장음표시 사용
141쪽
nonaginta gradua tot comprehendit rectua in 'bara
angulus quos in meridiano circulo numerus ab quinoctiali ad polum mundi, gradus eo lectitursublimilatis eiusdem poli supra borieontem. alter acutus,qui recto minor, eos gradus continet, qui reliqui sunt ex soli Aquam ex iis so. subduxisti eandem polι altitudinem . Quantum enim supra so. accedit νni ex illis angulis tantum decedit alteri. Ron variantur autem - aequatoris o oretoutis anguli, que admodum auctor ait, sed Rodi cus σ hori on raros inter se secant angulis , propter goriaci ipsius obliquitatem, unde ιua- quales illa ascensiones partium Rodia Annotauis σ
aequales ascensiones in utraque sphaera. quia quanto aliqua zodiaci pars rectius oritur tanto plus temPoris ponitur in suo ortu. Huius signum est, quia sex signa oriuntur in longa vel in breui die artificiali,similiter & in nocte. Notandum igitur,quod O tus vel occasus alicui signi, nihil aliud est quam illam partem aequinoctialis oriri, quae oritur cum iuio signo oriente, id est, ascendente supra horizontem: vel illam partem aequinoctialis occidere, quae Occidit cum illo signo occidente, id est, tendente
ad occasum sub horizontem. Signum autem rectEoriri dicitur,cum quo maior pars aequinoctialis oritur; oblique vero,cum quo minorSimiliter etiam intelligendum est de occasu.
ET est sciendum,quod in sphaera recta quartae
Zodiaci inchoatae a quatuor punctis, duobus scilicet solstitialibus, & duobus aequinoctialibus,adaequatur suis ascensionibus, id est, quantum temporis cosumit quarta zodiaci in suo ortu,in tan
142쪽
h to tempore quarta aequinoctialis illi conterminalis
peroritur: sed tamen partes illarum quartarum variantur. neque habent aequales ascensus, sicut iam Patebit.Est enim regula.Quilibet duo arcus Zodiaci aequales,& squaliter distantes ab aliquo quatuor punctorum iam dictorum, aequales habent ascensiones: & ex hoc sequitur, Cp signa Oppostra aequales habent ascensiones. & hoc est quod dicit Lucanus lib.4 loquens de processu Catonis in Libyamvehsus aequinoctialem, Non obliqua meant, nec Tauro rectior exit Scorpius, aut Aries donat sua tompora Librae, Aut astraea iubet lentos descendere pisces. Par Geminis Chiron, & ide quod Carcinus ardens. Humidus L κιρω nec plus Leo tollitur Urna. Hic dicit Lucanus , quod existentibus sub aequia noctiali, signa opposita aequales habent ascensiones&occalus. Oppositio autem signorum habe
Ex hoc sequitur.9 Signa opposita ametsi non aqua
liter distant ab aliquo illorum quatuor punctorum, tamen cum aliquo alio signo utrunq; conuenit: exempli gratia, Aries oe virgo aquales habent ascensiones , quod aequaliter diRent a puncto sensitiali. Virgo eadem er Libra aequales: quae aequaliter distant ab aequis noctio: unde colligo Arietem cum Libra eundem habere ortum,quod axioma sit,inter se conuenire,qua e dem coueniunt: er ιuttrse esse paria,qμα eidem parta.Luc ni
143쪽
Lueani autem illud ex lib.nono. Pharsalia. n obliqua meant non satis video quid sit: vereor enim ne velit Iucanus hoc significare,inlisita recta signa omnia nodiaci rectit oriri,ct ascendere. Qua autem signa in siles ra recta rectὰ, qua obliqud oriantu hic habes.
Obl. Aries, Virgo, Libra, Pisces, 27 3 sobL Taurus, Leo, Scorp. Aquar. 29 4 siec. Gemi. Cancer. Sagit. Capri. 3 3Torry quia hi gradin fiunt aquiuoctialis, aequin Etalis gradusii s . hora νna striuntur facilὰ hinc cosi ges,quanto tempore singula signa oriaritur. rus
Etest notandum,quod non valet talis argumemtatio: Issi duo arcus limi aequales,& stimul incipi ut oririo semper maior pars oritur de uno, quam dereliquo: ergo ille.'rcus citius perinitur, cuius maditor pars semper oriebatur. 'η .i 1 H
Naior pars oritur. Orιtur,pro orta videtur,aut omta est sicut dixit cap. primo.eum terram esse centrum Oftenderet, sex signa oriuntur oe occidunt. A reus au- tem zodiaci pars prior si celerim oritur, elua ponerior pars tardius ascendit , ct contra.inde competisatio. Instantia huius argumentationis manisest est in partibus praedictarum quartarum. Si enim sumatur quarta pars Zodiaci,quae est a princiPio Arietis usque ad finem Geminorum,semper maior pars oritur de quarta Zodiaci, quam de quarta aequinOctialis sibi conterminali, & tamen illae duae quartae simul
144쪽
simul peroriuntur. Idem intellige de quarta E diaci, quae est a principio Librae usque ad finem sagittarij. Item si sumatur quarta zodiaci, quae est a principio Cancri usque ad finem Virginis, semper maior pars oritur de quarta aequinoctialis, quam de quarta zodiaci,illi conterminali, & tamen illae duae quartae simul peroriuntur. Idem intellige de quam ita Zodiaci,quae est a primo puncto Capricorni usq; ad finem piscium.
IN sphaera autem obliqua siue decliui,dus medie
tates zodiaci adaequantur suis ascensionibus: medietates dico, quae sumuntur a duobus punctis aequinoctialibus: quia medietas zodiaci, quae est , principio Arietis usque in finem Virginis, oritur cum medietate aequinoctialis sibi conterminali. Similiter alia medietas Zodiaci oritur cum aliqua medietate aequinoctialis.
Ι emes in Iacobi Fabri commetar' tabellam hae ad latitudinem q8. graduum Jctam, de ascensem bus signorum Rodiaci.
145쪽
cundum suas ascensiones, D ZENlT.
quoniam in illa medietate ΜΣOdiaci, quae est a princi- l
Virginis , semper maior II pars oritur de Zodiaco, quam de aequinoctiali, & tamen illae medietates lia e I mul peroriuntur, , Econuerso contingit in reliqua medietate zodiaci, quae est a principio Librae usque ad finem Piscium. scmper enim maior pars oritur de aequinoctiali, quando Eodiaco : e tamen illae medietates simul perseriuntur. Vnde hic patet instantia facta manifestior contra arguis mentationem superius dictam. Arcus autem, qui suse of πcedunt Arieti usque ad finem Virginis in sphaera obliqua, minuunt asccnsiones suas supra ascentioneS eorundem arcuum in sphaera recta , quia minus oritur de aeqninoctiali,
Arcus autem qui. si a cu bi coeperint ab ipso primo Arietis suu M. Alias poterit hoc essefalsum, ndsprendes ex collatione ascensionis singulorum Il-rtim in tabula utriusque si bara. Et
146쪽
la arcus, qui succedunt Librae usq; ad finem Piscium in sphaera obliqua, augent ascensiones suas supra ascensiones eorundem arcuum in sphaera r Ra.quia pluS oritur de aequinoctiali. Augent dico, secundum tantam quantitatem, in quanta arcus succedentes Arieti minuunt. Ex hoc patet, quod duo arcus aequales & oppositi in sphaera, decliui habent ascensiones suas ium Ras aequales asconsionibus eorundem arcuum in sphaera recta simul sumptis: quia quanta est dimia nutio ex una parte,tanta est additio ex altera. Licet enim arcus inter se sint inaequales, tamen quantum unus minor est, tantum receperat alius, & sic patet adaequatio. Regula quidem est in sphaera obliqua, quod quilibet duo arcus Zodiaci aequales, & aequaliter distantes ab alterutro punctorum aequinoctialium, aequales habent ascensiones. X praedictis etiam patet, quod dies naturales sunt inaequales. Est enim dies naturalis reuolutio aequinoctialis circa terram semel, cum A tanta parte, quantam interim Sol pertransit,m N xu proprio contra firma.
I mentum.Sed cum ascen siones illorum arcuum a sint inaequales, ut patet
rarecta, qua in obliqua;& penes additameta illarum ascensionum cosiderentur dies naturales,illi de necessitate erui inaequalcs. In sphaera recta, propter unicam causam, scili-Da cet pro
147쪽
cet propter obliquitatem zodiaci: in sphaera vero obliqua, propter duas causas, scilicet Propter obli quitatem Zodiaci,& obliquitatem horizontis obliqui . Tertia solet assignari causa, eccentricitas ct culi Solis.
T linius libro secundo naequalitatis dierum unieami tradit causam obliquitatem Iodiaci: Ptolemaus infine libri tertii magna syntax. duo :νnam, eandcm obliquitatem Rodiaci: alteram orbis Solis eccentricitatem. Hic addit tertiam causam, horiRontis obliquitatem : quam tamen onendit Baptista capuanus nilal Diam pse , sed tantum ea zodiaci adiuuari cbliquita rem . De orbis Solis eccentricitate cap. quarto , in quo orbe cum Sol aqualiter versetur,atque itasub xydiacoi qualiter qualibua temporis spatiis inaequales etliptici circuli partes percurrcus: dies, quos vocant, naturales , O sic quoque mequales esse necesse est:
Notandum etiam, Sol tendens a primo pun- cto Capricorni per Arietem, usq; ad primum punctiim Cancri, raptu firmamenti describit I 28. 8arallelos : qui quidem paralleli, etsi no omnino tintcirculi, sed spirae, cum tamen non sit in hoc error sensibilis,in noc vis non constituatur, si circuli ain pellentur , de numero quoru circulorum sunt duo tropici, & unus aequinoctialis. Item iam dinos circulos describit Sol raptu firmamenti descendensa
primo puncto Cancri per Libram, usque ad primum
148쪽
mum punctum Capricorni:& isti circuli
dierum naturaliu circuli appellantur. A cuS autem,qui sunt supra horizontem Junt, arcus dierum artificialium . Arcus vero,
qui sunt sub horizonte , sunt arcus noctia artificialium.
Hanc diei naturalis O artificialis appellationem desinitionemque nouam O barbaram semper credidi , quisquis eam primM nobis tradiderit. Si Plinis,Gellii.
IIacrobis, Censorni, ct multorum aliorum veterum Latinorum libros hi homines legissent paulo deligentius , suis diebus maximὰ propria o Latina νocabula inuenissent. Censorini ponemur verba in eorum gratiam, quibus copta librorum non semper suppetit. Supereti pauca de die dicere quae,ut mensis aut au-vua partim naturalis , partim ciuilis est . Naturalis dies en tempus ab exoriente Sole ad Solis occasum, cuiua contrarium tempus est nox, ab occasu Solis adortum. Civilis autem dies vocatur tempus, quod fit uno caeli circumactu, quo dies Nerua oe nox continetur, ut cum dicimus aliquem dies triginta tantii vixisse. Haec ille in libro de die naturali. Graeci aut e quibis in nox, o dies dicitur, sic m hemeram, ut Latini sua
149쪽
diem Uurpant: O eum diem CenseorreM eivilem d seripsit,certius designare volunt , diem noctem dicunt quemadmodum oe Latini quoque , interdum di tra, sic composito nomine , quasi dicaa , noctiaditim: quod Uchthemeri verbum ante legeram in secundo pauli ad Corinthios epistola, quam in magnabantaxi Ptolemai. Di sphaera igitur recta, cum horizon spaerae rectaetrascat per polos mu-di, diuidit omnes ci culos istos in partes
aequales. Vnde tantistini arcus dierum , quanti sunt arcUs noctium apud existentes sub aequinoctiali. Vnde patet, quod existentibus sub aequinoctiali, in quacunctue parte firmamenti sit Sol, cst semper aequinoctium.. In sphaera aulcm decliui horizon obliquus diuia dit solum aequinoctialem in duas partes aequales. Vnde quado Sol est in alterutro punctorum aequinoctialium tum arcus diei aequatur arcui noctis, &aequinoctium in uniuersa terra. Omnes vero alios
circulus diuidit horizon obliquus in partes inaequa les, ita quod in omnibus circulis, qui sunt ab aequinoctiali usque ad tropicum Cancri, & in ipso tro . pico Cacri maior est arcus diei,quam noctis,id esu arctus supra horizotem,quam suo horironte. Vndo in toto tempore,quo Sol mouetur a principio Ariciis per
150쪽
tis per Cancrum,usque in finem Virginis, maiorantur dies supra noctes & tanto plus,quato magis a cedit Sol ad Cancrum: & tanto minus,quanto magis recedit.
Hoc intelligendum de parte mund eptentrionali,
cum australis partis ratio sit penitus contraria os autem maior ari O minorari dies ac noctes pro maiores longiores Ne, minores breMioresve isse aut fieri,non habeo auctorem Sacrobosicio antiquiorem,qui Uus fised ea tamen verba nihil admodum causae est, enr magis barbara ese videatur, quam cret orari, quod,pro certiorem fieri ct moueri Ulpianus Iurisconsultus dixisse legitur ιn capite primo libirti I s.lsEconuerso autem se habet de diebus & noctibus , dum Sol est in signis australibus, In omnibus alijs circulis, quos Sol describit inter aequinoctialem & tropicum Capricorni, maior est arcus sub
horiZonte,& minor supra. Vnde arcus diei est minor quam arcus noctis, &secundum proportionem arcuum minorantur dies supra noctes : & quanto circuli sunt propinquio re , tropico hyemali, tanto magis minoratur diqs. Vnde videntur , quod si sumantur duo circuli aequi distantes ab aequinoctiali ex diuersis partibus, quantus cst arcus diei in