M. Tullii Ciceronis Fragmentorum tomi 4. cum Andreae Patricii Striceconis adnotationibus

발행: 1565년

분량: 496페이지

출처: archive.org

분류: 로마

381쪽

ARg Τ- Sed his poenis, quas etiam stultissimi sentiunt egesta te, exilio, uinculis, uerberibus, elabuntur saepe priuati, oblata mortis celeritate. ciuitatibus autem mors ipsa poena est, quae uidetur a poena singulos uindicare. debet enim constituta sic esse ciuitas, ut aeterna sit. Itaque nullus interitus est reipub. naturalis, ut hominis, in quo mors non modo necessaria est, uerum etiam Qptanda persaepe . Guttas au tem cum tollitur, deletur, extinguitur, sinite est quodammodo, ut magnis parua conferamus, ac si omnis hic mundus intereat, ac concidat.

g t. . e. i. Resp. est res populi .Populus autem non omnis coetus

multitudinis, sed coetus iuris consensu,& utilitatis

communione sociatus.

Avg ι ς- Resp. res est populi, cum bene, ac iuste geritur, ii ab uno rege, sue a paucis optimatibus, siue ab urniuerso populo . cum uero iniustus est rex, quem rannum uocolautiniusti optimates:quorum conr sensus factio est, aut iniustus ipse populus, cui no-imen usitatum nullum reperio, nisi ut etiamipsunt tyrannum appellem : noniam uitiosa,sed omnino

I . nulla

382쪽

1 1. T v L L. c I c E R. it nulla resp. est, quoniam non est res populi, cum

tyrannus eam facito ue capessat: nec iple populus iani populus est, si sit iniustus, quoniam non est' inultitudo iuris consensu ,& utilitatis communio-

ubi uelo iustitiὸ uera non est, nec ius potest esse. quod enim iure fit, prosecto iuste fit . quod autem ntiniuste, nec iure fieri potest. non enim iura di-eenda sunt, uel putanda, iniqua hQminum constituta, cum illud etiam ipsi ius esse dicant, quod de iustitiae sonte manauerit, falsumq; sit, quod a quibusdam non recte sentientibus dici solet, id ius es se, quod ei, qui plus potest, utile est .

An non cernimus optimo cuique dominatum ab ipta Aue.l. . eon, natura cu summa utilitate infimorum datum Cur : ira Pelagiu. igitur deus homini, animus im perat corpori, ratis i

libidini, iracundiari,& ceteris uitiosis eiusdem animi partibus

εsed & imperadi dire ruiendi sunt dissimilitudines cognoscendae.Nam,ut animus corpori dicitur imperae re,dicitur etiam libidini,sed cqrpori, ut rex civibuς suis, aut parens liberis, libidini autem ut seruis do minus, quod eam coercet, de stan it: si regum,sSimperatorum, sic magistraa uum, ne patrum, sic pulorum imperia ciuibus, sociisq; praesunt, ut poribus animus idomini autem seruos ita fatigari ut optima pars animi, id est sapientia, eiusdens imi uitiosas,imbecillast partes, ut libidines, uriri r P . . cunditust

383쪽

FRAG. LIB. III. DE RE P. cundias, & perturbationes ceteras.

εNon.Mere Phoenices primi mercaturis, & mercibus suis auaria' tiam, & magnificentiam, S inexplebiles cupidit*tes omnium rerum exportauerunt in Graeciam. u

Non. Consi- duas sbi res, quo minus in uulgus, & in soro/φRx - diceret, confidentiam, & uocem defuisse.

Non. Proseo Sapientia iubet proserre opes, amplificare diuitias.

Non. Peti- sed ut ipsi seu animum periclitentur, seu ui-ςiμm- deant, quid se putent esse facturos.

Non. Impia Nunquam uiri rissimi sortitudinis, impigritatis,pa

gritas. tientiae.

Prisc. l. 6. Quid ergo illa sibi uult absurda exceptio, nisi quis Athonem pro monumento uult funditus efficere eQuis enim est Athos, aut Olympus tantus

vimis. via Non sunt in disputando uasti, non ueteratores, nonnim, malitiosi.

M. Tullii Ciceronis de

repub. lib. IIII.

A T QV E ipse mens, quae latura uidet, praetetita met

minit.

384쪽

Cumq; autumno terras ad concipiendas fruges patefecerit, hyeme ad concipiendas relaxarit, a fistulae maturitate alia mitigauerit, alia torruerit., eademqi obiectam uino, atque umbram n Oemq; esciat, cum ad numerum dierum aptam, tum ad laborum quietem.

Nec uoluntatem mihi defuisse, nec curam.

Nunquam comoediar,nisi consuetudo uitae pateretur, probare sua theatris flagitia potuissent.

Quem illarion attigit, uel potius quem non uexauit, cui pepercit esto : populares homines, improbos, in rep. seditiosos Cleonem,' Cleophontem , Hyperbolum laesit. patiamur: etsi huiusmodi ciues a censore melius est,quam a poeta notari. sed Periclem, cum iam suae ciuitati maxima auctoritate plurimos annos domi & belli praefuisset, uiolari uersibus,&cos agi in scena, non plus decuit, quam si Plautus noster uoluisset, aut Naevius, P.& Cn. Scipioni,aut Caecilius, M. Catoni maledicere.

Nostrae contra XII tabulae cum perpaucas res capite sanxissent, in his hanc quoque sanciendam putauerunt, si quis occentauisset,sive carmen condidisset, quod infamiam faceret, sagitium ue alteri: praeclare . iudiciis enim ac magistratuum disceptationi

bus legitimis propositam uitam, non poetarum ingeniis,

tam a

385쪽

Aug. l. 2. G a. ciuit . Aug. l. 2. c. t civit.

F R Λ. G. LI B.2IIII. D E . R E P. geniis, habere debemus, nec probrum audire, nisi ea lege, ut respondere liceat, & iudicio defendere.

Aug. l. x. c. Aeschines Atheniensis, uir eloquentissimus,cum ad o Q ς lescens tragoedias actitauisset, rem p. capessivit,&Aristodemum tragicum item actorem, maximis de rebus pacis ac belli, legatum ad Philippum Axii nienses saepe miserunt.

εω probris & iniuriis poetarum se Nectam uitam, famamq; habere noluerunt, capite etiam puniri sancientes,tale carmen condere si quis auderet. i te cum artem Iudicram , scenamq; totam in probro ducerent,gepus id homi Rum non modo honore ciuium reliquorum carere, sed etiam tribu modi ueri, notatione censoria, uoluerunt. Aug.l.1. ea . Ad quos cum accessit clamor, & approbatio populi,

si v quasi magni cuiusdam, & sapientis magistri,quas dat obducunt tenebrasὸ quos inuehunt metusὸ quas inflammant cupiditates

MNon. Finge- Ego uero eodem, quo ille Homerum redimitum coronis & delibutu unguentis emittit ex ea urbe, quam

ipse sibi fingit.

ra x est. Cum si, nihil .iam incorruptu esse debeat in rep. quam in se suffragium, quam sententia, non intelligo cur, qui ea pecunia corruperit, poena dignus sit, quiςl

quentia . laudem etiam serat. Mihi quidem hos

386쪽

M. T V L L. C I C E R. 13 plus mali facere uidetur , qui oratione, quam qui pretio iudicem corrumpit, quod pecunia corrumpere prudentem nemo potest, dicendo potest.

ed iuuentuti nostrae minime audiendus.Quippe si ita sensit, ut loquitur, est homo impurus,sin aliter, quod malo, oratio est tamen immanis. ἐCensoris iudicium nihil fere damnato affert nisi ruborem . Itaque quod omnis ea ii dicatio uersatur tantummodo in nomine, animaduersio illa ignominia dicta est.

Non. imparus. Non. Immanis. Non. Ignominia.

Nec uero mulieribus praefectus reponatur, qui apud No .mida- Graecos creari solet, sed sit censor, qui uiros doceat moderari uxoribus. '

εMagnam habet uim disciplina uerecundiae. cavent Non. Tem temeto omnes mulieres. linita.

ε atque etiam si qua erat famosa,ei cognati osci, Non pina.

Non modo ut Spartae, rapere ubi pueri,& clepere dis

Apud Graecos opprobrio fuit adolescentibus, si ama- Seruiis . tores non haberent.

ε admiror, nec rerum solum, sed uerboru etiam ielegantiam, SI IURGANT inquit beneuo gium alae. lorum concertatio , non lis inimicorum, iurgium d dicitur.

387쪽

PRAG. LIB. IIII. DE RE P. dicitur.

Non. Ibi- Iurgare igitur lex putat inter se uicinos, non litigare.

Non. Petu' Itaque a petendo petulantia,a procando,id est,posceni do procacitas nominata est. Non. Fides. Fides enim nomen ipsum mihi uidetur habere, cumst, quod dicitur.

Non.Blandi- In ciue excelso, atque homine nobili, blanditiam, o mς' μ' ' stentationem, ambitionem, notam esse leuitatis.

Non. Porti- Nolo enim eundum populum imperatorem,& portitorem esse terrarum. optimum autem, & in priuati familiis,& in repub. uectigal duco esse parsim

cum adhibent in pecuda pastores.

quos insepultos reliquissent, eos, quos er ari propter uim tempestatis excipere non potuinent,

innocentes necauerint.

Nφ' to Et noster Plato magis etiam, quam Lycurgus, omni y jμφ' prorsus iubet esse communia,ne quis ciuis p QPriam, aut suam rem ullam queat dicere.

d Nec in hac dissensione suscepi populi causam,sed bo-ι norum

388쪽

M. Υ V L L. CICER. I Cui quidem utinam uere fideliter abundante augura

uerim.

ε,ν eosdem terminos hominum curae, atque uitae,

sic pontificio iure sanctitudo sepulturae.

Non enim facile ualenti populo resistitur, si aut nihil impertias iuris, aut parum.

M. Tullii Ciceronis de repub. lib. V. ,

- Ennius: Moribus antiquis res stat Romana, uirisque. Quem quidem ille uersum, uel breuitate, uel ueritate, tanquam ex oraculo mihi quodam esse effatus uidetur. nam neque uiri,nisi ita morata ciuitas fuisset, neque mores, nisi hi uiri praefuissent, aut fundare , aut tam diu tenere potuissent tantam, & tam iuste, lateq; imperantem rem p. Itaq; ante nostram memoriam & mos ipse patrius praestates uiros adhibebat, & ueterum morem ac maiorum instituta, retinebant excellentes uiri. nostra uero aetas, cum remp. sicut picturam accepisset egregiam, sed iamd a evanescen-

389쪽

FR AG. LIB. V. DE R E P.

cuanescentem ii eiustate, non modo eam coloribus ijsdem, quibus fuerat, renouare neglexi sed ne id quidem curauit, ut sormam saltem eius,& extrema tanquam Iincamenta struaret. quid enim manet ex antiquis moribus, quibus ille dixit rem stare Romanam quos ita obliuione obsoletos videmus, ut non modo non colantur, sed etiam ignorentur Nam de uiris quid dicam ξ mores enim ipsi interierunt uirorum penuria. cuius tanti mali non modo reddenda ratio nobis, sed etiam tanquam rei capitis, quodammodo dicenda causa est. nostris enim uitiis, laon casu aliquo rempub. uerbo retinemus, reapse uero iampridem amisimus.

εCic. 8. Attis Vt enim gubernatori cursus secundus, medico salus, imperatori uictoria, sic huic moderatori reip. beata ciuium uita proposita est, ut opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, uirtute honesta sit. huius enim operis maximi inter homines,atque optimi il- tum esse effectorem uolo.

Non. Co Quae uirtus sortitudo uocatur, in qua est magnitudoxς py 0- animi, mortis dolorisq; magna contemptio.

Non. Lem Marcellus ut acer, &pugnax Maximus,ut consideratum tus, ct lentu.

Non. Vbi nominatiu vel .

Sed tamen ut bono patrifamilias colendi, aedificandi, ratiocinandi quidam usus opus est. Menelao.

390쪽

Quacicum Scipio dixisset, admodum probans . nimis enim erat odio rhetorum imbutus.

i quod molestias senectutis suae uestris familiis impertire posset.

M. Tullii Ciceronis de

rep. lib. VI

Gest ibid. Non. Imbue

TOTAM igitur expectas prudentiam huius recto- Non.Ptudetiris, quae ipsum nomen hoc nacta est ex prouidedo. Qui numero optimatum, & principum obtulit his uo Non. Trissim

cibus, & grauitatis suae liquit illum tristem, & pl

num dignitatis sonum. -

Non. Explaria satiari.

pleri

SEARCH

MENU NAVIGATION