Okellos o Leukanos philosophos... Ocellus Lucanus philosophus De vniversi natura textum è Graeco in Latinum transtulit, collatisque multis exemplaribus etiam M.SS. emendauit, paraphrasi, & commentario illustrauit Carolus Emmanuel Vizzanius ... Pars p

발행: 1646년

분량: 384페이지

출처: archive.org

분류: 철학

131쪽

rus', quae perierunt; id eatenus non protulit,ac si vellet edocere ea,quae fuerant oeperdi a,resurgere:a priuatione enim ad habitum. ut vulgo dicitur,non viget regre .suspostprad..de F. er a. aegen. r. vis. at illud eluditeretpexit, quod illa quae in uniueiso intereunt,materiem ijs praebent,quq inde oriuntur:vt enim animaduertebat idem sapientissimus Imperatorum istis.σπερματροπον ii a Iινὰ -παν το ον τῶ d ξάυῶ iσομένh. omnia,qua in natu semen quasi sunt eorum, qua ex ruis fiunι ua 'sciturais ipsiq;praeter aiursus oriuntur,non eade nume- iro, verum eadem specie aeri vis. a ingen. dc late nos obseruauimus superius c. I.ι. I I.

Matenae natura; & conditiones assignantur.

132쪽

ad καὶ τέλ

in B.

PARA PHRASIS.

IN ea veris uniuersi parte, in qua natura Viget, ac ortus, tria adsunt, quorum primum est: corpus contactui, ac singulis, quae oriuntur, subiectum, quod omnia suscipit, &id est, ut quo generatio effingitur,ac eandem ad ea, quae ex ipso progignuntur,seruat proportionem , quam sortitur aqua ad saporem,

aer ne dum motus ad sonum , tenebrae ad lu- me D, ac materia, ad ea, quae per artem conmscuitur.aquam enim sapore quolibet secun

133쪽

Series textus. Materia quanam ratione tactili in seruiat.

dum se, ac qualitate conspicimus quidem

destitutam, dulce tamen amarum, acutum, salsum, & caeteros sapores suscipere. sic quo- que informis aer sonum in sei locutionem,&concentus recipit,tenebrεq;per se informes,& colore destitutae, lucidi, flaui, & albi fiunt subiectum;album quoq; statuariam respicit,& ex cera imaginum effectricem, alia tamen ratione, quam materia. quare inferendum omnia in praedicta materia esse in potentia antequam generentur,& tunc perilaetionem assequi, cum actu fiunt, & productitur. ideoque hanc primo subesse oportebit, ut entia

oriantur.

COMMENTARIVS.

ENtium ortus notitiam ex intimis eiusdem eductu irus piincipijs Ocellus cum diligenti sectione un,

uellum in duas cistinxerit partes, ac in earundem p strema illum vigere in praeced. monuerit, quanam id praecipue ratione contingat, ut appareat, nunc ea pro ponit , e quorum nexu generatio in uniuerso coale kit; Se tria elle profitetur materiam scilicet , oppositas qualitates , dc elementa. quorum primum ita hoc texta ut eleganti nobis opere depingat, quoddam corpui docet adesse, quod communis veluti sedes sing sis entibus,quae generantur,substernatur,additq;tactui inser uire non quasi inter obiecta tacittis enumeretur. nemi

ni enim ignotu id muneris qualitatibus iasibilibus: βέ

134쪽

De Nat. Universi. II mandatum fuisse, haSquae sext.beq. auctor monet ess secundum quod in rerum ortu occurrit ;& quia suadet materiam, & subiectum hoc, de quo nutic est sermo, illas qualitates anteire,& praecedere,non potuit subiecto adsci ibete,quod secundum se soret tangibile ed id ea

tenus lixit, quatenus res tantum tangibiles cum sint, Se contrectaoiles, prout materia illis molem elargitur, quam inde iam dictae qualitates concomitentur, hac deo ratione tactus etiam particeps videbitur materia in rebus, quae oriuntur, eoq; magis quod ipsam ου χορι- ,σta. αλλ' ὐμιεῖ' Dex ντιώσεως mo separabitim , sed sempeν cum contrarietatuesse docuit philos. 1.aegra. 6. quam cum dixerat primu , quod in rerum ortu occurrit, Materiar eiusdem illico nobis assignans conditiones, docet ei- se omnia suscipere, quatenus forme singulς illi adueis metatur niunt ; quod respiciens opus materiae modo adscriptui. 6 a. semper adesse dicebat τί, o -οκειJαι,

ου εἴα va γιγνομι νον saliqui quθdoseci ur,ex quos, quod sito addit pret terea esse δκμια γῶον simulacrumst ipsius generationis, quia in ipsa generatio ccingitur, ut

eo fere padio quo statuae formam in rudi marmore vi. demus exprimi, in naturali patiter materia,a generante

forma mixti imprimatur, quod ει 63. testabatur philos. tum statuae exemplo, quae transfiguratione fit maere, vel subtractione, ut dum iolora altifex - . .

Sculpsit ebur, formamque derit. tum caetera rumicvim, quae vel appositione, Vel com- Materia Positione, vel alteratione ab arte naturae aemula a. 79. eiunguntur. hoc vero nomen ἐκMαγειον id veluti, quo exacte materiae natura exprimeretur ,hinc princi

135쪽

ri4 Oragus Lucanus iuxta horum placita monens materiem τιθηνήν, vi ἐκμαγgον, δη Πραγ-Θαι. veluti nutrirem, simu iachrum,o matrem sie V imo Pythagor aris fuisse commune vel sola Timaei auctoritas videtur abunde testari qui illud nedum maletiae attribuebat, verum etiam, qua ratione ipsi assignaretur, sic erudite describebat.

viam. cum erim sigies rerum in se susceperit , o -- ί t impresse ii avos ius yro cere Ocelli, & Τ, mari doctrinam iisdem sane terminis in T/maeo paritereApressit Plato, qui de materia cum protulisset quod:

136쪽

cti nomen ab Ocella non minus Platonem mutuat L i ta fuisse Hucescit, quam ab hoc matris nδnen in exprimenda materiae natura philosophum i hys 8 o. videamus excepisse. cum igitur materia cunctarum sit susce ptiua formarum,ijsdem omninoes eius naturam intime perscrutemur, immunis erit, & hoc poti ssimum eius co ditio exigere videbitur, quam nobis caeterarum exem plo rerum,quae sunt alicuius formae participes,ideo e X skipli, plicat; materiam docens huiusmodi ad ea se haber , declara- quae ex ipsa progignuntur , leo fere pacto, quo aqua ad saporem:ipsa.n.cum sit omnino saporis expers &qualitatis illius, quae ipsum immediate progignit,de qua de feo esse quandam prae se res proportio

nem cum acuto salso, ac caeteris saporum speciebias, ut eorum capax facillime reddatur. eademq; ratione λhabet subiectum ad ea,que ex ipso progignuntur,qua strepitus ad silentium, & aer ad lumen. aer enim cum nullam ex se adsciscat formam sonoram, quendam ge rit ordinem ad sonum, locutionem, & melos, quae in linis ex colli sis corporibus sermantur .a .diean. 78.eshq . ubi t. 8 3. per se insonus aer dicitur,ut hic exprimere c5- tendit Auctor , dum ipsum vocat informem, qui talem aera, ubi quiescat,nec ullo agitetur ictu, vocat laictium, quia sicuti praedictus aeris motus,sonus dicitat d. r. 8 3. ita pariter idem aer vi quiescens, lilentium iure voca' pisti dabitur, & a Pythagorso praecipue philosopho , cui ex scholae instituto frequens huius mentio & reuerentia. unde corrigendum censeo textum , ne .s in eo legatur δε ηr a silentiism, sed potius πρός ψοφον ad senu otium) si enim dicatur ut textus verba praeses erut) tur. eadem proportione materia illas intueri formas, quas recipit, & sonitum respicere silentium, hoc est, aere P a non

137쪽

Iis . Ocellus tueanus non percussum, proportio certe non erit Πληgrra , pone nimJn strepitu aer percussus, sed e couerso ic hoc stre pitus producitur, ac silentimo praedicto mod0 acceptu

in ordine ad sonum materiae exercet rationem, eQ mordo, quo in caeteris exemplis deducta pariter praestant, non autem e conuerso.& concinna ulterius est liscedimendatio cum seqq. verbis textus, in quibus aer, cui

mox indebatur silentij nomen, statuitur veluti materia strepitus, dictionis, & concentus ; eoque magis ipsam recipere licebit, cum parua occurrgi mutatio, cui facile praebere causam potuit inscitia librari j. non dissimili ratione tenebrae, quae priuationbm luminis in per .

spicuonqbis exhibent a.de o luce simul,ac colore destituuntur, quorum visumque tamen respiciunt, dum perspicuum facillime lumen recipiat, nec non album flauum,c terti';colores. cc. 7o. seq. at quia quis hoc candoris percitus exemplo, an haec vigeat proportio, facile dubitas et, dum etiam sculptoris artem cadidum intueri videamus, quae tamen huius non est subjectum, idcirco diuersa longe ratione obseruat, cadidum ab ea 'arte,& a tenebris respici; n his ii quidem ad candorem viget ordo,velut ad sibi congruaria formam, & propriuhabitum, quod allata modo expetebat similitudo, ab iisla velo arte candor , ut accidens suae materiae tantum

modo consideratur, quae , t plurimum e candido marmore sua e iungere opera cosueuit. hu s tandem naturalis subiecti conditiones aptissimo comprobat exem plo. ipsum dicens ad ea se habere, quae ex eo prodeunt, 3λη quid eo fere pacto,quo υλη quo nomine materiam artificialem a Plat. expressam hic obseruat Noga rota, quod ad

naturalem etiam transtulit

se habet ad ea,quae artis prodeunt beneficio, quod imbrabatur dictum os. dicens materiam cogno

138쪽

ιρη e quib9s omnibus cum app. eat. hanc esse praecipuam conditionem subiecti, quoή ςarsat forma se n- mist,gerat tamen talent *m 3d illam ,eamq;πnypex re jcia It id es inter ea,spar ad aliq9jd recenseatur a. χ'sa 6.inde quasi eiusdem naturam descripturus l-di git, quod in hoc subiecto omota sunt in potentia, amissiuam generentur, perfecta vero sunt, hoc est actu, pbstquam stini producta, & naturam acceperunt, Ortu,s .ut superius obseruabarnus; ita ut materia haec semper

primo subsit, ut fiat generatio, ideqq; ab Arist. dicatur sublessum primum , ex quo ait aliquid cum insit. I. ριγ a. ct aq0si 8.& per haec nobis eleganter male Iiae natura indicatur dum illius ad recipiendas Armas aptitydo assignetur ab Ocello i que Academicis in Ti-m zeO l ngeniole falc bitur ad hae si s. v nusqui R;,qui ab ijs prim Q huic Iubiecto attributas respiciet w ditione* ; hi

namque apud Ciceronem obienam/utans omnibus sine vita specie, atq; carentem omm ιὶla quantate materiam quandam ex qua omnia expressa atque secta sint. Nemo tamen veritati congruum arbitretur crimen se,

quod Aristoteli inurere tςutauit Patrici.s, quod .shmsi

Materia cogno

scitur Panalogia

De auo mundia

Est subis

139쪽

ille sui de materia dogmata piorsus hauserit,&tam etit . b. hac esse ens in potentia curi profiteatur,inde suo quasi gloriabundus inuento laetet omnem vete. rum e tali placito cadere ignorantiam; cum tamen O. cellum non latuerit ea materiae conditio, cuius pri. rnum auctorem ibi se videtur Arist falso profiteri. si qui dem licet reuera eadem materiae uterq; adscripsisset, iniuria tamen Aristotelem damnaremus, qui in ijs vn quam verbis professus est antiquos omnes eam materis conditionem ignorasse ,sed eos tantummodo philoso phos in ea lapios fuisse inscitiari protulit, qui ea perci.ti dubitatione, quem σό ν i. proposuerat, in id erroris deuenerunt, ut de enitium ortu absurda proferret: quia diuisionem,qua ens in id quod in actu, & quod est potentia, secatur 3.numquam cognouere, ideoq; praedictam materiae conditionem ignoravere,quidquid inde protulisset de ipsa Ocellus alijq; quos leuis illa noturbasset dissicultas. At esto, uniuersaliter loquutus sit philosophus ; materiam esse ens in potentia quoslibet antiquos ignorasse sit professus, illius positionis se i Dictet auctor e, num falso id illum praestitisse d icemusὸno certe, longe enim diuersa ratione materiam nobis de scribit Aristoteles . namque auctor hic ait materiam esse omnia poteitate, quae in ipsa debent generari, non ta men inde docet esse potentia ens. at Arist.ibi non pro Quanam fitetur eam eis e in potentia ad generabilia, & ad for

ii, em fieret ex ente, vel ex non ente; respondit,nec ex en 'te progigni,nec ex non ente,aeta, at ex materia, quae sitens in potentia, & quae per se ipsam, ut dicitur me apb.

140쪽

Nan Universi. II stia ens,eum ad ipsum dicatur se habere,ut ςs ad statuam 1 V .differt etiam Arist assertio a positione Ocelati,quod hic materiam non disiugit a priuatione,at dum eam contemplatur aptitudinem, quae illi inest ad iusti piendas formas,quibus caret,unum quid omnino videtur materiam cum priuλtione sibi annexa celare, ideoque eam aptis exemplis declaraturus,tenebras a flumit, quae luminis priuationem potius videntur exprimere, ad si idem serent omnino cum diaphano, quod est subiniectum,ac veluti materia luminis, . ae an. 6 p. shqq. quam distinctionem cum exacte tradat philos. 18. 9sqq. se ipsum iure illius positionis auctorem 79.poterit asserere.

Iraνietates, ut muta tiones, ct alberationes per

rim i a seipsas superent,nes ab i. ens fuerentur.

xtus Quartus

SEARCH

MENU NAVIGATION