Georgii Agricolae De re metallica libri XII quibus officia, instrumenta, machinae, ac omnia denique ad metallicam spectantia non modò luculentissimè describuntur, sed et per effigies ... ita ob oculos ponuntur ... ; eiusdem De animantibus subterranei

발행: 1561년

분량: 604페이지

출처: archive.org

분류: 화학

381쪽

na spiritalia quae superius,ut dixi esse debenti ad latera magni Araminis;

in ovo ampulla collocatur uto occludantur.His autem omnibus rite secti, res in ampullam conicetir usep ed carbonibus ardentibus paulatim coquantur dum ipta uaporem exhalare coeperint N ampulla sudore manare uideatur Sed cum iam ea propter humorem sublatum rubescit, & operculi naris auua stillat summam Operam dare Oportet, ne una gutta cadat citius quam Quincn horologii momenta praeterierint,seu PotiuS tot 1Οm, cum eius tin nabulum pulsetur,auditi Herint,tardius quam decem:etenim si citius ceciderit ultra rumpunturi si tardius,susceptum munus certo, definitoq; tempore. hoo est uuatuor &uiginti horarum spacio,non perficitur: quorum alterum ne fiat. earbones partim ferramento uulsellae simili extrahaturisterum ut fieri nossiimaruula & arida ligna querna carbonibus supraponanturiat res in ampullam conte Re acriori igni coquantuT superioribus etiam foramnishus spiritalibus,si res postulauerit,reclusis. Quamprimum autem destillauerint guttae ampulla vitrea,quae eas recipit inteo aquis madincto tegatur,ut haliciis ualentissimos,qui sursum seruntur, repercutiansed cum rebus excoacta ampulla in quam conieme fuerunt,humore albescit,acriori igni coquas tur usin dum omnes guttae destillauerintiposteaqua semax rinigerata Hesrit auua coletur & infundatur in paruam vitream ampullam: at in eandem inficiatur dimidia argenti drachmaequod dissolutum aquam turbidam estiscit liquida quae in ampullam, omnem reliquam aquam continentem, Ins undatur:& quam primum seces in fundo resederint, aquis etrusis auferatura aquae uero ad usum resementur.

Forato A. E Iorammiron Am B. Formiata stiritalia c. os forataeis D. oestiritale sitare E. Cati a P. Ampulla G. Opereulam Η. Eias naris I. Altera ampulla Κ. Corbu in sta bae,nestareant eolloemylet Mnaurum i

382쪽

At aurum ab argento hac ratione secernitur. Temperatura primum adieacto plumbo coquatur in catino cinereo us dum Omne plumbum exhalet. atq; eius bes aeris tantummodo drachmas quinq; aut summum sex,in se coatineat: nam si plus aeris in ipsa fuerit, argentum ab auro separatum mox rurs asus cum eo coniungitur: tale argemum,in quo aurum ines liquatum uel fonmetur in globulos bacillo inferius diffisso agitatum uel in canaliculum sera reum infundatur,& ex res gerato efficiatur tenuis brasstea. Quoniam uero ratio faciendi globulos ex auro argentoso acriorem curam 8c diligentiam quam ex aliis metallis desiderat eam nunc paucis exponat id primo conflaciendum est in catinum: qui deinde operculo tegendus & imponendus est in alterum catinum fictilem modicum cinerem continentem: tum ita sunt in fornace collocandi ut ignis,flatu follis, inspirari possit. Postea eis carbones circundandi sunt:his , ne cadant lapides uel lateres: mox catino superior carbones trissciendi sunt,& eis prunae superinss ciendae:quibus rursus carbanes ut catinus undi eis circundetur Sc contegatur: quem sinere oportet sea miliora,vel paulo longiore spacio carbonibus candentibus calefieri:& proauidere ne deficientibus iisdem reseigescat: posthec per sollis narem flatus ininspirandus est,ut aurum incipiat liquescere: mox uersiandum, & experimen to rapto considerandum an liquatum fit. Si fuerat liquatum additamento ad ipsum adiecto catinum rursus consestim operculare conuenit, ne id exhalet:

383쪽

DE RE METALLIc Alet:& simul eoquere tantulo temporis spacio, quamlo quis quindecim passus ambulare possit: tum catillo forcipe prehenso hauriendum est aurum,&in uas oblongum,quod aquam frigidistimam contineat, ex alto infunde, dum paulatim ne globuli nimis crani fiantiquanto enim magis fuerint ina. nes & tenues minus rotundi,tanto magis sunt idonei: qua de causa hacillo, ab imo ad mediu in quatuor partes scistb, aqua saepius est comouenda. Sed bractea secetur in particulas & inqciatur,ut etiam globuli argenti in ampulsiam vitream:& tanta aqua eis assilia. quanta ad digiti altitudinem superet arispentum ampulla tegatur uesica, uel linteo incerato ne exhalet: mox calefiat.

tonee amentum ditatuatur: cuius rei signum est aqua ebulliens. Residet intem in iando aurum colore nigricari argentum cum aqua permistu stuperanatae quam ath etandunt in catinum aereum,& ei assundunt frigidam, quae argentum statim c5gelat:id aquaestitia exemptu siccant: siccatum coquunt in eatino fictili donec liquescatiliquatum inlandui in canaliculum ferreum. Aurum uero, quod in ampulla remansit, eluunt calida, colant, siccant, cum pauca ch socolla,quam boracem uocant, in catino coquutiliquatum item infundunt in canaliculum ferreum. Alii in ampullam quae cotinet aurum Rargentum,&aquam,quae eam separauit, calidam illius ualentis duplam uestriplam infundunt, & in eandem ampullam,uel in catinum, in quem omniaetasa fuerint,con aciunt bracteolas plumbi nigri & aeris:quo modo aurum ad plumbum,argentum ad aes adhaerescit: at seorsum plumbum ab auro, seorsum aes ab argeto separat in catino cinereo. Sed neutra ratio nobis proohatur, quod aqua, aurum ab argento separans, pereaMeum rursus ubin elle possit. Itam ampulla vitrea interius in fundo in metulam assurgens, terius luto inferiore parte ut supra dixi,obducatur,& in eam inqciatur argentum, quod pendat Romanas libras tres & dimidiam: atq; aqua, quae alterum ab altero secernat,infundatur & imponatur in arenam,quam catinus fictilis aut caps continet:leni igni primo calefiat.Ne uero exhalet aquam, eius superiori extremitati undi lutu illinatur, & tegatur operculo uitreo: cuius narisubflciatur altera ampulla,quae guttas destillantes recipianea similiter in ca

pia,quae contineat arenam,collocetur. Coctum autem rubescit: sed cum ru/hor amplius non apparuerit, ampulla ex catino uel capia exempta mouea

tur: quo motu aqua incalescens iterum rubescit.Quod si bis aut ter factu tuerit,anteaquam alia aqua assundatur,& opus citius perficitur, & aqua minus multa consumitur. Sed cum prima omnis destillauerit, in ampullam init Meur tantum argentum,quantum prius:nam si tam multum semel fuerit in e ctum aurum as eo difficulter secemitumat infundatur altera aqua,'e

lesecta:ut ipsa & ampulla pariter caleankut haec frigore non dissiliat. ροῖς

quoq3,si uento frigido affletur,dissilire solet:deinde tertia aqua in .n δ μ' x etiam,si res hoc postulauerit quarta hoc est aqua alia atq; alia inluno tur,donec lateris cocti color auro insederit. Artifici amem sint in prompxWdu aqua quarum una sit altera ualentior. Efficaciore primo utatur,qςm de minus Potele,postrem ὀ rursus ualentiore. Sed cum iam fulvus color*ς rit auro, aqua fontana affusa subditis ignibus esseruescat: quater eadem RV luatur: usque eo coquatur in catino dum liquescauaquae,quibus abluitvryμ

384쪽

UBER DE cINT . se tam reponantur,in eis enim paululum argenti inest: qua de re in ampullam infusae coquanturised guttas prius destillantes altera ampulla recipiat, altes ra eas quae posterius excidunt, cum scilicet operculum rubescere incoeperite haec aqua ad experiendum aurum utilis est,illa ad abluedum prior etiam reis hus ex quibus aqua illa ualens conficitur,affundi potest. Verit m aqua eum argento permista,quae primo destillauit, in ampullam inferius latam infusii eodem modo coquatur,ut ab argento separari possit: cuius superiori extre/mitati item lutu illinatur,& tegatur operculo. Quod si aqua adeo multa suἡrit ut seratur ad superiora, uel inhciatur pastillus unus & alter ex eis qui conastant ex sapone,in tenues particulas secto,& arida uini sece in puluerem contrita atq; simul in olla leni igni coetis & comistis: uel argentum commouea,tur uirgulae corylo desectia & in serius diffissa,utro P modo aqua effervescit&paulo post rursus residet. Sed cum iam halitus ualentissimi apparet, aqua olei speciem offert, operculum rubescit: ne uero halitus expirent, ampulla Scoperculum ea parte,qua eorum orae inter se committuntur luto prorsus obaducantur,&aqua continenter acriore igni coquatur: tot demum carbones in fornacem imponantur, quot ardentes catinu alti lagant: sed quam primum

omnis aqua destillauerit, S solum argentum ignis calore siccatum,in ampulla remanserit,ea eximatur: decutiatur argentum: inhelatur in catinu fictilem: coquatur donec liquescat: filo ferreo inferius recuruato extrahatur uitrum liquatum ex argento coficiatur panis ar uitrum ex catino extractum teratur in puluererru addatur spuma argenti,fex uini sicca,uitri recrementum,halinistrum & in catino fictili coquatur: massula quae residebit in catinu cinereum translata recoquatur. Sed si argentum non fatis ignis calore fuerit siccatum, id, quod suprema ampullae pars continet, nigrum uidetur: quod liquatum comburitur. Quocirca ampulla luto,quo est inserius obducta, ablato repo anatur in catinum,& recoquatur usty ad eum finem,dum nullus nigror appareat. Quin etiam si priori aquae altera,item cum argento permista affundenis da fuerit astundatur priusquam halitus ualentissimi appareant aqua olei speciem offerat, operculum rubescat: nam qui postea aqua affuderit,damnum

faciet: quod aqua soleat exilire, uitrum dissilire. Quod si ampulla, dum auis

rum ab argento, aut ab hoc aqua secemitur, dissiliat,&aquam ues arena uel lutum uel lateres combibat sine ulla mora prunis ex fornace exemptis ignis restinguatur: arena & lateres comminuti conssciantur in ahenum, & eis afffundatur calida,at duodecim horarum spacio reponatur: post aqua in linsteum lini xylini contextu saetium, infusa coletumid, quia continet argentum, solis ueI ignis calore siccatum conssciatur in catinu fictilem,& coquatur,dos nee argentum liquescat: quod effundatur in canaliculum serreum . Aqua uoro colata infundatur in ampullam & ab argento, cuius exigua quaedam portio in ea ineraeparetur 'sed arena cum spuma argenti, uitri recremento, ari

da uini sece, halinitro, sale misceatur, di in catino fictili coquatur: quomos

do massula in fundo residebit: quae in catinum cinereum translata recoquas

tur,ut plumbum ab argento separetur: sed lutum adtesto plumbo coquas tur in catino fictili,deinde recoquatur in cinereo. At argentum separamus ab auro eadem ratione,qua id ipsum experimurietenim primo iccirco alte

385쪽

A eotieulae ut sciri potat quota argenti portio insit in eo . Deinde ad vi

cum argentosum adsscitur tantum argenti, cuius bes solum semunciam uessemunciam & sicilicum aeris in se continet, quantum assi crate opor leuatquem olumbo eoquuturin catino cinereo us dum ipsum &aes exhalent: um auri mistura cum argento dilatatur &fistulae ex bractos fiunt: quae eontantur in ampullam vitream,ac cis astundutur aqus ualentes duae uel tres: fistulae duae supersen .prorsus purie existunt, unis tantummodo quatenus siliquis exceptis,quae argenteae sunt:tantum enim argentum in unoquoque auri besse remanet.

Amydiae in catinis collocatae A. Ampulla eguam inter inirifermeecte statuta B. Ampulla in rapsaeontine eulocata: rum operculis existant nares ex ipsis recta pertinentes in f m)ul- l.ι ι . Ampulla item in amia, qtam casa e minet collocata. iam opereulis existunt n4res ex ipsis transuerse pertinentes in Idiectaram l- ζ. D. Alterae arissiae,qMmtistillantem recipientes,emma arensi Mam eapsae inferiores tantinem, collocatae E. Dim semus,in ampulla,eum exigua auri particula ab argento non mdio est feraranti, μ-

Sed quia magna impeia facienda est in talem seGetionem illorum φ

386쪽

3 ulorum,qualem exposui,& cum aqua ualens conficitur,noctu manendum inuigilia:atq; omnino in hac re multa opera summa I cura ponenda, a uiris talertibus altera secernendi ratio inuenta est minus cumptuosa, minus opero se minus si incuria errorem attulerit damnosa. Ea uero diuiditur tripartito. Etenim una sulfure perficitur,altera stibio, tertia aliqua compositione, quae ex his aliisq; rebus constat. Primo autem argentumyn quo inest aliqua auri

portio, tuin in catino liquefactum redigatur in globulos: quot uero glos bulorum librae fuerint,totidem sint sulsuris,ignem non experti, sextantes &siciliet: sed id c5minutum globulis madefactis inspergatumdeinde com ciantur in ollam fictilem nouam,quatuor sextariorum capacem, aut in plures,si globulorum copia extiterit. Olla repleta operculo item fictili tegatur &oblinatur,atci; imponatur in ignem circularem: qui sesquipedem ideo abollaundi in distet,ut sulfur argento tantum admisceatur, non liquatum destillet: tum aperiatur olla, globuli nigrore infecti eximantur: post in catinum fiὰctilem inqciantur talium globulorum librae tres Sc triginta, si tot libram caupax fuerit. Quot autem libras globuli argentes, priusquam eis inspergeretur sulfur, pendebant,totidem aereorum globulorum sextantes & sicilici appendantur si quaeq; libra dodrantem argenti & quadrantem aeris in se contineam:uel dodrantem Zc semunciam argenti,sextantem & semuciam aeris. Si ue.

xo dextantem argenti,& sextantem aeris, uel dextantem & semuciam argenisti sescunciam aeris appendantur globulorum aereorum quadrantes: si deuna' eem argenti,unciam arris: uel deuncem & semunciam argenti, semunciam sis

ris appendantur totidem globuloru aereorum quadrantes & semuciae at sicilicusi deni argentum purum fuerit,totidem globulorum acreorum tria entes 8c semunciae appendantur: sed dimidia eorum globulorum aereorum pars mox ad 3ciatur ais globulos argenteos nigrore insectos. Catinu autem statim operculare & oblinire,& in fornacem,quae foraminibus uento insipis ratu imponere conuenit: quamprimum uero argentum liquefactum silerit, aperiatur catinus,&in eum iniiciatur cochlear cumulatum reliquorum gloabulorum aereorum item P cochlear cumulatu pulueris,qui habet pares portiones spumae argenti,globulorum plumbeorum, salis, recrementorum uistri:atque catinus rursus operculo tegatur: qui globuli aerei cum liquati suo rin ali j inssciantur cum puluere,usque dum omnes iniecti fuerint. tum de catino pauca mistura, non tamen aurea massula quae in eius fundo residet, caotillo hausta effundatur, ipsius* drachma con actatur in quenq3 catillum cis nereum, qui plumbi liquefacti unciam in se continetmam plures sint: quo omodo dimidia argenti drachma conficitur. Quam primum autem Plubum& ss ab argento separata suerint eius triens iniiciatur in ampullam vitream,& affundatur aqua ualens:eo enim modo percipitur, an sulfur aurum omne secreuerit ab argento, neene. At si quis scire uoluerit quantula auri massula in catini fundo resideat is filo ferreo erasso cretam aquis madefactam illinat: eum ea siccata fuerint, filum recta demittat in catinum:quod tam alte, quam alta est auri massuta,remanet cadidum reliquam eius partem mistura nigros re infici t: qus ad filum,ni cito retrahatur adi, crescit. Itaq; si ex tracto filo auorum uisum fuerit,ab argento fatis esse secretum, mistura eslusia auri massula H e catin

387쪽

Pendunx, 000ς V sesui doniiciantur in catinum fictilem,non mol/tes appendδ xVx N es tu, in eatini mdo resideat, adiiciatur lam:cum iam 'im itilem in tali mistura aeris & arge puluis,dς quψPy' ' . ut quaedam scintillae apparent, imen, si Q ti minutissim RV P. talia mplam non pendunt satis bene fulsermnes,qu* m liby' u 3 hummulum pedunt aut plus,mistur rur secreuit aurum δb yygTeki id quies sulfur ad icere non conuem sed ius iniiciatur in modo iterum auri massula reo tantummodo PRuςM 'p' - 1,,uti non diuite colungatur: sed cum debit in fundo qu ςμ' o hiis edeni tu argentilis & aeris,&sulii

'' 'VtasCu ilibi: centum triginta duas,adss separandum ab

im liquefactum ab eo aurum secernati

mum i

gentum l

388쪽

At stibio sic argetum ab auro separetur. Si in besse auri fuerint argenti seuptem uel sex,uel quino binae sextulae, ad unam auri partem adissciantur tres stibi j partes:sed ne stibium consumat aurum in catino fietili ignescente eoaxatur cum aere: quod si aurum aliquam aeris portionem in se continet, adibη bessem adflciatur arris sicilicus: si nullam semuncia: nam aes stibio ad aurum ab argento separandum est adiumento. Aurum autem primo inriciatur in catinum fictilem ignescentem:at quam primum liquatum in orbem seratur ad ipsum paucum stibium adflciatur ne exiliat: id liquefactum breui temporis spacio etiam in circum sertum quod cum facitum fuerit omne reliquum

stibium iniicere conuenit catinum operculo tegere, misturam coquere, dOMnec quis iter longum passus quin & triginta facere possit:mox effundatur

in alterum catinum ferreum superius latum inserius angustum,in serreo uel ligneo trunco collocatum sed prius calefactum,& seuo uel cera illitum: at is concutiatur:quo modo aurea massa in ipsius iando retinebit: quae catino refrigerato decutiatur,eadem p ratione a huc quater coquatur:sed singulis uicibus minore stibh pondere ad aurum adiecto: sit ultima stibiu auri tans tummodo duplum, aut paulo amplius.Tum aurea quidem massa in catino cinereo coquatur,stibium uero rursus ter uel quater in fictili: singulis autem uicibus residebit aurea massulaesed siue tres siue quatuor massaeae fuerint,coH , i unctae

389쪽

x Rutem aqua ualens si argentum a quo aurum sulf ir secreuit, inem i V0ciatur, nobiS Ostendit utrum omne fuerit secretum an aliqua huius p/xxi ta in illo restet,lta quaedam rerum compositiones si alternis ipsae,alterni δμ rum,d quo argentum stibio separatum fuit in olla uel catino posits coqVδη tu nobis declarant,omne separauerit necne separauerit: quin etiam ii ης

3 4 DE RE METALLI e Aiuneta coquantur in catino cinereo. Ad talis autem stibη libras duaa & dumidiam adinciantur aridae uini fecis librae duae,& recrementorum uitri libra una,at coquantur in catino fustiti:atque etiam massula residebit infundo: quae in catino cinereo coquatur. Postremostibium adiecto paveo plumbo coquatur in catino cinereo,in quo caeteris omnibus igni consumptis solum remanebit argentum. Quod si stibium priusquam in cinereo coquatur cum arida uini fece & recremento uitri in fietili coetum non fuerit,partem aroen, ii consumit,&cinerem atque pulueres,ex quibus catinus faetiis est, adleati licit. Catinus autem in quo aurum argento mistum coquitur cum stibio, ut etiam cinereus, collocetur in fornace,qualis uel uento foraminibus inspirastur,ues aurificum esse solet.

390쪽

LIBER DE cINUS.

compositionibus utimur,cum abs stibio argentum uel aes, uel utrunm ab auro illaeso ingeniose & admirabiliter secemimus. Sunt uero uariae: nam a lia constat ex pulueris laterich selibra,salis quadrate,halinitri uncia,salis amismoniaci semuncia salis scissilis item semuncia. Tales autem lateres uel isti petieris tegulas,ex quibus puluis conficitur, ex terra pingui &arenae,sabuli, lapillorum experte ductos esse oportet,ato modice ustos,& admodum uesteres: idq; perpetuum est. Alia compositio fit ex puIueris lateri cri besse, salis fossilis triente, halinitri uncia, salis factich semuncia:alia ex pulueris latericribesse salis faetich quadrante, halinitri sescuncia, salis ammoniaci uncia, salis fossilis semuncia. Quaedam habet pulueris laterich libram, salis fossilis seliis

bram, quibus nonnulli adissciunt atramenti sutore, sextantem & sicilicum. Quaedam conficitur ex pulueris latericq selibra, sialis Assilis triente atramenti sutorii sescuncia halinitri uncia.Quaedam constat ex pulueris laterieri bes.se salis facti ch triente atramenti sutorii candidi sextante, aeruginis semuncia.

halinitri ite seniuncta. Aliqua fit ex pulueris lateria, libra 8c triente, salis fosissilis besse salis ammoniaci sextante & semuncia, a trameti sutorii item sextano te & semucia halinitri sextante. Aliqua deni habet pulueris laterich libra, salis facticii trientem atramenti sutorri sescunciam.At haec cuius compositionis propria sentiquae uero sequutur, communiter ad omnes pertinenti Singulae res primo separatim conterendae sunt in puluerem. lateres quid eis per marmor uel saxum Hurum impositi ferramento, reliquae in mortarium pistillo: singulae quo seorsum cribrandae:deinde uniuersae commiscendae:&aceto uel hominis urina,qua paucus sal ammoniacus, si compositio eum non habuerit resolutus sit,madefaciendae. Quidam tamen aureos globulos aut bracteolas eadem madefacere malunt: tum alternatim in ollis nouis&puris,& in quas nulla unquam aqua iniusa fuit, collocari debent:in ima paris teres compositae,quae mox ferramento aequandae sunt: postea globuli uelhracteolae,quarum aliae iux ta alias ponendae, ut illae eas undiq; possint attingere: tum rursus res compositae tantae,quantae manu comprehendi possimi, aut amplius, si ollae amplae fuerint,inissciendae sunt,& serramento aequandae. atq; iisdem eodem modo globuli uel bracteolae superponendae. Haec autem iterare conuenisidonec ollae utrisque compleantu dein operculis tegere,&qua inter se committatur lutu arti ciosum illinire. quod cum siccatum fuerit ollas in sornace imponere:ea tres cameras habeat, quarum infima sit alta podem: in hanc & aura per os eius penetrat,& cinis decidit e lignis combustis, quae sustinent bacilla serrea sic collocata ut eratis figuram reptasententi Mesdiae fit altitudo duorum pedum:per cuius os in eam immittuntur ligna quae uel querna,vel roborea,vel ilignea, uel cerrea esse debent: ex his enim ignis lentus & diuturnus, quali ad hanc rem nobis opus est. At suprema camera superius pateat,ut olle in eam demitti possintiquaru altitudinem habeatielusisdem fundum constet ex bacillis serreis tam ualidis ut ollarum podus & uim ignis sustinere queant: tanto inter se spacio distantibus,ut hic bene penetraore,& ollas calefacere possit: que etia ipsae in serius sint angusts,ut igni in modium inter eas interuallum recepto incalescant: superius ampis, ut colunctς eundem aliquantum arceant:quin etiam fornax superius laterculis non adsmoducrasiis uel tegulis & luto obturetur: relictis tantum odo duobus uel

H 3 tribus

SEARCH

MENU NAVIGATION