Sancti Thomae Aquinatis Tractatus de adventu et statu et vita Antichristi... y otras obras

31쪽

cantat Domino judicium. Uude dicitur in

tabo tibi Domine ; misericordiam quantum ad primum adventum , et judicium quantum ad secundum. Et hoc merito, quia Secundum Consilium Sapientis proV. I9. V. I u. Sicut fremittis leonis , ita et regis ira. In quo tangitur adventus judicii. Et sicut ros super herbam ita et hilaritas ejus in quo tangitur adventus misericordiae. Notantur ergo in praemissis Verhis quatuor . . . . ex quibus suturus ejus adventus terribilis , et admirabilis redditur : primo tempus u. habitus, 3. locus : 4. ultio, et comitatus: Tempus quidem describitur incertum ex eo, quod haec dictio tunc indeterminate relinquitur

Matth. 24. V. 36. De die autem illa, et hora nemo scit I). Habitus describitur humilis ,

studia effundit. opusculum itaque in hoc potius sermonis , quam traetatus specimen exibere videtur, quandoquidem aliis scrmonibus primo editis Romae ex codicibus vaticanis sub S. Pio V. 1570. convenit tum in stylo, cum in quibusdam formulis; ut est illa oratio in sine. Rogemus ergo et . quae saepe sermones ipsos claudit. Convenit etiam cum lectionibus in I . Pauli epistolas ex hoc evangelio notetur ePO-ca codicis) De duplici vero adventu Christi in came, et ad judicium agit etiam 3. p. q. l. 6. ad 3. et q. 36. 1. ad 5. a) Εandem auctoritatem adhibet S. Thomas in 4. d. 43. a. 3. q. 2. ad demonstrandum lucertum, et Occultum eme

32쪽

cum dicitur filium hominis, quia in eadems arma secundo, glorificata tamen, judicabit, in qua judicatus est. Iob. 36. V. I P. causa tua quaSi impii judicata est: et ideo judicitim cati Samque recipies. Et hoc indicatur ex illis verbis) in quom con unxerunt l) Apoc. I P. Videbit eum omnis oculus et qui eum Pu Pugerunt. Joan. 5. V. 27 Potestatem dedit ei judicium facero, quia si lius hominis est.

judicii futuri tempus illud senim ait , quod est ignoratum ab angelis, est et hominibus multo magis occultum etc. Sod angesti nesciunt ut Matot Mattia. 24. De dis illa, Et hora nctmo scit ne es angoli coelorum. Ergo etc. Idem habet d. 42. q. 4. ar. 1. Quapropter si haec hodie meditarentur quaedam ingeDia plus aequo lucalescentia, et nimio vel immaginationis, vel geli aestu abrepta, haud temere Pra Sumerent , se nosse tempora et momenta quae Pater posuit in sua Potestate. 4) Haec eadem habet S. Doctor in 4. d. 48. q. 1' 2. In textu magistri sic habetur. In forma utique ser Mi judicabit tit Midcant mali in qtisem pupugerunt. Hinc in primo articulo probat, Christum habere judiciariam potestatem, cum sit constitutus a Deo judex vivorum et mortuorum, eique data sit omnis potestas in coelo , et in terra. In secundo arti culo demonstrat, Christum venturum esse in forma humanitatis gloriosa. Majestas enim et potostas ad gloriam Pomtinet. Diuitiaco by Cooste

33쪽

idest in quantum homo judicabit ministerio tri nitatis, non autem auctoritate I . Locus subjungitur sublimis , cum subditur Oenientem in nubibus. Non enim in valle josaphat de scendet , ut dicit glossa super illo verbo

Hoc quidam pueriliter intelligunt, quod in

Mallo, quae est in latere montis Olioeti de scensurus sit Dominus ; quod friuolum est; quia non in terra , sed in syatio hujus aeris sedebit contra locum montis Olioeti, unde

Id etiam docet S. Thomas in citato articulo primo

in responsione ad quartum argumentum Dicendum quod in illa uisione Danielis T. manifessi rimitur totus ordo judiciariae Potestatis ; quac quidem sic in prima Origines ost in ipso Deo , et specialis in Patre, qui est fons totius GDinitalis, et id o Pra mittitur, quod antiquus diorum sedit, s d a Patre judiciaria Potestas traducta ostin filium non solum ab aeterno secundum disinam naturam, sed etiam in t n ore secundum humanam, in quam ruit, et ideo subjungitur in Visione practiactar Eccocum nubibus coeli quasi silius hominis Meuiebat, et usques ad antiquum dierum Perseonit, et dodit ei POt statem et honorem et regnum. Et in textu sententiarum Magistri in eadem distinctione 48. lia letur Iudicabit auisem ex Mirtute diMinitatis, non sine Patres et Spiritu Sancto. Diqiij eo by Corale

34쪽

citur. A Ct. I. sic Oeniet quemadmodum uidistis eum, nobis obuiantibus ei in aere sicut dicitur Thes. 4. V. I 6. impiis autem remanenti

bus in terra , 3 quam dilexerunt , et dicetur

eis tunc illud Matth. 25. v. 35 . Esurioi etc. CO mitatus subjungitur honorabilis cum dicitur

cum Potestato magna et majestate ProV. utit imo V. 23. nobilis in Portis uir ejus. 4 . Et quia in primo adventu Venit insignis amoris, et

s) Idem habet Loc. citat. ar. 4. q. 4. Ubi ait

in 2. arg. sed contra Practerea actuum 1. dicitur quemadmodum Midistis eum ascctndent m in coelum ita ν

niat: s d ipsct ascendu ds monte oliMesti, qui Practeminet Malli Iosaρhat, ergo circa illa loca ad judicandum Meniet. Et in responsione ad primum arg. quaestionis 4 Christum videre poteruut, qui in aere ominens ot maxima claritate rosulgens a longinquo invici poterit et ad 3. Un-- locus ascensionis magis comPetit Diacio. 2) Verba sunt ad litteram glossae citatae a S. Doctore. Vide enim caput 3. Ioelis verbo Congregabo. Haec uuro glossa est ordinaria primo quidem a Strabo Fuldensi collecta deinde patrum graecorum ac latinorum explicationibus Iocupletata, et postilla Nicolai Lyrani etc. Lugduni 1589. a) Ιdem demonstrat S. Doctor in quol. 10. 2. 3. ubi ait Christus in jussicio erit cum cloctis in aera, sed scymbierunt in terra. Ιdum habet tu Matth. 25. p. c. b. 4) Idest Sponsus Ecclesiae, quando sodo it cum sCna toribus torractDistiiroo by oste

35쪽

mansuetudinis secundum illud Luc. I. V. II. hoc oobis signum inoenietis infantem etc. et contemptus fuit Isai. c. 53. V. u. et 3. conside-

nec rePrata Dimus eum. Ideo tu secundo adventu veniet in signis suroris, et potestatis, ut contemnentes Videant et confundantur Eccles. 36. V. 6. inno a signa et immuta mira-

ludia, et quomodo mutabis sequitur excita furorem v. 8. scilicet in signis, et unde iram scilicet in sententiis. Ps. 64. 8. turbabuntur gentes, et timebunt qui habitant terminos a signis tuis. IJ Ponuntur autem in evangelio Signa potestatis , ut melias pateat potestas hujus judicii in omnibus creaturis. Primo in creatura Su

periori , et hoc dupliciter; scilicet quantum ad

i) Articulum peculiarem de signis illis instituit S. Τh

mas iii 4. sunt. distinct. 48. a 4. Ubi num rat quindecim si-gua ex B. Hieronymo, qui testatur, se ea legisse in annalibus hebraeorum. Sed inferius in q. 4. advertit. certissime requiri ejusmodi signa ad dignitatem enim judiciarias potestatis Pertinet habore aliqua indicia quac ad reMerentiam et su&Dctionem inducant. Quase autom sunt signa de sacili non Potest sciri; Signa enim quas in cMangeliis leguntur, ut Augustinus dicit iad Eusitium δε gne mundi, non solum P rtinent ad ad ontum Christi ad judicium, sed etiam ad tempus destructionis Istrusalem. Diuitig Cooste

36쪽

Ornatum coeli cmpyrei; et hoc notatur cum di- Citur: nam Dirtutes coelorum inopebuntur i scilicet angeli , qui sua virtute mOVent Sphe

ras χ) secundum philosophos, de 3) quorum

Commotione Iob. 26. V. II. Columnae Coeli Con-

tΓemiScunt , et Papent ad nutum ejus )ISa. 33. 7. angeli Pacis amaro flebunt ; in

quos licet non cadat passio, tamen Signa turm

i) Idem dicit Ioc. cit. ad tertiam quaestionemr dicen dum quod virtutes angeli dupliciter dicuntur etc. ex Dioni-sio in L. 40. homil. 34. 2) Unde proprium ospcium Mirtutum esse videtur cor Pora coctiostia moseero Ibid. 3) De motoribus coulorum agit S. Thomas 1. P. - q. 70.

ar. 3. ubi probat corpora coelestia non esse animata CO modo quo Plantae, et animalia. Sed aequivoce, anima videlia Cet dante motum. In eodem articulo refert opiniones philosophorum, et doctorum.

a. d. in q. 3. in sed contra est quod dicitur Iob. 26. columnae coeli Parent etc. Sed colunariae coeli non possunt in- tolligi nisi per Mirtutes coelorum, ergo DirtuteS Commovebuntur. Quam Commotionem explicatis in responsione ad tertiam quaestionem ait: tunc ergo mOMebuntur , quia ab osscctu suo cessabunt ulterius cor ora coelestia non mo- Dentes, sicut nec angeli qui sunt ad custodiam hominum

d putati ulte fius custodiae os cio Dacabunt. Vide etiam l. p. q. 440. 1. ad 3. ubi dicit angulos diversos praepositos suisse a Deo cuilibet generi corporum. Sed haec praelatio cessabit post diem judicii. 1. q. 64. 4.

37쪽

bationis , et moeroris ostendent. Et quantum ad ornatum syderum , quod notatur cum dicitur. LuC. II. V. 2 5 erunt signa in sole et luna et stellis ejus EZech. 32. V. 7. OPeriam Coel et nigrescere faciam StellaS ejus. PS. I 8. V. I.

Coeli enarrant gloriam Dei, item ibid. EZech.

solem nube tegam, et luna non dabit lumen Suram. EZech. 32. v. 8. omnia luminaria coeli moerere faciam susten to , et dabo tenebrassu er terram tuam. Secundo in creatura in

seriori; et hoc dupliciter scilicet quantum ad

elementum aquae, quod notatur cum dicitur prae Confusione sonitus maris ; et quantum ad elementum terrae , quod notatur cum dicitur in terris Pressura gentium PS. 56. V. 4. --nuerunt aquae et turbatae sunt abyssi. De secundo Isai. 24. 3. et I9. et uo. etc. dissi attone dissipabitur terra, confractione Confrin

agitatione agitabitur terra sicut ebi ius, et concutientur fundamenta terrae. i). Tertio

1 Haec omnia sere iisdem sententiis urget S. Thomas in sermonibus dominicae secundae Adventus, in qua tres hahet sermones ἰ unum ex epistola. Quaecumque scriPta sunt etc. Rom. l5. desumptum duos sequentes ex evangelio ejuS-

38쪽

in creatura media , et hoc dupliciter, scilicet quantum ad elementum ignis per ardorem un

dem missae sunt signa in soles, et luna etc. Luc. 21. Ut autem appareat similitudo styli, et identitas ducti inae operae praetium erit quasdam perffodos hic scribere ex dictis sc monibus decerptas. In Praecedesnti e ngclio dictum estaeo adseentu misericordiae, in isto Mero agitur do adsecratu justitiae. Adjustitiam Portinet malos punire, et bonos munerare. Circa Creartiriam ostendit quod tr lox creaturacon Meniet ad punitionem malorum, scilicet viritualis, cor Moralis, et comPosita. Spiritualis angelus, conposita homo et comoralis Mero duplex suρρrior, et inscrior; siverior cor ora coelestis, inferior elementa. ostendit orgo DOmianus in Gangelio hoc, quod mali roc sent ροonam a m-mino, ab angelis coelestibus, ab elementis, a se i Sis l. lianc indebunt et - 2. nam Dirtutes coelorum morebuntiar EtC. 3. Erunt signa in solo etc. 4. Praes confusious sonitus maris et fluctuum 5. Aroscontibus hominibus etc. In 2. semone puniantur ab igne, ab aere, ab aqua, a terra, et a seipsis. Quis triPliciter Puniet, lucem abscondendo, secundo incendendo, tertio non consumorido sic. Ignis anto ipsum Praece t. Aqua, Prae Constitionc sonitus maris etc. terra, et terraemotus magni Cic. Omnes creaturae sic escaniascent contra malos etc. Maxima igitur est tum in doctrina, cum in methodo, ac stylo ni itas tuter istos sermones οῦ qui Pro ipso S. Doctore non Dracit nisi schemata ac principia Sermonis evolvendi, explicandique tu suggesin. Num brevissimi sunt omnes sermones, et Vis exordio concionis completae aequales. Unde habendi sunt tamquam normae materiae distribuendae, ac exornandae; seu quod

39쪽

lique infaminantis ps. 36. V. 3. ignis ante ψsum praeibit , et quantum ad elementum aeris undique luce carentis propter privationem Solis , et apparitionem horrendi judicis,

quae erit in nubibus aeris , quod notatur cum dicitur oenientem in nubibus cum Potestate et majestate. De his tribus Agae : I. V. P. adhuc unum modicum est et ego Commo Debo COc-lum , quantum ad creaturam Superiorem , et terram quantum ad inferiorem, et mare quantum ad mediam, et Commo oebo omnes gctuteSquantum ad Omnia Isai. 24. V. 6. maledictio

MOVabit terram . . . . et insanient cultores Uus , et relinquentur hominCS Pauci. . . .

clamor erit in plateis Is . 24. V. I 7 .formido scilicet a superiori , et inde apparebit judex iratus ; foea scilicet ab inferiori , ubi patebit

elausulis Rog mus εγο etc. Quae significant oratiunculam quam ad concitandos animos saciebat orator vel in principio, vel in fine exordii, vel in sine totius orationis juxta morem illius aevi, et pro devotione concionatoris ipsius. Quid ergo Prollibet, ita similes essectus eamdem habuisse causam ZPraeter quam quod notandum est, Sanctum Doctorem non SE- mel, Sed saepius, Constat per anui circulum in iisdem, vel diversis locis apostolicas habuisse conciones, unde ne eisdum verbis eamdem veritatem praedicaret, plures conciones composuit, aut lectioncs.

40쪽

profundum inferni; laqueus scilicet quia undique circumdabit ignis accensus. Job. II. V. 2Ο.

ugium Peribit ab eis unde ps. I 38. V. 8. Si

ascendero in coelum. etc. Rogemus ergo. etC.

Et quia materia se offert in praesenti e angelio, ut de adventu ad judicium aliquam notitiam habeamus, secundum quod ex scripturis colligi potest, distinguenda sunt nobis tria, SCilicet praecedentia, concomitantia,et SubSequentia ad judicium. Praecedentia autem Si Ve prae ambula ad judicium distinguuntur Secundum triplicem statum praedicationis, quae siet per Henoc, et per Eliam Malach. ulti. V. 5. ECCE ego mittam Oobis Eliam Prophetam ante quam oeniat dies Domini magnus et horribilis. Item secundum statum persecutionis , quae siet per antichristum et pseudoprophetas, et praedicatores Apoc. I 3. v. 15. i) Et faciet, ut quicumque non adoraOerit imagi nem bestiae occidatur. Quod signatum fuit Dan. 3. ubi datum est edictum , quod

omnes interficerentur, qui non adorarent Statuam, quam erexerat Nabuchodonosor. Item statum purgationis, quae fiet per ignem ps. ignis

s) Vulgata Et datum ost illi sic.