장음표시 사용
291쪽
EPISTOL4 RVM AD ATTICVM tiatoris est. Quare Cura. ut te quam primum Videamus. Kal. sebr. Q. Metello et L. Asranio Coss.
soliutores Pere tu abnutiae: e , quam- quum ceusum audirent ROinae Promulgatum , reditum tamen quam m-xime Poterant dissetentes, qui a sua re admodum aegre divellerentur . non nisi sub lustrum veniebant, civilitis fere omnibus iam censis. Germani,
meri, nimium cupidi . et in lucello supra quam satis est occupati, unde Germania ironia, Germana Θιria, et liuiusmodi apud Ciceronem. ID.
Scr. Romae A. V. C. 693, id. Mart. istolariam suarum crebritate et pondere laudato i, initio de rebus yublicis agit, et quidem Primum de exteris, de Gallici belli metu et legatis ad Galliae clostales missis I; ubi tamen Φsum et PomPeium in urbe retinendum senarus censuerit 3. Tum de urbanis rebus scribit, de Flavii lege agraria 4, et de Herennii conatu Clouium ad ylebem traducendi 5; deinde de suis rationibus agit 6. Tum de Attici negotio Sic nio 7; de consulatus sui commentariis Graecis et Latinis et poemate in eius latulem componendo 8. Denique de Q. fratre M ac Cossinio s.
Non modo, si mihi tantum esset otii, quantum eSt
tibi, verum etiam, si . tam breves epistolas vellem inittere, quam tu Soles iacere, te superarem, et inscribendo multo essem crebrior, quam tu : sed iidsummas atque incredibiles occupationes meas accedit, quod nullum a me epistolam nil te sino absque argu meuto ac sententia Pervenire. Et primum tibi, ut
i Mamitius coniiciebat: quam ira aὶ Ita legendum esse post alios .iaco , Iacile te su 'eriarem. vidit Eru. Vulgo in scriρω.
292쪽
ω aequum est, civi amanti Patriam , quae sunt in republica, exponam : deinde , quoniam tibi amore nos proximi sumus , scribemus etiam de nobis ea , quae scire te non nolle arbitramur. 2. Atque in republica nunc quidem maxime GaIlici belli versatur metus. Nam Aedui, fratres nostri, Pugnant; Sequani permale pugnarunt; et Helvetii sine dubio sunt in armis, excursionesque in Provinciam iaciunt. Senatus decrevit, ut consules duas Gallias sortirentur, delectus haberetur, vacationes ne valerent, legati cum auctoritate mitterentur, qtii adirent Galliae civitates, darentque OPeram, ne Caecum Helvetiis se i ungerent. Legati sunt Q. Metellus Creticus , et L. Flaccus , et, τὸ ἐπὶ τι ii μυρους Lentulus Clodiani filius. 3. Atque hoc Ioco illud non queo praeterire, quod,
quum de consularibus mea Prima SOPS exiSSet, una Oce. Senatus frequens retinendum me in urbe cen-
Fratres nostri Senatus , cognita Aeduorum side, Fratres, conMuguineoSque saepenumero BPPellaverat. Caesar, Plutarchus, Strabo, Tacitus. NANO
tremum Sequani. Germanis mercede eouductis, victoria potiti. Caesar. ID. In proinneiam ) Scit. Narbonensem, nunc Langtιedoc et ProMenoe. Vide de hac excursione Caesar. Comment. I de Beli. Gall. GRADU. Vaciationes) In magno tumultu et extrema reipublicae necessitate quum deleetus fiebat, etiam illi qui vacationem a militia habebant, ut senes, valetudinarii, opifices nomina dare cogebantur. POP. a si In sente unguentum. Prover-hium de rebus honis in re vili con-
sumptis. IIυρov est legatio, φακ ii lens, est Lentulus Clodianus. In eo ergo legationem male collo tam dieit. Naca Non sine allusione ad nomen Lentuli accommodat graecum Proverbium, ut dicat non magis legationem hanc Lentulo, quam unguentiam lenti
Clodiani Carolus Sigonius in Fastis Romanis, ostendit hune Clodianum fuisse Cn. Cornelium Lentulum. qui consul suit anno V. C. Ma, eum L. Gellio Poplicola; cui subscribit Stephanus Pighius in Annal. Rom. lib. XVI. G ΑΕ a . Qtium mea prima sors exisset gati sorte aut suffragiis electi iniit hautur. Tacitus Historiar. IV. ROP.
293쪽
suit. Hoc idem post me Pompeio accidit: ut nos duo, quasi pignora reipublicae, retineri videremur. Quid
enim ego aliorum in me eXSPectem, quum haec domi nascantur 2 Vrbanae autem res sic se habent. Agraria lex a Flavio tribuno plebis Vehementer agitabatur auctore Pompeio; quae nihil populare habebat, praeter auctorem. Ex hac ego lege, secunda Concionis voluntate, omnia illa tollebam, quae ad privatorum incommodum pertinebant: liberabam agrum eum, qui, P. Mucio , L. Calpurnio consulibus, publicus suisset; Sullanorum hominum possessiones confirmabam; Volater Panos et Arretinos, quorum agrum Sulla publicarat, neque diviserat, in sua possessione retinebam; unam rationem non reiiciebam, ut ager hac adventi-Quid enim ego aliorum Αἰτιολογια, ne verba illa, nos duo quasi pignora
reipublicae retineri Mideremur, nimis arroganter dixisse videretur. CORR. I I at i in alienorum, hoe est extern rum. MALASP. - SeluitE. rescripsit
Gallorum hoc sensu: Cur ego laudes mihi quaeram apud Gallos, quum tantae laudes mihi Romae contingant' Simul potest ludere in verbis Gallorum επιρωvἡματα , ut respiciat ad cantus gallorum gallinaceorum. Εστιρωγηματα ) Laudes. Auctore Pomρem Cuius militibus ea lege ager dividitur. Dion. lib. XXXVII. Cona. Solebant legem Iaturi virum magnae dignatiouis et auctoritatis producere in Rostra, nou-nuuquam Plures , qui Populo suaderet, ut legem hanc, quam erat lator rogaturus, velit iubere. Is dicebatur
i) Ernest. et Schulet. habet. Postea Omnia tollebam cum Grui. omisso illa. T. Liberabam Eximebam e lege: possessoribus relinqui volebam. Flavius autem in lege tulerat, ut privatis
ademptus divideretur PoPulo romano, eisque tantum pecuniae redderetur, quavium Pro eius fgri emptione numerassent. II AN.
Publiotis fuisset Qui quum Post
eos consules Privatis esset venditus,
plebi quasi publicum distribui Cieero
nolebat. ID. Sullanorum hominum AOssessiones Victor Sulla donaverat amicis suis eorum agros, qui Marium sequutico utra ipsum arma tulerant. ID. In sua possessione Nam in Ioge Flavius posuerat, ut, quando eorum
agri a Sulla publicati fuerant, publice dividerentur. ID. mana rationem in Unum illud eaput Cicero probabat, de pecunia ex novis vectigalibus cogenda, qua em Plus ager plebi divideretur. Tulerat enim Flavius, ut vel agri, qui aut tum essent, aut aliquando publici fuissent,
294쪽
LIB. I, EPIST. 19cia pecunia emeretur, quae ex novis vectigalibus per quinquennium reciperetur. Huic toti rationi agrariae senatus adversabatur, Suspicans , Pompeio novam quandam potentiam quaeri. Pompeius vero ad voluntatem perserendae legis incubuerat. Ego autem , magna cum agrariorum gratia , confirmabam omnium privatorum possessiones is enim test noster exerci
tus, hominiam, ut tute scis, locupletium ) : populo autem, et Pompeio nam id quoque volebam satis
faciebam emptione: qua constituta diligente P. et sentinam urbis exhauriri, et Italiae solitudinem si e . quentari posse arbitrabar. Sed haec tota res in lorpullata bello refrixerat. Metellus est consul sane bonus,
et nos ad modiun diligit. Ille altur ita nihil est, ut Plane, quid emerit, nesciat. S. Haec sunt, ut opinor, in republica rarisi etiam illud ad rempublicam putas pertinere, Herennium quendam, tribunum plebis, tribulem tuum, sanc
hominem nequa in atque egentem , saepe tum de P.
Clodio ad plebem traducendo agere coepisse. Huic
vel, si hoc non placeret, alii agri,no orum vectigalium pecunia empti. Plebeiis agros non habentibus distri- hue reutur. Securiclum caput Cicero Probavit. ID. Ex nos is Mectigalibus) Quae autemeraut nova vectigalia 8 Bello se ilicet Proximis annis quaesitu , natiouibus maxime per Cn. Pompeium in populi romani potestatem redactis. ID.
rariorum P Agripetarum. COAn. sler exercitus ) Hoc est, ii, qui nobis favent. Infimi enim . et paupe
rex, ut rerum novarum cupidi, Cicerotiem haud omnes amat,aut . quem
scirent in cousulatu acerbissimum iis fuisse, qui res uovas quaesieraui. Locupletes contra tu oculis serebant, cuius vigilantia sublutam e murationein intelligerent, quam esentes, ut perditi cives, divitum sortituis inseu si, secisseiat. MAX. equentari Deductis colouiis.
incque Helvetiorum. MAN. Qtiiιι emem ι L. Afranius emerat consulatum : quem tamcu ignorare nunc videtur. Ep. 13. ID. - Ηurvag.
si Vt Uinor supplevit SelintEius. α) vulgo hic addebatur: haec sunt
tit Uinor in republica, repetita temere e suPcrioribus. - Vucis incluis
295쪽
ΕPiSTOLA RVM AD ATTICVM a Pasi. Ego autem, ut semel nonarum illarum Decem -hrium, iunctam invidia ac multorum inimicitiis, eximiam quandam atque immortalem gloriam consequutus sum, non destiti eadem animi magnitudine in re publica versari, et illam institutam ac susceptam
dignitatem tueri: sed posteaquam primum Clodii absolutione levitatem infirmitatemque iudiciorum perspexi; deinde vidi, nostros publicanos iacile a senatu disiungi, quamquam a me ipso non divellerentur; tum autem beatos homines hos piscinarios dico, . amicos tuos non Obscure nobis invidere: putavi, mihi maiores quasdam opes et firmiora praesidia esse quaerenda. Itaque primum eum, qui nimium diu de
rebus nostris tacuerat, Pompeium, adduxi in eam voluntatem, Ut in Senatum non Semel, Sed saepe,
inultisque verbis, huius mihi salutem imperii atque orbis terrarum adiudicavit. Quod non tam intersuit mea neque enim illae res aut ita sunt Obscurae, ut testimonium, aut ita dubiae, ut laudationem desiderent , quam reipublicae: quod erant quidam improbi , qui contentionem fore aliquam mihi cum
Pompeio , ex rerum illarum dissensione arbitrarentur. Cum hoc ego me tanta familiaritate Coniunxi, ut uterque nostrum in sua ratione munitior, et in republica firmior hac coniunctione esse possit. Odia autem, illa libidinosae et delicatae iuventutis, quae erant in me incitata, sic mitigata sunt comitate quadam mea, me unum ut Omnes illi colunt. Nihil iam denique a me asperum in quemquam sit, nec tamen quidquam populare ac dissolutum; sed ita temperata tota ratio est, ut reipublicae constantiam praestem , Pri-
Nonarum illarum Decembrium Pisianarios Hortensium, Lucul-Quo die supplicium sumpsit de con- lum. iuratis. MAN.
296쪽
vatis rebus meis, propter infirmitatem honorum, iniquitatem malivolorum, odium in me improborum, adhibeam quandam cautionem et diligentiam. Atque ita tamen his novis amicitiis implicati sumus, ut crebro mihi vafer ille Siculus insusurret cantilenam illam suam:
Ac nostrae quidem rationis ac vitae quasi quandam formam , ut opinor, Vides. . 7. De tuo autem negotio saepe ad me scribis; cui mederi nunc non possumus. Est enim illud senatusconsultum summa pedariorum voluntate, nullius nostrum auctoritate iactum. Nam , quod me esse adscribendum vides, ex ipso senatusconsulto intelligere Potes, aliam rem tum relatam; hoc autem de populis liberis, sine causa additum: et ita factum est a P.
Servilio filio, qui in postremis sententiam dixit; sed
ficit. e glossemate. Nam Attico nihil opus erat dicere vafrum illum Sicu- Ium , cuius versiculum laudat, E charmum esse. Id iam Manutius vi
a) Q. Cicero in libello de petitione consulatus ita vertit, Sobritis esto, atque illud teneto, nerMOs , atque artus esse s ientiae , non temere credere. De Pet. Consul. C. ID. De tuo autem negotio De exactione
Pecuniae vectigalis a Sicyoniis, quam Atticus suo vel publicanorum nomine urgebat: sed quia senatusconsultum liberos populos, inter quos erant Sicyonii, excipiebat liberabatque a Peusitatione, ideo illi nolebant solvere.
Pedariorum Senatores, qui cum les magistratus gessissent, curru iueuriam honoris gratia vehebantur: ceteri pedibus ibant: unde Pedari rum nomen. Gellius lib. III, cap. 28. Massm esse ad scribendum Ne adsvis
se, dum scriberetur senatusconsultum. ID.
Aliam rem) Primo relatum est noude populis liberis , sed alia de re , ut ex ipso scuatusconsulto potes intelligere: deinde ex sententia Servilii
additum est illud, ne liberi populi
cogerentur Solvere. Quod si de populis primo actum esset, ego, qui seirem a Sicyoniis pecu uiam tibi de- heri , tua causa repugnassem , neque scrihendo adsuissem. Ep. I, Iib. II.
297쪽
imni utari hoc tempore non potest. Itaque Con entias, qui initio celebrabantur, iam diu fieri desierunt. Tu si tuis blanditiis tamen a Sicyoniis nummulorum aliquid expresseris, velim, me suCias Certiorem. 8. Commentarium Consulatus mei graece COmPOSi
tura misi ad to; in quo si quid erit, quod homini
Attico minus graecum eruditumque videatur, non
dicam, quod tibi, ut opinor, Panormi Lucullus de suis historiis dixerat: se, quo facilius illas probaret romani hominis esse, idcirco barbara quaedam et σολακα dispersisse. Apud me si quid erit eiusmodi, me imprudente erit et invito. Latinum si persecero , ad the mittam. Τertium poema exspectato, ne quod genus a me ipso laudis meae Praetermittatur. Hietri, cave, dicas, τις πατέρ Wvisci; si est enim apud homines quidquam, quod Potius sit, laudetur ι nos
vituperemor, qui non potios alia laridemus t quamquam non sunt haec, sed toetvouc, quae scribimuS. 9. Quintus frater purgat se multum per literas, et assii mat, nihil a se cuiquam de te secus esse dictum. Verum haec nobis coram summa cura et diligentia sunt agenda: tu modo nos revise aliquando. Cossinius
Conseras is Hominum, qui senatu Aeolae ulturn induci eripi hant. Cons. i Dispersisse, est pro quibusdam locis admiscuisse . nisi scribendum est ausPersisse quod et aliis in men
Tertium potima Tertium opus de
Ciansulatu meo. Primu enim com- meutari u graece compositus. alterlal riatis, tertium poema. I IAN.
dabit, nisi infelices silii p Maimum
et parentum laudes solent in primis commemorare, qui ipsi, quod tandem mereRtur, non lacerunt. Itaque 'Ci- Cero veretur, ne Atticus sibi laudanti superiorum temporum res gestas, in libro de consulatu et aliis, occinat illud : τις πατέρ αἰνησει etc. Adeone ab ingenio et superiorum temportim consuetudine descivisti, ut sola illa , quae olim gesseris, laudes, quasi uuue
298쪽
LIB. I, EPIST. 2O 295hic, cui ite ii literas, valde mihi bonus homo, et non
levis, et amans tui visus est, et talis, qualem esse eum tuae mihi I erae nuntiarant. Idibus mari. XX.
Scr. Romae A. V. C. 693, mense Mai. Quum Atticus epistolae r 7 huius libri respondisset et, Cicero primum laetari se scribit Attico suum de Uso iudicium per-Vectum esse, eumque in iudicanda Quinti offensione mode
ratissimum fuisse a. Deinde se in rePubl. sic acturum proj tetur, ut quum suae dignitati et securitati consulat, nunquam tamen Senatus et πtimatum causam desertianus sit 3, 4. Tum de Sic nio negotio in senatu mei nihil esse scribit 5; consulem alterum laudat , alterum Dituperat s. Graeciam de consulatu commentarium a se per Cossinium missum ram refert 7.
L. Pvirium Paetum sibi libros, quos Sero. Claudius reliquerat , donarae narrat, eosque Attici curae commendat 8. CICERO ATTICO S.
Quum e Pompeiano me Romam recepissem R. d. IUidus mali, Cincius noster eam mihi abs te epistolam reddidit, quam tu idib. seb. dederas. Ei nunc epistolae literis his respondebo. 2. Ac primum, tibi perspectum esse iudicium de te meum, laetor; deinde, te in iis rebus, quae mihi
asperius a nobis, atque nostris, et iniucundius actae videbantur, moderatissimum fuisse, vehementissime
gaudeo; idque neque amoris mediocris, et ingenii Summi, ac sapientiae iudico. Qua de re quum ad
tin Respondens nimirum Ciceronis a Videtur scribendum esse asPe- epistolae r huius libri nonis Dec. rιus a nostris. superioris auui datae.
299쪽
296 EPIsTOLAnvM AD ATTICVM me ita suaviter, diligenter, ossiciose , et humaniter
Scripseris, ut non modo te hortari amplius non debeam , Sed ne exspectare quidem abs te aut ab ullo homine tantum facilitatis ac mansuetudinis potuerim;
nihil duco esse commodius, quam de his rebus nihil
amplius scribere. Quum erimus congressi, tum, Siquid res seret, coram inter nos Conseremus.
5. Quod ad me de republica scribis , disputas tu
quidem et amanter et prudenter; et a meis consiliis Tatio tua non abhorret nam neque de statu nobis nostrae dignitatis est recedendum, neque sine nostris
copiis intra alterius praesidia veniendum; et is, de quo scribis, nihil habet amplum, nihil excelsum,
nihil non summissum atque populare et Verumtamensuit ratio mihi fortasse ad tranquillitatem meorum temporum non inutilis, sed mehercule reipublicae multo etiam utilior, quam mihi, civium improborum impetus in me reprimi, quum hominis amplissima sortuna, auctoritate , gratia, fluctuantem sententiam
confirmassem, et a spe maloriam ad mearum rerum
laudem convertissem. Quod si cum aliqua levitate mihi faciendum fuisset, nullam rem tanti aestimassem;
Neque sine nostris eopiis Non de-hen Pompeii amicitiam lauti facere. ut veteres amicorum copias negligum, sine quibus intra alterius praesidia venire. id est . utii Pompeio me totum Credere , tutum non est. Sic igitur iaciam: firmabo, ut institui, meas Opes amicitia Pompeii: et tamen, quia non unius sidei sunt omnia committenda, veterum amicorum Praesidia non dimittam. Hae suut enim copiae nostrae. MAN. i Pompeius nempe, quem uombuare nolit, nec audeat; nee tamen ita episti suP. 23 acriter minus Perstrinxit. LEM. - Quum hominis Quum
essecissem ut Pompeius, homo sortuna, auctoritate, gratia pollens , qui utrum mihi faveret necne dubitabat,
taudem me constanter laudaret. A spe malorum Speraverant enim improbi homilies couteutionem mihi sore aliquum cum PomPeio ex rerram, quas in consulatu sesSeram, dissensione. I IAN.
300쪽
sed 3 a me ita acta sunt omnia, non ut ego illi assentiens levior, sed ut ille me probans gravior videretur. 4. Reliqua sic a me aguntur et agentur, ut non committamus, ut ea, quae gessimus, fortuito gessisse
eam, quam mihi dicis obtigisse σπαρταν, non modo nunquam deseram; sed etiam, si ego ab illa deserar, tamen in mea pristina sententia permanebo. Illud tamen velim existimes, me hanc viam optimatium, post Catuli mortem, nec praesidio ullo, nec comi latu tenere. Nam , ut ait Rhinton , ut opinor, οἱ παρ' ουδέν εἰσtυ, οἷς Ουμ μελει. . Mihi vero ut invideant piscinarii nostri, aut scribam
ad te alias, aut in congressum noStrum reServabo.
A curia 4 autem nulla me res divellet; vel quod ita rectum est; vel quod rebus meis maxime Consentaneum ; Vel quod, a senatu quanti fiam, minime me poenitet. 5. De Sicyoniis, ut ad te scripsi antea , non multum spei est in senatu. Nemo est enim iam, qui que
si) Vulgo additur tamen, quod re
cte ahest vis. nonnullis. αὶ vulgo meos bonos υiro1. Bonos υiros ) meum praesidium , et
vit. Alii eos , qubd Bentivoglio non displicet. ID. Σπαρτxv Rem p. quam Semel tuendam suscepi, nunquam defieram. Ada. gium est in Suida. et Plutarcho, ΣπαρΤαν ταυ v κοσμιι: de iis . quibus, quum sitiuntie munere contigisset, ut Spartae nascerentur, degenerare a lam nobilis patriae test; tu virtute sine maguo dedecore nouliceret. ID. Post Catuli mortem Q. Catulus, M. Cato, et M. Cicero in defendenda reipublicae libertate, et tuendis optimatium partibus mire consentiebant, ut scribit Plutarchus in Crasso. Ex his Catulus paulo ante ohierat. POP. Rhinton Poeta comicus Tarentiis nus: de quo Suidas. MAN. 3ὶ lambicus senarius. Latine sie rinii quidem prore niHi sunt, aliis autem nihil etirae est. Qui me, inquit, recta sentientem adiuvare, et in optimati in via pergentem forsitan sequi vellent, infirmi ab auctoritate non Possunt; qui possent, negligunt. ln. 4 l. e. a senatus auctoritate defendenda.