Pauli Voet, Gisb. ... De duellis ex omni jure decisis casubus, liber singularis

81쪽

68 P. V o E Ttem occidere conetur. Quia tale institutum illicitum censeri oportet, quod per se occa- . sionem mali subministrat. Uerim tale institutum est singulare certamen eXplorandae veritatis gratia. Pessimus enim, qui alteri male velit, qui temerarius , qui forte famae ac vitae pertaesus, viro innocenti, per calumniam crimen objiciet.

Qui si semet per duellum purgare Vlit, ut deberet, nisi pro 'nocente haberi velit jam nanciscetur homo pessimus occasionem congrediendi cum viro

probo. Et ita qui alio modo coerceri debuisset , in illa suta injustitia quaesitum ibit gloriam. Et forte gloriabitur, si

quod nonnunquam accidit, Deus permiserit. Virum probupropter alia quae ipsius peccata, in duello succumbere. 6. Quia Deus nulli bi tales exigit probationes, quae fiunt inter-

82쪽

De Duellis. 'Ventu sanguinis humani , AquarUm exitus, etiam ipsi victori sunt luctuosi. Tales a

tem sunt exitus singulari certain Amine conteisdentium. Si enim innocens nocentem interemerit, tantum se innocentem probavit, & tamen per caedem humanam, in causa, in quasi ipse convictus, forte in mulctani quam condemnatus fuisse . Quod si nocens innocentem necaverit, quam non luctuosum erit, hominem non tantum ab homine per calumniam accusari, sed insuper.&vita, & fama simul, saltem hominum opinione privari. CAPuT VII. In quis licite aeceptet conditionem certaminis singularis, s sit inno ens 9 adνersarius calumniator φ

ΕTiamsi qui non jure in

cusatur, certo persuasus si

83쪽

Navarrae irati a.

pud Fragos. Reg, Reipubl. Christ. xl. I.

o P. V o E Tinjuste se condemnatum irI, quod ejus adversarius superior in judicio sit futurus, idque te stibus falsis in medium prolatis : attamen existumarem non licere parti innocenti duello adversari uin iniquum pro-Vocare , multis minus per insidias, vel occulte e medio tollere. Ratio civilis est, quia non est

concedendum singulis, quod per magistratum publice fieri

potest, ne occasio sit majoris tumultus faciendi. Ratio Theologica est, quia ita videtur provocans semetipsum vindicare Velle, atque ari qua ratione locum irae relinquere , contra monitum Apostoli. Quini in b, cum Deus voluerit in ore duorum aut trium, quem Son

demnari posse, nisi hic semet innocens submitteret, licet per falsos testes convictus in legitimo judicio, divinae legi, ejusque ordinationi resisteret. Si enim

84쪽

De. Duellis. 7 renim duris subesse cogitur, multo magis illis, qui ossicium suum uti par est exequuntur; quod agunt dum etiam innocentem, si modo ignorent eum talem, secundum allegata &probata condemnant. Ut hic cogitandum sit, etiam per falsos testes, nigrum calculum. dest, lententiam mortis salvatorem nostrum tulisse; nec tamen

semet subduxisse. Idem quod de Stephano martyre Novi Testamenti,&Nabotho in Veteri Testamento , dicendum

est. in

Quinimo, is qui putat, &

certo novit advertarium esse calumniatorem , ne quidem debebit eundem provocantem

sequi. Sic enim publicum oriretur scandalunt, sic multa incommoda subsequerentur. Prε- terquam quod in partes DFi, in partes Idagistratuum invocaret: insuper se mortis per culo

85쪽

et P. V γ g rculo subjiceret; idque citra Ma

cessitatem: Deum tenve t,reme

dium quoddam extraordinarium probandae veritatis adis hibendo,in quo etiam ipse, nisi miraculosum Dei auxilium speret , licet innocens, tamquam adversarius perire posi' set. Denique de Dei providentia, & auxilio desperet, quasi non ille huic malo remedium adferre valeat, adeoque essice- re, ut tandem innocentia probi hominis fiat conspicua, ad instar lucis metidianae. Multo minus parti innocenti permissum erit, acceptare id uellum, si aliter forte jacturam aliquam honoris, aut bonorum in notabili quantitate

evadere nequeat. Ratio X.est. .

Quia non aequum eis, Vitam, ne dicam quandoque animam ped culo exponi, propter Periculum jacturae bonorum, aut etiam honoris, saltem in opinione

86쪽

De Duellis.

nione hominum. a. Quia si forte adversarium inter emerit, peccabit, qui vitam &bona inter se aequaverit, cum

nulla sit proportio inter bona& vitam hominis, ut postmo dum prolixe demonstrabitur.3. Quia praestat quem habere

mentem recti consciam , ut parum curanda opinio famae apud homines , quam turbatam & commotam conscien . tiam, prop ter necem alicui illatam.

Negari tamen non poterit, quin recte qui innocens est, duellum suscipiat, ab adversario calumniatore oblatum, modo ad id a judice collatur, aliter morte ignominiosa aiu-ciendus. Hac tamen adhibita . cautela, ne tam ad vindictam cum iniquo congrediatur adis Versario, quam ad defensionem, cujus modus illi a judice praescriptus erat. Cum enim D nul

87쪽

nullum parti innocenti supersit remedium, tale duellum, vera erit defensio, & consequenter contra proVocantem

ut iniquum invasorem licita. Ubi enim iniqua est offensio, ibi regulariter defensio est permissa, & licita. It semetipsum

tueatur per calumniam accusatus, adversus vim ab iniquo illatam accusatore. Praesertim cum innocens non resistat ordinationi divinae, de obedien- .do magistratui, sed pareat, nec hac ratione involet in ossicium magistratus, ut qui ei concessit licentiam semet defendendi. Quasi eum eligat binjustitiae ministrum, ut accusatorem, quem per calumniam accusasse dicit, occidat, saltem adversus eum 1e tueatur , nisi nocens haberi velit. Quicquid sit,licet magistratus ille peccet, qui incusatum ad duellum compulit, ac coegit,quod eum

88쪽

De Duellis. scondemnare debuisset, si nocentem deprehendisset,aut absolvere, si innocentem et non tamen peccat ille qui cum innocens aer, ad eam innocet tiam probandam, id agere cogitur , quod omnes leges, Omnia jura permittunt ; ut utatur moderamine inculpatet tutelae, vim & injuriam propulsando.

C A P. VIII. Inquiritur in duella ex quibus belli aut pratii futuri umitur pra-judicium.

F Ituri temporis exitum,

ut quondam poeta cecinit caliginosa nocte premit Deus. Id est,quq quondam eventura, ea Rector universi homines

Iatere voluit, eorumque effugere cognitionem. Nam

quae post annorum seriem post. D ar st-

89쪽

να P. V o E T secula evenient, veluti ex magno loci intervallo, ab eo solo praevidentur, cujus pupuli in-

Conniventes non solum longe dissita circum quaque con spiciunt, verum etiam maXime occulta cordis cogitata intuentur. Ea tamen est mortalium

curiositas, utavide & anxie in illa inquirant, quorum contemplationem sibi reservatam voluit, providentiae Parens.

Et quia ea scrutari hominibus est denegatum, ideo per obliquum id quaerunt, quod rectavia non valent assequi. O nde soliti in multis cassibus, ad casualia & fortuita recurrere, ex iisque de futuris contingentibus facere indicium ac judicium. Uel avium commissicines in bonam aut malam Partem trahentur, modo singulis partes sint assignatae. Alii tauros adversus leones incitabunt

ut de futuri belli eventu, Certi.

- ' . quid

90쪽

De mellis. . Tquid praedicant. Et ne ad a liqua recurra, patrum nostrorum memoria ab 'Episcopo Coloniensi tale editum spectaculum; cum primitus Foederatae Provinciae Belgarum excusso Hispaniae jugo, auspiciis Wilhelmi Arausionensu Principis, sese in pristinam vindicarent libertatem, Volebat enim seculo superiori experiri Episcopus , qui Hispano fa-- Vebat, uter victor esset futurus, Hispanus, an Provinciae BeI'garum. Leoni itaque partes Hispaniae assignatae , Tauro Provinciarum Belgii. Quid accidit; in principio cum Tam sus superior existeret ac metueretur Leoni, mutatis vicibus , ut ita in Belgas malum omen transserretur , Leoni Belgium assignatum, Tauro Hispania. Ast Leo Rrociens, resumptis viribus Taurum in .vasit, ac subegit. Atque lea

. D 3 quod

Annal, .