribitur pro z, cf. quae O. Ribbeckius de Megentio disputavit in novo museo Rhen. XII p. Diuitiam by Corale
122쪽
19 sq.; praemissa autem duplici s initiali e littera ad id gonus pertinet, quod saepius tetigi: vid. p. 28. 49. Grae eam accusativi formam quod Ropporus ductus ille quidem metrica, quam infra dicam, rations sustulit, parum considerato egit in Varrone, qui, ut pauca de multis delibem, maluit Altines philosophiae, chorean astrieen, physicen, Delphice columna, Odyssianquam parundem vocum formas latinus offerre. movisse librorum cum Minro nequeat, Scaliger, quo nihil proclivius orat moenisse roposuit, ut in simili cnusa idem Varro loco infrucitando: Maelimam viam munit Epicurus. Nec quod ibi nullum in libris antiquioris scripturae vestigium npparet, ηpernere Pamnostro loco dobobat Roeperus, qui ipso non inscito quidem motivisse excogitavit , cui tamen illud et usu ot notions praρ-
Ature arbitror: ne metro poterat haec sorma moenivisse aequeae motivisse aecommodari. Atque linec quidem pars sententiao, quae psi do Zonone, plana ac perspicua e8t: eo magis implicata altera de Carneade. Etenim desubulasse num verum sit,
set si verum, quid maximo significet, ambigitur. De illo nobis otium socii Rooperus, qui desubulasse contra Scaligori defabulasse copiose deflandit: nisi quod de sabulae usu ad sternendam humum vel vias pavisendas serravit: cf. Varronis ΤΑ pu ΜΕ-Νimrox fr. 21. Notionem autem desubulandi parum apposite et ut ne sibi quidem ipsi constitisse videatur Oxplicuit. Recte de subulao sorma si usu hoc e testimoniis quibusdam elicuit,
instrumentum misso o genere marculorum Vel malleorum, pract- acutum et rostratum ne soro sta subulae sutorine similitudinoni
Recedens, quo uterentur nil dolandos lapides, antequam possent levigari. Quem quidem usum subulae, quo omnem sunm regi explicationsem Rooperus voluit, ita agnoseo, ut quivis alius, cui aptum sit instrumentum, non Oxcludatur: iisdemque finibus vim desubulandi circumscribi oportet, ut iam de sternenda vel complananda via cogitari non debeat. Roeperus etiam Nonii Oxplicationem esso roileiondam putavit subulare perfodere, quam aut erroro Nonii ortam aut maneam aut depravatam es si arbitratur. Quae reponi suadet perpolire vel
perdolare, ea ut ne ipsius quidem explicationi conveniunt, ita temere inferri mihi vi dantur, eum sit possit desubulare perso-8. Diuiliam by Corale
123쪽
CONIECTANE A. diendi notionem habere, nec ratio absit, qua Carneades per&disso viam dicatur. Haue enim Nonii explicationem, modo ne nimium urgeas, id valere apparet, Carneadem non Stravi8se vel complanasse viam, sed e contrario quasi emisso humunt vel evertisse subula. Quae quidem sententia cum apposite ingonium Carneadis relaxat, qui quae aliis rite composita essent ea acutis disputandi artificiis vel argutiis diluere soleret,
tum apte a Carneade eruta et oversa via Stratae ac munitae
Zononis opponitur. Denique illi sententiae adhaeret commodola. 7 alteram viam deformasse Carneadem virtutis e cupis acris aceti: quod quam parum suae congruat opinioni, videat Noe perus ipse. Videtur autem hoc fragmento, interpellante sortasse interlocutore aliquo, repeti et planius o adem sententia efferri. Cuius tamen perspicuitatem nobis Nonii festinatio invidit, qui eam non modo fine curtatam, sed etiam in mediis verbis mutilam adscripsit. Nam nee haec e cupis acris aceti
apte eum illis viam deformasse coniungi, nec virtutis commodius videtur eum via quam cum cupis aceti coire . Aere ac Θ-
tum, quod Carneadi tribuitur, pridem perspectum est eius philosophi mirifieam in utramquo partem disputandi aciem significare. Cf. Roeperum et Prelleri hist. philos. graecae et rom. p. 442. Differentiam vero, qua Varro a Zenone distare Carneadem dicit, licet, ne longius expatior, o Ciceronis Academ. pr. illustraro II 42, 130: Aristonem, qui eum Zenonis fuisset
auditor, re probavit ea quae ille verbis, nihil esse bonum nisi virtutem, neque malum nisi quod virtuti esset contrarium: et de Eodem Zenono ibid. 134: Zeno in una virtute positam beatam vitam putat. De Carneado autem ibid. 131: introducebat etiam Carneades, non quo probaret, Sed ut opponeret Stoicis, summum bonum esse frui iis rebus, quas primas natura conciliavisset Haec enim ' quas a veteribus philosophis τα πρωτα κατα φυσιν RP-pollata sunt ' Madvicus ad Ciceronem do finibus b. et m. p. 828 sq. docuit nonnumquam, ut a Varrone factum est, non SR-tis accurato bona corporis dici. Cf. Ciceronis do finibus b. et m. II II. 12. Vide Roeporum. Sed hanc omnem philosophorum de fitio vel summo bono dissensionem qua ratione Varro tradidisse videatur, cum ex hae satisiu duo tantum frustula Diuitiaco by GOoste
124쪽
fortuna voi Nonii sedulitas concesserit, ex ultera quae ostrim Aipκcguis ot o Varronis libro de philosophia paullo pleniusti et animo informare. Frngmentum eius saturae hoc est: i Porro inde ab uno quoque compito ternae viae oriuntur, e quibus singulae exitum ac τελος habent proprium. a primo compito deaetimam viam munit Epicurus.
E libro autem do philoκ0phia quae huc pertineant Augustinus, quom Oohlorus indicavit, de civitato dei XIX l ox corpsit: 9utit-tuor esse quaedam, quae homines sine magistro, sine ullo doctrintie adminiculo, sine indutiria vel arte visendi, quae virtus dieitur et procul dubio discitur, Delut naturaliter appetunt: aut voluptatem, qua selectabiliter movetur corporis Sensus: aut quietem, qua sit, ut nullam molestiam quisque corporis patiasur, aut utramque, guam tamen uno nomine voluptatis Epicurus appellat: aut universaliter prima naturae, in quibus et haec sunt et alia, vel in corpore, ut membrorum integritas et salus atque incolumitas eius, vel in animo, ut sunt ea, quae vel parva vel magna in hominum re eriuntur inoeniis. haec igitur quattuor, id est voluptaS, quies, utrumque, prima naturae, ita sunt in nobis, ut vel virtus, guam postea doctrina inserit, propter haec appetenda sit, aut ista propter virtutem, aut utraque propter se ipsa, ac per hoc Aunt hinc duodecim sectae. per hanc enim rationem singulae triplicantur, quod cum in uno demonStravero, di cile non erit id in ceteris invenire. cum emo voluptas corporis animi virtuti aut subditur aut praefertur aut iungitur, tripertita variatur diversitate sectarum. Ita
quo licet nunc ternas vias, quae in illo fragmento dicuntur, triplicem rationem intellegere, qua exempli gratia voluptas virtuti aut subdatur aut praeferatur aut iungatur. Nec quumvis compitorum. numerus ibi non expresso tradatur dubitari dehobit, quin quattuor fuerint, cum praesertim constet Varroni quadripartitionem in deliciis fuisse ' CL do l. I. V II cum adn. Multori. Ergo quattuor compitorum unum secta eorum obtinuit, qui Voluptatem, niterΠm, qui quietem, tertium, qui utrumque, quartum, qui primR naturae finem esse praedicarent.
Epieurum, qui in libro do philosophia tertium locum occupat, in satura illa in primo compito collocavit, unde sortasso colligi potest, Varronem aliter in libro de philosophia, aliter Diuitiam by Coos e
125쪽
in satura do Epicuri voluptato iudicasso. Sed hoc lovidenso
est. Iam cum in SEsuvid taxis fragmentis eandem viarum imaginem ad illustrandam Carneadis et Zononis do fiue dissensionom adhibitam logamus, non absona est suspitio, Varronem in hac quoque satura eandem vel similom discernendi has philosophorum controversias rationem et imaginem etiam in reliquis persecutum esse, ut ne hinc quidem Vel ternae viao vel quaternaria compitorum distributio alienae fuerint. Quid Vero, si no esset quidem haec sola sententiarum in diversis saturis similitudo, sed eas reliquiae ad unum eundem que disputationis cursum roserri deberont 3 Sic enim olim
quasi suspensa manu M. Hortκ ius conisecit, nuper certius a firmavit Morcklinus, eam saturam, cui vulgo ΙΙEpi AipEcEuire inscribitur, non es so aliam ac SLsociui.ix EM. cui duplicem indicem S Esuvio LixEs IIEpi AipEcguis pro more Varronis reddi oporteret.
Acquievit uterque in mora illa, quam illustraVimus, sententiarum cognatione, quam tamen ego isti conglutinandi titulos conamini non sufficero arbitror. Ac concessit Morchlinus ipse, quo mirum est eum non Vidisse suam labosactari opinationem, in compluribus saturis Varronem ad philosophorum αιοέσεις devertisse: quamquam ne hoc quidem eo probatur Oxemplo, quod illo E TasTAMRΝio repetiit : quos Menippea haeresis nutricaria est: vid. supra p. 1lL Poterat multo eommodius EuvκκiDEs aD serro, in quibus infra cistondam Varronem multorum philosophorum ηθεωολὶματα percurri8se, sed ita ut non in una do summo bono controverSia, quae regnare in Sκsuuiu Lix E Videtur, Subsisteret. Zenonem certo ne ibi quidem desideramus: vid. D. 25. Quare ne praesidio destituta esset coniectura, inquirendum orat, an illa talis osset sententiarum affinitas, ut ultro sub diversis titulis allatao reliquiae in unum eundemque disputationis ambitum quasi coalescerent: Nec neglegendae orant ceterae
quae περὶ αἱOέσειον ei tantur reliquiae, an non alienae ossent a SES0ulu I. xis Rrgumento. Atque concedo IIRPi AiPEcEios Dr. 2 et 3,
quorum illud et ipsum tangero philosophiam videtur, hoc eXorientis lunae appollationem continet, posse sibi locum in SEsuviuMx1 parare. Illud Vero, quo Mercklinus maxime nititur, fragmentum quominus cum Sκsuuill Lixis do Zenone et Carneade
126쪽
reliquiis copuletur, obstare videatur alicui adversa ου ententiarum affinitati enuntiatorum consormatio, quae in illo fragmento recta, in SModiu Lixis reliquiis est obliqua. Praesto tamen est unum de his reliquiis exemplum, quo probetur licuisse Varroni intra unius paullo prolixioris comprehensionis fines e recta oratione deflectere in obliquam vel invicem. In SExha Essi Enim cum Varro de so incipiat narrare D. I Se circumspeaee atque invenisse, cum dormire coepisset tam 9Iaber, quam Socrates calvus, se esse factum ericium e pilis albis cum proboscide, pertexit deinde rectum orationem D. 2: Romam regressus ibi nihilomendi, quod ante annos quinquaginta, cum primum dormire coepi,
reliqui, et sic deinceps reliqua. Adiiciatur, quo in illo exemplo
variatio Structurae excusotur, non potuisse eodem quo Epicurus compito collocatus sit Carneadem et Zenonem constare. Epicurus enim cum suam do summo bono sententiam voluptato regi voluisset, Zenoni et Carneadi communis erat primOrum naturae reSPectus, dissensio ea ratione eonStabat, qua prima naturae aut praeferri aut subdi honesto volebant. Neque id nimis urgeo, quod in illo compito dextera, Sinistra, mΘ-dia, in hoc una, altera, tertia viae distingui vidctantur. Immo
potuisse eas reliquias olim aliquo modo conexas suisSe non de nego, quamquam ita non coeunt, ut quasi mutuo copulari gestiant. At vero abhorret a moro Varronis saturae simpliciter tale quale hoc est περι αιρέσεων inscribere, nec magis congruit eiusdem consuetudini mero nomine quale est Sesqui ulixes defungi. Quare quid probabilius quam his conglutinatis int grum B suis partibus inscriptionem et imam saturam e duabus refingero 3 cum pra sertim αιοεσεις tractatas esso in Sesquivlixo reliquiao indicent. Concedorem huic ratiocinationi non deesse probabilitatem , modo certior esset ea omnis, quam Murci linus per8 cutus est, titulorum Varronianorum norina: quae quibus etiamnunc obnoxia sit dubitationibus, ne nunc huius satura E enarratia immodico interrumpatur, plenius ae dedita opera infra probabo. Nunc nobis illius fragmenti I II Epi AipEcEta re non alius ad hanc saturam usus esse potest, quam ut mente Suppleamus
eam disputationis partem, unde supersunt illae de Zenone et Carneade reliquiae. Suspicor autem hunc de philosophia prae-Disi ir orale
127쪽
CONIECTANE A. sortim morali locum finem ac primariam huiuη saturae partem fuisse. Fuit enim Varro Menippeuη multus in exagitandis philosophorum ineptiis, et hanc ipsam decantatam de finibus dissensionem erodibilo ost ei uberem deridendi caVillandi quo materiam praebuisse: Disi quis malit eum docendi potius quam ridendi eausa hane philosophorum controverSaam Persecutum esSe, quando ne hoc quidem consilium alionum a saturis fuit: eL Κrali nerus do Varronis philosophia p. 10 et 20. Cum vero nosset insatura aridiore stilo thema se philosophorum scholis pertractare, vividiorem ac foro scaenicam, cui illa immisceret, narration semascivit, quao iam per Se Suis salibus ae leporo placere pOSSet. Itaque fero ut Lucianus in Iearomenippo, quem supra tetigi, quo nugas et argutias philosophorum salse castigaret, cursum illum Menippi a rium finxit, sic Varro, induta Sesqui ulixis perSOna, μοCryptii olathroniam aliquam summi boni, do quo praeclari philosophi ' rixarentur, indagaturum, Ulixis subiisse errores Simulavit. Sesqui ulixem autem, non simpliciter Ulixem inscrip8it, ne meram Odysseam ruminatus videro tur, sed hunc novum Ulixem inscriptione subindicaret propria dote Vincere veterem.
tiit, quos ille non decem sed quindecim in erroribus contrivisset: C. L. Rothius i. c. p. 18 sero ad Ausonii Popmae sententiam hunc Sosqui ulixem dimidia parte: eallidiorem et versutiorem Homerico designari nrbitratur. Mihi, qui talia nec posso nune nee dehoro nimis urgeri existimem, suffieit indicium, quod in philosophica parte saturae agnovi. Restat, priusquRm ex his reliquiis philosophicis pergam ad alias, ut Roeperi inde versus resuscitandi conamina diiudice n. Ergo sic duas illas reliquias distribuit :7 Alteram Curneadem deformasse virtutis vram Acris e cupis aceti
Molivisse duce virtute, hunc esse nobilem: aueram Carneadem desubulasse, bona sectilum corporis.
Quorum illud eum ineoncessa transponendi licentia, quam P. 65 perstrinxi, exculpserit, tum quam incerta sit ipsa enuntiati Disilia oste
128쪽
consormatio ex eis colligitur quas p. 116 monui. Quare cum ipsam sententiam curtatam esse arbitror, etiam numeris, si qui inerant, non tam disturbatum verborum ordinem quam mutilatam et lacunosam oration pm obosso mihi persuadeo. In D. 8 quid displi eoat, supra dixi. Nec tamen n gari potest, certos illorum verborum numeros ad aures cadere, velut alter Eorum versuum sua Sponte, sive mollisse sive quod malim moenivisse reposioris, emergit. Nec in tertio non tolerabilis est illa transpositio traditorum bona corporis secutum. Haeroo imprimis in initio fragmenti, a quo nolim Zenona sormam abste geri, ut sortasse trochaicis sopionariis praomissum morit aliud genus Versuum, ex quo restant Iistoc: un Inique viam Zenυna.
Multo minoris fidei est mihi quidem ratio, qua idem Roeperusis. 1, de quo diximus, IIκri Αιν Ec Eu Ν senariis descrip ουit: Porro inde ab uno quoque conlpito viae Ternue leae loriuntur, e quib/ι' singulae eaestum ac Telos habent proprium. a primo compito viam Munit Epicurus Mintimam. Quorum Versuum, in quibus ipsis sunt quao displiceant do ac in fine Versus est p. 24 sq. , nullus sine aliquo molimine prodiit, cum tamen, excopiis levissimis quibusdam discrepantiis, in vulgata momoria, maxime tu voeabulorum collo-entione, duorum grammati eorum Nonii p. 94, 272 et Prisciani lib. III ii. 98 Horig.) testimonia consentiant. Cuius Vis con-Sen Sus non prorsus eo elevatur, quod Priseianus sumpsisse exemplum Θ Nonio possit, euius horrea quomodo subinde expilarit ille, nupser momorabili exemplo M. Horigii subtilitas illustravit Philologi XI p. 593 sqq. Ut ne illud quidem, quod
Priscinnus pariter ac Nonius fragmontiam e Varrone περὶ αὐέσεων citavit, por so multum illi titulorum conglutinationi obsit. Ergo eum nolint verba ultro numeros recipere, ne invitum Varronem versibus incedere cogamus, maneant pedestria. Illud addo, in his quae sunt exitum ac τέλος non esse Simpliciter cum Oehlero tautologiam agnoscendam: nimirum cum de fine sive summo bono agat Varro, ludit ambiguitate vocis τέ-
129쪽
CONIECTANE A. λυς, quae et terminum simpliciter et ex usu philosophorum summum bonum designet. Rostat de Sesquivlixo bona pars reliquiarum, quarum nullam adhuc menti ouem feci. Earum has duas inter se cohaesisse probabile est: 2l Pueri dum comesque tenent catagelo putri montium laxa.i 22 In Thespiadum oro derepente.
Adscripsi Nonii corruptelas p. 492, 5 et p. 5I8, 2 i , maximam partem a Scaligero sublatus. Qui quod in catalociis p. 95 D.
2l ita scribit: Pieridum comes, quae tenes cavata putri stetumontium suaea, approbo cavata; stelo autem, quod Nonius attestatur, obtineo: idem quod transposuit putri gelu, cum de versibus eorto nou cogitarit, caSum potius quam rationem agnosco. In eo haereo, tenent, quod nemini nisi Oeliloro placuit, utrum cum Scaligoro in tenes an cum Roppero mutem in tenet: utrumque, sive Pieridum comeI nominativus sive, quod praetulorim, vocativus est cf. Ennii anti. 163, trag. 3l8), licet tueri: possis etiam, imperfecta sententia, suspicari tenens. Laxa montium quas Oeblerus explicat, nihili sunt: commodum saxa, quod Scaligero praeivit Bentinus: nisi Praestat laxa ea ratione retinero, ut Nonii culpa de ideretur nomen velut antra. Fr. 22 oro cum zomplures attemptaverint, praeclaro Rothius restituit
choro, quemadmodum idem Rothius apud Nonium p. 45I, 11
orean astrice corrEXit in chorean astricen. Sunt autem manifesti numeri in utroque fragmento. Ex illo Κochius in exercitationibus p. 30 violentius septenarios effinxit:
Pieridum comes 9uad tenent gelo cavata putria Iaaea montium. Noe absimilo Ropperi conamen: Pieridum comeS9uae tenet cavata putri Saxa montium stem.
Idom D. 22, quod posse ait glyconeis describi, maluit, quo cum illo congrueret, item septenariis dimetiri: in Thespiadum choro
130쪽
Mihi, no pluribus illa molimina exagitem, ultro Ex Emendat scriptis verbis videtur ea glyconeorum forma prodire, UnmG. Hormannus tetigit in elementis d. m. p. 56b:
9uae tenet cartita gelo putri Montium luxa suntraJ - Cui iisdem numeris alterum fragmentum succedit: - in Thespiadum choro
De sententia prioris breviter ac vere Sentiger: Intolligit ut puto την Sed quid oelio cum Sesquivlixe 3 Possunt
plures ocensiones commemorandao echus cogitari: velut re8Onantem eam montis imagivom pereepisse in itinero Sosquivlixem - . quamquam, nisi mo species fallit, Oratio et forma metrica sublimius quid et minus vulgaro subindicat. Quod quid sit indovideor suspicari, quod comes Ploridum vocatur Echo, et subiicitur chori Thespindum montio. Nompo haec e prooemio Sumpta esse putabam, quod aut integrao saturas aut parti eius praepositum fuissol. Videbatur enim non indignum poeta Satu-rico, cum ad Homerici Ulixis suum depingeret Sesqui ulixem, non adiro Musas, ut Homerus cecinit ανδρα uoι εννεπε Μουσα, Sed comitem Musarum Echo, ut referret, quαμ o choro Thespiadum percepisset. Certo sic non illepide Varro suum poemati oti tamquam vocem ab Homeri carmino roporcussam Significaret. Nec quod eaedem Musae in eadem comprehensi Ono modo Pierides modo Thespiados vocantur, ab liuitas seriptoris et scripti modo abhorrot. Sed cadit in hanc coniecturam ut in alias, quas ex hoc genero protuli, nonnullas illud, quod de consimili causa Nahius dicebat, esse eas ludi similes, in quo spem boni eventus aequet fere damni et erroris periculum . Porgo ad alia: et rursus in unum locum colligo haec ab Oeliloro dispersa fragmenta: 5 9uid enim est, quod homo masculus lubentius videre debent bella uxore '9 9ui se in ganeum ac censum coniecit amicae. Diuitiam by Corale