In D. Remberti Dodonaei praxim artis medicae / ... Sebastiani Egberti Cos. scholia, cum auctario annotationum Nicolai Fontani ...

발행: 1640년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

361쪽

RΕΜ3ERT DODONAEI. 33321. Ph.7.aph. II.quia major morbus&vicinior,rdi demde quod debilitato supervenit.: a. In omni assectu pulmonis magis rubet facies tuam in laterum, di in laterum affectu magis quam n jocinoris tas. Si enim potuisset exire liberes non facta fuis. de permutatio. 2 . Ut 3 epid in Anaxione qui non est supputatus factus.

as. Quia nullatensiumembranae , abscessu jam rupto uperest. Atque eae hoc aegri quandoque spem, bonam, sed fallacem,concipiunt.16. Non enim fieri potest ur, non una exspuatur,ituita quod si non permista sines imperfectae concoctionis signum est. l Significat enim humores frigidos caloremi magnum.

et . Ratione expurgationis eriticae quae per alvum etiam fieri potest a natura. a8. Nihil aliud quam asthma cum dolore. 19. Ut d in omni morbo frigido pectoris. 3o Flos anodynus sem. cymini discutit satus. multum pro seciliis Remb.Dod.

NICO L. FONTANI.

notatis XXVIII ad Capua XXVIII

Magna, de ejus cognitione apud Galenum est

controversia, num ea fit certa, scientisicaque, ansionjecturalis . nam Q. Meth. cap.7. scientisicam esse affrmat, ib. a. de rat w ct com 3 conjecturalem doeet. Dic, Ia. Metb.cap. 7. Galenum dixisse vera. In alio

vero loco duplici modo intelligendum esse, vel cles tauritide complicara cum alio affectu.

362쪽

V gratia .cum Hepatis inflammatione,aut perbneumonia. Tune enim dissicilis ejus est cognitio uia di incile est alias inflammationes a pleurae igammatione discernere. Vel dicendum Galenum, lib. 2. aeui. non loqui cPleuritide quod conjecturalis sit, vel non sed de fimentis tentandis inlisuritiae, ante totius corpor evacuatIonem, nam tentare Pleuritidem discussori; diuolvere est, iegligere, cum sit corpus plenua aut valde conjecturale est, de quo argumento caragat ibi Galenus non contradicit loco Ia.Meth.

DE PERIPNEUMONIA.

CAP. XXIX.

ΡEripneumonia ' quandoque ab inhio&per se

oritur nullo pretecedente aliquo alio evidentii norbo quandoque ex permutatione alterius morbi fit,ut quando anginae,aut pleuritidi succedit.Quarta per se oritur,inflammatio est pulmonis, ac modo ex : sanguine puriore, modo ex tenuiore filiosiore gignatur e pituitoso,quod plerisque placet, perip-neumoniam oriri rationi repugnans apparet nam eZ familiari pulmonis sanguine promptissime Dion tur purus autem tenuis iaporosus hic est, qui in dextro cordis sinu laboratus per arteriam venalem sum dimittitur ex quo deinde alimentum sumit. Occassionem praebere potest humorum multitudo, maxime si aliqua extrinsecus causa accesserit veluti aer hybernus frigidus. nam ut in aph. hyeme pleu

363쪽

REM 3ERTI DODON,I. Maximε autem nocivus est hybernus aer crassus, vaporibus insectus pulmonis meatus obstruens. de inspiratione minus libera, calore Oborto, in-mmatio excitatur. Destillatio autem tenuis cis , confertim in pulmonem illapsa,ardorem in ens,inflammationis pulmonis quandoquevi cau-

est.

Signum autem peripneumoniae primum est: diis. las admodum respiratio adeo ut laborantes prae gustia suffocari videanturo erecti sedere conen- . adest febris acuta.dolor vero non vehemens, Gai. q. de loc affect sed gravitatis sensus qui ad ctoris sternotari dorsi spinam non rarci extendi-r, ubi videlicet membranae pulmonem ambientes spenduntur. Hipp. autem in lib. de morb. in , de dieb decret sentiri quidem gravitatem contetur sed simul adesse dolorem refert circa spatu

is,claviculam, mammam. In lib. vero de loc inomine dolorem sese ad laterum mollitudinem ex-mdere scribitur. Et frectuenter sane,non tamen emper in peripneumonia dolor aliquis lateris senitur, non quidem pungens, sed initior mihilominus amen molestus. At Gai pulmonem recte ait dolo-em non sentire,sed membrana quae ipsum ambit,ac vestit, sensus non est expers, dolorum distena insert itaque si humor non modo venas Marteias, sed corpus pulmonis totum implens, putrescatique inflammationem interius accendat, gravitaS

litantummodo sentitur, quae ad sternona spinam krsi sese extendit. Quando vero ad unam aliquam

ulmonis partem,ut exteriorem,inflammatio consi-

it dolor in later distenta membrana sentitur, differt

364쪽

336 P Axi s MED L io A. differt a pleuritide quod non sit punctorius, teriarum pulsus haud durus, sed mollis, quando

magnus.Maxillae sive genae in peri eumonia in rubentes sunt quam in pleuritide. sanguine autem puriore ortam peripneuti niam sputum ostendit rubrum, cruentum, febi

mitior, a biliosi vero sanguine sputum prodit

vum, non multo sanguini permixtum, febris dentior est magisque acuta, ac lingua asperior.

Sanguinis autem detractio in peripneumonia, cessario requiritur, quae&statim ac mox initib scienda est, δ,e dextri quide brachij interna vel ex altero brachio iterari poterit necessitate urges te. Dolore vero in aliquo latere existente, bdi toto lateris dolentis sectio facienda erit: velut pleuritide. Pectu vero dater ungediol.amygdulcium, pinguedine caponis, iutyro insulso, loto,addita muccagine rad althaeae; vi febris Q

de acuta, Ol. violaceo.Si dolor adsit alicujus latercataplasma etia admoveri utile erit, quale in pleitide.Eclegmata in hoc morbo omnino sunt offere da;habita tamen ratione isti lentis cauta si enim ii inuis Macris destillatio perii neumoniam excitarincXhibendi crunt syr qui tenue humores inspissari acrimoniam eorum obtundere queant ut est sylde abis,praesertim syr. de papavere admixto,

non modo defluentem humorem in spissare , sed ejusdem distilationes reprimere valet quibus , liter additur syr de violis, quando sputum biliosi & flavum apparet. Quod si vero propter meatuu

pulmonis obstructiones, veluti a frigore 1bcrim

365쪽

R4 11 3 ERTI MODO NAI. 33 alutab aere crasso&vaporibus infecto nata fueriti iocripneumonia, exhibendi Hr qui citra evidentem alorem aperiendi vim habent: uti est syr ex adian-ho,cui initio nonnihil syr de violis procedente ve-o tempore Ialiquid γr de glycyrrhira admisceri

itile fuerit. Alvus quoque leniente ac clementi aliquo medi amento subducenda est veluti in pleuritide aut sirilibus enematis expurgandus.

Victus ratio,qualis in pleuritide requiritur .Omia actu frig. fugienda sunt.

Morbus autem iste peracutus admodum peri-Josus Vest qui non raro Q. . die vel prius termiatur. Sputum cito prodire in hoc morbo bonum Optimum auter sputum, quod cruentum. rOXimum , flavum, cruore admixtum flavum aemnino biliosum, deterius. Viride aut nigrum, de errimum. Solvitur autem hic morbus ad salutem frequentius per sanguinis e naribus copiosam erupionem,quandoque per alvi fluorem riuum spumo- ωbiliosa expurgantur, lapparentib signis coni octionis de in die decretorio aliter alvi fluorem in Θerii neumonia supervenire malum,ut aph se. lib.6.

Actius vero 'uandoq, inflammationem in pus conVerti ait,& per ventrem, aut per urinam pus ex Gerni, atque tunc statim ab omni molestia laboran- item liberari. Si vero sic pus non expurgetur z acer Natim in pulmonem irruere,in laborantem suffoca ire aut in phthisin morbum permutari. Peripneumonis autem phrenitis supervenient,

366쪽

PRAXI MEDICINAE.

Mala etiam vigiliae sunt imaginationes linentem perturbantes extremarum partium si inestates quibus enim haec accidant et quarto, aut

septimo moriuntur, ut Aet testatur. Februarij a.

In peripneumonia quae non ab initio invadit, sed vel anginar,vel pleuritidi succedit , sanguis non est mittendus: maxime si, ut Paulus ait, diu laborantes in hoc statu fuerint,in sanguis per initia detractus sit ex priore siquidem morbo, Tanguinis detra ctione,vires infirmiores factae, sanguinis detractis ni non sumciunt. Eclegmata utiliter exhibentur ex

ijs, quae pulmonem jectus expurgare possint ut sunt str de capiti Veneris es de lycyrrhiga.

Alvum quoque enemate aliquo expurgari conve nit.Si dolor latus aliquod premat, fomentis ii guentis uti licebit: ut supra dictum, ubi de anginae in peripneumoniam permutatione Periculosam au tem, ibidem dictum , peripneumoniam angina succedentem. Pleuritidi autem supervenientes se curiores esse peripneumonias js,quae ab initio fiunt in Coacis legitur. Succedit autem lateris dolori peripneumonia 3 ut Aet. ex Archigene refert:quando ad animi usq; de liquiu sanguis detrahitur nam refrigerato corpor pulmo rarus calidus aterique vicinus prompae cfacile morbum,ait Aetius,suscipit; atque idcirco san guinem in pleuritide non ad animi defectionem duocendum est ait : sed repetita sectione illum otii auferendum. propter hanc eandem causam non directo lateris dolentis, sed ab opposito sanguine

detrahi vult, in quo ab Hipp. Galeni doctrina re cedit. Sive

367쪽

REM BERTI DODON . 339 v autem ab eodem,sive ab opposito latere san s detrahatur,aeque corpus refrigeratur, pulmo u calidus humorem suscipere potest,ac prom- us quidem quando ex opposito sanguis detra-ur,quam quum ab eodem nam quae ab oppositio latere,ininus cito doloris levamentum affert, qua e directo.levamentum autem doloris fit vacua- amore inflammationem faciente,propter quam

uonem Aetio,aut Archigeni hac in parte nihil de-nendum, sed Hipp. Galeni doctrinae insistendit. Quod autem peripneumoniae ex pleuritide inacis securiores scribantur, quam ab initio factae, quoque sane interpretari debet, contrariari enimi Videtur, quae in apli habentur. ubi legitur: a b laterali inflammatio pulmonis mala. aph. I.

.7. Non est siquidem de hs peris neumonus acci-

ndum quae eo modo, quo Actius resert Oriun-' sed de hs, quae propter affectum aliquem prius

ulmone consistentem, velut phyma seu abscessci arcedunt quod fit,quando humor ex inflammatio si lateris in pulmonem transfertur, c per sputum urgari nequit tunc enim humore in pulmonerarente partes prius male affectae gravius affigunt nam 'o modo peripneumonia pleuritidi non unus, quam anginae succedere potest. tales mis malignae,ac magis salutares apparent quam per itio ac per se invadentes possunt siquidem hac latrantes,purulenti facti, ad temporis successum eX- ,οῦ ari,atque sic liberari non minus quam qui abugina petii neumonici facti sunt. Contingit ver quandoque,ut post febrem uam dolor unum aliquod latus, vel dorsum vel Y a aliquam

368쪽

3 PRAX MEDICINAE aliquam pectoris partem occupet: difficili ac

cervicis spiratione accedente. talis supervenquando in pulmone phyma, sive abscessus multo te citra tamen doloru aut molestiae sensum confiterit, qui per febrem acriore facto quod in eo.

tinetur, pure inflammatus, quum erumpere cona dolorem affert talis quidem affectus ad perineumoniam ex permutatione factam referendus e Differt verbiic non parum magnitudine quanque enim dolor major est, iespiratio difficili aliquando mitior. respiratio quidem impedi sed minus Major dolor fit propter abscessit ma

nitudinem, vel morbi, cui successit, vehementian& talis ut plurimum cito interficit. minor dot mitioribus febribus succedit, minores abscesi

comitatur. Lect. 68. Februar. 3.

Adversus hujuscemodi dolores non alia rem adhibenda quam unctiones,ecleg fomenta, si rivus requirit, nemata, velut in peripneumonia angina supra dictum Mitiores dolores si febri cessantibus adhuc perseverent, se fomenta, a unctiones non sedentur exhiberi utile erit, Q. parulentos humores aliquo discutere modo,ac resicare queant quale decoctum sarape perillae cui hconditione aegrotantis addi poterunt, vel fars a rad. vel folia, vel hyssopus , es, si non obsit cat' marrubium e hoc decocto mane 3 s. aut . deis de sumat totidem a prandio.In coena,aut prandi hydromeli conceditur, aut vinum cum hydromelite, aut saccharo. Quando autem peripneumonia

permutatione facta, sive pulmonis abscessus ad suppura

369쪽

REM BERT DODONAEI et rationem venerit,curandi tunc erunt laborantes: i suppurati.

Sebastiani Egberti Scholia.

Πλ o,b Hipp. Pulmonaria dici post et, ut co-Pulmonarios appellat. Est tunc phlegmone erysipelatodes nec obest fluit, ut ait ab Althomari Anton accedit enim ucstio ex aere, c. in pituita non tam ardenss,sed potius asthinc, aut similis essectus exici

. Meatus pulmonis coarctando.

. Aph. 23. lib. 3.i q. Qualis, praecedente aere fervido superve dente subito aquilonari vento, in ense Octobri conit anno 1ss7. Non sint frigida licet morbus calidus, ne edulo sputi impediatur sed humida, mollientia, eX-clorantia. 6. adem ratione, qua Veteres omni composioni ad pecstus addiderunt papaver. 7. Remittente se calore, di concoctionis signis parentibus. 8. Potus ex ptisanae decocto cum glycyrrhi et a. 9. Periculosior quam pleuritic membrum enim bilius asscit. Io . Rarum quod .epid. de caupone, cujus peri neumonia ad I . diem duravit, narratur. . Non cruori permixtu, ut in pu uritide, sed cru- prorsus ex ipso enim pulmone producitur. Qui-lous flavit, rarissime, imo nunqua curatos di. R. D. 12. Quia inditio sunt rapi materiam ad caput. iod malum, nisi sc quatur haemorrhagia. Duplex modus quo perit neumonia succedit picuritidi nos secundo modo semper fieri vidimus. ratio tam in priori non repugnat. Videtur autem ip-Y contra

370쪽

contra quem agit Archig. non ad defectionem mi, sed mutationem sanguinis voluisse detrahi.i . Quod satis confitentur, qui in eadem cum Lichigene sentetia sunt, nam materia venenata sit plexitica sit, nolunt oppositam fieri sectionem, ne ranuru ad cor vel pulmones. Vis. Nam quamdiu ab abscessu eruptionem miliente membrana non tenditui,dolor non sit.

NICO L. FONTANI.

notatio XXIX, ad caput XXIX.

Alijsiquidem venas pulmonis tanti eo malo neri volebant, ut Dioci s arterias Era si ratus Apollom utraque vasa, Asclepiades bronchzpsu. m pulmonis partes quae spinae conjui ae sunt Lm Heroph cum Celso volunt totum pulmonere

assici ex parte enim si suu et tumor ille, Pleuraten

pamone vexari dixerunt, sed vehementius pii nem, atque inde nomen desumptum pulmoniae quod e tram attestari videtur L Columella. 'be meo quidem judicio cum Galeno de loe s m. cap. dicerem inflammationem esse propriam n

se pulmonis substantia ac parenchyni: 'tu In

vasis Neque est necesse, totum pulmonem inflammam, cum saepimine unus, aut alter obus tanturii patiatur, ut demonstravi multorum cadaverum fercitata corpora coacta, celerius a pleur qui Hippocrates 98 coae progia cap. I6.

uer alvi fluorem inperi Quia, ventriculus non e conficii timori u aut

SEARCH

MENU NAVIGATION