Operum philosophicorum, t. 1 (Jean-Baptiste Du Hamel)

발행: 1681년

분량: 804페이지

출처: archive.org

분류: 화학

341쪽

De Meteoro

fisse, quid enim argumenti prom int An quod radii a Sole mi nantes, atque a nube sic reflexi , ut aequales sint anguli reflexioni ,. incidentiae, circuli arcum exhibeant Id vero non inficior sed ne eo hos radios posse in oculos nostros incurrere, cum reflexi in omne, partes dii taliantur. Verum excipiunt, innumerabiles radii ab elideri gutta resiliunt, ex quibus aliquot ad oculos usque nostros pervenire nihil prohibet. Enimvero haec stillicidia nimis sunt exilia, ut tot ra dios in omnes partes diffundant & quod caput est, arcum non et reflexionem , sed per luminis refractionem produci jam conse

H.biaili Quare dispunctis omnibus, quas posui opinionibus, relinquitur ut

. Auri Iris figuram suam non a Sole desumat neque a nube, in qua excipitur, si Disrari apparet; sed ab ipsa per quam traiicitur nube Argumento et Iris. sententia quam vitrum aqua plenum exhibet cum enim eadem figura, iidem penitus colores in utraque Iride conspiciantur necesse est ut simili quoque modo gignantur. In aliis rebus, ait Senecae, vaea inquisitio est, ubi non habemus suo manu tenere possimus, inlate conjectura mittendhest 'la vero apparet duas causas esset arcus, Solem, nubemque quia nec sereno unquam fit nec ita nubilo , ut Sol lateat. Quocirca licet nobis nubem Soli adversam, infinitimam cum vitro

contendere nubes autem, in qua arcus depingitur, instar parietis e. rit radii solares summam in quasi convexam aqua superficiem ex transverso subeuntes, in concava, vel infama vitri parte aliquantulum cogunturis postquam e vitro exiere, cito in uno fere puncto col. liguntur: ubi lucem Solis puriorem, vegetiorem intueri licet. Hic est veluti lacus, in quem omnes radii, qui vitrum pervasere, coe uni cibi

que necesse est, ut sese mutuo inter se centri adeo ut qui radius inter cadendum fuit sublimior jam depressior evadata ut cum per exigu-uin obscuri cubiculi foramen imagines Solis, vel hominum foris stantium charta laxamini opposita excipimus talum obiecta situ inverso cernuntur, quod radii luminis per rimulam decussati transeant, ac si tum adeo commutent. Idem plane in vitro evenit . Quorsum haec lmox dicam, clim de coloribus Iridis sermonem instituam. Cum itaque solares radii saepius fracti, ac debilitati, ex illo communiretine loquasi solutii liberi procedunt longius, eandem retinent figuram , quam induere, tum cum in summam vitri, vel aquae superficiem inciderunt. Rotundum autem yitrum supponimus unde nihil mirum, si in arcum curventur radii. Quod si in pilam vitream ex omni parte incurrant, tum quoque exhibebunt, sed cujus integer erit,in absoluta inlla coronae circulus. decus est de vitro aqua pleno, cujus di-

midium

342쪽

Lib. I. Cip. V. MI

Tmat orbem radii penetrant, arcum adeo, non circulummio WM heu itaque nauram a nube, aut vitro mutuatur, ac D exp(N existere par est alioqui non circuli arcum, sed vise tundo sitiei praeterea necesse est, ut nubes illa, cujus i. ter, ita essicitur, densitatem habeat sui ubique similem nam parat 'd' et ita, colores,ti figuram Iridis turbabit ut accidit in vitium dixi' st, si starimenta imponuntur. Hinc raro APP/xetito vindxi' mibe, enim, in cujus viis tris taxm' et Cuenti, dissipatur, ac distrahitur. Nec plus satis crassa, vel

' et nubes existat ne radii eam penetrare non valeant hinc raro: tabius vere, atque autumno arcus cernitur' nec diuturnus, o imber eum consequitur, nisi forte infimam rariorem ua

adii subeunt Sic ubi nubes vel minor, vel rarior tetr-T ut solares radios satis copiosos possit ex perebi qui id- nube nec tingi coloribus queunt, nec quantum necesse est

metet sui euio, ater, adit Hinc Irides, qui per vi

ra aut triangula e tarmantur, cominus tantum videntur, quod pauciis ore rad serrai trum subeant, quam ut eminus spectari possint. Iam rid est causae cur Iris diameter eiusdem fere ubique ma De Iriau

lucra stet linii, quippe altitudo, vel semidiameter, si Tu -

Ilionem, Wla aurolycum audimus, fine graduum semper ex ium. sitis nam Sole depressiore, altior assurgit Sole magis elevato, hum o quidem est sed tamen sub angulo s. graduum a nobis conspicisur , centrumque iridis tantum a circumferentia, quantum a visu nostro distat. Haec pulcre quidem explicantur, si arcum in nube tanquam in speculo et reflexionem radiorum informari,' videri lateis heus nobis aquam haerere necessse est Enimvero si interi

ctu nubis radii Solis infringantur,i paulo ulterius progressi decu sentur, atque in nube opposita, tanquam in tabella Irim circinent quo punctum intersectioris propius nubi Soli aversae futurum est, hoc minor erit arcus major, quo longius distabit quemadmodum supra diximus, radios per rimulam cubiculi, unde quaque clausi vibratos majorem Solis imaginem in opposito pariete depingere, quo longriis, foramine removetur quia radii decussati, quo longius procedunt, eo magis distrahuntur. Unde ergo arcus ejusdem ferme molis aspicitur ira punctum intersectionis in eodem semper consistit loco At nubes Sol is rad , infringens in e fidem statione non permZnet Perfacilis tamen ac perexpedita resp'nsi est, ubicunque Sol ex istac, radiosa sublimiore Ioeo emittites quod vertici nostro sit vicinior, ac nubom ad Iridis procreationem offendat idoneam; Irim quidem

343쪽

;is De Meteoru

generabit, sed in opposita nube tanquam in pariete eam non ex pti. met, cum radii in terram delabantur. Hinc aliquando evenit, ut arcu, conversis ad Solem cornibus, magno spectantium miraculo videretur: quod radios solares per obviam nubem refractos, deus, vel mare

exciperet , quo sursum reflexi, vel in nube mari proxima , vel instillicidiis pluviae cadentibus Irim inversam juxta reflexionis lege, exhiberent. Sic nonnunquam accidit, ut Iris in foliis arborum, ei in nebula circumfusa depicta videatur, quod priusquam radii in nube aversa excipiantur, vel crassus vapor , vel arborum folia , vel de nique pluviae stillicidia eos sistant. Sic Iris quam Fromondus A se observatam Lovanti testatur, cujus alterum cornu vix o passib his ab eo distabat, non alibi, quam in cadente pluvia visa est nam strictior apparebat quo propior; siquidern puncto intersectionis erat Ficinior. Rem ita se habere indicio est, quod postquam cessavit pluvia, Iris in collem longe a spectatoribus disti tum se recepit. Quare non immerito conchidit centra Iridis, Solis, oculi non semper in eadem recta collocari neque arcum per angulum s. graduum necessario spectari. Addit, arcum aliquando per refractionem radiorum interje hi nubis procreari Uerum ignoscet, si arcum in nubibus non aliter es formari pertendam. Quod enim toties inculcat Irim sequentes iugere, fugientes sequi ; quia radii per reflexionem ex determinat'

spatio, incerto angulo ad oculum revertantur: non quod eadem Iris locum mutet sed quia aliam perpetuo, diversam vides. Unde transferri de loco in locum apparet quando ab uno ad alterum cornu progrederis, quod oculus ad centrum Iridis dirigatures quare si quis locum mutet, aliam subinde videt Irim tametsi priorem loco motam esse sibi fina at. Haec sanemini in concedimus ostensum quippe fuit exes plo Iridis, quae per trigonum effingitur, eandem ab omnibus conspici Tametsi non inficior, quasdam per reflexionem sub obtutum cade, rea ex hoc genere fuerunt illae a Fromon do observatae , quas pluviae stillicidia instar speculi reflectebant, astae quidem fugientes sequuntur,in diversae a diversis conspiciuntur. Sed eo redeat, unde aberra vit oratio. fieri potest, ut arcus ejusdem semper magnitudinii exprimatur Illud minime admiror, cum nubium superficiem, qua si fornicem iisdem te inporibus, equis a terra distare intervallis, nemo non ultro fateatur. Quocirca cum Sol e sublimiori loco in nubem roridam, vel satis densam radios suos vibrat, ii propter refractionem variis coloribus tinguntur,i in quodam puncto decussati, in nube Soli opposita sistuntur. Punctum illud intersectionis non eundem in aere locum obtinet nam Sole hori Eontem radente altius est sed id

344쪽

TZ se bi ue retinet tum . nubes, quae radios in m o eaeeipit; distantiam. Cum igitur lio quod Pi tum es in iniet ictioni, punctum , sit quasi arcus in nub*

re potest iram VTQ aethere in vaporum sphR

sequiiu paul abstrusior de coloribu od 'pi' ' eos olumis hiata. gna ex parte excussimus, tum cum 'I' gebamus. Meministis, ut opinor, Dyn dyhn. 'm apparationibus demonstratum , nobi 'redi fila, 'muh. bin ,

rentes censentur, ejusdem esse generis cum mi , qui diium c

suis infident adeo ut salsum sit, quod d*qx '

be coloium substantiam , sed mendacium , Mun x Jm

Profecto, cum speculum bos redd xjoiorum*' Metira et iis hod

ne diserimine specten ux rem potest,

posita sit, ut appareat, ac vi ibiti fidi b hi eo

quam hos colores videri tantum, n*' visus figmen

345쪽

De Meteorig

essui cumque iridis colores nihil sint prarier lucem mulli plici resti ctione debilitatam. Quot cuique colori gradus luminis convenirent. ex doctissimi Chambrae meditamentis assignavimus nempe quod si a. Eradus albo tribuamus, flavus I 8 rubeus Is viridis a purpure us 8 gradus decerpant atque eundem fere inter sonos o coloie, concentum reperiri diximus : neque necesse est,quae tum fuse a no his disputata sunt, nunc repetere. III. Insinuatum quoque a nobilest lumen variis modis debilitari posse: nam quo longius a suo son te oro cedunt radii, hoc magis distrahuntur, inminus collucent sed non idcirco in colores abeunt, cum eorum natura nullum patiatui dispendium: nam in speculo concavo , vel in vitro conveXo rursu, colliti possunt Verum ubi a rectitudine sua excidunt, sive obiectu corporis opaci resiliant,sive densioris occursu frangantur, tum sic de hi litantur, ut hoc damnum sarcire amplitis nequeant, atque in valsubinde degenerent colores, eo quidem illustriores, quo radu inu, detrimenti accepere. IV. Illud denique confecimus , colores Iridis non ex sola luminis cum umbra, vel opacitat mistura prodire si cuidem lux cum umbra, vel opacitate permisceri non potest , ne.

oue lucis, umbrae temperies tantam colorum varietatem Ece

ret Quin etiam nec sola reflexio, vel refracti, sed utraque simul

coniuncta lumen in colores commutat: non enim lux Solis saepius adiuersis reflexa speculis in colorem abites nec radu per tutium opti- cum refracti, ullis imbuuntur coloribus. Neque mihi obiicias similes Iridis colores, quos Sol exoriens in foliis arborum pingit tum enim crassi vapores radios Solis infringunt, eosque reflectunt arborum s ita Sic aranearum fila , licet tenuissima sua tamen perspicuitate donantur. Quod si aliquando per solam reflexionem lumen in colores commeat; tum id accidit, cum radii luminis tenuiores, vel debiliores saepius hinc atque inde reflexi eandem patiuntur imminutionem, aes refracti suissent; ut in subtilibus lineis stanno insculptis videre est:

nam latiores lineae hanc colorum varietatem non praebent Pili etiam subtilissimi, a conferti lumen eadem ratione in colores mutant ficeolumbarum pennae discolores apparent. Jam ut propius ad colores Iridis accedam, non assentior Senecae, qui eorum varietatem, partim Sole, partim a nube deducit adeo ut humor nubis roridus, modo eaeruleas lineas, modo virides, modo purpurae similes, luteas, autian eas ducat duobus coloribus hanc varietatem est cientibus, rem libso, intento. Neque etiam arcus idcirco efficitur discolor, quod paries aliae in nubibus tumidiores sint, aliae submissores et quaedam crassiores, quam ut Solem transmittant, aliae imbecilliores, quam ut

346쪽

resiliunt alii vero uiam pervaduini,' u tertia, seu ultima superlicie sim ouideum incidentiae, S xc'βη y' subiete . exeruntur adco

347쪽

abeunt: qui prosundiorem trianguli partem subiere, purpureo, nia sis obscuro colore tinguntur: sed qui transierunt per angulorum api ces, miniis debilitati colorem puniceum,&ardentiorem praeferunt sui ridis medio consistit loco. Sic radii solares inferiorem, intenuiorein mi bis finitimae portionem subeuntes, in nubis oppositae suprema par te rubeum circulum exprimunt qui vero prioris nubis superiorem, inprofundiorem partem pervadunt, purpureum induunt colorent . Hoc dabitis, ut opinor imbecilliores radios in colores quoqtie debi liores acescereri sic radii, qui vitri qua pleni citeriorem, doli propiorem partem stringunt, rubrum colorem refracti procreant: qui vero summae aquae vitro conclusae remotiore partes,magis ex trans. verso penetrant, purpureum efficiunt' illi inter cadendum humilio res fuere, sed post intersectionem, sublimiorem locum tenent, atque arcus superiorem partem cingunt. Fingamus vitrum Idi, radius B Irefringetur in I, C, extra vitrum rubro colore tingetur, ut radi us Ba remotior purpureum in dii et colorem. Unde hoc scis, inquies lHinc nobis liquet, qlio radii decussati situm mutent, quique si Sota prodeuntes sunt altiores, colores arcus depressores efficient. Quod si manu paulatim promota summam aquae superficiem tegas , primo colorem rubeum sensim evanescere, tum viridem , tum denique puta pureum extingui comperies, dummodo citeriorem, Soli viciniorem

partem I, primum obtegere inceperis. Quare sequitur, ut in ilii jam

348쪽

Lib. I. Caput V. Me

C ii . lumen in colores abire eo vegetiores, quo directi-

si et et meis diibu, lineis vibraturia neque enim facis accenta

'x Nisangulum admissum Irim exprimet, quod lux illa sit mbe- PF, his ui ope per crebras tum reflexiones tum restactiones et ilior. LVT'' sed ut olo te tam pendidos procre*x, si necesse est sese sus nec visum sistet, nec ruti- ., si dumin ora rum actionem radii qua inflectuntur,

ij mmeta et qui viteum penetrarunt colligunturs

ustilorem in Ur ipsenui exprimi so De D-

vero h - , ut BP M BF longe ul- stringit. docles' ' Vi ' E. deo debiliores procreant, Iongrum

ita uitruari decusi nidi non omittam,rubeum c--

rem quidem sed lana o m: rum ieesectionis punct , dida 'm. . vitium decussatus in

cunda Ir de colorem rubrum, hic purpureum depingit Ac ne onec Q Asrieibu loe sublimiore delineatur. Neque ne-

349쪽

3 r. Meteoro

per vitrum trajecti depingunt , prioris, vegetioris reflex o b

imago existit Et tamen colores omnino inversos obtinet' noni

Objectio a similes effectus similem quoque causam agnoscunt Verum exciti, Fromondus nunquam secunda Iris solitaria videtur, quod indicium est secunda in Irim esse prioris imaginem , atque ab illa dependere ReJansio. Sed unde habes nunquam secunda mari in visam fuisse solama Nonii aliquando id potuit contingere quod nemo literis consignavit Ahiorte cum r. vel, visae sunt trides, utrinellius se obtervasse testatur aliae aliarui erant imagines nec quo ordine singuli colores essent dias positi, memoriae quisquam prodidit. Sed demus illud tibi secundari Irim nunquam spectari solitariam posse. Numquid alia forsitan subest

causa Iris namque secundari non effingitur, nisi cum Sol nubem ex transverso inradiis fere ad hori Zontem parallelis pervadit quod si nubes sit densior, radii quidem eam penetrare non poterunt, sed illius obscuritate extinguentur: si tenuior sic densitatis idoneae,no se cundam modo Irim, sed etiam primam Sol delinea bit: tum enim nihil est causae, cur supremam nubis partem radiis validioribus non trajiciat, si devexam subit. Jam ut quae fusiori stylo disserui in summam contraham: Iris non

Bretiis reis in nube, in qua cernitur, sed in alia Soli viciniore efformatur Exem capitula plum habemus illustre in triangulo crystallini, vel in vitro vinario, tio per quae radii solares transmissi, in pariete opposito Iris delineant c Arcum vero, non ipsius in qua excipitur nubis concavitas, non Solis figura circularis sed nubis interjectae rotunditas circinatri non enim arcus imago Solis existit, nec nubes speculum concavum. Postremo, colorum varietatem non efficit nubis, vel vitri opacitaset cum triangula diversae densitatis eosdem prorsus exhibeant colores sed neque sola refractio tot coloribus arcum distinguit adeo ut certi, dete minati refractionis anguli certos colores procreent id enim falsum

esse hinc colligitur, quod sub diversis angulis idem color conspiciatur: nam ab anguloria graduum , usque ad y8. iidem per trigonum

colores spectantur: quamvis inclinatum triangulum radii obliqui res perstringant, nihil tamen colores mutantur: non igitur sola radiorum obliquitas hanc varietatem inducit. An sorte major radiorum concursus colores item vegetiores procreat 3 Uerum jam ostendi inus per solam refractionem lumen in colores non degenerareri tametsi fiant dilutiores,i arcus magis amplietur, quo magis trianguluna inclinatur e speciem tamen idcirco non mutant. Unde ergo haec tam prata colorum varietas i ex intini nuta tr icta luce quae ctim repetitis reflexionibus, non sine aliquci restas ione, tertia sui parte mul-

elatur, in rubrum abit ciun dimidia parte retinuitur, in viridem cum ,

350쪽

is et degenerat opacitas vero radiorum obliquitas , reste pirum denique, non seorsim, sed simul junctae lumen ea pro 3 ebilitant, quae ad colorum procreationem exigitur Enim- io' uitie in suis potius colores, quam in alios iacet homo hunc nodum solverit. Non equidem ignoro lucem eolore sesqui- alteram, cum viridi duplam, cum purpureoctim rupVM rationemri natura vero istas praeter caetera' deniq sone . quod in musicis concentibus experimur nime:o is diapente tum in diapason , tum denique in diapaso pentet, ine, , se ubi Solem diutius spectaveris, si visus aciem in

ruriorem locum convertas, lucis impressio circulum rubrum ocuis hibebit, qui in viridem, tum in purpureum degenerans, tandem hi relud minime dissimulandum puto, flavum saepe colorem, inlati uiridem, medium appareret . cum tamen supremum to et oecuoar, siquidem luci vicinior est An viridis, ac ru-

et ita n , de eius ac rubetis color viridis confinio splen

uidetur Cur igitur extimus Iridis circulus nigriora nubi fini: u, flavo colore non suffunditur, cum nigredinis vicinia illustrior Quare his per trigonum visa spatium illud, quod rubrum

vitidem colorem interjacet, adeo splendidum obtinet An

lati E plendor ille non est realis, sed visus duntaxat illuso Quid igitur est cur Iride paulatim evanescente , puniceus color in flavuli. abeat, ac tandem extinguatura Flavum rubro esse illustriorem, ac maiorem lucis obtinere portionem, jam alibi collegimus' cur hic locum, stationem suam deserit An forte cum Iris deletur, tum diret, ctiores radii per nubem trajecti flavum colorem luci finitimum depm. plint i atque adeo flavus color in media Iride, quasi extra tuum ordinem collocatus, ex radiis in hanc partem dilectioribus emergita, At qui id fieri possit, cum obliquiores radii, viridem purpureum efficiant, qui flavo in Iride sunt viciniores , quam rubro Haec sane non pugnant chim ab eodem Solis puncto innuinerabiles radii in orbem spargantur, quorum medii directiores sunt, quam extremi. Hinc nunquam avus colo apparet, nisi ccun Iris est valde splendi danidque evenit, cum pluribus radiis ab eodem Solis puncto manantibus persunditini eum enim a diversis tantum So is partibus lumen vibratur, tum tris efficitur debilior ne flavo distinguitur colore. Habes, mi Theo ut ile quae de Iridis natura, coloribus summus Philosophus,&l edicus disputavit ac meo quidem iudicio inebulas omnes, quae arcum hactenus obduxere, non dubiis conjec tiris, sed certissimi rationibus discussit intamen praeclare agi secum putat si in id rebus a natura involutis aliquid verisimile invenerit. Tu.

SEARCH

MENU NAVIGATION