Pauli Voet, Gisb. ... De duellis ex omni jure decisis casubus, liber singularis

91쪽

. P. V o E T .uod in omen tractum, eventu fuit eo robatum. Licet autem nonnunquam tali omini respondeat effectus ; numine divino, negotium ita dirigente : censerem tamen, nihil certi ex animantium brutorum

commissionibus pridici posse, aut debere, nisi quis spiritum Propheticum se habere, cerib

comprobet.

Non itidem, uti alii volunt,

ex eventu duellatorum , in conspectu exercitus utrinque

dimicantium, quicquam debelli alea ominari licebit, nisi& hic nos certos reddat, Vel divina quae promissio, vel in- fallibilis praedictio. Olim tamen hoc a Germanis observari solitum fuisse refert Annalium Scriptor ; qui adeo ad talia

omina attenti fuerunt, ut saepissime ante praelium aut pugnam, cum quopiam eX ho-hium numero congrederentura

92쪽

De Duellis. . 9. tur , ut ira ex eo congressu, futuros eventus cerib praedicerent. Ejus gentis cum qua bellum Taetrus es, captivum quoquo modo ιnterce' bis, Gei. ptu cum electo popularium suorum, U0 patriis quemque armis committunt.

Victoria hujus vel illius pro praejudi- libr. i. cio accipitur. Id est, secundum ς' Rae vardum,pro praejudicato. Fuit & olim hoc genus certaminis Graecis familiare , Imprimis quando res arduas aggredi vo- Iebant. . Quod etiam tuo com probavit exemplo Magnus illa Alexander, qui dimicaturus cum Persarum Rege Dario, duos produxit milites, quorum alter suam personam sustineret, alter Darii; qua persona devicta, quae pro partibus 's': ἀstabat Darii, actutum decrevit vita Abellum, ratus se quoque Darii ierandri. sere victorem. Si tamen res ipsa penitius examinanda veniat, dicendum Videtur, hoc genus certaminis

93쪽

M P. V Ο Ε Τpraeli minaris esse improbandum. Partim propter ratio nes, contra duella suscepta, judicii gratia, allegatas; partim quia fallax ex eo sumitur proe judicium, quod casu alenrsor

titur e Ventum. Nonnunqua e

nim belli victoria fletit a parti- bus ejus, qui in priori certamine succubuerat. Et Vice versa, recessit nonnunqua superatus, qui in duello tentaminis gratia adhibito, victoriae palmam reportaverat. Ut inepti atque iniqui sint arbitratores, qui dubium Martis eventum, super duelli alea constitutum esse volunt.

C A P. IX. M statuendum de certamine duorum ultiino supplicio juste addictorum φon quicquid publica se

94쪽

- D3 Duellis. uermittitur , 1emper justum esse censebitur.. Nec quod fit lege l. 8 e .

permittente, tutum quem red' iitim D.

dit in conscientia , etiamsi illa Acquir. extra legis poenam.Vnde quς' : b, situm, utrum judici liceat reos Queit. condemnatos cogere , ut sin- ψ'ii'

gulari certamine contenden- & 6..tes invicem conficiant ' Respondeo quod non , neque enim in judicis arbitrio situmeli nocentem quomodocunque libuerit, punire. Et quia reua sibi dὰ

condemnatus, tantum tenetur jur. belli

poenam quam meretur ejus ' delictum perferre ac pati, ut num. 16.justitiae vindicativae fiat satis; non verb alium quem assiigc- . . Et quia afflicto non est superaddenda amictio; quae tum superadditur, cum vel invitus ad aliquid agendum cogi si ut tamen non ipse, sed alius laedatur; vel forte duriori mortis genere , quam fuisset peritu-

1us , si per carnificis funestam

95쪽

is P. V o E T manum ei vita fuisset adempta , assicitur. Et quia hoc sumplicii genere poena delicto nulla ratione potest dici proportionata.Finge enim, quod crucem reus sit meritus, unam mortem, non plures, sic jam loquar. Et tamen si cum ad-Versario nocente armis contendatiquotiens ictus metuit ad-Versarii, forte eo robustioris, aut exercitatioris, toties necem sibi inserri credet. Insu Per non semper vulnere inflicto succumbet , neque enim omnia lethalia, addendum igitur & alterum, & tertium, Mquartum, adeoque ictus reperendi. Quae vero non inserebant mortem vulnera, superant delictum, ut immerenti haec infligantur. Solum igitur illud unicum meritb patitur, quod mortem accelerat,

quae nisi paulb post subsequatur, quod intermedisi tempus,

96쪽

De Duellis. syin quo vulneris dolorem ac cruciatum sustinet, ejiu poena aggraVat, ut graViorem, quam, meritus, luar. Et quia judex cruentum nimium, & ab omni humanitate alienum exhibet spectaculum. Nec tam poenam irrogat, in exemplum, ut alii similia ausuri deterreantur,

quam quidem ad pompam, Mostentationem, quasi spectacula quae veterum gladiatorum ad usum revocare voluerit.

Multo magis illicitum erit tale certamen, in quo qui victor erit, impunitus evadet. Et quia fieri potest, dubium enim hoc cpriame esto, ut qui minus

nocens, saltem mitiorem me ritus erat poenam,interficiatur, ac magis nocens ab ultimo supplicio liberetur; quod nonnun- qua accidisse,exemplis demonstrari posset. Et quia si uterque aequὲ nocens, judex iniquus censetur, qui jubet ex aequo D 6 nO-

97쪽

nocentes, non aequalem poe

nam Labire; quia inaequalibus

conditionibus decertare coguntur. Alter enim altero aut robustior erit, aut animosior,

aut eXercitatior, eaque ratione

Praevalebit. Et quia haec est injustitia judicis, si nocentem impunitum dimittat, praesertim eum, cujus crimen indubitanter ultimum supplicium merebatur. Ast dixeris, jam Argum. ultimo supplicio erat addictus

io.&l. si verum evasit. Ait regeram, uoporum. fuisset mortis poena assicien- δε dus, jam non evasisset. Praeter&l. actae, quam quod in causa in qua no- . ' 'l' eens mortis reus est , . judici dicat. non lIceat illum mortis tan-J u C Rr, tum periculo, sed morti adju-ntire u s. dicare, & quidem non casuali, a nol. aut fortuitae, veram certae; ut kib ub non ante censeatur esse crimi- res. t Α8. nis Vindicta , aut 'laesae reipu-ς kό blicae reparatio, quam si mors 1ui. β' ipsa subsequatur. Quod optima

98쪽

De Duellis. 8 smaratione Doctores iuris servarunt, in casu, quo fur rupto laqueo decidit. Quia enim O0 eL

morte, quam merebatur non cap. i 3.

est affectus, iterum suspenden- Dum, 7 dum eum judicant, donec laqueo vitam fini verit.

V t vero tale duellum illici- ἰ

tum censetur eX parte judicis, dop. ebid injungentis, ita etiam censebitur illicitum ex parte pu gnantium. Et quia qui reus est mortis quam meritus est, pati tenetur, ut ultimo supplicio assiciatur, non ut semet a J- versus alium forte innocentem tueatur. Multo minus, si alter tanquam jultitiae minister sit constitutus, uti volunt casui

stae. Qui enim resistit justitiae

ministro, poenam eXposcenti, resistit divinae ordinationi, publicam violat potestatem , eique vim infert. Quod omni

jure prohibitum. Et quia iniquum est reum sibi procurare

99쪽

86 P. Vo ΕΤ

remedium evadendi, per alterritis mortem immediate, forte necando commentariensem, carcerum custodem. Ut de

iniquum censeri debeat, si pexalterius mortem, sibi quaerat zoes.D. immunitatem. Aliud quid est, ς fu si carcerem sorte effringat, aut

Exhibit. e carcere fugiat , quem apem

Reo n, tum invenit, quod nemini per , .&tiq.se faciat injuriam, nec publica potestas laedatur, ut quae non consistit in muris aut vinculis. Et quia partes hae ratione sibi invicem suggerunt peccandi an iam atque occasionem, quae conjuncta cum animae periculo. Ira etenim & odio in is mutuo concitantur,affectubus abripiuntur, adeo ut se committi censeant non ministris

justitiae, verum hostium infensissimo; quem si pravo im-- petu occiderint, quid aliud metuendum , nisi poenitue-xint, quam animae periculum.

100쪽

De Duellis. 8 Neque obstat illud Aetori e-υs mortis juste damnari potest, ut fame pereat, igitur etiam non injuste damnatur ut cum altero depugner. Resp. diversam esse rationem. Qui fame necatur,patitur,eique vitet subsidia denegantur. Qui cum altero congreditur agit, ictum infert, salutem quaerit per ne-Cem alterius, quem ut justitiae ministrum intuetur. Quod est proxime & immediate publi cum ministerium violare.

C A P. X.

cui statuendum de mella utilita tis publica gratia buscepto φNon aliter atque sortitudo citra iustitiam est culpabilis, ita si cum judicio rectae rationis sit conjuncta , laude digna censebitur. Et quidem ea quam mmime, quae patriae