Pauli Voet, Gisb. ... De duellis ex omni jure decisis casubus, liber singularis

131쪽

ris P. V o E Trum gravitate ac prudentia, sese alios superati ros confident. Vnde in exercitu, qui diversas complectitur nationes, in dies de jure praeeminentiae, ac Praecedentiae oritur controversia. mulatione enim gloriae du

ctae, singulae sibi primum in

hostem impetum largiri desiderant,primam in urbe obsessa eruptionem. Neque alia ratio. ne haec primatus dissidia com-Ponuntur, quam aleae jactu, &tortis judicio. Et haec quidem

publice in exercitu evenire solent. Verum nec hic cessant privatae simultates, inter diversarum nationum milites, Anglos, Gallos, Belgas, alioseque; quorum alii suos populares collaudant, spernunt exteros, seu homines non suae gentis. Vt saepe haec contentio congressui dederit occasionem, non unius,aut duorum vel trium . sed etiam legionum con-

132쪽

De Duellis. rrs currentium catervatim ad con- 'flictum perpaucorum. Testis Instru- est locuples nostrum Belgium faederatum, ut etiam eo nomi- artio 39. ne articulis militaribus cautusit, ne quispiam si cum quoquam litiget, nationis suae milites in auxilium vocet ; idque sub poena ultimi supplicii rquod haec sit occasio tumultus, ac seditionis. Hinc inter caeteras, & illa Imperatoris exercitus cura est, ne in castrametatione illae jungantur nationes, neve vicina habeant tentoria, quarum odia internecina, quq que quam maxime, armis, r-titudine, gloria de primatu Contendunt. Non tamen adessicere poterit, Vel prudentis ducis exercitus sollicitudo, ut omnem antevertat aut avertat depugnandi occasionem; quin etiamnum reperiant; in castris, qui pro suae gentis gloria decertent. De tali autem duelli

133쪽

o P. . V o E T duelli genere inquiritur, num ullo casu sit admittendum y Ita

quidem illi velint, qui aliquid

gloriae tribuendum existumant. Ita etiam Decius consu-Iuit pro Ludovico Belgioloso comite, contra Aloysium comitem Gunetagam in concito- Versia orta occasione obsessae civitatis Laudae, quod dixi siet Belgioiosius Venetis servietes esse polironos. Concessum enim fuit singulare certamen inter utrumque. Mihi tamen, salvo meliore iudicio, dicendum videtur talia certamina omnino esse im

probanda. Etsi enim aliquid dandum sit gloriae , uti glo

riosum ducitur pro patria mori ; inglorium tamen est aliquem sese mortis subjicere periculo , citra ullam patriae defensionem, aut utilitatem.Tales enim meo judicio, quam

maxime patriae & suorum officiunt

134쪽

De Duellis. inficiunt commodis, ut qui. Ω- met ad meliora tempora, occasiones licitas servare potuissent, quo sua virtute patriae essent emolumento, suis forti ter pugnando decori. Praeterquam , quod nec ejus gentis gloria minor sit, cujus in tali duello succubuit propugnator, ut nec ejus gentis major gloria,

cujus promachus victor exsti- tit. Vt in vanum & temerarietatis paucorum decertatio pronationis fortitudine suscipia - . tur. Ne dicam, male inferri de totius gentis fortitudine,

ex unius virtute aut uitio: cum

hic non liceat ex uno probasse, aut improbasse, caeteros totius gentis milites. Quid quod ea vera fortitudo non sit, animo'arte militari contendere velle, nisi id fiat in hostem, in quem nos a malos voluit respublica; idque

temporo opportuno, si quando

135쪽

rri P. V o E Tin conflictu cum hoste nostro opus habet auxilio. Ibi pedem pedi jungamus, & exemplo comprobemus, quam armis praevaleamus alterius

nationis militibus, quibus nos superiores antea faba veramus. Aliter, si desint in hostem depugnandi oecasiones, in quibus res atque eventus rerum

gestarum experimento esse possent, cessandum est, neque gladii in socios ac confoederatos, etiamsi alterius gentis,eX- acuendi. Suffecerit omnibus, di etiam singuIis per omnia ad persectam fortitudinem lex &imperii favor. 'ta C A P. XIV. Dilestum serium ostentationis gratia initum, num licitum.

ΕΑ est nonnunqua humani generis imperfectio,ut Vulnera

136쪽

De Duellis. I 23nera & caedes pro ludo ze joco habeant & sanguinis effusione oculos pascant & oblectent. Exemplo sunt, congressus illi A gr. . singulares, in Istandia etiam cluseripe. num usitati, in quibus victus Istandi censetur, qui cruore primum humum tinxerit. Et illi in Anglia, sub regibus san lege probati, an potius per conni Uentiam, quod mihi fi t probabileo non ita pridem, cum ibidem degerem instituti, in quibus

gladiatores caesim depugnabat in Theatro, & pugnam conti nuabant, donec alteruter sanguinem emisisset, vel laesus suis et. Exemplo etiam fuere tot Veterum commisso fles, bestiarum cum mancipiis , mancipiorum inter sese. Et quod spectaculum Barbaris ac feris potius, quam recti rationis hominibus dignum erat,

digladiationes institutae gladiatorum in foro, qui strictis mu-

137쪽

cronibus audaciae atq; virium ostentandarum gratia, populi Herod, explebant animum. Quarum ti kiia adeo avidi fuere nonnulli Im- comm. peratores Romani , ut potius gladiatorum consortio inter esse, atque eX eorum calogogio prodire mallent, quam cum 1enatoribus in senatu versari,ibique rempublica administrare. - virum quidem est,uideri talia sp ctacula quasi jure naturae introducta, ut illud jus naturae accipitur, pro aliquo instinctumat urae, quo nascitur aliqua inclinatio, quae virium corpo

ralium inducit experientiam. Atlassienuet illa inclinatio tendit ulterius, ac sese diffundit ad mutuam laesionem & vulnera', in tantum non ea potest ici juris naturae, ut ab ea ab horreat ipsa natura. 'ralia igi-uiu duellorum vel certaminum genera, de omni jure il-

nicita judicamus.

138쪽

' - De Duellis. IasCertum id est de jure civi li,quod per Imperatores Christianos correctum cantea enim consuetudine obtinebant) ad humanitatem aequitatem redactum fuit. Et quia duella talia, nihil aliud sunt, quam gladiatorum, vel lanistarum commissiones , quae penitus

sunt sublatae. Ita enim Con-itantinus Imperator. Crum s.udic. spectacula in otio civilist domesit ca quiete non placent: quapropter tollend

omnino gladiatores esseprohibemus. ζ' ': Et quia exploratio virium atque fortitudinis esse debet cirtra injustitiam. Ea quippe . Ium fortitudo, quae Virtuti juncta est, eaque solummodo laudabilis. Et quia de jure sub- . lata ea genera spectacu lorum, in quibus ursi, pantheri, leones cum hominibus committebantur; multo magis, in quibus homines cum hominibus ad vulnera & cedem crudelem

139쪽

Cod. de Athleti i

ar is P. V o E T Geommittuntur. Ut ratio eo stitutionis in feris concurrentibus cum hominibus , inter solos homines, multo magis militet; qua lacrimosa omnia spectacula cessare potuit. Et Idenique quia de jure civili tales congressus ludis non amplius an numerantur, qui ultra ludos progrediuntur. Neque sunt exercitia legitima undς ortu tur crimim. . : Verlim objiciunt. r. Athletis civilium munerum Vaca tiones conceduntur, qui me- rito in sacris certaminibus terfuissent coronati. Igitur illi congressus legibus fuere pro bati; ac praemiis decorati. Respondeo, loquitur obiecta constitutio de luctatoribus, qui citra culpam committuntur. Neque illi damnandi,

quod eorum exercitia ad promovendam valetudinem, ad c ercendas vires, tendant. Ve

140쪽

De Duellis. Ia

alia sit ratio congressus, in quo

non tam vires exercentur,

quam debilitantur membra. artusque mutilantur, quod ad vulnera , & ad caedes progrediantur gladiatores. Objiciunt. a. Pancratiastem l. . M. extra culpam esse de jure civili etiamsi quis in Pancratia occidisset suum adversarium. Ut g 3. & idem de gladiatoribus dicendum Videatur, licet ad vulnera 'Θ'μμ'& caedes tendant. Responderi Pancratio complectebatur exercitium pugilum ac luctatorum ; in quo ideo culpae locus non erat,quia si quis forte vulneratus aut occisus fuisset, id non naturae aut conditioni istius ludi, non voluntati ludentis, imputandum erat, sed

casui, qui extra noxam est. Uerum in congressu gladiatorum, gratia ostentationis adhibito, voluntas & animus adest, ad