Eloquentiæ preludia, seu compendium eorum, quibus institui, & exerceri solent, qui literis humanioribus dant operam, & rhetoricæ initiantur; Ex Aristotile, Tullio Quintiliano, alijsque probatis authoribus, a P. D. Demetrio Supensio cler. regul. barna

발행: 1720년

분량: 233페이지

출처: archive.org

분류: 연설

191쪽

i 8 De I rems. alij senserint, vel sola sinura . vel solo Lemmate subsiliere posth, hanersi jcit

opinionem eruditorum consensus . ales non esse debeant hae partes inserius explicabo. Ιm presia itaque nihil aliud est, quam subiecta iaculis Metaphora, seu imper' secta Similitudo ; cuius tantum prima pars , hoc est Prota fas exprimitur, par thn per Figmam, partim per Lemma δpars altera, nempe Apodosis relinquitur , spectatoris ingenio deducenda . Quod ut clari iis pateat, facili exemplo demonstrabo. Excitanda st Impresa, qua Sapientis alicuius Viri virtutem commendes, in ter aduersa inconcussam . Quaere aptam huie firmissimae Virtuti significandae Similitudinem, quae esse poterit Sicuti Rupes inter fluisus suo pondere tuta est , ita Sapientis V ιri Virtus propria Irm rate tuta est inter aduersa . Haec est Perfecta Similitudo . Deme Αpbdolim , di sine Similitudinis nota Protasim adhibe, quae est. Rupes inter seus suo pondere tuta est. Haec explicanda erit partim per Figuram, partam

per Lemma'.

Figura est imago rei, a sua ducitur Similitudo . Rupes igitur inter suctus illam quatientes erit Figura pingenda .i Lemma explicat eiusdem rei propridi

192쪽

latem ; nempe Suopondere tuta est, haee. eadem vertis elegantius 'in hemisH- chitim ita vertes . Pondere tuta suo . Idem serme Ouidius habet 0. Metam. Haud secus, ac moles , quam magno murmure fluctus oppugnant ; manet ista . sioque es pondere tuta. Hercules Tassus , Aresius, & alii d cent , non esse necessariam perfectae

Impresiae Similitudinem , sed lassicere

quan libet Comparationem , vel P rium , vel Maiorum , vel Minorum'; immo a Dissimili etiam,& a Gmrario posse desumi. Paucos tamen iam habet sectatores haec sententia, ct ro centiorum Academiarum sufragiis reprobatur . Omnes certe consentiunt Si

militudine nixas Impresias esse perse

De Figura, seu Corpore Impresia.

- Μ presiae Figura , quam & Corpus -- I cant, rebus tantum veris petenda est ι siue naturalibus , cuiusmodi sunt Montes, Arbores, Flores, Ferae, Volt cres , Sidera 3 vel arte sectis, ut sunt Na v is,Turris,Columna, Horologium, Gladius deci quare commentitia exesin

193쪽

duntvir , quae in Emblemate , aliisque Symbolis possunt admitti. Cum enim Impresa veram Similitudinera requis rat, & a veris rerum proprietatibus d ductam, nequit salsis innixi. Rei jciuntur ideo a Fabulis deprompta, Vt Sirdines , Harpyae, Sphinges et tum ex arbitrio ficta , quae ita esse non solent , ut alata Testudo , Cutrus cum carbaso, sCancer Lunam chelis adstringens . Α, de quae Poetica Somatopoeia exprimuntur ' ut Fama, Victoria, Venti, Flumibna humana specie. Sunt vero incerta nonnulla, quae vel propiora sunt Fabulis, vel miris proprietatibus celebrata, quarum Veritas

non constat: ut Phoenix e rogo renascens, Ursa suos partus lambendo se mans, Salamandra in igne vivens. Haec

in Impresjs ferenda potius esse , quod

fama fidem initenerint, Thesaurus sentit, quam laudanda. Obscura , & ignota minime probantur , Ut peregrinae aues , ac plantae, lis fortasse familiares Indis, at ab auribus, ne dum oculis Orbis nostri adhuc remotae 3 vel antiquiores machinae quaedam, quarum vix Jlla men viri a sinpersit. Nec admiserim monstros is,.quae fraeter ordinem naturae fiunt .

Immo Barratius ne Historica quidem

conset adhibenda , quaerationem habent l

194쪽

bent singularis exempli quod ut illo

ait nihil singularia probent: at Insuper quod ita exprimi non possunt, ut ab intuentibus cognoscantur. Quis enim Achillis hastam discernat a caeteris, aut Cleopatrae Μargaritam, aut annullum Gygis pliadem ratione rei jciuntur, quae vel nimia paruitate, vel proxima rerum aliarum speciebus assinitate oculos fab itint: ut minutiora insecta, & herbae ,

quibus inspiciendis , ac dispiciendis

Micros copio, & Indice sit opus. Plerisqtie Figuras omnes res uunt , quae coloribus egent: volunt enim Impresiae Covpora in qualibet materie apparere posse ι ut non picta solum, sed etiam sculpta, vel impressa dignoscantur. Dinentit Aresius; quippe censet non conueni

re quidem Symbolis , quae in ligno

LX. gr., marmore, aut metallo caelantur,

pendentes a coloribus Figuras, non a tem in illis damnandas esse, quae pin

suntur , praesertim si non opere alio in aliam debeant transferri materiamo squae colores non seraς. Inter Corpora praeferuntur arte fa tis naturalia. Ex his tamen Humana communiori sententia eximuntur 3

siue quod nimis nota, siue quod purum ingeniosa sit ex his desumpta Similitudo eadem specie deriua

195쪽

De ImpresΡ . ta, seu quoci Hominis consilia per Hominem explicare sat explicare idem ps ridem. Aliquae tantum partes a- toto corporae seiunctae admittuntur, cu m ad aliquam spectant actionem N ratio. nem habent instrumenti, non primariae Figurae ; ut manus , quae malleum susti- Ret, acerram, ensem, facem. Haec de Impresiae Corpore tradunt erecentioribus melioris notae Ruthores. At neque desunt,qui aliter sentiant; nec fortasse inutile fuerit diuersas aliquorum sententias nosse. Iouius Humanas Figuras praeceptis vetat, recipit exemplis . Ruscellus maxime laudat, per trina tamen specie insignes , non quales quotidie veniunt sub oeulos . hine Historicas,& Fabulosas praesert. Talos Picinellus probat si quando Humanae admittendae sint) sed notiores, ut Herculis , Icari, Atlantis , Jani. Aresius denique ostendit Humanas Figuras adhiberi posse salva Impressae

natura, quan uis non integra illius per fictione : immo nullas putat excludendas , vel veras, via heta S, nec alia eorpora ab Historiis , di Fabulis depromp- ta reiicieicia, praesertim celebriora, Ecquae sicile innotescant , ut Hyaram Caducaeum , Cornu Amaliticae, Iouis Aquilam fulmina gestantem Quam sententiam. suam rationibus

196쪽

rorum/Academiarum . Has autem

Scriptorum opiniones huc assero , non quod libere his utengum putem ι sed ut scias, si quando vel tibi, vel alijs fauere videbuntur, ad quorum auth ritatem confugias. Vide Arelium empite 8., er 9. libri primi, quem de natura, & persectione Impresiae acutis me scripsit . . Obseruanda in eligendis Figuris .

I. TvEcorum spectetur, ut Figum LI sit Personae, quam repraesentat, dignitati conueniens 3 quod tanti momenti est, ut huius defeetus parum absit ab iniuria; ut si pro Symbolo Principis, aut praestantis Viri, bouem, siue Arcadicum pecus adhibeas. At sordida nunquam , Vel turpia, vel quae prauam interpretationem pati polunt , Vsur

Peritur . , . . . . .

2. Accommodata sit Similitudini Figura; quare illa Corpora non pro vantur , quae proprietates habent, Iin prefiae significationi repugnantes , aut dispares, aut dissimiles , vi Sol nubibus obscuratus, cum Lemmate mihi clarus. Tum illa, quae non per Μ

197쪽

taphoram significant, sed per intonymiam , fiuntque mera signa pro rebus signatis , ut Latirga, & Cupressus, illa victoriae, haec mortis nesae, cum hemistichio . Erit altera merces . Haec

enim Hieroglyphicis aptiora sunt , quam Impresijs a quanuis haec eadem

tantur. t

3. Figurarum multiplicitas, quantum fieri possit, vitetur . Vnicam Thesaurus laudat, cuiusmodi est d, midia Henrici II. Luna cum Lemma te. Donec totum impleat orbem. Duas potius Aresius commendat,quod in his magis emicat actio, & passio ; ut si pingatur Aquila in Draconem insurgens. Nec plures etiam repugnant 3 dum una primaria sit, & omnes ad eandem significationem concurrant. Primaria εFigura est, cui Similitudo innititur, &quam reliquae, ut Symboli funda memtum respiciunt . Talis esset Coronet Regia super incudem , propὸ fabrilem sochllu m, cum malleo, forcipe, alijsqtie huius generis instrumentis , insci ipta Epigraphe Per ferrum, ct ignes. Vbi Plurcs Figurae fuerint, monet saepe lau- itiatus Aresus praecipuam ad laeuam esse collocandam ; cum ad eam spectet Lemma, quod a laeua scribere incipi

198쪽

Figura sit quamobrem nee otiosa qu dam ornamenta in Impresiae disco forenda, quae perperam a Pictψribus asduntur, ut Arbores, Flumina, Μontes, ad regionis amoenitatem importune imgerendam.

Non trita nimis, & vulgaria Codipora adhibeantur. Laudem habent nobilia , mirabilia, noua. Sed haec notria

semper, nec omnibus erunt in promptu ι nec tam facile inuenire sero natis , quae tot adhuc ingenia non attig rint . Saltem nouae proprietates qua rendae , quae saepius eodem prorsus Corpore permanente , vel aliquo tantum immutato Adiuncto, noua Sym-hola cita cient 3 Vt sequentia. docebunt in Lunam, cuius eadem in omnibus seruata Figura, tantum varijs illius proprietatibus consideratis , mutato Lemmate plures Impresiae fiunt. l. Aliena luce . a. Completur cursu.. y. Crescis, ut dejinat. q. Accipit, novi adimit. Nosse tamen reconditas rerum proprietates, ac eXquisita tot Artium

Inuenta non puerilis est , ac leuiter i

spersi litaris ingenij. Proderit quidem meditatio, sed magis lectio, & usus.

Consule Aristotelem, Theophrastum , Plinium de rerum natura , tum Vlysiis Aldrouandi opera, & huius notae Α

tuorum, qui de Historia naturali,quiq, de

199쪽

ι86 , Dede Artibus varia eruditione scripsere. Interim ijs utere, quorum tulerit aetas no linam, suisque potuerit studijs coala

De Lemmate.

Ostinuit usus, ut quemadmodum

. Figura Corpus, ita Lemma, seu Epigraphe metaphorice anima dic tur . Fixura enim instar Promethei simulacri exanime iacet , mutumque Corpus, donec vitalis aecedat Lemmatis facula, quae illud animet, roddatque vocale. An vero tantum Figurae an bma sit, an totius Heroici Sy mboli, non fleuis quaestio est apud Artis magistros . Plerique tamen Impresiae formam n gant esse Lemma , sed translatam lignificationem , vel Similitudinem .esse volunt , per quam exprimit animi sensum . Tu haec alias cum Philosophis agitabis et quod si iam es inruetus ad aciem,& mentem libet ina.

miscere dissidiis, adi Bargalium , Fe rum , Tassum , & prae caetetis doctissi. i

mum Arestum . . 'At nunquam ill is assenserim, qui do- 'cent Heroicum Symbolum sine Lem male iubiistere pos. ; hoc enim dei sciente l

200쪽

De Infregiis. 18 csente nee intelligi potest, nec a Symbolis alijs distinetur. Pinge ex. gr. sine ulla Epigraphe, Leonem. Quid indoconi j ciam λ cur non potius Hieroglyphicum , vel Schema genti litium p

tem, immo etiam meram Leonis imaginem ex ingenio Pinoris expressame Necessarium igitur omnino Lemma est , cum Impresia non sit ex eorum genere Symbolorum ,. qtiae solis fiunt Figuris, sed ex Figura, & Lcmmate compositum , quarum partium concursum ad signi fica tionem ita exigit, ut neutra seorsum illius sensum perficiat. Munus Lemmatis est cxprimere paucis Figurae proprietatem, cui Simblitudo innititur non utem Figuram ipsam, saliem primariam , aut aliquam ipsius actionem, quae intuentibus pateat ν neq; debet complere sententiam , di Similitudinem, seii sensum metaphinxicum explicare o quare vitiosa sunt haec Lemmata. In Adamantem. Semper Adamas . In Aquilam in sublimuvolantem. Alta petit. In Scorpium. ut vivens lassit , morte medetur. Prismum , quia nominat Figuram et Secum dum manifestam illius actionem actingit : Tertium sententiam complet, ac explicat sensum. Omnino Lemma sit Figurae conu

ni f., & verum de illa dicat . Noa

SEARCH

MENU NAVIGATION