Introductio in dialecticam Aristotelis. Libri quinque. Francisci Toleti S.R.E. cardinalis. Ab auctore multis locis castigata & tabulis aucta

101쪽

, . T. I B E RPetrus loquitur,& alter tacet. Dicitur autem suum antecedens reserre in obliquo, scilicet, altera Petro tacet.

Relativum accidentis simili ratione aliud Identitatis, aliud Diuersitatis. identitatis quod restre suam antecedens consignifica do idem accidetis. ut Petrus est iustus qualem oportet esse Christianum. Diuersitatis est. quod resert suum antecedens consignifican- udo diuersem accidens, ut Augustinus fuit e tholicus, & alius filii Arrius. Relatiuum sub stantiae Identitatis, quoddam reciprocum

quoddam noti reciprocum. Reciprocum regressionem quandam significat in sinum ante Odens, ut Omnis homo amat se . Marer diligit filium suum 'Non reciprocum. talem rea gressionem non significat, qualia sunt reliqua relativa signata. Relativi accidentis resolv tio ex eius significatione nianisesta est: pro Mlijs antem sit.

Prima propositio: Relativum, Qua c ut titium ses ni facit idem enim valet quod, Et ille. bifariam antem potest: in propositione constitui. Aliquando a parte unius extremi, scilicet quando subiecto, vel praedicato copulatur, ut Animal, quod est rationale est risibile. & tunc illa integra propositio est una cate gorica , cuius subiectum est propositio ubi relatiuum est, cuius verbum dicitur Copula implica

102쪽

plicationis. Aliquando non ponittir a parte v-nius extremi alterius propositionis sed ipsum per se relativum extremum constituit, vi H

mo est anima qui est risibilis, & talis propositio formaliter hypothetica est, & virtualiter

Copulativa. Est autem in utriusquo resoluti ne magnum discrimen. cum enim hypollietita est,immediate in copulativam est resolueno da,ut Homoniouetur, qui aliquaa3do studet, resoluatur , Homo mouetur,& ille aliquando studet . At cum categorica est, non est immediate in copulatiuana resoluenda quoia'. antecedens iIdus xc soluatur, ut omne ani ρmal quod est rationale est risibile, non est re-sbluendum, Omne, animal est rationale, & illud est risibile , sed antecedens in singularia pcius resoluetur,&fusta singularium resolutione, poterit unumquodque singulare in copulativam resolui, nempe, Hoc animal quod est rationale est risibile,& hoc animal quod est rationale est risibile, postea,hoc animal est rationale,& illud est risibile. Secunda propositio, In hypothetica Copulativa virtuali, vel Brmali, relativum refert suu in antecedens restri ste, idest pro illo e dem pro quo suum alitecedens accipiebatur

in sua categorica, ut Homo qui disputat,& ille contemplatur, ille scilicet homo qui disputat, contemplaturi idem inest relativo Diue

103쪽

Petrus loquitur,& alter tacet. Dicitur autem

suum antecedens reserre in istiquo, kilicet,

altera Petro tacet. ι.

Relativum accidentis simili ratione aliud Identitatis, aliud Diuersitatis. identitatis est. quod restri suum antecedens consignifica do idem accidens, ut Petrus est iustus qualem oportet esse Christianum. Diuersitatis est, quod resert suum antecedens consignifican- ldo diuersem accidens, ut Augustinus filii e tholicus, & alius fuit Arrius. Relatiuum sub stantiae Identitatis, quoddam reciprocunta

quoddam noti recipro pum. Reciprocum re .gressionem quandam significat in sinum ante cedens, ut Omnis homo amat Q. Marer dilia git filium situm . 'Non reciprocum. talem reugressionem nonsgnificat, qualia sunt reliqua relativa signata. Relativi accidentis resolv tio ex eius significatione manisesta est: pro Mlijs autem sit.

Prima propositio: Relativum, Qui copul tiuum senMni tacit idem enim valet quod, Et ille. bitariam autem potest in propositione constitui. Aliquando a parte unius extremi, scilicet quando subiecto, vel praedicato copulatur, ut Animal, quod est rationale est risibile. & tunc illa integra propositio est una categorica, cuius subiectum est propositio ubi re-iatiuum est, cuius verbum dicitur Copula implica

104쪽

plicationis. Aliquando non ponitur a parte v. nius extremi alterius propositionis sed ipsuna per se relativum extremum constituit, vi H

mo est anima qui est risibilis, & talis propositio formaliter hypothetica est, & virtualiter Copulativa. Est autem in v tritaeque resoluti ne ina um discrimen. cum enuinali 'pothetica est,immediate in copulativam est resoluens da,ut Homon ouetur, qui aliquaa3do studet, resbluatur , Homo mouetur ille aliquando stu lat. At cum categorica est, non est immediate in copulativam resoluenda , quousq.

antecedens,iIdusirc soluatur, ut omne ani,

mal quod est rationale est risibile, non est restiuendum, Omneianimal est rationale, & il- i in risibile, sed antecedens in singularia pcius resoluetur, facta singularium resblutione, poterit unumquodque singulare in copulativam resolui, nempe , Hoc animal quod est rationale est risibile,&hoc animal quod est rationale est risibile, postea,hoc animal est rationale,& illud est risibile. Secunda propositio, In hypothetica Copulativa virtuali, vel formali, relativum refert suum antecedens restricte, id est pro illo e dem pro quo suum antecedens accipiebatur in sua categorica, ut Homo qui dissiputat, S il le contemplatur, ille scilicet homo qui disputat, contemplaturi idem inest relativo Diue

105쪽

Petrus loquitur,& alter tacet. Dicitur autem suum antecedens reserae in oblisiuo, scilicet,

altera Petro tacet. 1 . L

Relativum accidentis simili ratione aliud Identitaris, aliud Diuersitatis. identitatis est. quod restri suum antecedens consignifica do idem accide R. o Petrus est iustus qualem oportet esse Christianum. Diuersitatis est, quod resere suum antecedens consignificando diuersem accidens, ut Augustinus iuite tholicus, & alius filii Arrius. Relatiuum substantiae Identitatis, quoddam reciprocurata

quoddam noli reciprocum. Reciprocum regressionem quandam significat in suum ant cedens, ut Omnis homo amat se . Marer dilia git filium suum o l Non reciprocum . talem rea gressionem nonsignificat, qualia suntΥeliqua relativa signata. Relativi accidentis resoIR tio ex eius significatione niantista est: pro Mlijs antem sit.

Prima propositio: Relativum, Qui copul tiuum silacit idem enim valet quod, Et ille. bitariam autem potest in propositione constitui. Aliquando a parte unius extremi, scilicet' uando subiecto, vel praedicato copolatur, ut Animal, quod est rationale et risibile. & tunc illa integra propositio est una categorica, cuius subiectum est propositio ubi relatiuum est, cuius verbum dicitur Copula im

106쪽

plicationis. Aliquando non ponitur a parte v-nius extremi alterius propositionis sed ipsit ira per se relativum extremum constituit, ut Homo est anima ui est risibilis, & talis propositio formaliter hypothetica est, ct virtualiter Copulativa. Est autem in utriusque resoluti ne maPum distrimen. cum enun hypothetita est,immediate in copulativam est resoluenet da,ut Homomouetur, qui aliquando studet, resoluatur, Homo mouetur, & ille aliquando studet. At cum categorica est, non est immediate in copulativam resbluenda, quousq. antecedens. ildus xc soluatur, ut omne ani ρmal quod est rationale est risibile, non est re seluendum, Omne animal est rationale, & illius in risibile, sed antecedens in singularia prius resoluetur, & fusta singularium resblutione, poterit unumquodque singulare in copulativam resolui, nempe, Hoc animal quod est rationale est risibile,S hoc animal quod est rationale est risibile, postea,hoc animal cst rationale,& illud est risibile. Secunda propositio, In hypothetica Copvlativa virtuali, vel formali, relativum refert suu in antecedens restricte, idest pro illo e dem pro quo suum alitecedens accipiebatur in stra categorica, ut Homo qui dissiputat, S iule contemplatur, ille scilicet homo qui disputat, contemplaturi idem inest relativo Diue

107쪽

Petrus loquitur,& alter tacet. Dicitur autem

suum antecedens referre in obliquo, scilicet,

altera Petro tacet. i.

Relativum accidentis simili ratione aliud Identitatis, aliud Diuersitatis. identitatis est. quod refert suum antecedens consignificando idem accidens. ut Petrus est iustus quale oportet esse Christianum. Diuersitatis est, quod refert suum antecedens consignifican- 'do diuersum accidens, ut Augustinus filite tholicus, & alius fuit Arrius. Relatiuum sub. stantiae Identitatis , quoddam reciprocunta

quoddam noli reciprocum . . Reciprocum re ogressionem quandam significat in sinum ant cedens, ut Omnis homo amat Q. Marer dilia git filium suum o Non reciprocum, talem reis gressionem nonsignificat, qualia innireliqua relativa signata. Relativi accidentis resolii tio ex eius significatione manifesta est: pro Mlijs autem sit. -

Prima propositio: Relativum, Qui copul litium sentari facit idem enim valet quod, Et ille. bitariam autem potest in propositione consti tu i . Aliquando a parte Vesus extremi, scilicet quando subiecto, vel praedicato copulatur, ut Animal, quod est rationale est risibile. & tunc illa integra propositio est una cat mrica, cuius subiectum est propositio ubi relatiuum est, cuius verbum dicitur Copula implica-

108쪽

plicationis. Aliquando non ponitur a parte v-nius extremi alterius propositionis,sed ipsum per se relativum extremum constituit, ut Homo est anima qui est risibilis, & talis propositio formaliter hypothetica est, & virtualiter Coptilativa. Est autem in utriusque resoluti ne ma una discrimen. cum enuina hypothetita est,immediate in copulativam est resoluenda,ut Homomouetur, qui aliquando studet, resoluatur , Homo mouetur, & ille aliqua do studet. At cum categorica est, non est immediate in copulatiuana resoluenda, quousq.

antecedensitIdus xc soluatur, ut omne ani final quod est rationale est risibile, non est re seluendum, Omne animal est rationale, & il-kid est risibile, sed antecedens in singulariae .pcius resoluetur, de ficta singularium resolutione, poterit unumquodque singulare in cinputatiuam resolui, nempe , Hoc animal quod est rationale est risibile,&hoc animal quod est rationale est risibile, postea,hoc animal est rationale,& illud est risibile. Secunda propositio, In hypothetica Cop

latiua virtuali, vel formali, relativum refertfiuina antecedens restricte, idest pro illo e dem pro quo suum alitecedens accipiebatur in sita categorica, vi Homo qui disputat,& ille contemplatur, ille scilicet homo qui disputat, contemplaturi idem inest relativo Diue

109쪽

plicationis. Aliquando non ponitur a parte v-nius extremi alterius propositionis sed ipsit ira per se relativum extremum constituit, vi H

mo est anima qui est risibilis, & talis propositio sermaliter hypothetica est, & virtualiter

Copulativa. Est autem in utriusque resbluti ne ma una discrimen. cum entin hypotlaetita est,immediate in . crapulativam est resbluenda,ut Homomouetur, qui aliquando studet, resoluatur, Homo mouetur,& ille aliquando studet . At cum categorica est, non est immediate in copulativam resbluenda, quousq.

antecedens ipsiusi xc soluatur, ut omne ani,

mal quod est rationale est risibile, non est re seluendum Omne animal est rationale, & il-iud est risibile, sed antecedens in singularia prius resbluetur, ficta singularium resblutione, poterit unumquodque singulare in copulativam resolui, nempe, Hoc animal quod est rationale est risibila,&hoc animal quod est rationale est risibile, postea,hoc animal est rationale,& illud est risibile. Secunda propositio, In hypothetica Copvlativa virtuali, ves formali, relativum referessitim antecedens restricte, idest pro illo e dem pro quo siaum at, tecedens accipiebatur in fila categorica, vi Homo qui disputat,& 1lle contemplatur, ille scilicet homo qui disputat, coiitemplaturi idem inest relativo Diue

110쪽

uersitatis,ut audit alvi scillaei a legente audit i Cum autem relativa refert terminum supponentem inmlatim,' fert totam collectionem Ive omn' Ap isunt duodecim,qui sunt in elo,scilicet, de illi omnes sunt in caelo . Hoc autem priuilegi rhabet disiunctiva promisi ut relativum inaea non riseratostricte.vnliomo loquitur, vesille tacet.ille scilicet homo tacet ἰr: II.tib' Tereia propositio, Relativum reciprocum supponit sicutiuumanteeedens sigillatim, scialicet, ut reseluendo antecedens; luatur re. latiuum eorressemdensi singulis inserioribus antecedentis, ut omnis homo est ipsemet o I semet . refert hominem , at cum NMuis pestriis est ipsemetiresert Perrum, Paulus est ipsemeti refert Paulum: similiter omnis mater difligit filium selim.Vbi obseruandum est non lis here loco relatrui reciproci suum anteceden ponere , non enim idem est, omnis homoo die se,&omnis h0mo odit hominem , nec Mahter amat filium suum amat filium matris ILicebit autem id duobus lodis facere, & cum reciprocum est totale extremum, ut, omnis homo est ipsemet , idem est ac . Omnis homo est homo, & cum fimiliter antecedens est singulare, ut Petrus diligit se, & Petrus diligit Petrum, dummodo antecedens univoce firmatur. Quando vero Relatiuum non est re