장음표시 사용
101쪽
ego de Cicerone dicam 8 qui quum primum sapere
coepit, acerbissimos dolores miseriasque percepit. Quae si, ut tu scribis, sato iacta putarem, serrem paulo sa-cilius: sed omnia sunt mea culpa commissa, qui ab his me amari putabam, qui invidebant; eos non sequebar, qui petebant. Quod si nostris consiliis usi es-Semus, neque apud nos tantum valuisset sermo aut Stultorum amicorum, aut improborum, beatissimi vi
2. Nunc, quum sperare nos amici iubent, dabo operam, ne mea valitudo tuo labori desit. Res quanta sit, intelligo; quantoque suerit facilius manere domi, quam redire. Sed tamen, si omnes tribunos plebis habemus, si Lentulum tam studiosum, quam videtur, Si vero etiam Pompeium et Caesarem, non est desperandum.
S. De familia, quomodo placuisse amicis scribis,
4. De loco nunc quidem iam abiit pestilentia; sed quamdiu fuit, me non attigit. Plancius, homo ossi
ciosissimus, me Cupit esse secum: et adhuc retinet.
Ego volebam loco magis deserto esse in Epiro, quo neque ipse veniret, nec milites; sed adhuc Plancius me retinet. Sperat posse fieri, ut mecum in Italiam
Quum primum Hoc tempore an is num agebut aetatis suae Cicero silius octavum. Nutus enim erat Cotta et Torquatis Cos . tit ex epist. I. lib. I ad Λtticum licet tutelligere. MAI . Qui Petebant I. e. expetebant me . et amicitiam meam. Caesarem Potius significat, a quo sibi oblatam legationem aspernatus er t. Nunc, quum Codd. Mss. nonnullinum quando. Dessa liu De servis, quos POMea liberavit. veritus ne curn eeteria hoo uis publicareutur. ΕΡist. 4. MAN. 4 lis Mavul. e Mss. nonnullis. Alii Liam, vel IImss. Intelligitur antam Piso Cie eouis inimicua. II syo autem si verum fili, nomen est fictum e literis transpositis pro Pisonis nomine. Planeius in Cn. Plancius, quaestor in Macedonia et pro quo exstat oruti Vide et eam post reditum in aeualia habitato. ID.
102쪽
decedat. Quem ego diem si videro. et si in vestrum Complexum venero, BC Si et vos, et me ipsum recuperaro; salis magnum inihi fructum videbor percepisse et vestrae pietatis, et mEae. 5. Pisonis humanitas, virtus, amor in Omnes nos, tantus est, ut nihil supra possit. Vtinam ea res ei vo
luptati siti gloriae quidem video fore.
6. De Q. fratre nihil ego te accusavi: sed vos, quum praesertim tam pauci sitis, volui esse quam Coniunctissimos. Quibus me voluisti agere gratias, egi, et mea te certiorem factum esse scripsi. 7. .Quod ad me , mea Terentia , scribis , te vicum
Vendituram: quid, obsecro te sme miserum i quid futurum est 3 Et, si nos premet eadem fortuna, quid puero misero fiet Non queo reliqua scribere tanta vis
lacrymarum est), neque te in eundem fletum adducam. Tantum scribo: si erunt in ossicio amici, pecunia non deerit. Si non erunt, tu efficere tua pecunia non ΡΟ-teris. Per sortunas miseras nostras, vide, ne Puerum perditum perdamus. Cui si aliquid erit, ne egeat; mediocri virtute opus est, et mediocri sortuna, ut Cetura Consequatur. Fac valeas, et ad me tabellarios mittas, ut Sciam, quid agatur, et vos quid agatis. Mihi omnino ia in brevis exspectatio est. Tulliolae et Ciceroni salutem dic. Valete. D. a. d. v I kalendas decem-
Volui esse quam conitinctisaimos Discordiue igitur aliquid inter Q fratrem , et Tesentiam exstiterat. MAX. Vicum Menaeturam ut mihi pecuniam suppeditare Possis. ID. - V-Hitrariam. Hanc elegantiam reddidi Tul lio. et hie eandem v iudicant Pala- litius primus, Vaticaui excerpta , Victori i editio. Plebeii magistelli eerunt, Mendituram. GEBRABD. De similibus elegantiis. vide Gellium I. T.
GFeere Id quod essici opus est,
ni ego in hae misera fortuna noRegeam. MAN. Brmis exspectatio est Fore arbitror ut brevi lituras uuatrua vccirium.
103쪽
I DOEPISTOLARUM 3. Dyrrhachium veni, quod et libera civitas est, et in me ossiciosa, et proxima Italiae. Sed si me offendet loci celebritas, alio me conseram, et ad te scribam.
II. Scr. Thessalonicae III non. Oct. A. V. C. 695. Moestitiam suαm et curam , luctumque ex magnis uxoris molestiis ob casum suum suscePlis declari et tit suis facultalum reliquiis parcat Malitudinemque curet hortatur. TVLLIVS TERENTlAE SVAE, TULLIOLAE ET CICERONI SVIS
Noli putare, me ad , quemquam longiores e stolas Scribere, nisi, si quis ad me plura scripsit, cui puto Tescribi oportere. Nec enim habeo, quod scribam; nec hoc tempore quidquam dissicilius facio. Ad te vero, et ad nostram Tulliolam non queo sine plurimis lacrymis scribere. Vos enim video esse miserrimas, quas ego beatissimas semper esse volui, idque praestare debui: et, nisi tam timidi suissemus, praestitissem. Pisonem nostrum me Pilo eius amo plurimum. Eum, ut Polui, per literas cohortatus Sum. gratiasque egi, ut debui. In novis tribunis plebis intelligo spem te habere. Id erit firmum, si Pompeii voluntas erit: sed Crassum tamen metuo. A te quidem omnia fieri sor-lissime et amantissime video: nec miror; sed moere Casum eiusmodi, ut tantis tuis miseriis meae miseriae subleventur. Nam ad me P. Valerius, homo ossiciosus, scripsit, id quod ego maximo cum fletu legi, quemadmodum a Vestae ad tabulam Valeriam ducta esses.
Timidi Quod e patria discedere A Vestae A templo Vestae. Qui-
maluerit, quam armis decertare. ID. dam legunt a Vesta, id est, a lare et Casum eiusmodi Em. coui. casum soco. Labias. esse eiusmodi. h.
104쪽
LIB. XIV , EPIST. 2I O IIIem, mea lux, meum desiderium. Unde Ornnes DPem petere solebant i te nunc, mea Terentia, si C ve Xari. sic iacere in lacrymis et sordibus i idque fieri mea cul-PR , qui ceteros servavi, ut nos periremus t Quod de domo scribis, hoc est, de area: ego vero tum deni que mihi videbor restitutus , si illa nobis erit restituta. Verum haec non sunt in nostra manu. Illud doleo, quae impensa facienda est, in eius partem te miseram et despoliatam venire. Quod si consscitur negotium , omnia Consequemur. Sin eadem nos fortuna premet, etiamne reliquias tuas misera proiicies Obsecro te, mea vita, quod ad sumptum attinet, sine alios, qui possunt. si modo volunt, Sustinere; et Valitudinem istam infirmam, si ine amas, noli Vexare. Nam mihi ante oculos dies noctesque versaris. Omnes labores te excipere video. Timeo, ut sustineas; sed video in te esse omnia. Quare, ut id, quod Speras.
et quod agis, Consequamur, servi valitudini. Ego nil quos scribam, nescio, nisi ad eos, qui ad me scribunt. aut ad eos , de quibus ad me vos aliquid scribitis. Lo gius, quoniam ita vobis placet, non discedam: sed velim, quam saepissime literas mittatis, praese tim , si quid est firmius, quod speremus. Valete,
mea desideria, valete. A. d. m nonas Octobr. Thessalonica.
nire soliti sunt. In V ut in iram, in P. s. MAX. Videtur potius tabula Valeria, vel argentaria mensa, vel nuclionaria fuisse; ad quam illi tribuni. quorum orat. in vatiu. mentio fit. non solemni more , sed tum forte negoti alienius causa convenissent. Et quod TerΘntia ad hunc tabulam raperetur, Videtur eo eoti,ilio factum esse , ut de Decu
nia numerunda per argentarium ea. veret.
cero uein si hi conciliari posse sperabant. ΕΕΝ. De area ) Eversa enim domo, nrea supererat : quae postea reverso iupatriam Ciceroni restituta est, et suis Derficies nesti mala. MAI. i Seil. de me revocando. a Η. e. proprios Terentiae tandos vel Decunias Reliore collocatas. Non ut Ernestius putabat, areana domu Ciceronianue u Clodici iucensae.
105쪽
Scr. Dyrrhachii prid. kal. Dec. A. V. C. 695.
Queritur calamitatem sua culpa sibi contractam re se tuto esse rrhachii, ubi Melit eorum , qucle de salute sua agantur, mentum exSPectare ἰ quare, ut uor Romae maneat, rogat I.
TvLLIVS TERENTIAE ET TULLIAE ET CICERONI SVIS S. D.
Accepi ab Aristocrito tres epistolas, quas ego lacry
mis prope delevi. Conficior enim moerore, mea Terentia; nec meae me miseriae magis excruciant, quum luae vestraeque. Ego autem hoc miserior Sum, quam tu, quae es miserri mn, quod ipsa calamitas communis est utriusque nostrum: Sed culpa mea propria est.
Meum suit ossicium, vel legatione vitare periculum; vel diligentia et copiis resistere; vel cadere sortiter. IIoc miserius, turpius, indignius nobis nihil suit.
Quare quum dolore conificior, tum etiam pudore. Pudet enim me uxori Optimae, suavissimis liberis, virtutem et diligentiam non praestitisse. Nam mi ante oculos dies noctesque versatur squalor Vester, et moeror, et infirmitas valitudinis tuae: spes autem salutis pertenuis ostenditur. Inimici sunt multi; invidi paene omnes. Eiicere nos magnum suit, eXCludere facile est. Sed tamen quamdiu vos eritis in spe, non deficiam, ne omnia mea culpa cecidisse videantur.
Vt tuto sim, quod laboras, id mihi nunc sacillimum est; quem etiam inimici volunt vivere in his tantis miseriis. Ego tamen iaciam , quae praecipis. Amicis,
Tres Seho a. tris. Legatione ) Nam si legationem a Caesare, Galliae proconsule, delatam aecepisset. Clodii tribuni plebis sv-Forem vitaiset. Diem euim ei dicere, qui reipi blicae cansa abesset, non licet,nt. NAN. i) Meae vulgo additum auctore Ernestio delevi. Me tuto sim Scil. ibi, ubi sum.
106쪽
LIB. XIV, EPIST. 3 io 3 quibus voluisti. egi gratias, et eas literas Dexippo
dedi; ineque de eorum ossicio, scripsi, a te certiorem esse factum. Pisonem nostrum mirifico esse studio in nos et ossicio, et ego perspicio, et omnes praedicant.
Dii saxint, ut tali genero mihi praesenti tecum simul et cum liberis nostris frui liceati Nunc spes reliqua est in novis tribunis plebis, et in primis quidem diebus: nam si inveterarit, actum est. Ea re ad te statim Aristocritum misi , ut ad me continuo initia rerum et rationem totius negotii posses scribere ; etsi Dexippo quoque ita imperavi, statim ut re Urreret: et ad fratrem misi, ut crebro labellarios mitteret. Nam ego eo nomine sum Dyrrhachii hoc tempore, ut quam celerrime, quid agatur, audiam, et sum luto. Civitas enim haec semper a me defensa est. Quum inimici nostri venire dicentur, lum in Epirum ibo. Quod scribis, te, si velim, ad me venturam: ego vero, quum sciam magnam partem istius oneris abs te sustineri , te istic esse volo. Si perfici iis quod agitis .
me ad vos venire oportet. Sin autem .... sed nihil opus est reliqua scribere. Ex primis , aut summum secundis litoris tuis, constituere poterimus, quid nobis iaciendum sit. Tu modo ad me velim omnia diligentissime perscribas : etsi magis iam rem , quam Iiteras, debeo exspectare. Cura . ut valeas , et ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil esse, nec unquam fuisse. Vale, mea Terentia , quam ego videre videor,
itaque debilitor lacrymis. Vale. Pridie kalendas de
107쪽
Scr. Brundisii prid. kal. Maii A. V. C. 695.
Literarum infrequentiam excusat t. Brundisio εe Profectum per Macedoniam Cyzicum petere a. Sollicitum se esse de coniugis et liberorum fortuna 3; de semis mammittendis 4; de malo- Π Suorum consolatione ex conscientia uirtutis 5; de libertorum quorundam fide et sis io 6. TVLLIVS TERENTIAE M TVLLIOLAE ET CICERONI SVIS S. P. D.
Ego minus saepe ad vos do literas , quam Possum , Propterea quod quum omnia mihi tempora sunt mi- Sera , tum Vero quum aut Scribo ad vos , aut vestras lego, conficior lacrymis sic ut serre non possim. Quod litinam minus vitae cupidi fuissemust certe nihil, aut non inultum in vita mali vidissemus. Quod si nos ad aliquam alicuius commodi aliquando recuperandi
Spem fortuna reservavit, minus est erratum a nobis: sin haec mala fixa sunt; ego vero te quam Primum, mea vita . cupio videre, et in tuo complexu emori:
quando neque dii, quos tu castissime coluisti, neque homines, quibus ego servivi. nobis gratiam retulerunt. Nos Brundisii apud M. Laenium Flaccum dies x III sui mus , virum optimum : qui periculum sortunarum et capitis Sui prae mea salute neglexit; neque legis improbissimae poena deductus est, qt O minus hospitii et amicitiae ius ossiciumque praestaret. Huic utinam aliquando gratiam referre possimust habebimus quidem semper. Brundisio profecti sumus prid.
Quod utinam Quod pro sed: ut quae multim εe imum ac sal, qui est. t 4. lib. V Illet Ouod non dubito , Clodianis armis cesserit. lnfra: Pec- quin te quoque haec delιberalio ait yem catum est nullum , nisi quoci non una turbatura. Et Philipp. ro: Quod qui anima cum ornamentis amisimus.' ab illo abdueit eaerciliam. et Des clum YAN. Pulcherrimum, et yraesidium firmi timum adimit reiptiblicae. Et in Verr. lib. I: Quod Mos oblitos non arbitru , Legis imyrobissimae Ne Cicero intra quingenta passuum in illia hospitio acciperetur. CD R.
108쪽
kalendas mali; per Macedoniam Cyzicum petebamus. O me perditumi o afflictum I quid nunc rogem
te, ut venias, mulierem aegram, et Corpore et animo consectam 8 Non rogem 2 sine te igitur sim Τ Opinor, sic agam. Si est spes nostri reditus, eam confirmes, et rem adiuves. Sin, ut ego metuo , transactum est, quoquo modo potes , ad me lac venias. Vnum hoc scito : si te habebo , non mihi videbor plane perisse.
Sed quid de Tulliola mea fiet 8 iam id vos videte:
mihi deest consilium. Sed certe, quoquo modo se res habebit, illius misellae et matrimonio et famae serviendum est. Quid Τ Cicero meus quid aget 8 Iste vero sit in sinu semper et complexu meo. Non queo plura iam scribere; impedit moeror. Tu quid egeris, nescio: utrum aliquid teneas, an, quod metuo, Plane sis spoliata. Pisonem , ut scribis, spero fore semper nostrum. De familia liberata, nihil est, quod te moveat. Primum, tuis ita promissum est, te iacturam esse, ut quisque esset meritus. Est autem in ossicio adhuc Orpheus: praeterea magnopere nemo. . Cete-TOrum Servorum ea causa est, ut, Si res a nobis abis-
ci ita legendom esse eonstat eRdie extremae huic epistolae adseri-Ρto, et ex ep. ad Λu. II l, 7. Vulgo a. d. M. kal. maii. O totum lanus Guliel inius ad PIauti Cistellariam act. Σ , fie. testatur se in vetustissimis membranis reperisse, O me ρerditum s me essietum 1 Quod si verum est, his apud Ciceronem legitur verbum Qere et nam vide lib. IX ad Att. ep. ult. OLIV. Miserimonio Dixi ia in , hoe tem-Pore uxorem C. Pisonis Tulliolam suisse. Eius doti et saniae, se absente. Cicero timebat. Nare. Ο Terentia audiverat Ciceronem
innus Suoa et Terentiae servos manumisisse . eiusque rei causa se sollicitam esse ostPuderat.
nometa sit alius cuiusdam servi. Ceterorum se Norum ea causa est Veritus Cicero amissionem Servorum eum tota re, maminus it eos hae cora.
ditione, ut, si per legem Clodiam bovis omnibus privandus esset, is suo beneficio liberii essent, si modo id obtineri posset; sin autem lex ee-
vos non adimeret, et, ut ad veterem dom iuuin pertinereui. eoncederet, servirent, ut auten, Praeterquam Pau
cissimi , quos ob lidem et diligetiliam omnino liberatos vellet. Dixit autem, ceterorum seDMorum, quum de suis
109쪽
EPISTOLΛ RV alset, liberti nostri essent, si obtinere potuissent: sin ad nos pertineret, servirent, Ρraeterquam oppido pauci. Sed haec minora sunt. Τu quod me hortaris,
ut animo sim magno . et spem habeam reCH Perandae salutis : id velim sit eiusmodi, ut recte Sperare possimus. Nunc, miser, quando tuas iam literas accipiamΤquis ad me perseret 8 quas ego eXSpectassem Brundisii. si esset licitum per nautas, qrii tempestatem pra termittere noluerunt. Quod reliquum est, sustentate, mea Terentia, ut potes. Honostissime viximus; floruimus. Non vitium nostrum , sed virtus nostra nos asilixit. Ρeccatum est nullum, nisi quod non una animam cum ornamentis amisimus. Sed si hoc sui ili- heris nostris gratius , noS ivere; cetera, quamquam ferenda non sunt, seramus. Atque ego. qui te confirmo, ipse me non possum. Clodium Philetae ruin , quod valitudine oculorum impediebatur, hominem fidelem , remisi. Sallustius officio vincit omnes. Poscennius est perbenivolus nobis: quem Semper spero tui sore observantem. Sicca dixerat. se mecurti sore: sed Brundisio discessit. Cura, quoad potes, ut valeas; et sic existimes , me vehementius tua miseria, quam mea commoveri. Mea Terentia, si dissima atque optimis uxor, et mea carissima filiola, et spes reliqua noltra,
Cicero, valete. Pridie kalendas mali, Brundisio.
rexit. Vulgo abesset. Pertineret Vtilgo pertinerent. Si dreposui Pertineret ἰ ripponitur Pnim hoc anteeedenti si res ia nobis iacisset. Et sie video iam I. F. Grotiovio Plaeuisse. - Melius μνιιnex M. LEcti. Sieeaὶ Civis erat, tu cuius sutulo Vibonensi Cicero aliquot dies fuerat. LEMOIoqueretur. Nam ex Terentiae servis Neminem manu miserat ueque enim Polerat , tantum iis . eam iacturam esse. ut quisque esset meritia . Promisprat. Hic locus in omnibus liheia impressis mendose legehatur. Nos eum distiuctione tautum restituimus.
110쪽
Ser. Athenis a. d. XV kal. Nov. A. V. C. 7o3.
Reditum ex prooincta cilicia significat, omnes uxoris e istolas sibi redditas esse nuntiat i; petit ut sibi quam longissime ob iam properet a. herem latis Precia nact. curam ei demandat 3. Μ. T. CICERO TERENTIAE SVAE S. P. D.
Si tu et Tullia, lux nostra, valetis, ego et SuaViSSimus Cicero valemus. Pridie idus Octobres Athenas
venimus, quum sane adversis ventis usi essemus, tardeque et incommode navigassemus. De nave Exeuntibus nobis Acastus cum literis praesto suit uno et vicesimo die, sane strenue. Accepi tuas literas, quibus intellexi, te vereri, ne superiores mihi redditae non essent. Omnes sunt redditae; diligentissimeque a te perscripta sunt omnia: idque mihi gratissimum fuit. Neque sum admiratus, hanc epistolam. quam Acastus attulit, brevem suisse. Iam Θnim me ipsum exspectabas, sive nos ipsos, qui quidem quam Primum ad Vos venire cupimus: et si in quam rempubli eam veniamus, intelligo. Cognovi enim ex multorum amicorum literis, quas attulit Acastus, ad arma rem spectaret ut mihi, quum venero, dissimulare non liceat, quid sentiam. Sed, quando su heunda fortuna est. eo citius dabimus operam, ut veniamus, quo
facilius de tota re deliberemus. Tu velim, quod commodo valitudiri is tuae fiat, quam longissime poteris, obviam nobis properes.
i ita legendum esse hene monuit Eruestius. Vulgo ex Petilias. Sise nos ψsoa Erant enim cum ipso, filius, frater, fratris filius. MAI. astus Ciceronis servi R. Ad arma rem Uectare Cae Mire et Pompeio dissidentibus. COMI.