Sphaera Ioannis de Sacrobosco emendata. Elia Vineti Santonis scholia in eandem Sphaeram, ab ipso authore restituta. Adiunximus huic libro compendium in Sphaeram, per Pierium Valerianum Bellunensem Et Petri Nonij Salaciensis demonstrationem eorum, qua

발행: 1586년

분량: 283페이지

출처: archive.org

분류: 축제 & 제례

171쪽

' vno,tatus est arcus noctis in reliquo. Ex hoc sequi videtur, quod si duo dies naturales sumantur in an- no aequaliter remoti ab alterutro aequ in octiorum in oppositis partibus, illa cst dies artificialis unius, tanta est nox alterius & e conuerso: sed hoc est quatum ad vulgi sensibilitatcm in horigontis fixione. Ratio enim per ademptioncm Solis contra firm mentum in 'tiliquitate Zodiaci,verius dijudicat. Quanto quidem polus mundi magis etcuatur supra horiZontem, tanto maiores sunt dies aestatis, quando Sol est in signis septentrionalibus: & e conuerso, quando est in signis australibus: tanto enim magis minorantur dies supra noctes.

Ratio enim per ademptionem. J Illud ademptionem ' Solis,miror quomodo significet moιum solis proprium. qui ut in rodiaco inaequati a deprehenditur, ita tempora illa inaequalia sunt licet cuiusque loci borixon fixus in immobilis paralle os illos Solis fecet, qua ratione Dyra drctum ess . Crediderim auctorem,per ademptionem: scripsi', ab adipiscor.

Notandum etia quod sex signa,sua sunt a pri cipio Cancri per libram usque in finem Sagittarij, habent ascensiones suas in sphaera obliqua simul iunctas, maiores asconsionibus sex signorum, quae sunt a principio Capricorni per Arietem , usque ad fincm Cc minorum. Vnde illa sex signa prius dicta, dicuntur recte oriri, ista vero sex, obliqud

Vnde veri u S.

Recta meant, obliqua cadunt a sydore Cancri,

Donec

172쪽

Τ onee finitur Chiron: sed caetera signa

Nascuntur prono, descendunt tramite recto. Et quancio est nobis maxima dies in aestate, scilicet Sole existente in principio Cancri, tunc oriun- nur de die sex signa directe oriatia, de nocte autem sex oblique . E conuerso, quando nobis est mini- . mUS dies in anno scili, cet Sole existente in

que, & de nocte similiter . Est enim regula: quantuncunque breuis vel prolixa sit dies vel nox,sex signa oriuntur de die, & sex de nocte. Nec propter prolixitatem vel breuitatem diei vel noctis, plura vel pauciora signa oriuntur. Ex his colligitur, quod cum hora naturalis sit spatium temporis,in quo medietas signi,peroritur, in qualibet Gie artificiali, similiter & nocte sunt

duodecim horae naturales. In omnibus autem alijs circulis,qui sunt a latere aequinoctialis, vel ex parte australi, vel septentrionali, maiorantur vel minorantur dies vel noctes, secundum quod plura vel pauciora de signis directe oricntibus vel oblique, de dic vel nocte oriuntur. principio Capricorni, Iunc oriuntur de dissex signa oblique ori tia , de nocte vero sex directe. Quando autesol est in alterutro pii: ictorum aequinoctialium tunc de die oriu-tur tria signa directe orientia, & tria obli-

173쪽

Diem quam Apra artificias Sacroboscius definiuietempus ab exorto in occasum Solem: sic victem quoque quae est ab occasio sole ad exortum, veterum horologia in duodecim partes aquas diuisisse , quas horas Grati at inique dixerint, notius est, quam Ni nostra probatione egeat. Dies autem illa o noctes quoniam inaequales sunt longiores enim ast alis dies,quam brumae, O noctes contra aestiuae breuiores, quam obern eorum horae duodena inaequales quoque inter se erant, ac maior non solum assiua diei quam bybernae, coe noctissimliter brumalis , quam aestiuae noctis hora, sed etiam diei aestiua hora longiosiquam hora noctissus, 'sema modmum Dberns noctis longior hora, quam sua diei. Hoc genus horarum antiqui Graeci Latinique an aliquo proprio vocabulo distinxerint non memini equidem l gere , quas minor auctor hoc naturales vocasset, post qua illorum diem oe nocti m, artificiales prius dixerit pro naturalib. . ε liquid horarum genus est, cuas equi ctiales Plinius 9 alij Latini,sicut Graeci ἰσκ ἀσappellarunt, quia sunt aequales inter meridium ct me diam noctem , atque duodenas rvrsus a media nocte in cmeri e sequentem: aequales cinquam illae perpetuo,

Viva bybernis ac nocturnis diurnae, q2antum dies naturales antὰ desiniti, inter se aequales fuerint. Hoc autenominis ab aequin ctio hi ideo acceperat, quod cum cuiuslibet diei nρctis duodenas linas, ut diximus, an -- liqui facerent, inter eas horas nunquam aequalitas in-Nentcbatur, nisi quo tempore erat requinoctium, id est, iqdundo dies n cti aequalis siebat. Tonc vel δ, aequalis

Oti nocturna

174쪽

.msurua hora diuina. Aliam aequinoctialium horrirum rationem non νideo , cur longius petant insignes suidam nostra aetatis Mathematici.

DL DIVERSITATE DIERUM

' Si noctium artificialium per

omnia terrae loca- --i m

Otandum autem, quod illis , quorum reis nith est in aequinoctiali circulo ,ISol bis in -πi , anno transit per Zeuith capitis eorum , scilicet quando est in principio Arietis, & imprincipio Librae :&tunc sunt illis duo alta solstitia, quonia Sol directe trasit supra capita eorum. Sunt iterum illis cluo ima solstitia, quata Sol est in primis pun- .ctis Cancri & Capricorni:& dicuntur ima. quia tunc Sol maxime remouetur a etenith capitis eom. Vnde ex praedictis patet,cum semper habeat aequiis noctium, in anno quatuor habebunt solstitia, duo alta, & duo ima. Patet etiam, quod duas habent aestates, Sole scilicet existente in alterutro punctorum aequinoctialium , vel prope. Duas etiam ha heru l emes, scilicet Sole existente in primis punctis Cancri & Capricorni, vel prope. Et hoc est , quod dicit Alfraganus, quod aestas & nyems, scilicet nostrae, sunt illis unius & eiusdem complexionis : quoniam duo tempora quae sunt nobis aestas de hyems, sunt illis duae hyemes. Vnde ex illis versuum Lucani patet expolitio. Deprensum est hunc esse locum, quo circulus alti Solstitij medium signorum percutit orbem. Ibi.R.apyellat Lucanus circulii alti'so lstitii aequinoctialem, in quo cotingunt duo alta solstitia subcequinoctiali existentibns.Orbem sienorum appzb

175쪽

De sacra Bosco. cap. 3. σι

II lis autem , quorum etenith est inter aequinoctialem & tropicum Cancri, contingit bis in anno , quod Sol transit per aenith capitis eorum.quod sic patet; Intelligatur ci cuius parallelus aequin ctiali transsiens per Eenici

capitis eorum: ille circu- . . lus intersecabit zodiacum

in duobus locis aequidistatibus a principio Cancri. Sol igitur existens in illis duobus punctis transit per

etenith capitis eorum. V

de duas habent aestatcs, & duas hyemes, quatuor solstitia,& quatuor umbras,sicut existetes sub quinoctiali. Et in tali situ dicunt quidam Arabiam esse. Vnde Lucanus, loquens de Arabibus,veniem tibus Romam in auxilium Pompeio, inquit, Ignotum nobis Arabes,venistis in orbem. LibVmbras mirati nemorum non ire sinistras. quoniam in partibus suis quandoq; erant illis umbrae dextrae, quandoque sinistrae, quandoque perpendiculares , quandoque orientales, quandoque occidentales: sed quando venerant Romam circa tropicum Cancri, tunc semper habebant umbras septentrionales.

Lucanus Hefacit partem mundisinistram, ausse lem.dextram septentrionalem. Sic O multi alti. Aristoteli vero lib. a. de Coe o dextrum mundi, est oriem talis pars mundι ,simIDum, occidua A

176쪽

σa Sphaerae pannst.

Illis squidem, quoru renitti est in tropico Cincri, contingit quod semel in anno transit Sol per zonith capitis eorum, scilicet quando est in primo puncto Cancri,& tuc in una hora diei unius, totius anni est illis umbra perpendicularis. In tali situ dicitur esse Syene ciuitas. Vnde Lucanus. Vmbras nusquam flectente Syene. Hoc intellige in meridie, scilicet unius dici,cuius umbra mane torrecta Occidentali , sero orientalis , & per residuum totius anni iacitur illis bra septentrionalis. Illis vero, quorum Z nith est inter tropicum Cancri,& circulum arcticum,contingit quod Sol in sempiternum non transit per etenith capitis eorum, & illis semper iacitur umbra versus septentrionem. Talis est situs noster. Notandum etiam quod Aethiopia, vel aliqua pars eius est citra tropicum Cancri. Vnde Lucanus, Aethiopumque solum, quod non premeretur ab ulla.

Signiscri regione poli, ni poplite lapso. itima curuati procederet ungula Tauri. Dicunt cnim quidam, quod ibi sumitur signum sequi uoce, pro duodecima parte Zodiaci& pro

forma animalis, quod secundum maiorem partem sui est in signo quod denominat. Vndo Taurus cum sit in zodiaco secudum maiorem sui partem ,

177쪽

tamen extendit pedem suum ultra tropicum G cri , & ita premit Aethiopiam, licet nulla pars Eo diaci premat eam. Si enim pes Tauri, de quo loquitur auctor, extenderetur versus aequi nota talem ut esset in directo Arietis vel alterius fiant,tunc premeretur ab Ariete uti Virgins. & alijs lignis: quod patet per circulum aequinoctiali paralellum,circunductum per zenith capitis ipsorum Aethiopum, ScArietem & Virginem, vel alia signa. Sed cum ratio physica huic contrarietur, non enim ita essent denigrati, si in temperata nascerentur regione habitabili ) dicendum, quod illa pars Aethiopiae, de qua loquitur Lucanus, est sub aequinoctiali circulo , & quod pes Tauri, de quo loquitur, extendiatur .versus aequinoctialem. Sed distinguitur tunc inter signa cardinalia & regiones. Nam signa cardinalia dicuntur duo signa in quibus contingunt solstitia, dc duo in quibus contingunt aequinoctia. Regiones autem appellantur signa intermedia. Et secundum hoc patet, quod cum Aethiopia sit sub iaequinoctiali, non premitur ab aliqua regione, sed a duobus signis tantum cardinalibus. sciscet Arie.

Rerum coelestium qua peritus fuerit poeta Lucanus alioru eno iudicium dum mihi hoc monere liccat, eius aBronomica eiu odi esse, ut vix posse qu.nqua ιntellil gere existime: quae hic auctor ut explicare videretur, commentur est, primum siupra duo eIesolstitia, altum di imum:

178쪽

σι Sphaerae pannis.

ct imum, deinde hoc loco, signorum alia esse eardin

tia, alia regiones.

Illis autem quorum Tenith est in circulo arctico, cotingit in quolibet die & tempore anni,quod aenith capitis eorum est idem cum polo zodiaci, di tunc habent Eodi cum siue eclipticam pro h rizonte . Et hoc est quod dicit Alfraganus,quod ibi circulus Zodiaci flectitur supra circulu hemi spha xij. Sed cum firmamen

tum continue moueatur, circulus horizontis inter

secabit zodiacum in inst ' ti r & cum sint maximi circuli in sphaera , inters cabunt se in partes aequales. Vnde statim med1 tas una Zodiaci emergit supra horiZontcm, & re-

DF 7. liqua deyrimitur sub norizonte subito. Et hoc cst

quod dicit Alfraganus, quod tibi occidunt repente sex signa,& reliqua sex oriuntur toto aequinoctiali. cum etiam ecliptica sit horizon illorum, erit tropicus Cancri totus supra horiZonta, & totus tropicus capricorni sub horiZonte: & sic Sole existente in primo puncto Cancri, erit illis una dies M.lior rum,& quasi instans pro nocte,quia in instanti Sol transit horizonta, & statim emergit, & ille contractus est illis pro nocte. E conuerso contingit illis Sole existente in primo puncto capricorni. Est enim tunc illis una nox 24. horarum, & quasi instans pro die. Illis autem, quorum etenim est inter circulum arcticum

179쪽

l me sacro Posco. α',

arcti cum & polum mundi arcticum, contingit,

i, quod horiZon illorum inatersecat Zodiacum in duobus punctis aequidistanti bus a principio Cancri, &in reuolutione firmamenti contingit, quod illa portio Zodiaci intercepta r linquitur supra horiZontem. Vnde patet, ur quam

'diu sol est in illa portione

Intercepta,erit unus dies continuus sine nocte E

go si illa portio fuerit ad quantitatem signi virius'

Cr1t ibi dies continuus unius mensis sine nocte. si ad quantitatem duorum signorum, erit dies con-nuus duorum mensium sine nocte, & ita deinceps. Similiter contingit eisdem, quod portio Zodiaci 1ntercepta ab illis duobus punctis aequid istantibus Eprincipio Capricorni, semper relinquitur sub horizontem: unde cum Sol est in illa portione in tercepta, erit una nox continua sine die, breu s vel maia na, secundum quantitatem interceptae portionis. igna autem reliqua, quae eis oriuntur & occidunt Iraetostere oriuntur & occidunt, oriuntur pr po ere, sicut Taurus ante Arietem, Aries ante Pisces Pisces ante Aquarium : & tamen signa his opposita oriuntur recto ordine, & occidunt pnepollere ut Scorpius ante Libram, Libra ante Virginem: &tamen signa his opposita occidunt directe, illa scilicet quae oriebantur praepostere, ut Tauru S. - Llis autem, quorum Zen illi est in polo arctico contingit, quod illorum horizon est idem quoa aequinoctialis. Vnde cit aequinoctialis intersccet Sphae.Sac.Bosc. E Zodia

180쪽

σο Sphaerae I oanni so

zodiacum in duas partes aequales,sic Α illorum h rizon relinquit medietatem zodiaci supra se, & re .liquam infra. Vnde cum Sol decurrit per illam mC-dietatem,quae est a principio Arietis usque ad finem

Virginis,unus erit dies co-tinuus sine nocte, & cum Sol decurrit in reliqua medietate, quae cita principio Librae usque in finem

tinua sine die. Quare & una medietas: totius anni, est una dies artific1alis& alia medietas est una nox. Vnde totus annus est ibi unus dies naturalis. Sed cum ibi nunquam magis 13. gradibus Sol sub horizonte deprimatur, videtur quod illis sit dies continuus sine nocte . Nam & nobis dies dicitur ante Solis ortum supra horiZontem.Hoc aute est 'uantum ad vulgarem sensibilitatem.Non enim est dies artificialis, quantum ad physicam rationem, nisi ab ortu Solis.vsque ad occasum eius sub horimnte. Ad hoc igitur, quod lux videtur, ibi essePerpetua quoniam dies est antequam Sol leuetur super te Tam per I 8. gradus, ut dicit Ptolemaeus: alij vero magistri dicunt 3 o. scilicet per quantitatem unius

signi dicendum quod aer est ibi nubilosus & spissus. Radius enim solaris ibi existens debilis viri tis , magis de vaporibus eleuat, quam possit cons mere: unde aerem non serenat, & non est dies.

SEARCH

MENU NAVIGATION